ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
κ. ΑΝΤΩΝΗ ΣΑΜΑΡΑ
ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΤΟΥ 2010
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑΚυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ως Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, οφείλω να μεταφέρω στο Σώμα, τη δική μας οπτική για τη σοβαρότητα των προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε, την κριτική μας για τους αυτοσχεδιασμούς της Κυβέρνησης, την αντίθεσή μας στην πορεία που χάραξε, αλλά και τις δικές μας προτάσεις για την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσουμε…
Γιατί η Αντιπολίτευση έχει σοβαρές ευθύνες. Δεν βρίσκεται η υπευθυνότητά της «σε αναστολή», μέχρι να έλθει, πάλι, η σειρά της να κυβερνήσει.
Αν θέλουμε τους πολίτες ενεργούς, δηλαδή να συμμετέχουν στα κοινά - όχι απλώς να ψηφίζουν κάθε τέσσερα χρόνια - τότε κατά μείζονα λόγο απαιτούμε κι από την Αντιπολίτευση να είναι υπεύθυνη κάθε μέρα, σε κάθε ζήτημα.
Όχι απλώς να καταγγέλλει τα πάντα και να περιμένει τη σειρά της να κυβερνήσει, συχνά για να κάνει η ίδια ότι κατήγγειλε προηγουμένως…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η συζήτηση που έγινε μέχρι τώρα, μου δίνει την αφορμή να ξεκινήσω με κάποιες καίριες πολιτικές επισημάνσεις:
Ασφαλώς αναγνωρίζουμε την ανάγκη αυτοκριτικής από την πλευρά μας.
Άλλωστε, πρώτος έκανε την αυτοκριτική του ο ίδιος ο Κώστας Καραμανλής. Κι επρόκειτο για μια αυτοκριτική δημόσια, απερίφραστη, και θαρραλέα…
Και σήμερα ως αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας σας λέω κι εγώ, ότι ασφαλώς, και σφάλματα κάναμε, και παραλείψεις σημειώθηκαν.
Όχι, όμως, του είδους εκείνου που να σας επιτρέπει, με πρωτοφανή αλαζονεία, να λέτε αυτό που ακούστηκε στην αίθουσα αυτή: ότι δήθεν η ΝΔ εγκατέλειψε το σκάφος πριν πέσει στα βράχια, πριν πέσει στον ύφαλο…!
Και ποιος τα λέει αυτά.
Εσείς!
Μα εσείς δεν ζητούσατε εκλογές πεισματικά;
Εσείς δεν εκβιάσατε εκλογές, και μάλιστα με ένα πρόσχημα στα όρια της συνταγματικότητας;
Εσείς δεν κατεβήκατε στις εκλογές, ψευδόμενοι ότι «λεφτά υπάρχουν»;
Με αυτό το σύνθημα δεν πήρατε την εξουσία;
Και τώρα κατηγορείτε εμάς ότι την πήρατε;
Όταν το ΠΑΣΟΚ μιλά για «βράχια» και «υφάλους», καλά θα κάνει να είναι πολύ προσεκτικό.
Γιατί δύο ύφαλοι σημαδεύουν τη δική του Πολιτική. Έχει στις γραμμές του δύο σχολές σκέψεις: Του υπουργού του κ. Παπακωνσταντίνου και της υπουργού της κας. Κατσέλη. Κι όταν παίρνει πρωτοβουλίες ο κ. Παπακωνσταντίνου πέφτει πάνω στον ύφαλο Κατσέλη. Κι όταν παίρνει πρωτοβουλίες η κα. Κατσέλη πέφτει πάνω στον ύφαλο Παπακωνσταντίνου.
Φυσικά δεν είναι κακό να υπάρχουν δύο ή και παραπάνω σχολές σκέψης σε ένα κόμμα ή σε ένα κυβερνητικό επιτελείο. Πολλές φορές αυτό μπορεί να αποδειχθεί και ωφέλιμο.
Μόνο που εδώ υπάρχουν δύο προβλήματα:
· Πρώτον οι δύο αυτές σχολές σκέψης δεν είναι συμβατές, είναι αμοιβαία αποκλειόμενες. Ότι προωθεί η μία το αναιρεί η άλλη.
· Και δεύτερον, καθεμία απ’ αυτές είναι αδιέξοδη: Αν ακολουθήσουμε τη σχολή Παπακωνσταντίνου, πάμε για βαθιά ύφεση κι ακόμα μεγαλύτερο έλλειμμα και ακόμα μεγαλύτερο χρέος…
· Κι αν ακολουθήσουμε τη σχολή Κατσέλη, πάμε για εκτίναξη των spreads, των διαφορικών επιτοκίων επί του ελληνικού χρέους. Κι αυτό θα μας γονατίσει από άλλη πλευρά και για άλλους λόγους.
Ο κ. Παπακωνσταντίνου παρακολουθεί μόνο τη λογιστική διάσταση του ελλείμματος και του χρέους. Πρέπει να μειώσουμε τα ελλείμματα. Κι όταν με λογιστική οπτική προσπαθείς να μειώσεις τα ελλείμματα, δεν σε νοιάζει πώς θα τα κόψεις. Θεωρείς λογιστικά «ισοδύναμους» τρόπους, την αύξηση των φόρων και τη μείωση των δαπανών. Κι επειδή η μείωση των δαπανών είναι πολύ δύσκολη μέσα στις γνωστές συνθήκες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης, ο ευκολότερος τρόπος είναι με την αύξηση των φόρων. Κι επειδή στην Ελλάδα υπάρχει πολύ μεγάλη βαθιά ριζωμένη φοροδιαφυγή, η αύξηση των φόρων τελικά γίνεται σε βάρος εκείνων που δεν μπορούν εύκολα να γλιτώσουν.
Η λογιστική προσέγγιση γνωρίζει καλά δύο πράξεις: πρόσθεση και αφαίρεση. Και όταν δεν μπορεί να αφαιρέσει από δαπάνες, προσθέτει φόρους.
Όμως η Οικονομική Επιστήμη κατανοεί ότι οι δύο αυτοί τρόποι - αύξηση φόρων ή μείωση δαπανών - δεν είναι ισοδύναμοι. Γνωρίζει ότι τα δύο αυτά μεγέθη έχουν διαφορετική οικονομική συμπεριφορά και μάλιστα δυναμικά, σε βάθος χρόνου. Πώς όταν μειώνεις μια δαπάνη, η συνολική ζήτηση επηρεάζεται πολύ λιγότερο απ’ ότι αν μειώνεις μιαν άλλη δαπάνη. Κι όταν αυξάνεις κάποιους φορολογικούς συντελεστές, μπορεί να καταλήξεις με λιγότερα φορολογικά έσοδα. Γιατί θα μειωθεί η οικονομική δραστηριότητα, θα υπάρξει ίσως φυγή κεφαλαίων, θα ανέβουν τα επιτόκια, θα υπάρξουν λουκέτα στις αγορές και θα διογκωθεί η ανεργία.
Αυτά τα δευτερογενή ή παραπληρωματικά αποτελέσματα δεν τα βλέπει η λογιστική προσέγγιση. Αλλά τα κατανοεί η Οικονομική Ανάλυση.
Η κα. Κατσέλη, καταλαβαίνει ότι τα μέτρα που εισηγείται ο κ. Παπακωνσταντίνου έχουν πολύ αρνητικές παρενέργειες στην οικονομία. Εκείνο που δεν βλέπει η κα. Κατσέλη είναι ότι αν δεν κάνουμε από τώρα σοβαρές προσπάθειες μείωσης του ελλείμματος, τότε θα ανέβουν κι άλλο τα spreads των ελληνικών ομολόγων και θα έχουμε πολύ σύντομα, πολύ σοβαρές επιπτώσεις και στο δημόσιο χρέος μας και στο κόστος δανεισμού μας, και στις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους όλα τα επόμενα χρόνια.
