ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους Υπουργούς:
-Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
- Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης - Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων
- Οικονομικών
ΘΕΜΑ: Λίμνη Κορώνεια: Αδιαφορία και κακοδιαχείριση με καταστροφικές συνέπειες
Στις 23 Φεβρουαρίου έληξε η προθεσμία που είχε θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ελληνική κυβέρνηση προκειμένου να απαντήσει στην προειδοποιητική επιστολή που της είχε αποστείλει στις 25 Ιουνίου 2009, σχετικά με τη μη εφαρμογή του αναγκαίου πλαισίου προστασίας και διατήρησης όσον αφορά τη λίμνη Κορώνεια. Από τα έργα αποκατάστασης της λίμνης, βάσει του Master Plan που έχει εκπονηθεί, σήμερα υπολογίζεται ότι μέχρι τώρα έχει υλοποιηθεί μόνο ένα 25%, ενώ η Κομισιόν ήδη από το 2007 επέρριπτε ευθύνες στη Νομαρχία Θεσσαλονίκης για μηδενική απορρόφηση. Σήμερα είναι πια ορατός ο κίνδυνος να χαθούν τα κονδύλια ύψους περίπου 20 εκατομμυρίων ευρώ που θα διέθετε για το έργο το Ταμείο Συνοχής.
Η λίμνη Κορώνεια αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ελληνικούς υδροβιότοπους που προστατεύεται από τη Συνθήκη Ραμσάρ και συγκαταλέγεται στις προστατευόμενες περιοχές του NATURA 2000, ενώ από το 2004 η περιοχή ανακηρύχθηκε σε Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Κορώνειας, Βόλβης και Μακεδονικών Τεμπών. Τα τελευταία χρόνια η ποσοτική και ποιοτική της υποβάθμιση οδήγησε αφενός στη σταδιακή μείωση της επιφάνειας της λίμνης, με αποτέλεσμα το 2002 την πρόσκαιρη αποξήρανσή της, και αφετέρου στην ακραία ρύπανσή της λόγω της εναπόθεσης λυμάτων και αποβλήτων.
Τον Ιούλιο του 2004, η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Θεσσαλονίκης προχώρησε στην αναθεώρηση του Σχεδίου για την Περιβαλλοντική Αποκατάσταση της λίμνης Κορώνειας (το πρώτο σχέδιο αποκατάστασης εκπονήθηκε το 1998 αλλά ακυρώθηκε λόγω της μη έγκρισης των Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων από την αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΧΩΔΕ). Το αναθεωρημένο σχέδιο αποκατάστασης περιελάμβανε δύο βασικά έργα, για τα οποία τελικά ζητήθηκε χρηματοδότηση από το Ταμείο Συνοχής: τη διαμόρφωση αναχώματος, προϋγροτόπου και βαθέων ενδιαιτημάτων −έργο το οποίο εγκαταλείφθηκε για τεχνικούς λόγους που ήταν εκ των προτέρων προφανείς− και την ενωτική τάφρο Κορώνειας-Βόλβης.
Τον Μάιο του 2007 η Νομαρχία Θεσσαλονίκης κατέθεσε το σχέδιο δράσης που περιελάμβανε εφτά υποέργα και το σχετικό χρονοδιάγραμμα. Από τα έργα αυτά, μόνο τα έργα βελτίωσης υδραυλικών χαρακτηριστικών και της κατασκευής ενωτικής τάφρου άρχισαν να εκτελούνται το Σεπτέμβριο του 2008, μολονότι συγκέντρωσαν μεγάλη επιστημονική κριτική καθώς εκδηλώθηκαν φόβοι ότι όχι μόνο δεν θα ωφελούσαν την Κορώνεια, αλλά θα επιβάρυναν το οικοσύστημα και της Βόλβης μέσω της μεταφοράς τοξικών μικροοργανισμών.
