Παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας με όρους δημοσίου συμφέροντος, υγιούς ανταγωνισμού και προστασίας του περιβάλλοντος και του καταναλωτή.
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΤΣΟΥΚΑΛΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΤΟΥ Ν/Σ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣΤις επιφυλάξεις του για το αν εξασφαλίζεται η ομαλή μετεξέλιξη της αγοράς Ενέργειας στην Ελλάδα, με το υπό συζήτηση νομοσχέδιο «Για τη λειτουργία ενεργειακών αγορών, ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου για έρευνα, παραγωγή και δίκτυα παραγωγής υδρογονανθράκων και άλλες ρυθμίσεις» διατύπωσε ο βουλευτής Αχαΐας της Δημοκρατικής Αριστεράς Νίκος Τσούκαλης κατά τη διάρκεια της παρέμβασής του στην ολομέλεια της βουλής.
Στην τοποθέτησή του ο κ. Τσούκαλης αναφέροντας τις βασικές αρχές της Δημοκρατικής Αριστεράς σε σχέση με την αγορά ενέργειας και γενικά το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας, τόνισε πως απαιτείται η διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ, η καθιέρωση ισχυρής ρυθμιστικής αρχής ενέργειας, με διαφανή λειτουργία και με λογοδοσία, η δημόσια κυριότητα του βασικού δικτύου μεταφοράς και διανομής και τέλος η παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας και από ιδιώτες, με όρους δημοσίου συμφέροντος, υγιούς ανταγωνισμού, προστασίας του περιβάλλοντος και προστασίας του καταναλωτή.
Ο κ. Τσούκαλης ανέφερε πως η οικονομική κρίση είχε σαν αποτέλεσμα να αυξάνεται ο ρυθμός διακοπών ρεύματος στη χώρα μας τουλάχιστον κατά 15%, ενώ διαπιστώνεται μη τήρηση των διακανονισμών, λόγω αδυναμίας των χρηστών να ανταποκριθούν. Το μεγάλο ερωτηματικό, τόνισε ο κ. Τσούκαλης είναι αν θα βελτιωθεί με το νέο πλαίσιο αυτή η κατάσταση που υπάρχει στην Ελλάδα, αν οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας πραγματικά θα ανταποκριθούν στις ανάγκες του Έλληνα καταναλωτή.
Με το νομοσχέδιο θα πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση, για να επωφεληθούν πραγματικά οι οικιακοί καταναλωτές από καταχρηστικές λειτουργίες και στρεβλώσεις, να θεσπιστούν αυστηρές και σαφείς υποχρεώσεις κοινής ωφέλειας και να υπάρξει φροντίδα για τις λιγότερο αναπτυγμένες, δυσπρόσιτες νησιωτικές περιοχές, με φροντίδα για την απώλεια θέσεων εργασίας, που θα προέλθουν ακριβώς από την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών ενέργειας.
Αναφερόμενος τέλος στο άρθρο που αφορά την παράταση των αδειών και κυρίως των λατομείων που βρίσκονται εκτός λατομικής ζώνης, ανέφερε πως η εκτίμησή του είναι ότι προσκρούσει σε πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας και θα υπάρξει πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα, επιφυλασσόμενος να τοποθετηθεί εκτενώς στην αυριανή συνεδρίαση.
Το πλήρες κείμενο της ομιλίας του κ. Τσούκαλη έχει ως εξής:
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ: Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Υφυπουργέ, θα προσεγγίσουμε αυτό το σχέδιο νόμου βάσει των αρχών που έχουμε διατυπώσει σαν Δημοκρατική Αριστερά, σε σχέση με την αγορά ενέργειας και γενικά το ενεργειακό ισοζύγιο της χώρας.
Πρώτα απ’ όλα, από τη διασφάλιση του δημόσιου χαρακτήρα της ΔΕΗ. Αυτή είναι πάγια και βασική μας θέση πάση θυσία.
Δεύτερον, με την ισχυρή ρυθμιστική αρχή ενέργειας, αλλά συγχρόνως με διαφανή λειτουργία, αλλά και με λογοδοσία.
Τρίτον, με τη δημόσια κυριότητα του βασικού δικτύου μεταφοράς και διανομής.
Τέταρτον, με την παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας, ενέργειας γενικώς και από ιδιώτες. Βεβαίως, με όρους δημοσίου συμφέροντος, υγιούς ανταγωνισμού, προστασίας του περιβάλλοντος και προστασίας του καταναλωτή.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, έχουμε διανύσει περισσότερο από δέκα χρόνια απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας με το ν. 2773/1979. Με την Οδηγία 2008/72 καταργήθηκε η προηγούμενη Οδηγία 2003/54 που άνοιγε για πρώτη φορά ολοκληρωμένα την αγορά ενέργειας.