Έχουμε λοιπόν, δύο σχολές σκέψης στην Κυβέρνηση, καθεμία από τις οποίες βλέπει μια πλευρά της πραγματικότητας, όχι όλη την πραγματικότητα, καθεμία εκ των οποίων οδηγεί σε αδιέξοδα πολιτικής, και που μεταξύ τους είναι αλληλοαναιρούμενες.
Εκείνο που θα προσπαθήσω να κάνω σήμερα, είναι να δείξω ότι υπάρχει λύση. Για την ακρίβεια θα μιλήσω για ένα μοντέλο διεξόδου από την κρίση.
Ένα μοντέλο διεξόδου, με Σταθεροποίηση και Ανάπτυξη.
Που δεν θα μας βυθίσει σε ακόμα μεγαλύτερη ύφεση προκειμένου να μας σταθεροποιήσει..
Και δεν θα επιδιώξει την Ανάκαμψη, αδιαφορώντας για τη Σταθεροποίηση, γιατί αν το κάνει, θα ακυρωθεί κάθε ανάπτυξη και θα καταλήξουμε στη χειρότερη δυνατή ύφεση.
Εδώ τίθενται δύο ερωτήματα:
P Μπορούμε να επιτύχουμε δημοσιονομική σταθεροποίηση χωρίς ύφεση;
P Μπορούμε να μειώσουμε τα ελλείμματα και να αρχίσουμε να ανακάμπτουμε ταυτόχρονα;
Μπορούμε!
Κι αυτό θα προσπαθήσω να δείξω
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Για να επιτύχουμε δύο στόχους ταυτόχρονα χρειαζόμαστε δύο διαφορετικά «εργαλεία».
P Χρειαζόμαστε μια πολιτική που μειώνει τολμηρά το έλλειμμα.
P Και για να αποφύγουμε την καθίζηση της οικονομίας, χρειαζόμαστε ταυτόχρονα αντισταθμιστικά μέτρα Ανάπτυξης χαμηλού ή μηδενικού δημοσιονομικού κόστους.
Μπαίνω, λοιπόν, κατευθείαν στο θέμα:
Μπορούμε να επιτύχουμε τη Σταθεροποίηση με μέτρα που διευρύνουν τη φορολογική βάση, μειώνουν τη φοροδιαφυγή και περιορίζουν τις σπατάλες.
Και μπορούμε να επιτύχουμε ταυτόχρονα την Ανάκαμψη, με μέτρα που κινητοποιούν αδρανείς πόρους, χωρίς να ξοδεύει το κράτος ή με ελάχιστο δημοσιονομικό κόστος για το κράτος, προκειμένου να τονώσουμε την ενεργό ζήτηση.
Και τα κάνουμε και τα δύο ταυτόχρονα.
Ας τα πάρουμε ένα-ένα:
· Στο πρώτο σκέλος της στρατηγικής μας, τη Σταθεροποίηση, δηλαδή τον περιορισμό του ελλείμματος:
Είμαστε υποχρεωμένοι να πάμε στις Βρυξέλλες και να δείξουμε ότι παίρνουμε μέτρα για δραστικό περιορισμό του ελλείμματος. Ποια μέτρα;
Στα έσοδα, πρέπει να μεγαλώσουμε τη φορολογική βάση κι όχι να προκαλέσουμε ασφυξία στην Οικονομία με νέους φόρους.
Αφήστε που αν αυξήσουμε τους φορολογικούς συντελεστές, πέραν των άλλων δεινών, μεγαλώνει και η «συναλλαγή» με τους εφοριακούς.
Εκείνα που μπορούμε να κάνουμε άμεσα για να διευρύνουμε τη φορολογική βάση και να μειώσουμε τη φοροδιαφυγή είναι τα εξής:
P Να υιοθετήσουμε τεκμήρια κατανάλωσης. Λογικά ασφαλώς. Γιατί κι εδώ, αν κάνουμε υπερβολές θα έχουμε αντίθετα αποτελέσματα. Για παράδειγμα, είναι σφάλμα να θεωρούμε τεκμήρια τις πιστωτικές κάρτες. Οι πιστωτικές κάρτες επιτρέπουν την ηλεκτρονική καταγραφή των συναλλαγών και περιορίζουν την απώλεια εσόδων από το ΦΠΑ. Πρέπει να ενθαρρύνουμε τη χρήση καρτών, για τις συναλλαγές, ώστε να μειώσουμε τις απώλειες του ΦΠΑ.
P Να υιοθετήσουμε, μετά, αντικειμενικά κριτήρια φορολόγησης μικρομεσαίων επιχειρήσεων κι ελεύθερων επαγγελματιών. Αυτό το θέλουν κι οι ίδιες οι παραγωγικές τάξεις, γιατί τις απαλλάσσει από το κόστος συναλλαγής με τους εφοριακούς, αλλά κι από το κόστος τήρησης βιβλίων.
P Να πυκνώσουμε και να οργανώσουμε πολύ καλύτερα τις ηλεκτρονικές συγκρίσεις και επαληθεύσεις στοιχείων. Ώστε να γνωρίζουν οι συναλλασσόμενοι ότι μεγαλώνει η πιθανότητα να συλληφθεί η φορολογητέα ύλη που διαφεύγει. Όπως μεγαλώνει το κόστος και το ρίσκο της φοροδιαφυγής...
P Τέλος, η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, απαιτεί αυστηρή τήρηση των νόμων. Κι όχι, για παράδειγμα, να ελέγχονται οι επίορκοι εφοριακοί από τους …συναδέλφους τους, όπως γίνεται σήμερα! Εδώ χρειάζεται δραστική παρέμβαση. Πείτε μας: απ’ όσους κατά καιρούς πιάστηκαν ως ύποπτοι συναλλαγής είτε από το ΠΑΣΟΚ είτε από τη ΝΔ - ποιόν στείλαμε στη φυλακή ή έστω σπίτι του;
Εδώ αν θέλετε συναίνεση για να εφαρμοστεί στα σοβαρά ο νόμος, θα την έχετε.
Με αυτά τα μέτρα, μπορούμε να έχουμε αληθινή διεύρυνση της φορολογικής βάσης, χωρίς να επιβαρύνουμε περισσότερο τις επιχειρήσεις.
Κι όταν αργότερα καταφέρουμε να μειώσουμε τους φορολογικούς συντελεστές, τότε θα επιταχύνουμε τη μείωση της φοροδιαφυγής και τη διεύρυνση των φορολογικής βάσης με επιταχυνόμενους ρυθμούς. Να αντλούμε περισσότερα από το σύνολο της οικονομίας, επιβαρύνοντας λιγότερο κάθε επιχείρηση και κάθε νοικοκυριό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μια μικρή παρένθεση:
Κάποτε πρέπει να αντιληφθούμε ότι υπάρχει ανάμεσα στις διαφορετικές χώρες φορολογικός ανταγωνισμός. Πώς θα ανταγωνιστούμε άλλες χώρες, ιδιαίτερα γειτονικές, αν οι δικοί μας φορολογικοί συντελεστές είναι υψηλοί και θέλουμε να τους αυξήσουμε κι άλλο, ενώ οι δικοί τους είναι χαμηλοί και όσο πάνε τους χαμηλώνουν περισσότερο;
Ήδη πρέπει να προβληματίσει το γεγονός ότι με το που εξαγγείλατε τις προθέσεις του φορολογικού σας νομοσχεδίου, σημειώθηκε φυγή ρευστών κεφαλαίων από την Ελλάδα της τάξης των 5 δισεκατομμυρίων! Αυτό ασφαλώς έπληξε τις τράπεζες. Κι αν συνεχιστεί, οι τράπεζες θα έχουν πρόβλημα με την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Και θα ανέβει και το κόστος του χρήματος, δηλαδή τα επιτόκια.
Κλείνω την παρένθεση…
· Έρχομαι τώρα στην πλευρά των δαπανών: Μπορούμε να αρχίσουμε στα σοβαρά περιστολές στην τεράστια σπατάλη. Αυτό που ονομάζουμε σπατάλη του Δημοσίου στην Ελλάδα ωφελεί κατά κύριο λόγο τα υψηλά εισοδήματα, αυτά που δεν προσφέρουν άμεσα στην κατανάλωση. Επομένως οι περικοπές δεν θα επηρεάσουν τόσο δραστικά την ενεργό ζήτηση στην Οικονομία μας.
