...«Χρειαζόμαστε επιλογές για να σηματοδοτήσουμε μία επανεκκίνηση της σχέσης του φορολογούμενου με τις φορολογικές αρχές και με το κράτος γενικότερα... ένα δημιουργικό μείγμα εκλογίκευσης, απλότητας και καθαρότητας. Κάποια στιγμή αυτό το Κράτος πρέπει να πάψει να είναι κωπηλάτης και να γίνει καπετάνιος.»
Με αυτούς τους σκοπούς, ο Παντελής Οικονόμου μιλώντας για το φορολογικό νομοσχέδιο, πρότεινε σειρά από συγκεκριμένα μέτρα και πρωτοβουλίες.
Διαβάστε το πλήρες κείμενο της αγόρευσης του Παντελή Οικονόμου...
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, βλέπω ότι η Σύνοδος της Ευρωζώνης προ ημερών είχε δημιουργήσει ένα ενδιαφέρον στην Αίθουσα και γίνεται συζήτηση όχι τόσο πολύ για το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, αλλά για την εν γένει οικονομική πολιτική.
Νομίζω, όμως, πως με αυτόν τον τρόπο αδικούμε το σχέδιο νόμου, το οποίο δικαιούται και αυτό τη σκέψη μας και την κριτική μας, διότι κάτι κάνει.
Επ' αυτού, λοιπόν, έχω να παρατηρήσω ότι οι διατάξεις του συγκεκριμένου σχεδίου νόμου, όπως είναι διατυπωμένες, και το όλο πνεύμα είναι επηρεασμένο πάρα πολύ από το προ της Συνόδου Κορυφής κλίμα. Ήταν ένα κλίμα άγχους και φόβου. Η ίδια η Κυβέρνηση είχε το πρόβλημα τι θα γίνει με την τέταρτη δόση. Όταν δηλαδή άρχισε να ετοιμάζεται αυτό το σχέδιο νόμου, υπήρχε αυτή η φοβία. Αυτό απεικονίζεται και στο πνεύμα και στο κλίμα –νομίζω- του σχεδίου νόμου και σε επιμέρους διατάξεις. Νομίζω ότι τώρα μπορούν να γίνουν ορισμένες διορθώσεις.
Κατ' αρχήν, η κεντρική ιδέα. Ποια είναι η κεντρική ιδέα; Είναι πολύ απλή, αν και είναι διττή. Από τη μια μεριά είναι να γίνουν πολύ αυστηρές οι ποινές, για να τρομάξουν οι φοροφυγάδες, οι οποίοι πράγματι και υπάρχουν και ασκούν απαράδεκτη τακτική. Από την άλλη να εξοπλιστεί ο φοροεισπρακτικός μηχανισμός όσο το δυνατόν περισσότερο, για να έχει καλύτερη απόδοση, για να αυξηθούν τα δημόσια έσοδα, για να συλλέξει περισσότερα δημόσια έσοδα, τα οποία πράγματι χρειάζεται να συλλεχθούν.
Κατά παγία τακτική, πράγματι, υπάρχουν και ορισμένα άρθρα τα οποία είναι οικονομικού περιεχομένου, αλλά δεν άπτονται αυτών των δύο θεμάτων. Παραδείγματος χάρη, αυτό που αναθέτει τη σύσταση εταιρείας για την αξιοποίηση του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού.
Νομίζω, όμως, πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να μας διακατέχει αυτό το άγχος. Εγώ, αντιθέτως, θεωρώ ότι αυτό που χρειαζόμαστε σήμερα είναι άλλες επιλογές, απαραίτητες, για να σηματοδοτήσουν μία επανεκκίνηση της σχέσης του φορολογούμενου με τις φορολογικές αρχές και με το κράτος γενικότερα. Εγώ δηλαδή θα έλεγα ότι θα χρειαζόμασταν μία νομοθετική πρωτοβουλία, που θα ήταν ένα δημιουργικό μείγμα εκλογίκευσης, απλότητας και καθαρότητας.