Αυτή τη στιγμή μετά από δέκα χρόνια ουσιαστικά η εκτίμησή μας είναι ότι αυτό το οποίο αντιμετωπίζουμε είναι μία βίαιη προσαρμογή στα ευρωπαϊκά πλαίσια. Το ερώτημα που τίθεται επιτακτικά και σύμφωνα με την ελληνική πραγματικότητα είναι το εξής: Θα έχουμε μία ομαλή, ορθολογική, οικονομικά επωφελή και πρωτίστως υπέρ του δημοσίου συμφέροντος μετάβαση στο νέο καθεστώς; Διασφαλίζεται ο χαρακτήρας της ενέργειας ως κοινωνικού αγαθού; Εξασφαλίζεται και ενισχύεται η κρίσιμη συμβολή της ως αναπτυξιακού αγαθού;
Και τώρα θα ήθελα να γίνω πιο συγκεκριμένος, κύριε συνάδελφε.
Όπως είπα προηγουμένως, με την Οδηγία 2008/72 καταργήθηκε η προηγούμενη Οδηγία 2003/54. Επί της Οδηγίας αυτής, καθώς και επί των άλλων δύο Οδηγιών, έχει γνωμοδοτήσει η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή. Βεβαίως, έχει προσδιορίσει τις βασικές αρχές και κατευθύνσεις της απελευθέρωσης αυτής. Γίνεται λόγος για μείωση τιμών και για αύξηση της ανταγωνιστικότητας.
Δεύτερον, επισημαίνει ότι πρέπει να υπάρχει επαγρύπνηση, για να επωφεληθούν πραγματικά οι οικιακοί καταναλωτές από καταχρηστικές λειτουργίες και στρεβλώσεις.
Τρίτον, πρέπει πάση θυσία να αποφευχθούν φαινόμενα Καλιφόρνιας. Να θυμίσω ότι μεγαλύτερη συνεισφορά στην αύξηση του δημόσιου χρέους της Καλιφόρνιας στην κατάσταση που βρίσκεται οφείλεται ακριβώς στην κρίση των εταιρειών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, κυρίως το 2001.
Τέταρτον, θέσπιση αυστηρών και σαφών υποχρεώσεων κοινής ωφέλειας.
Πέμπτον, φροντίδα για τις λιγότερο αναπτυγμένες, δυσπρόσιτες νησιωτικές περιοχές. Επίσης, ταυτόχρονη κοινωνική παρέμβαση για εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης, φροντίδα για την απώλεια θέσεων εργασίας, που θα προέλθουν ακριβώς από την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών ενέργειας.
Αυτά ήταν τα δεδομένα. Το ερώτημα είναι το εξής: Εξασφαλίζεται η ομαλή μετεξέλιξη της αγοράς στην Ελλάδα προς την κατεύθυνση αυτή, σύμφωνα με το νέο θεσμικό πλαίσιο;
Εδώ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα διατυπώσουμε τις πολύ μεγάλες επιφυλάξεις μας. Εδώ και απ’ αυτό το λόγο θα εξαρτηθεί η στάση μας επί της αρχής στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο. Διότι συζητάμε τα σοβαρά σε αυτήν εδώ την Αίθουσα με τις ρυθμίσεις του συγκεκριμένου νομοσχεδίου. Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε για την επάρκεια και την αρτιότητα των διατάξεων και θα μπορούσαμε να συμφωνήσουμε επ’ αυτών. Όμως, έχουμε μια αδυσώπητη ελληνική πραγματικότητα, η οποία πρέπει να μας προβληματίσει.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, χωρίς ίχνος, χωρίς να θέλω να προσεγγίσω ούτε κατ’ ελάχιστον το πλαίσιο, το επίπεδο λαϊκισμού, είμαι υποχρεωμένος να αναφέρω κάποια πράγματα.
Σύμφωνα με στοιχεία πρώτου εξαμήνου που μου παρέδωσε μετά από σχετική ερώτησή μου η Δ.Ε.Η., ο ρυθμός διακοπών ρεύματος στη χώρα μας αυξάνει τουλάχιστον κατά 15%. Τα στοιχεία του 2011 δεν τα έχω, αλλά σύμφωνα με εκτιμήσεις είναι ακόμη πιο ζοφερή η κατάσταση από το 2010.