Πόση είναι η σπατάλη στην Ελλάδα; Η τελευταία ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας Ελλάδος την υπολογίζει γύρω στο 30% των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού. Χώροι όπως, η αλυσίδα διακίνησης φαρμάκων και υγειονομικών υλικών, η κακοδιαχείριση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, σπατάλες στη λειτουργία Δημοσίων Επιχειρήσεων όπως ο ΟΣΕ, είναι λίγα μόνο παραδείγματα, αλλά με πολλά μηδενικά το καθένα.
Ας υποθέσουμε ότι το ένα τρίτο περίπου μπορεί να εντοπιστεί κι απ’ αυτό τα μισά περίπου μπορούν άμεσα να περισταλούν. Μιλάμε για οικονομίες της τάξης των 5 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου.
Πώς μπορεί να γίνει αυτό;
P Πρώτον, να τολμήσουμε τον Προϋπολογισμό μηδενικής βάσης. Ιδέα που είχα εισηγηθεί από αυτό το βήμα, ως ειδικός αγορητής του Προϋπολογισμού, επί υπουργίας του αείμνηστου Θανάση Κανελλόπουλου. Ήδη από το 1978…
P Δεύτερον, να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στο μη μισθολογικό κόστος του δημοσίου: Δηλαδή το λειτουργικό κόστος πέρα από τους μισθούς.
Εδώ υπάρχει τεράστια σπατάλη.
P Τρίτον, να υποχρεωθούν πλέον όλοι οι δημόσιοι οργανισμοί να καταθέτουν από το 2010 προϋπολογισμούς. Το είπε ο κ. Παπανδρέου και συμφωνώ. Αλλά το έχει νομοθετήσει και η Νέα Δημοκρατία κι έμεινε ανεφάρμοστο. Να δούμε γιατί έμεινε ανεφάρμοστο, τι αντιστάσεις υπήρξαν και πώς μπορούν να καμφθούν.
P Τέταρτον, να βάλουμε ορκωτούς λογιστές να ελέγχουν την εκτέλεση προϋπολογισμού των δημοσίων οργανισμών ανά 6μηνο τουλάχιστον, ώστε να παρακολουθείται η εξέλιξη των περικοπών. Και να γίνονται διορθωτικές κινήσεις όπου χρειαστεί. Κάποια αντίστοιχα μέτρα συζητήσουμε και στο πρόσφατο Συμβούλιο Πολιτικών Αρχηγών για θέματα Διαφθοράς.
P Πέμπτον, μια πολύ σημαντική πηγή σπατάλης εντοπίζεται από τις εκθέσεις των Διεθνών Οργανισμών και της Τράπεζας Ελλάδος στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Είμαστε πρόθυμοι να στηρίξουμε δραστικά μέτρα ελέγχου της αλόγιστης σπατάλης. Εδώ αν εγγράψετε μείωση της τάξης του 10% νομίζουμε ότι θα την επιτύχετε. Κι εμείς θα είμαστε το πλευρό σας. Το οποίο σημαίνει ότι μπορείτε να εγγράψετε άλλο 1 με 2 δισεκατομμύρια ευρώ.
· Στον τομέα των εσόδων πρέπει επίσης να δείξουμε ότι παίρνουμε μέτρα άμεσης και κοστολογημένης απόδοσης.
Τέτοια μέτρα μπορούν να είναι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα ποτά και τα τσιγάρα. Όχι, προς Θεού στα καύσιμα! Δεν αυξάνεις τη φορολογία της ενέργειας σε συνθήκες ύφεσης. Χώρια που ό,τι χρήματα δώσετε ως ενίσχυση στα ασθενέστερα εισοδήματα, θα τους τα πάρετε, έτσι, πίσω αμέσως.
Φορολογείστε τα ποτά και τα τσιγάρα. Κι από κει μπορείτε να έχετε 1 δισεκατομμύριο ευρώ. Αλλά όχι από τα καύσιμα.
Επίσης ξεχάστε τα μέτρα αύξησης των φορολογίας ακίνητης περιουσίας, αύξησης του τέλους μεταβιβάσεων ακινήτων, αύξησης του κόστους των γονικών παροχών και αύξησης των αντικειμενικών αξιών. Για όνομα του Θεού, ξεχάστε τα…
Αν επιμείνετε, δεν θα επιτύχετε αύξηση εσόδων, αλλά δυσανάλογα μεγαλύτερη μείωση συναλλαγών. Άρα μείωση εσόδων. Και μείωση της κατασκευαστικής δραστηριότητας. Δηλαδή αποθάρρυνση της επένδυσης στα ακίνητα. Άρα πολλαπλάσια μείωση εσόδων από ΦΠΑ, φόρο εισοδήματος κλπ. Αν επιμείνετε, θα δώσετε τη «χαριστική βολή» σε ένα από τους βασικούς κλάδους που ακόμα μπορούν να παράγουν θέσεις εργασίας, εισόδημα, τζίρους και φορολογικά έσοδα.
Είπαμε, συνοπτικά και ενδεικτικά, τι μπορείτε να κάνετε και πού θα σας στηρίξουμε. Και τι δεν πρέπει να κάνετε, και θα μας βρείτε απέναντι.
Από το σύνολο αυτών των μέτρων κι από κάποια εξ εκείνων που ήδη παίρνετε, μπορούν να εξοικονομηθούν γύρω στα δέκα δισεκατομμύρια ευρώ.
Προσθέστε όσα θα εξοικονομηθούν σε πρώτη φάση από μια σοβαρά προσπάθεια διεύρυνσης της φορολογικής βάσης, μιλάμε ρεαλιστικά για ένα συνολικό ποσό 12-13 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μιλάμε για ποσοστό της τάξης του 4-5% του ΑΕΠ.
Κι είναι όλα μέτρα μόνιμου χαρακτήρα, άρα αποδεκτά και από τις Βρυξέλλες.
Αλλά, κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι, είπαμε ότι η Σταθεροποίηση είναι μόνο το ένα από τα δύο απαραίτητα βήματα που μας χρειάζονται από σήμερα.
Το άλλο είναι άμεσα μέτρα Ανάκαμψης, εκείνα, όμως, που έχουν μηδενικό ή πολύ χαμηλό δημοσιονομικό κόστος…
· Στο σκέλος της Ανάκαμψης, λοιπόν:
P Το πρώτο είναι να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τα ΕΣΠΑ, τα κοινοτικά κονδύλια. Μπορούμε μάλιστα για τον επόμενο χρόνο - κι ίσως για τον μεθεπόμενο - να μειώσουμε την εθνική συνεισφορά, με υπόσχεση να την αυξήσουμε αντίστοιχα μετά την κρίση. Οι κοινοτικές αρχές δεν έχουν αντίρρηση σε αυτό.
P Καίρια σημασία έχουν και έργα παραχωρήσεων με αυτοχρηματοδότηση. Τα έργα αυτά δεν απαιτούν κονδύλια από το δημόσιο, αλλά πραγματοποιούνται με ιδιωτικά κεφάλαια, έναντι παραχώρησης δικαιωμάτων χρήσης μετά την περαίωσή τους. Είναι σημαντική πηγή ενίσχυσης της ενεργού ζήτησης, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και δημοσιονομικής στενότητας.
P Επίσης έργα ΣΔΙΤ, Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα, ιδιαίτερα σε περιπτώσεις όπου το Δημόσιο συμμετέχει με ακίνητη περιουσία και ο ιδιωτικός τομέας βάζει τα κεφάλαια, ώστε από την μικτή επιχείρηση να δημιουργείται κέρδος και για τους δύο. Το πραγματικό κέρδος εδώ είναι μεγαλύτερο από τη συμμετοχή του Δημοσίου, διότι υπάρχει το πρόσθετο έσοδο από ΦΠΑ, φόρους επί των κερδών, φόρους παραγόμενου εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές στα Ταμεία κλπ.