Νομίζω ότι θα έπρεπε να επιβραβεύουμε τους συνεπείς φορολογούμενους και να εξοστρακίζουμε τους επίορκους εφοριακούς, παραδείγματος χάρη. Όμως, το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου δεν κινείται σε αυτήν την κατεύθυνση. Όχι ότι κάνει το ανάποδο, αλλά ασχολείται με άλλα θέματα.
Βέβαια, αυτό πρέπει να το κάνουμε με ένα πολύ απλό τρόπο, για ένα πολύ συγκεκριμένο σκοπό. Πρέπει να προκύψει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα μια αναδιανομή του εισοδήματος για τους πιο ασθενείς, το οποίο πρωτίστως θα γίνει με τη μείωση των έμμεσων φόρων –ιδιαίτερα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας- αλλά και με τη μείωση ή και κατάργηση διαφόρων τελών, τα οποία κάθε άλλο παρά ανταποδοτικά είναι. Ονομάζονται τέλη, πρέπει να είναι ανταποδοτικά, αλλά δεν είναι. Βεβαίως, και με την αύξηση του κοινωνικού μισθού, ιδίως των υπηρεσιών της δημόσιας εκπαίδευσης και της δημόσιας υγείας.
Αν δεν γίνουν αυτά, τα συγχαρητήρια που δίνουμε στους συμπατριώτες μας για τις θυσίες που έκαναν και έφεραν αυτά τα θετικά αποτελέσματα θα μείνουν χωρίς πρακτικό αντίκρισμα. Δικαιούνται να έχουν πρακτικό αντίκρισμα. Θα έλεγα ότι, έχοντας πάει τόσο καλά τις τελευταίες εβδομάδες εκτός Ελλάδος, νομίζω πως αυτή η πορεία επιβράβευσης της προσπάθειας πρέπει να αρχίσει αμέσως. Βεβαίως, στο μέτρο του δυνατού.
Ας δούμε τώρα τις τρεις αρχές τις οποίες είπα. Μιλήσαμε για εκλογίκευση. Θαυπάρχει μία διϋπουργική επιτροπή, παραδείγματος χάρη, στο σχέδιο νόμου, στο άρθρο ένα, η οποία έχει μια συγκεκριμένη σύνθεση, για να αντιμετωπίσει τη φοροδιαφυγή. Μια εκλογίκευση θα υπαγόρευε εκ των ων ουκ άνευ στην επιτροπή αυτή να συμμετέχουν οι Υπουργοί Παιδείας και Δημόσιας Διοίκησης. Διότι η φορολογία είναι μια καίρια κρατική λειτουργία, της οποίας η άσκηση εξαρτάται απολύτως από δύο πράγματα: Από τη φορολογική συνείδηση, δηλαδή από την παιδεία, και από τη δημόσια διοίκηση, από τον κρατικό μηχανισμό.
Ένα άλλο ερώτημα στο πλαίσιο της εκλογίκευσης είναι το εξής: Η αποκατάσταση της βλάβης του δημοσίου συμφέροντος από τη φοροδιαφυγή προσεγγίζεται καλύτερα με φυλακίσεις ή με την επιτάχυνση της θεμελίωσης των απαιτήσεων του δημοσίου απ' αυτόν που κλέβει; Οι ποινές είναι εξυπηρετικότερες από τις κατασχέσεις; Το λέω με πολύ απλά λόγια.
Να πάμε τώρα λίγο στην απλοποίηση. Γιατί δεν μπορούμε να υποβάλουμε σε μία σελίδα, άντε σε δύο σελίδες, τη φορολογική μας δήλωση ηλεκτρονικά; Ποιος είναι ο λόγος; Τι κερδίζει το δημόσιο; Δεν θα κερδίσει πάρα πολλά από το κόστος διαχείρισης των δηλώσεων και ελέγχου τους; Θα γλιτώσει πάρα πολύ μεγάλα ποσά και θα έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα στον έλεγχο. Γιατί δεν έχουμε τη δυνατότητα να υποβάλουμε και να καταβάλουμε το Φόρο Προστιθέμενης Αξίας σε εβδομαδιαία ή και σε ημερήσια βάση ηλεκτρονικά; Δεν έχω καταλάβει γιατί δεν το κάνουμε.
