Αθήνα, 7 Σεπτεμβρίου 2010
Οι ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου για τις εμπορευματικές οδικές μεταφορές, όπως διαμορφώθηκαν μετά και την ανοιχτή διαβούλευση, ήταν το αντικείμενο της ενημέρωσης των μελών της Διαρκούς Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, απόψε, από τον Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Δημήτρη Ρέππα.
"Το υφιστάμενο καθεστώς ισχύει επί 35 χρόνια και υποχρέωση της Κυβέρνησης ήταν να το αλλάξει, για να δοθεί το δικαίωμα στον κάθε πολίτη να έχει πρόσβαση στο επάγγελμα, ασφαλώς με προϋποθέσεις, τις οποίες ορίζουμε στο νομοσχέδιο που προωθούμε", τόνισε ο κ. Ρέππας.
Τα κύρια σημεία του νομοσχεδίου είναι η ελεύθερη πρόσβαση στο επάγγελμα του οδικού μεταφορέα, ο εξορθολογισμός, ο εκσυγχρονισμός και η ανάπτυξη του κλάδου των εμπορευματικών μεταφορών στην χώρα μας, καθώς και η απελευθέρωση του κομίστρου, στο πλαίσιο της Οδηγίας της ΕΕ 96/26/ΕΚ. Παράλληλα, το σ.ν. στοχεύει και στην ομαλή μετάβαση στο νέο πλαίσιο Οδικών Εμπορευματικών Μεταφορών, με βάση τις συνθήκες και τη διάρθρωση του συγκεκριμένου κλάδου στη χώρα μας. Πρόκειται για μία βασική θεσμική παρέμβαση διαρθρωτικού χαρακτήρα, που θα καταστήσει συμβατό το ελληνικό πλαίσιο εμπορευματικών μεταφορών με το αντίστοιχο άλλων χωρών της Ε.Ε.
Με τις ρυθμίσεις που προτείνονται επιδιώκεται και η αναδιοργάνωση του θεσμικού πλαισίου, προκειμένου οι οδικές εμπορευματικές μεταφορές να καταστούν αφενός βιώσιμες και αφετέρου ανταγωνιστικές.
Οι βασικοί άξονες είναι:
1. Η απελευθέρωση του αριθμού των χορηγούμενων αδειών Φορτηγών Δημόσιας Χρήσης αυτοκινήτων υπό το πρίσμα της αρχής της νομιμότητας
2. Η δημιουργία ενός νέου συγχρόνου συστήματος χορήγησης αδειών για οδικές μεταφορές στη χώρα μας
3. Η απελευθέρωση του κομίστρου
4. Η ενίσχυση του ανταγωνισμού, η παροχή καλύτερων υπηρεσιών και οι χαμηλότερες τιμές για τον πολίτη
5. Η οργάνωση των οδικών μεταφορέων σε μεταφορικές εταιρείες
6. Η παροχή κινήτρων για επενδύσεις στον κλάδο των οδικών εμπορευματικών μεταφορών
7. Η ορθολογική διαχείριση της άυλης αξίας των υφιστάμενων αδειών κυκλοφορίας Φ.Δ.Χ.
8. Η δημιουργία ταμείου για την υποστήριξη της Οδικής Ασφάλειας και για την προστασία του περιβάλλοντος
9. Η ενοποίηση της νομοθεσίας για τις διεθνείς, εθνικές, νομαρχιακές και ειδικές μεταφορές.
Συνοπτικά οι κύριες προβλέψεις και οι αλλαγές που επέρχονται:
- Υιοθετούνται τέσσερα κριτήρια πρόσβασης στο επάγγελμα:
α) κριτήρια αξιοπιστίας
β) κατάλληλη οικονομική επιφάνεια
γ) προϋπόθεση επαγγελματικής επάρκειας και
δ) ύπαρξη πραγματικού και σταθερού τόπου εγκατάστασης.
- Το νομοσχέδιο λαμβάνει υπόψη τα ειδικότερα χαρακτηριστικά της ελληνικής πραγματικότητας, καθώς και τη διαδικασία μετάβασης που ακολούθησαν άλλες χώρες της Ε.Ε.