P Μετά, κίνητρα για στοχευμένη οικιστική ανάπτυξη, οικιστική βελτίωση, περιλαμβανομένης και της προσωρινής μείωσης, στη διάρκεια της κρίσης, των επιτοκίων για στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας.
Ακόμα, εφαρμογή του προγράμματος για τη βελτίωση του θερμοδυναμικού αποθέματος κατοικιών.
Σε αυτά τα προγράμματα, ακόμα κι αν υπάρχει μικρή επιδότηση του Δημοσίου, μέρος της επιδότησης αυτής επιστρέφει αμέσως με τη μορφή ΦΠΑ κλπ. Οπότε το δημοσιονομικό κόστος είναι χαμηλό. Και η πολλαπλασιαστική επίδραση στην Οικονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, πολύ μεγαλύτερη.
Επί πλέον, πρωτοβουλίες που βελτιώνουν το επιχειρηματικό κλίμα άμεσα, φτιάχνουν την ψυχολογία και αναθερμαίνουν την Οικονομία. Όπως:
P Να χρησιμοποιήσουμε τα υπόλοιπα 13 από τα 15 δισεκατομμύρια του πακέτου εγγυήσεων για την ενίσχυση της ρευστότητας της Οικονομίας, προκειμένου να ενισχυθεί η βάση των Μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Προσοχή, όμως, αυτό να γίνει με γνώμονα τα κριτήρια βιωσιμότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της κρίσης. Όχι να φτιάξουμε νέα γενιά προβληματικών επιχειρήσεων…
P Δεύτερον, να καλυφθούν αμέσως οι οφειλές του Δημοσίου πέρα από τις οφειλές του ΕΣΥ. Εν ανάγκη με κρατικά ομόλογα.
Από αυτά τα μέτρα, μπορεί να αυξηθεί η συνολική ζήτηση και να δοθεί άμεσα ρευστότητα της τάξης των 25 δισεκατομμυρίων ή και παραπάνω. Κάτι τέτοιο θα δώσει ανάσες σε όλη την Οικονομία. Και θα επιτρέψει στην οικονομική δραστηριότητα να ανακάμψει χωρίς να επιβαρυνθεί το έλλειμμα.
Με τη συνολική αυτή στρατηγική προβλέπεται μόνιμη μείωση του ελλείμματος κατά 4 με 5 μονάδες του ΑΕΠ, επιτυγχάνεται ανάπτυξη γύρω στο 1%, αλλά και αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας, με αύξηση της αξιοπιστίας μας και μείωση των spreads.
Σας παρέθεσα τους βασικούς άξονες αυτής της στρατηγικής:
P Διευρύνουμε τη φορολογικές βάση, με αντικειμενικοποίηση κριτηρίων κι εφαρμογή των νόμων.
P Μειώνουμε το έλλειμμα δίνοντας ανάσες στην οικονομία, όχι προκαλώντας της ασφυξία.
P Μειώνουμε τις δαπάνες, κόβοντας τη σπατάλη, από την οποία επωφελούνται τα υψηλά εισοδήματα, όχι συμπιέζοντας τη μεγάλη μάζα νοικοκυριών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δηλαδή τη μεσαία τάξη που κρατά την αγορά ζωντανή.
P Πείθουμε τις Βρυξέλλες και τις διεθνείς αγορές ότι κατανοούμε τη σοβαρότητα της κατάστασής μας, δεν προσπαθούμε να τους «ξεγελάσουμε».
Γιατί όσο καθυστερούμε, τόσο πιο επώδυνα μέτρα θα αναγκαστούμε να πάρουμε αργότερα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Κοινοβουλευτική συζήτηση για τον Προϋπολογισμό δεν είναι μόνο Οικονομική, δεν έχει μόνο τεχνικά χαρακτηριστικά. Είναι πρωτίστως Πολιτική!
Θα προσπαθήσω, λοιπόν, να απαντήσω σε μερικά πολιτικά ερωτήματα που τέθηκαν εδώ:
· Στο ερώτημα για το έλλειμμα, οι αριθμοί, ευτυχώς, είναι σαφέστατοι.
Το 2009 το έλλειμμα ξέφυγε ασφαλώς, αλλά δεν θα ξεπερνά το 9,7% του ΑΕΠ. Πιθανότατα είναι μικρότερο, στο 8,3-8,5%. Αλλά ακόμα κι αν δεχθούμε τα πιο επικαιροποιημένα στοιχεία, ακόμα κι αν δεχθούμε τους πιο αυστηρούς υπολογισμούς, δεν ξεπερνά με τίποτε το 9,7%. Ας δεχθούμε, λοιπόν, αυτό το επίπεδο.
Από κει και ύστερα, εσείς το ανεβάσατε με λογιστικές αλχημείες. Μεταφέρατε φετινά έσοδα στην επόμενη χρονιά, μεταθέσατε δαπάνες της επόμενης χρονιάς φέτος (όπως για την εξόφληση χρεών των νοσοκομείων), μεταφέρατε εισπράξεις φετινές στο 2010. Κι έτσι το φουσκώσατε τεχνητά άλλες 3 ποσοστιαίες μονάδες, στο 12,7%.
Αυτό κάνατε. Και το κάνατε και για να χτυπήσετε τη Νέα Δημοκρατία.
Και για ένα λόγο ακόμα: Για να εμφανίσετε μια μικρή μείωση του ελλείμματος την επόμενη χρονιά - από 9,7% που το παραλάβατε στο 9,1% - ως δήθεν πολύ «μεγάλη βελτίωση»: Από το 12,7% στο 9,1%. Δηλαδή ως βελτίωση εξαπλάσια της πραγματικής!
Αυτή η λαθροχειρία που κάνατε μάλλον είναι μεγαλύτερη απ’ ό,τι σας αναφέρω εδώ. Γιατί στο σχετικό Πίνακα που σας κατέθεσε ο εισηγητής μας ο κ. Κεφαλογιάννης καταγράψαμε μόνο τα μεγάλα κονδύλια από τις ταχυδακτυλουργίες σας, όπως τα Νοσοκομεία. Αλλά υπάρχουν και άλλα μικρότερα. Εντοπίσαμε αν και δεν προσμετρήσαμε μερικά κι απ’ αυτά τα μικρότερα, όπως η μετάθεση του φόρου για τα σκάφη, από τη φετινή χρονιά στην επόμενη. Προσέξτε: διατηρήθηκε τελικά ο φόρος. Αλλά όσοι δεν τον είχαν καταβάλει ήδη ειδοποιήθηκαν να τον καταβάλουν - αν είναι δυνατόν - τον ερχόμενο Μάρτιο! Πάρτε και το σχετικό Νόμο σας.
[Σημείωμα 1]
Αλλά ευθύνεστε και για ένα λόγο παραπάνω:
Δέστε εδώ ένα συγκριτικό πίνακα της κίνησης δημοσιονομικών λογαριασμών μέσα στην τρέχουσα χρήση του 2009. Οι αριθμοί κραυγάζουν από μόνοι τους.
Ο τακτικός προϋπολογισμός στο φετινό εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου, δηλαδή στη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, έχει μια υστέρηση εσόδων ως προς την περασμένη χρονιά κατά 3,4%. Στο επόμενο δίμηνο της δικής σας διακυβέρνησης Οκτωβρίου-Νοεμβρίου έχει υστέρηση εσόδων 13,2%! Τετραπλάσια!
Στο εννεάμηνο της δικής μας διακυβέρνησης οι δαπάνες δημοσίων επενδύσεων αυξήθηκαν σε σχέση με τη προηγούμενη χρονιά κατά 19,25%. Στο δίμηνο που αναλάβατε εσείς οι δαπάνες δημοσίων επενδύσεων έπεσαν κατά 83,9%! Ουσιαστικά πάγωσαν τα έργα!
[Πίνακας 2]
Και να σκεφτείτε ότι είχατε υποσχεθεί ότι με το που θα αναλάβετε θα υπάρξει αληθινή «αναθέρμανση» της Οικονομικής δραστηριότητας. Και αντί «αναθέρμανσης» ενέσκηψε «παγετός»!