Έχουμε ένα σύστημα, το οποίο, όταν βρεθεί η οικονομία σε ύφεση και άρα οι επιχειρήσεις σε ταμειακή δυσκολία, τους εξωθεί εκ των πραγμάτων στη μη καταβολή του Φ.Π.Α. Βεβαίως, ξέρω ότι είναι υπεξαίρεση, είναι αδίκημα κ.λπ. Τα ξέρω όλα αυτά. Νομίζετε ότι όλοι θέλουν να κάνουν υπεξαίρεση; Δεν υπάρχουν μικρές επιχειρήσεις και επαγγελματίες που βρίσκονται σε δεινή θέση και αδυνατούν να το κάνουν; Είναι το ίδιο με κάποιον, ο οποίος φοροδιαφεύγει ή δεν ανοίγει καθόλου βιβλία ή δεν δηλώνει τίποτα; Ασφαλώς δεν είναι το ίδιο.
Υπάρχει και το θέμα της καθαρότητας σε σχέση με τον πολίτη. «Διαφάνεια» το λένε πολλοί. Γιατί δεν θεσπίζουμε έναν «τιμοκατάλογο» παραβάσεων, ώστε να είναι εκ των προτέρων γνωστό τι κοστίζει να κάνεις μια παράβαση. Παραδείγματος χάρη, να καθορίσει εκ των προτέρων τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων σε ένα 60%-75% της αξίας τους. Όχι, όμως, το Υπουργείο, αλλά η Εθνική Στατιστική Αρχή. Να κάνει πρόσφατες τιμοληψίες και να πει πόσο είναι.
Διότι ο σκοπός των αντικειμενικών αξιών δεν είναι να ισοφαρίζουμε τις πραγματικές αξίες, αλλά να σταματήσει ο υποκειμενισμός στη σχέση της φορολογικής αρχής με τον πολίτη. Όμως, για το θέμα της αναθέρμανσης της αγοράς ακινήτων νομίζω ότι χρειάζεται άλλη πολύ πιο σύνθετη νομοθετική πρωτοβουλία. Πάντως με το σημερινό φορολογικό καθεστώς τα πράγματα θα μείνουν «πεθαμένα» με βαρύ τίμημα για την εθνική οικονομία.
Θα σας πω και κάτι άλλο. Την ώρα που σκεφτόμουν λίγο αυτό το σχέδιο νόμου με πήρε τηλέφωνο ένας φίλος μου ο οποίος διαμαρτυρήθηκε –μάλιστα είναι νέος σε ηλικία- διότι μου είπε ότι πήγε να ανοίξει σε Δ.Ο.Υ. μία ΕΠΕ –αυτό το παράδειγμα είναι αληθές και ακριβές- και τον πληροφόρησαν ότι αν η έδρα της ΕΠΕ μπορεί ή δεν μπορεί να είναι το σπίτι του εναπόκειται στην κρίση της Δ.Ο.Υ. Άλλος ένας υποκειμενισμός ο οποίος υπεισέρχεται και οδηγεί τα πράγματα σε άλλη κατεύθυνση.
Αυτά τα λέω, για να πω πως είμαστε σε μία φάση που, επειδή πήγαν καλά τα πράγματα –τα δύσκολα και τα μεγάλα- νομίζω ότι θέλουμε λίγη ηρεμία και ένα μικρό στοπ για σκέψη, περισυλλογή και ένα σχέδιο, το οποίο ασφαλώς θα απεικονιστεί κάποια στιγμή και σε μια άλλη νομοθετική πρωτοβουλία, πάλι φορολογικού περιεχομένου.
Βεβαίως, οι συνάδελφοι θα φωνάζουν ότι έχετε φέρει πάρα πολλά. Όμως, για να γίνει επανεκκίνηση στις σχέσεις φορολογούμενου-κράτους, νομίζω ότι χρειαζόμαστε κάτι παραπάνω. Οραματίζομαι –και νομίζω ότι το κάνουμε όλοι μας σε αυτήν την Αίθουσα- πως κάποια στιγμή αυτό το Κράτος θα πρέπει να πάψει να είναι κωπηλάτης και να γίνει καπετάνιος.
Ευχαριστώ πολύ.