Από τα υπόλοιπα υποέργα δεν προωθήθηκε κανένα που να στοχεύει στη δημιουργία ενιαίου αρδευτικού δικτύου ώστε να κλείσουν οι 2.000 παράνομες και νόμιμες γεωτρήσεις καλλιεργητών που εξακολουθούν να αντλούν νερό από τον υδροφόρο ορίζοντα. Η εξάντληση της Κορώνειας όμως αφορά σε μεγάλο βαθμό το θέμα της άρδευσης για το πότισμα των καλλιεργειών της ευρύτερης περιοχής, το οποίο γίνεται με τη χρήση του υδροβόρου συστήματος των καρουλιών. Η έγκριση της χρηματοδότησης από το Ταμείο Συνοχής μάλιστα θα γινόταν υπό την προϋπόθεση ότι θα εξασφαλιζόταν η μείωση της άρδευσης∙ στην κατεύθυνση αυτή όμως, ούτως ή άλλως, δεν είχε υλοποιηθεί κανένα έργο.
Επιπλέον, βάσει της ΚΥΑ 35308/1838/2005, όπως όριζε το Ειδικό Πρόγραμμα μείωσης της ρύπανσης στην Κορώνεια, έπρεπε μεταξύ άλλων να ελέγχονται τα όρια εκπομπής των βιομηχανιών που διαθέτουν τα απόβλητά τους στη λίμνη καθώς και να υλοποιηθούν έργα επεξεργασίας αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων, με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Και προς αυτή την κατεύθυνση απ’ όσο γνωρίζουμε δεν έχουν γίνει βήματα.
Εκτός των άλλων, καμιά πρόοδος δεν έχει γίνει και όσον αφορά την υιοθέτηση και εφαρμογή μέτρων αειφόρων γεωργικών πρακτικών και αγορπεριβαλλοντικών προγραμμάτων.
Τέλος, να επισημάνουμε ότι έχουμε επανειλημμένα ζητήσει αλλαγή του φορέα υλοποίησης, με βάσει και την πληθώρα καταγγελιών που έχουν έως σήμερα συγκεντρωθεί αναφορικά με το έργο.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί :
• Υπήρξε απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης στην προειδοποιητική επιστολή της Κομισιόν;
• Πώς προτίθεται να κινηθεί η κυβέρνηση για την ολοκλήρωση των έργων αποκατάστασης της λίμνης Κορώνειας;
• Σκοπεύει να εκπονήσει νέο αναθεωρημένο σχέδιο αποκατάστασης λαμβάνοντας υπόψη τις γνωμοδοτήσεις της επιστημονικής κοινότητας, και αν ναι πώς σκοπεύει να χρηματοδοτήσει τα έργα;
• Γνωρίζουμε τι κονδύλια δαπανήθηκαν από τη Νομαρχία Θεσσαλονίκης για μελέτες που τελικά κρίνονταν άκαιρες;
• Πώς προτίθεται συγκεκριμένα να αντιμετωπίσει το ζήτημα των παράνομων και νόμιμων γεωτρήσεων, καθώς και το θέμα της άρδευσης με καρούλια που εξαντλούν τον επιβαρυμένο υδροφόρο ορίζοντα;
• Τι είδους αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα θα εφαρμόσει το ΥΠΑΑΤ στην περιοχή και με τι χρονοδιάγραμμα;
• Πώς προτίθεται να υλοποιήσει τις δεσμεύσεις του Ειδικού Προγράμματος μείωσης της ρύπανσης στην Κορώνεια (ΚΥΑ 35308/1838/2005);
• Πώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει το ειδικό πρόβλημα της αναποτελεσματικότητας του Φορέα Υλοποίησης; Θεωρεί σκόπιμο να ανατεθούν τα έργα σε νέο φορέα;
• Με ποιόν τρόπο σκοπεύει να οδηγήσει τους φορείς που ευθύνονται για την υποβάθμιση της λίμνης στο να ενεργοποιηθούν και να εκπληρώσουν τα καθήκοντα τους;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αλέξης Τσίπρας
Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου
Δημήτρης Παπαδημούλης