Και πώς να μην υπάρξει; Αφού ούτε Γενικούς Γραμματείς ορίσατε, ούτε τις αρμοδιότητες υφυπουργών προσδιορίσατε ακόμα...
Αλήθεια μπορείτε να μας πείτε σήμερα το όνομα του Γενικού Γραμματέα Επενδύσεων;
Γεννήθηκε, λοιπόν, και μια διόγκωση ελλείμματος λόγω της διοικητικής παράλυσης που έφερε η ανάληψη της διακυβέρνησης από σας και τα πολύ χαμηλά ανακλαστικά που επιδείξατε ως τώρα.
Και για όλες αυτές τις αδυναμίες σας επιμένετε να κατηγορείτε τη Νέα Δημοκρατία…
· Στο ερώτημα γιατί ξέφυγε το έλλειμμα φέτος και ποιος ευθύνεται η απάντηση είναι απλή:
Η διεθνής κρίση χτύπησε όλες τις χώρες. Τις υπερχρεωμένες, όπως η Ελλάδα, ακόμα περισσότερο.
Σε όλες τις χώρες της ευρωζώνης το έλλειμμα ξέφυγε. Πολύ περισσότερο απ’ όσο το είχαν προβλέψει πέρσι τέτοιο καιρό, στον Προϋπολογισμό τους.
Περισσότερο ακόμα κι απ’ όσο το υπολόγιζαν πριν λίγους μήνες.
Το ίδιο ακριβώς έγινε και στην Ελλάδα.
Για την ακρίβεια, στο μέσο όρο της Ευρωζώνης το έλλειμμα ξέφυγε κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες και κάτι σε σχέση με τα προ της κρίσης επίπεδα. Από 0,5% του ΑΕΠ στο 6,5% του ΑΕΠ. Στην Ελλάδα ξέφυγε το ίδιο περίπου, επτά μονάδες παρά κάτι: Από τις 3 ποσοστιαίες μονάδες περίπου, το 2007 στο 9,7% φέτος με όλες τις δικές σας αδυναμίες του τελευταίου τριμήνου να προσμετρώνται σε βάρος μας…
Έχει ευθύνη η ελληνική κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που της ξέφυγε το έλλειμμα;
Αναμφίβολα έχει. Αλλά για να είμαστε δίκαιοι δεν τα πήγε χειρότερο ούτε καλύτερα απ’ ότι ο μέσος όρος των κυβερνήσεων της ευρωζώνης.
Ορίστε και ο σχετικός Πίνακας που το αποδεικνύει [Πίνακας 3]
· Στο ερώτημα γιατί ανέβηκε το spread, δηλαδή τα διαφορικά επιτόκια των ελληνικών ομολόγων, η απάντηση είναι ακόμα σαφέστερη:
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι υπερχρεωμένη χώρα, τα spreads ήταν πολύ χαμηλά μέχρι που χτύπησε η διεθνής κρίση. Ως τα μέσα του 2008 δεν ξεπερνούσαν τις 30-40 μονάδες βάσης. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν τα πήγαινε άσχημα η διαχείριση ελλείμματος χρέους ως τότε από τη διαχείριση της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό τουλάχιστον αποτιμούσαν τότε οι αγορές…
Όταν χτύπησε η κρίση τα spreads επί των κρατικών ομολόγων ανέβηκαν απότομα στις περισσότερες χώρες με βαρύ φορτίο χρέους. Κι έτσι τον περασμένο Φεβρουάριο τα ελληνικά spreads ξεπέρασαν τις 300 μονάδες!
Όμως η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας κατάφερε να τα αποκλιμακώσει στη συνέχεια. Και μετά τα διορθωτικά μέτρα που πήρε στα τέλη Ιουνίου τα spreads υποχώρησαν στις 120 μονάδες
Τον Οκτώβρη όταν έγιναν οι εκλογές εκεί ήταν περίπου, στις 130 μονάδες.
Κι όταν λίγες μέρες αργότερα ανακοινώθηκε διψήφιο έλλειμμα, τα spreads δεν αυξήθηκαν παρά ελάχιστα, έφτασαν στις 135 μονάδες κι εκεί παρέμεναν για εβδομάδες. Οι αγορές δεν ανησυχούσαν ακόμα, ιδιαίτερα…
Όμως όταν πέρναγε ο καιρός και δεν ανακοινώνονταν μέτρα από την Ελληνική κυβέρνηση, κι όταν αυτά που ανακοινώνονταν το πρωί διαψεύδονταν ή άλλαζαν ως το βράδυ, όταν δημιουργήθηκε αβεβαιότητα για τις προθέσεις της κυβέρνησης να ελέγξει το χρέος και το έλλειμμα κι άρχισαν οι υποβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, τότε - και μόνον τότε - άρχισαν να σκαρφαλώνουν τα spreads. Ξεπέρασαν τις 200 μονάδες κι ύστερα ξεπέρασαν και τις 250 μονάδες βάσης.
Επί των ημερών σας, κι εξ αιτίας της αβουλίας σας και της παντελούς έλλειψης οποιουδήποτε σχεδίου…
Αλλά αυτή η αβουλία σας έχει κόστος: Πόσο θα κοστίσει;
Αν δεν πείσετε τις διεθνείς αγορές, κι αν δεν αποκλιμακωθούν τα spreads σύντομα, αν μείνουν δηλαδή στα σημερινά τους επίπεδα, αυτό θα στοιχίσει στον Έλληνα φορολογούμενο τον πρώτο χρόνο γύρω στο 1 δισεκατομμύριο. Και περισσότερο τα επόμενα χρόνια.
Διότι με τα τεχνάσματα που κάνατε και φουσκώσατε το έλλειμμα, δεν λάβατε υπ’ όψιν τις διεθνείς αγορές. Οι οποίες σήμερα σας λένε το εξής:
P Αν πράγματι έχει έλλειμμα που φτάνει το 12,7%, τότε οφείλετε να λάβετε έκτακτα μέτρα, αντίστοιχα με αυτά που έλαβε η Ιρλανδία, που κι αυτή είχε έλλειμμα φέτος, της τάξης του 12,5%. Μόνο που της Ιρλανδίας ήταν πραγματικό, όχι «μαγική εικόνα»…
P Αν πάλι το πραγματικό φετινό σας έλλειμμα είναι 9,7%, όπως φαίνεται πολύ πιθανότερο, τότε πρέπει να το μειώσετε πολύ περισσότερο την επόμενη χρονιά, να το πάτε περίπου ως 6, όχι μόλις στο 9,1%. Άρα πάλι πρέπει να λάβετε περισσότερα μέτρα.
Σε κάθε περίπτωση πρέπει να πάρετε δραστικά μέτρα! Πράγμα που δεν το κάνετε, σας τιμωρούν οι αγορές, υποβαθμίζουν συνεχώς την Ελλάδα και μας στοιχίζει όλο και περισσότερο ο μελλοντικός δανεισμός μας.
Κι αντί μέτρων, εμείς είχαμε αψυχολόγητες Πρωθυπουργικές δηλώσεις για μια Οικονομία στην «εντατική» ή «υπό χρεοκοπία»!
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
· Όχι δεν φταίει μόνο η διεθνής κρίση.
Φταίει και το γεγονός ότι μας βρήκε, ως χώρα, υπερχρεωμένους.
Στο ερώτημα πώς δημιουργήθηκε το δυσβάστακτο χρέος οι αριθμοί είναι αμείλικτοι:
Ποιος δημιούργησε αυτή την υπερχρέωση;
Προσέξτε:
Όταν πρωτο-ανέλαβε το ΠΑΣΟΚ τη διακυβέρνηση, το χρέος της χώρας ήταν μόλις 28,6% του ΑΕΠ. Η Ελλάδα ήταν από τις λιγότερο χρεωμένες χώρες της ευρωζώνης.