- Υιοθετείται ακόμη η διαδικασία της σταδιακής μετάβασης στο νέο καθεστώς, όσον αφορά στις οικονομικές προϋποθέσεις Για το λόγο αυτό, στο νομοσχέδιο, γίνεται πρόβλεψη τριετούς μεταβατικού σταδίου, προκειμένου να καταστεί δυνατόν στις υπάρχουσες επιχειρήσεις να προσαρμοστούν στο νέο καθεστώς οδικών εμπορευματικών μεταφορών. Κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου, θα εκδίδονται νέες άδειες με βάση το ισχύον σύστημα αδειοδότησης που βασίζεται στην αδειοδότηση οχημάτων με βάση το τονάζ, καθώς και στην υπάρχουσα κατηγοριοποίηση αδειών (άδειες για διεθνείς μεταφορές, άδειες για εθνικές μεταφορές, άδειες για νομαρχιακές μεταφορές και άδειες για μεταφορά καυσίμων)
-Οργάνωση των οδικών μεταφορέων εμπορευμάτων σε Μεταφορικές Εταιρείες.
Προβλέπεται η σύσταση δύο ειδών μεταφορικών εταιρειών, με τη μορφή της Ανώνυμης Εταιρείας ή της Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης στις οποίες ανατίθεται αποκλειστικά η διενέργεια των εμπορευματικών μεταφορών.
-Δημιουργείται νέο σύστημα χορήγησης αδειών, το οποίο ισχύει αμέσως μετά το πέρας της μεταβατικής περιόδου. Το νέο σύστημα βασίζεται στις βασικές προβλέψεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας. Διασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση στο επάγγελμα του οδικού μεταφορέα, υπό προϋποθέσεις που ισχύουν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε.
Μετά την έναρξη ισχύος του προτεινόμενου νόμου ο αριθμός των χορηγούμενων αδειών Φ.Δ.Χ. απελευθερώνεται και πλέον κάθε ενδιαφερόμενη μεταφορική εταιρεία θα μπορεί να λάβει άδεια ΦΔΧ. Οι άδειες, θα χορηγούνται με βάση την τήρηση τυπικών προϋποθέσεων, που προβλέπονται στον Κανονισμό 1071/ 2009. Για τις άδειες αυτές θα υπάρχει καταβολή ειδικής εισφοράς, η οποία μειώνεται στην αρχή κάθε ημερολογιακού έτους, ξεκινώντας από το 2011 και τελειώνοντας το 2013.
Ακόμη μετά το τέλος της μεταβατικής περιόδου, δεν θα υπάρχει πλέον η ειδική εισφορά και με βάση το νέο σύστημα αδειοδότησης η άδεια θα χορηγείται σε οδικούς μεταφορείς. Παράλληλα θεσπίζονται συγκεκριμένοι όροι και προϋποθέσεις, τις οποίες θα πρέπει να πληροί η μεταφορική εταιρεία που επιθυμεί να λάβει άδεια, με βάση τις τέσσερις ομάδες κριτηρίων που θέτει η Ε.Ε., δηλαδή την οικονομική δυνατότητα, την άδεια επαγγέλματος, την ύπαρξη της κατάλληλης υποδομής και την καλή φήμη.
Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται η ενίσχυση του ανταγωνισμού προς όφελος των νεοεισερχόμενων εταιρειών και των καταναλωτών, καθώς και τα επαγγελματικά συμφέροντα των υφιστάμενων αδειούχων Φ.Δ.Χ αυτοκινήτων.
- Οι υπάρχουσες άδειες θεωρούνται ως στοιχείο του μετοχικού κεφαλαίου των Εταιριών που θα δημιουργηθούν. Η αξία τους ως μετοχικού κεφαλαίου θα ισούται με το τέλος που θα καταβάλλεται για αντίστοιχη νέα άδεια.
Για την υλοποίηση της πρότασής μας:
-Ορίζεται Διεύθυνση Εμπορευματικών Μεταφορών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, με την οποία διασφαλίζεται η αντιπροσωπευτικότητα και η αμερόληπτη χορήγηση αδειών στο πλαίσιο της αρχής της νομιμότητας και βάσει αντικειμενικού συστήματος κριτηρίων.