Το 1989, όταν το ΠΑΣΟΚ έχανε την εξουσία, το χρέος είχε φτάσει στο 70%! Μέσα σε οκτώ χρόνια είχε αυξηθεί σχεδόν δυόμισι φορές!
Κι ύστερα το ’93, επί διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας, έφτασε το 110%! Αλλά αυτό συνέβη, γιατί στο μεταξύ κατέπεσαν οι εγγυήσεις του δημοσίου, για δάνεια που είχαν συναφθεί πριν το 1989, από ΔΕΚΟ και Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Κι έτσι τα «θαλασσοδάνεια» που πάρθηκαν από το ευρύτερο δημόσιο τομέα επί εποχής ΠΑΣΟΚ κατέπεσαν και «χρεώθηκαν» στη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας της περιόδου 1990-93.
Με άλλα λόγια, το ΠΑΣΟΚ καταχρέωσε τη χώρα.
Τι απέγινε μετά;
Πολύ απλά, η επόμενη διακυβέρνηση ΠΑΣΟΚ δεν κατάφερε να μειώσει το χρέος αισθητά. Το χρέος σταθεροποιήθηκε πάνω από το 100%.
Τελικά η Νέα Δημοκρατία το παρέλαβε εκεί, γύρω στο 105%.
Στη συνέχεια οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας κατάφεραν να κατεβάσουν το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ στο 95% το 2007.
Κι όταν χτύπησε η διεθνής κρίση ανέβηκε και πάλι στο 112%.
Δεν ήλθα για να ωραιοποιήσω τίποτε. Πράγματι, από το 2004 ως το 2007 η Νέα Δημοκρατία μείωσε το χρέος ως ποσοστό, αλλά το αύξησε ως απόλυτο μέγεθος.
Πόσο το αύξησε ως ποσό;
Γύρω στα 90 δισεκατομμύρια ευρώ!
Που όμως διατέθηκαν αυτά τα 90 δισεκατομμύρια ευρώ μέσα σε τέσσερα χρόνια;
Στους τόκους του δανεισμού που παρέλαβε από το ΠΑΣΟΚ. Στις πληρωμές εξοπλιστικών προγραμμάτων που είχαν κάνει οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Σε χρέη Δημοσίων Οργανισμών που παρέλαβε η διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, όπως τα Νοσοκομεία. Και στην αποπληρωμή συμβάσεων για τα Ολυμπιακά έργα.
Μέχρι που ήλθε η κρίση, η διαχείριση των κυβερνήσεων της Νέας Δημοκρατίας δεν προσέθεσε ούτε ένα ευρώ στο χρέος! Όσα δανείστηκε ήταν για να καλυφθούν υποχρεώσεις και να εξυπηρετηθούν πληρωμές που είχαν αναληφθεί επί των προηγούμενων κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ.
Θέλει θράσος απίστευτο, να έρχονται εκείνοι που ξεκίνησαν αυτό το φαύλο κύκλο ελλειμμάτων-χρέους, και να κατηγορούν εμάς ότι δεν καταφέραμε να το σταματήσουμε. Αυτοί που έβγαλαν από το κλουβί το «τέρας» των ελλειμμάτων και του χρέους, να καταγγέλλουν όσους δεν κατάφεραν να νικήσουν το «θεριό».
Ναι, πράγματι: Δεν καταφέραμε να το νικήσουμε. Όπως δεν τα καταφέρατε ούτε κι εσείς. Κι ας ήταν δικό σας δημιούργημα. Κι ας είχατε πολλαπλάσιο χρόνο στη διάθεσή σας για να το μειώσετε…
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σε ένα περιβάλλον γκρίζο και σε μια ατμόσφαιρα βαριάς απαισιοδοξίας, θέλουμε να δώσουμε ένα μήνυμα Ελπίδας και Προοπτικής.
Μη τη φοβάστε την Ελλάδα. Έχουμε τεράστιο αναξιοποίητο δυναμικό ανταγωνιστικότητας. Ουσιαστικά εκμεταλλευόμαστε ελάχιστα μόνο από τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα! Μια χώρα που υπό-απασχολεί τόσο μεγάλο μέρος του δυναμικού της, έχει τεράστια περιθώρια βελτίωσης, αν εξαλείψει τις στρεβλώσεις της. Έχουμε, λοιπόν, μεγάλα περιθώρια να κάνουμε στροφή στην παραγωγή και στροφή στην ποιότητα.
Πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο. Και δεν είμαστε το κέντρο του κόσμου. Γύρω μας, μας ανταγωνίζονται πολλοί άλλοι. Σε αυτό τον αγώνα επιβίωσης πρέπει να τα καταφέρουμε. Πρέπει να γίνουμε ανταγωνιστικοί!
Είναι τα περιβόητα «τρία Άλφα»:
P Πρώτο άλφα: Ανταγωνιστικότητα. Και μάλιστα Ανταγωνιστικότητα παντού.
P Δεύτερο άλφα: η Ανάπτυξη.
P Τρίτο άλφα: η Απασχόληση: Γιατί ανάπτυξη με ανταγωνιστικότητα φέρνει μακροχρόνια άνοδο της απασχόλησης Που αποτελεί και τον ταχύτερο «μηχανισμό διάχυσης» των ευκαιριών και του εισοδήματος από την ανάπτυξη στην κοινωνία. Και τροφοδοτεί, με τη σειρά της περισσότερη ανάπτυξη, περισσότερη κατανάλωση, περισσότερη αποταμίευση, περισσότερη επένδυση.
Κι έτσι η Ανάπτυξη γίνεται αυτοτροφοδοτούμενη. Δηλαδή διατηρήσιμη και αειφόρος Ανάπτυξη.
Δέστε ένα κλάδο που αποτελεί αληθινό «χρυσωρυχείο» για την Ελλάδα. Όχι σήμερα, εδώ και αιώνες. Την Ναυτιλία! Εδώ οι Έλληνες έχουν τα πρωτεία στην ανταγωνιστικότητα διεθνώς. Η Ναυτιλία προσφέρει περί το 10% του ΑΕΠ. Προσφέρει πόρους ανάπτυξης σε εύκολους και δύσκολους καιρούς. Κυρίως σε δύσκολους…
Όμως, ακόμα και το υπουργείο Ναυτιλίας το καταργήσατε. Όπως καταργήσατε και το υπουργείο Τουρισμού. Οι δύο κλάδοι που μαζί προσφέρουν πάνω από το 30% του ΑΕΠ, δεν έχουν υπουργεία. Και οι υποθέσεις τους σήμερα καρκινοβατούν στο γραφειοκρατικό χάος…
P Υπάρχει και μια τελευταία προϋπόθεση: Η κοινωνική συνοχή. Που δεν είναι μόνο η προστασία των εισοδηματικά ασθενέστερων. Ασφαλώς σε αυτούς οφείλουμε τη στήριξη στις δύσκολες στιγμές, αλλά οφείλουμε κάτι παραπάνω: τις ευκαιρίες, για να πάψουν να είναι «ασθενείς» κοινωνικές τάξεις. Τους οφείλουμε όχι μόνο «προστασία» από τη φτώχεια μέσα στην οποία ζουν, αλλά ευκαιρίες για να βγουν οριστικά από τη φτώχεια. Γι’ αυτό και η Νέα Δημοκρατία προτάσσει τον κοινωνικό φιλελευθερισμό, μακριά από τον ανάλγητο νεοφιλελευθερισμό.
Και πέρα από τους ασθενέστερους, δίνουμε έμφαση στη μεσαία τάξη, στους μικρομεσαίους επιχειρηματίες, στους ελεύθερους επαγγελματίες, στους αγρότες, στους νέους επιστήμονες. Σε αυτούς όλους πρέπει να δοθούν οι ευκαιρίες, να βγάλουν την οικονομία από την κρίση.
Ακόμα, «κοινωνική συνοχή» σημαίνει και ενίσχυση των ψυχικών δεσμών κοινότητας και αλληλεγγύης μεταξύ των πολιτών.
Ενίσχυση της ταυτότητας του λαού, ενίσχυση της υπερηφάνειας του για το παρελθόν του και το παρόν του, ενίσχυσης της αισιοδοξίας για το μέλλον του.
Και μια που μιλάμε για ενίσχυση της αλληλεγγύης μεταξύ των πολιτών, προσέξτε το θέμα της μετανάστευσης.
Κατ’ αρχήν οφείλουμε να κάνουμε τη διάκριση ανάμεσα στους νόμιμους και τους λαθρομετανάστες. Δεν πρέπει να τους ταυτίζουμε. Οι νόμιμοι βγάζουν άξια το ψωμί τους και προσφέρουν στην Ελληνική Κοινωνία. Οι παράνομοι αποτελούν πρόβλημα. Όχι μόνο σε μας. Όλες οι ευρωπαϊκές κοινωνίες θεωρούν τη λαθρομετανάστευση πρόβλημα
Ύστερα το πρόβλημα των νομίμων μεταναστών στην Ελληνική κοινωνία, δεν είναι απλά ζήτημα πολιτογράφησής τους. Είναι και θέμα αφομοίωσής τους στο σώμα και τον πολιτισμό της χώρας. Των ίδιων και, κυρίως, των παιδιών τους που γεννήθηκαν εδώ.
Μην παίρνετε νομοθεσίες άλλων χωρών και τις μεταφέρετε αποσπασματικά στην Ελλάδα. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ, η πολιτογράφηση των παιδιών των μεταναστών που γεννιούνται εκεί είναι αυτόματη, αλλά μόνον αν οι γονείς τους είναι νόμιμοι. Αλλά για να πολιτογραφηθούν οι γονείς τους πρέπει να περιμένουν χρόνια και να δώσουν κι εξετάσεις γλώσσας, γνώσης της ιστορίας της χώρας και στάθμισης της ψυχολογικής τους ένταξης. Στη Γερμανία, τα παιδιά των μεταναστών μπορούν να γίνουν Γερμανοί πολίτες αφού ταυτόχρονα απορρίψουν την ιθαγένεια από τη χώρα καταγωγής των γονιών τους.
Έτσι κι αλλιώς, παντού φροντίζουν στα παιδιά που γεννιούνται να παίρνουν την εθνική συνείδηση της χώρας, κυρίως μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα. Στη Γαλλία ιδρύουν σήμερα υπουργείο Εθνικής Ταυτότητας και Μετανάστευσης, ακριβώς γι’ αυτό. Στη Βρετανία το Κεντροαριστερό Εργατικό Κόμμα που βρίσκεται στην Κυβέρνηση ανακάλυψε τελευταία την ανάγκη ενσωμάτωσης των μεταναστών και των παιδιών τους στη έννοια της «βρετανικότητας».
Μην μετατρέψετε ένα δύσκολο ζήτημα σε μια απλή γραφειοκρατική διαδικασία. Το λάθος αυτό το έκαναν άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το μετανιώνουν σήμερα και το αλλάζουν…
Μην προχωρήσετε σε άκριτη μαζική νομιμοποίηση χωρίς τις προϋποθέσεις που βάζει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ελάτε πρώτα να συζητήσουμε χωρίς βιασύνη τα κριτήρια, ώστε να προστατέψουμε και τους έντιμους μετανάστες και την αφομοίωσή τους με κοινωνική συνοχή.
Κυρίες και Κύριοι συνάδελφοι,
Συμφωνούμε όλοι, ότι η Οικονομία είναι πρωτίστως θέμα ψυχολογίας.
Κι αυτή την ψυχολογία πρέπει να την αλλάξουμε. Όχι μόνο την ψυχολογία της Οικονομίας, αλλά και την ευρύτερη ψυχολογία της κοινωνίας.
Γιατί λαός που δεν αισιοδοξεί για το μέλλον του, που δεν αγαπά τον τόπο του και δεν είναι υπερήφανος για τον εαυτό του, δεν επενδύει, δεν σέβεται το περιβάλλον του, δεν διακρίνεται σε κανένα πεδίο της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας παρά μόνο στο εύκολο κέρδος.
Και μια που μιλάμε για Περιβάλλον, η προστασία του δεν εξαντλείται απλώς στο να εγκαταστήσουμε κάποιες ανεμογεννήτριες. Γιατί η λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη» δεν αρκεί να είναι «πράσινη». Πρέπει να είναι και «ανάπτυξη». Κι όταν παράγουμε Ενέργεια από Ανανεώσιμες πηγές με πολλαπλάσιο κόστος απ’ ότι με συμβατικές πηγές, τότε δεν παράγουμε ανάπτυξη - ούτε πράσινη ούτε άλλου χρώματος. Παράγουμε προβληματικές επιχειρήσεις και γκρίζα χρέη.
Θέλουμε πράγματι την προστασία και την αξιοποίηση του περιβάλλοντος. Θέλουμε μιαν ανάπτυξη που σέβεται το περιβάλλον, αλλά και βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας. Δεν θέλουμε ανταγωνιστικότητα που καταστρέφει το περιβάλλον. Δεν θέλουμε περιβαλλοντικά έργα χωρίς ανταγωνιστικότητα. Θέλουμε και τα δύο. Και το ελληνικό περιβάλλον επιτρέπει να συνδυάσουμε και τα δύο.
Αυτό εμείς δεν το ονομάζουμε «πράσινη ανάπτυξη». Το ονομάζουμε Αειφορία. Όπου συνδυάζεται η περιβαλλοντική προστασία με την ανταγωνιστικότητα. Και αξιοποιούνται, πολύ ευρύτερα, οι συνέργειες όλων των κλάδων, ώστε η ανάπτυξη του ενός να συμπαρασύρει τους άλλους, χωρίς να ανατρέπονται ισορροπίες, περιβαλλοντικές και όχι μόνο.
Γιατί κοιτάξτε - επιμένω: Λαός που δεν αγαπά τον τόπο του και δεν είναι υπερήφανος για τον εαυτό του, δεν νοιάζεται για τα παιδιά του, δεν τους ενσταλάζει υπερηφάνεια, αρχές και αξίες που δίνουν νόημα στη ζωή, περιορίζεται στην επιβίωση όσο πιο εύκολα, άκοπα και ανώδυνα μπορεί. ¨
Αναζητά «προσωπικές λύσεις», όχι «συνέργειες».
Λαθροβιώνει, δεν δημιουργεί.
Καταναλώνει το μέλλον των παιδιών του, δεν παράγει πλούτο.
Κατακερματίζεται συνεχώς, δεν ενώνεται, δεν «κοινωνεί».
Παύει να είναι «λαός». Και μετατρέπεται σε ετερογενή πληθυσμό…
Στις δυσκολίες κερδοσκοπεί ή παραδίδεται.
Και στις καλές εποχές «επωφελείται», δεν αναπτύσσεται.
Πρέπει να δώσουμε στον Ελληνικό λαό, ξανά την αισιοδοξία και την υπερηφάνεια που έχει παραδοσιακά. Να απελευθερώσουμε το «δαιμόνιό» του, που μεγαλουργεί παντού στον κόσμο και μαραζώνει μόνο στην πατρίδα του!
· Σε ό,τι αφορά την εξωτερική Πολιτική δεν αναφέρω εδώ ξανά τις «κόκκινες γραμμές μας». Τις γνωρίζετε όλοι και στα Ελληνοτουρκικά, και στο Σκοπιανό και στην Κύπρο.
Θέλω μόνο τρία πράγματα να σημειώσω:
P Πρώτον, στην Κύπρο, υποστηρίζουμε μια λύση σύμφωνη με τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, αλλά και σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο. Σας θυμίζω ότι το, αλήστου μνήμης, Σχέδιο Ανάν δεν είχε καμία σχέση με το Κοινοτικό κεκτημένο. Κι αν τέτοιο ή ανάλογο μας φέρουν πάλι, να το ξέρουν από τώρα, ότι και το καινούργιο θα πάει να συναντήσει το παλιό: Στο καλάθι των αχρήστων!