-Συνιστάται Εκτιμητική Επιτροπή, η οποία θα είναι επιφορτισμένη με την αποτίμηση του εισφερόμενου κεφαλαίου στις συνιστώμενες, δυνάμει του παρόντος νομοσχεδίου, μεταφορικές εταιρείες.
-Δημιουργία Εθνικού Μητρώου Μεταφορικών Εταιρειών (Ε.Μ.Μ.Ε.)
Προβλέπεται για πρώτη φορά η τήρηση σε ηλεκτρονική μορφή μητρώου, στο οποίο θα εγγράφονται τόσο οι συνιστώμενες με το άρθρο 3 του παρόντος μεταφορικές εταιρείες, όσο και οι υφιστάμενες ιδιότυπες μεταφορικές εταιρείες και οι οδικοί μεταφορείς εμπορευμάτων. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί η πλήρης καταγραφή των κυκλοφορούντων στη χώρα μας Φ.Δ.Χ. αυτοκινήτων, αλλά και όλων των εταιριών Οδικών Μεταφορέων, που θα δημιουργηθούν στην χώρα μας. Το μητρώο θα γίνει σύμφωνα με τις προβλέψεις του κανονισμού 1071/2009
-Κατάργηση των κομίστρων για τις διενεργούμενες με Φ.Δ.Χ. αυτοκίνητα μεταφορές - ελεύθερη διαμόρφωση τιμών
Καταργούνται καταρχήν τα κόμιστρα για τις πάσης φύσεως μεταφορές με Φ.Δ.Χ. αυτοκίνητα, τα οποία προέβλεπε ο ν.383/76, και πλέον η διαμόρφωση της τιμής ανά μεταφερόμενο τόνο και χιλιόμετρο θα γίνεται ελεύθερα, με βάση τους κανόνες της ελεύθερης αγοράς και καταργούνται οι στρεβλώσεις που επέρχονταν με το διοικητικό καθορισμό τιμών.
Σε περίπτωση εξαιρετικών περιστάσεων και για την αντιμετώπιση δυσμενών επιπτώσεων στην εθνική Οικονομία, και μόνον για τη μεταφορά καυσίμων, δίνεται η δυνατότητα με Κοινή Υπουργική Απόφαση να καθορίζεται κόμιστρο για τις μεταφορές αυτές. Η ρύθμιση αυτή, ισχύει μόνο για νησιωτικές περιοχές και ορεινές και μειονεκτικές περιοχές και βρίσκεται σε αντιστοιχία με το άρθρο 20 του ν.3054/2002 "Οργάνωση της αγοράς πετρελαιοειδών και άλλες διατάξεις" (ΦΕΚ Α'230).
-Δημιουργία Ειδικού Λογαριασμού
Προβλέπεται η δημιουργία ειδικού λογαριασμού, όπου κατατίθεται η καταβαλλόμενη δυνάμει των άρθρων 5 παράγραφος 5 και άρθρων 14 παράγραφος 7 του παρόντος νομοσχεδίου εισφορά και παράλληλα διασφαλίζεται η διάθεσή της αποκλειστικά για τη δημιουργία υποδομών στον τομέα των εμπορευματικών μεταφορών, καθώς και για την προστασία της οδικής ασφάλειας και του περιβάλλοντος.
-Διατήρηση σε ισχύ των υφιστάμενων αδειών κυκλοφορίας Φ.Δ.Χ. αυτοκινήτων
Το παρόν νομοσχέδιο καθιερώνει μεταβατικό διάστημα τριών ετών.
Οι υφιστάμενες άδειες εξακολουθούν να ισχύουν με τους όρους έκδοσης τους για μία δεκαετία.
Μετά την παρέλευση πενταετίας, σε περίπτωση μεταβίβασης, οι κάτοχοι των νέων Φ.Δ.Χ. υποχρεούνται να αντικαταστήσουν τα οχήματά τους με άλλα νεώτερης τεχνολογίας, τα οποία θα είναι περισσότερο φιλικά προς το περιβάλλον.
Διαβούλευση με τους φορείς
Τα συμπεράσματα από τη δημόσια διαβούλευση λήφθηκαν υπόψη στην τελική διαμόρφωση του Ν/Σ. Με βάση τη δημόσια διαβούλευση μειώνεται το αρχικό τέλος ανά όχημα.