Και δεν θα το απορρίψουμε εμείς. Θα το απορρίψει ο ίδιος ο Κυπριακός Ελληνισμός, όπως και το προηγούμενο.
P Δεύτερον, εκφράζω από τη θέση αυτή προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, την πλήρη συμπαράσταση όλων των Ελλήνων. Μας συγκλόνισε η δραματική δήλωσή του από την Κωνσταντινούπολη: το «Με σταυρώνουν»!
Ίσως στην Άγκυρα να έχουν παρεξηγήσει την πολιτική μας ως αδυναμία.
Αν αυτό συμβαίνει, κάνουν λάθος! Μεγάλο λάθος…
Γιατί πολλές ευρωπαϊκές χώρες, είτε απορρίπτουν είτε προβληματίζονται για την Ευρωπαϊκή προοπτική της Άγκυρας.
Και κάτι τελευταίο εδώ: Όταν μιλάμε για «κόκκινες γραμμές» στην Εξωτερική Πολιτική, εννοούμε τις έσχατες γραμμές υποχώρησής μας σε κάποιο μεγάλο θέμα. Αλλά η Εξωτερική Πολιτική δεν αφορά μόνο τις «κόκκινες γραμμές», αφορά πρωτίστως και της «γαλάζιες γραμμές»: Δηλαδή τις μέγιστες ρεαλιστικές επιδιώξεις μας! Τι θέλουμε, ποιο ρόλο διεκδικούμε για την Ελλάδα στον υπόλοιπο κόσμο και σε κάθε ξεχωριστό τομέα. Και πώς οι επιδιώξεις μας στην Εξωτερική Πολιτική συνδέονται με την Ανάπτυξη, τη σταθερότητα της δημοκρατίας μας και την ευημερία του λαού μας.
Όπως για παράδειγμα, οι στοχεύσεις της οικονομικής μας διπλωματίας. Ή ενεργειακή προοπτική της Ελλάδας ή η καλύτερη αξιοποίηση της παρουσίας των Ελλήνων της Διασποράς.
Εξωτερική πολιτική είναι αυτή η δυναμική ισορροπία ανάμεσα στις «κόκκινες» και τις «γαλάζιες» γραμμές. Κι εμείς τις «γαλάζιες» γραμμές τις έχουμε παραμελήσει τελείως. Κάποτε πρέπει να τις συζητήσουμε.
Σε ό,τι αφορά τα υπόλοιπα κοινωνικά ζητήματα που καθορίζουν τη ζωή μας μερικές παρατηρήσεις ακόμα:
Όταν καθημερινά μικρές ομάδες μπορούν να παραλύουν τα εμπορικά κέντρα των πόλεων, για ποια ανάπτυξη συζητάμε;
Και τι Προϋπολογισμό πασχίζουμε να ψηφίσουμε για να ξεπεράσουμε τις Συμπληγάδες του χρέους και των ελλειμμάτων;
Όταν, όπως εξομολογήθηκε μόλις προ ημερών, ο σημερινός Υπουργός Προστασίας του Πολίτη, το 12% των δημοσίων δαπανών για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα πηγαίνουν κάθε χρόνο στην αποκατάσταση των ζημιών από τις καταστροφές και τις λεηλασίες «εξω-πανεπιστημιακών» που έχουν καταλάβει τα Πανεπιστήμια, για ποια ακριβώς Οικονομία, για Ποια Δημόσια Εκπαίδευση, για ποιο Άσυλο ιδεών μιλάμε;
Όταν δεν τολμάμε να σπάσουμε τέτοια «ταμπού», τι Ελπίδα να δώσουμε και τι προοπτικές να εμπνεύσουμε;
Και σε ποιους;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.
Κάναμε λάθη στο παρελθόν. Αλλά κάναμε και πολλά σωστά, τα οποία είμαστε υποχρεωμένοι να υπερασπιστούμε.
Ναι, δεν αλλάξαμε όσα στραβά βρήκαμε όταν αναλάβαμε τη διακυβέρνηση το 2004. Και με μερικά συμβιβαστήκαμε.
Για όλα αυτά η αυτοκριτική έχει γίνει.
Αλλά σήμερα θα προσθέσω κάτι ακόμα: ότι σε όσα προσπαθήσαμε, έστω και αργά, να αλλάξουμε, είχαμε το ΠΑΣΟΚ αντίθετο.
Ακόμα και σε αλλαγές που τις είχε στηρίξει δημόσια προηγουμένως. Κι όταν έρχονταν για ψήφιση στη Βουλή αποχωρούσε.
Εμείς, αντίθετα, δεν θα είμαστε απέναντί σας σε ό,τι συμφωνούμε. Θα σας στηρίζουμε σε ό,τι σωστό προωθείτε. Θα βάλουμε κι εμείς πλάτη να περάσουν τα απαραίτητα μέτρα. Δεν θα προστατέψουμε «ταμπού» που πρέπει να παραμεριστούν για να πάει ο τόπος μπροστά.
Φτάνει κι εσείς να θέλετε να τα παραμερίσετε.
Γιατί ως τώρα δεν φαίνεστε να θέλετε.
Ή ακριβέστερα δεν ξέρετε τι θέλετε…
Άλλα λένε οι υπουργοί σας, άλλα λένε οι εκπρόσωποί σας…
Άλλα λέτε το πρωί κι άλλα το βράδυ…
Κι αυτό φαίνεται στον Προϋπολογισμό σας. Ή σε αυτό που εμφανίζετε σήμερα ως Προϋπολογισμό…
Που είναι ανειλικρινής στις διαπιστώσεις του. Κι είναι ανειλικρινέστερος στις προβλέψεις του. Κι ακόμα πιο αδιαφανής στις προοπτικές του.
Δείχνει προσκόλληση σε κακές μικροπολιτικές συνήθειες, και προσπάθεια να κερδίσετε χρόνο. Όταν ο χρόνος είναι αυτό που κατεξοχήν δεν έχετε. Ούτε εσείς, ούτε η χώρα…
Δείχνει έλλειψη σχεδιασμού. Έλλειψη κατανόησης του διεθνούς περιβάλλοντος. Έλλειψη κατανόησης των ευκαιριών που διαθέτουμε, αλλά και των μεγάλων κινδύνων που αντιμετωπίζουμε.
Γι’ αυτό και τον καταψηφίζουμε.
Διότι το μεγάλο όπλο της συναίνεσης, που είναι εκτός από πολιτικό και ηθικό, απαιτεί όχι μόνο υπευθυνότητα από μας, αλλά και υπευθυνότητα και από σας.
Και τέτοια υπευθυνότητα δεν φαίνεται να διαθέτετε.
Ευχόμαστε, ολόψυχα, να τη βρείτε.
P Εσείς εδώ δεν ήλθατε για να ψηφίσετε Προϋπολογισμό εκτάκτων περιστάσεων. Ήλθατε για να κερδίσετε χρόνο μέχρι να καταλάβετε που βρίσκεστε.
P Δεν ήλθατε εδώ για να λύσετε τα προβλήματα του τόπου, ήλθατε για να λύσετε τα εσωτερικά διλήμματα διγλωσσίας που αντιμετωπίζετε, κατηγορώντας τη Νέα Δημοκρατία.
P Δεν ήλθατε για να ενώσετε την κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία του Ελληνικού λαού, μπροστά στους μεγάλους κινδύνους που αντιμετωπίζει ο τόπος, αλλά για να καταγγείλετε τη Νέα Δημοκρατία.
Να ξέρετε: η συναινετική μας διάθεση είναι αρετή, δεν είναι αδυναμία.
Δεν τη θέλετε;
Δεν θα την έχετε!
Ελπίζουμε την επόμενη φορά που θα έλθετε για την αναθεώρηση αυτού του Προϋπολογισμού, να δείξετε πιο υπεύθυνοι, πιο τολμηροί, πιο συναινετικοί και λιγότερο αλαζόνες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η Νέα Δημοκρατία καταψηφίζει τον Σχέδιο Προϋπολογισμού εκτός από τις δαπάνες για την Προεδρία της Δημοκρατίας.
Σας ευχαριστώ πολύ