Επίσης, σύμφωνα με τη Δ.Ε.Η., η κρίση έχει οδηγήσει σε αδυναμία τήρησης των διακανονισμών, που οφείλονται στην αδυναμία των χρηστών να ανταποκριθούν σε αυτούς τους όρους. Πολλές διακοπές απ’ αυτές δεν συνοδεύονται από επανασυνδέσεις. Υπάρχουν πληροφορίες μέσα από τη Δ.Ε.Η. ότι πολλά νοικοκυριά αυτή τη στιγμή –εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες- δεν έχουν επανασυνδεθεί με το ρεύμα. Αυτό το οποίο συμβαίνει στις υπηρεσίες διακανονισμού της Δ.Ε.Η. ξεπερνά κάθε φαντασία. Το έχω βιώσει και γι’ αυτό το λέω.
Αυτή είναι η πραγματικότητα. Έτσι περιγράφεται το πλαίσιο της πραγματικής παροχής υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στην Ελλάδα μέσα στη δίνη της κρίσης. Ερώτηση: Θα βελτιωθεί με το νέο πλαίσιο αυτή η κατάσταση που υπάρχει στην Ελλάδα; Οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας πραγματικά θα ανταποκριθούν στις ανάγκες του Έλληνα καταναλωτή; Εδώ είναι το μεγάλο ερωτηματικό.
Θα τοποθετηθούμε επί των άρθρων λεπτομερέστατα σε κάποια σημεία. Όμως, πρέπει να πούμε ότι τοποθετούμεθα θετικά στο κεφάλαιο που αναφέρεται στην Αρχή Ρυθμιστικής Ενέργειας. Εκτιμούμε ότι η απόκτηση ξεχωριστής νομικής προσωπικότητας και η αποσύνδεσή της από το Νομικό Πρόσωπο του Κράτους είναι θετικό. Θετικό είναι το πλαίσιο και μετά τις βελτιώσεις που επέφερε το Υπουργείο όσον αφορά τον έλεγχο της αρμοδιότητας των εξουσιών.
Όσον αφορά στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας, εδώ υπάρχει τεράστια επιφύλαξη βάσει όσων αναφέραμε προηγουμένως. Είμαστε υπέρ των ρυθμίσεων για την αγορά του φυσικού αερίου και, βεβαίως, υπέρ των διατάξεων που υπάρχουν σε σχέση με την προστασία των καταναλωτών.
Όσον αφορά το Φορέα Διαχείρισης Υδρογονανθράκων, κύριε Υφυπουργέ, πρέπει να σας επιστήσω την προσοχή –φαντάζομαι ότι τις έχετε μελετήσει- στις παρατηρήσεις του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής. Δεν μπορεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος να υποπίπτει σε τέτοια σφάλματα που μπορεί να οδηγήσουν σε ακυρωτική διαδικασία ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Παραδείγματος χάρη, άρθρο 164 παράγραφος 5, όπου καταργείται η δυνατότητα, βάσει κοινής υπουργικής απόφασης, να επιβάλλονται περαιτέρω δεσμεύσεις στους αναδόχους για αυστηρότερη περιβαλλοντική προστασία, σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης και σύμφωνα με το θεσμικό ευρωπαϊκό πλαίσιο, που αναφέρεται στην καλή περιβαλλοντική κατάσταση των θαλασσών.
Επίσης, διαφωνούμε στις διατάξεις Μπουργκάς –Αλεξανδρούπολης, συνεπείς με τη θέση μας για τις επιφυλάξεις που έχουμε για το έργο.
Όσον αφορά τα τρία κρίσιμα άρθρα, τα άρθρα 181, 182 και 183, που αφορούν τις λατομικές δραστηριότητες, η άποψη του Επιστημονικού Συμβουλίου της Βουλής, κύριε Υφυπουργέ, είναι καταλυτική. Δεν ξέρω πώς θα την ξεπεράσετε. Όπως γνωρίζετε πολύ καλά –διατύπωσα και τις ενστάσεις μου στην Επιτροπή- δεν είναι δυνατόν, βάσει του άρθρου 181, να δίνεται η δυνατότητα απόθεσης καταλοίπων δραστηριοτήτων δασικών εκτάσεων, όταν γνωρίζετε ότι υπάρχει αυστηρότατο ευρωπαϊκό πλαίσιο όσον αφορά τη διαχείριση αυτών των καταλοίπων.
Επίσης, όσον αφορά την παράταση των αδειών και κυρίως των λατομείων που βρίσκονται εκτός λατομικής ζώνης, με τις συγκεκριμένες ρυθμίσεις, με το συγκεκριμένο τρόπο που αναφέρετε στη ρύθμιση αυτή η εκτίμησή μου είναι ότι προσκρούει σε πάγια νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Θα υπάρχει ένα πάρα πολύ σοβαρό πρόβλημα. Επιφυλασσόμεθα να τοποθετηθούμε σε ιδιαίτερα άρθρα αύριο, κυρίως όσον αφορά το φορέα διαχείρισης υδρογονανθράκων, όσον αφορά τη διάρκεια λειτουργίας του και πολλά άλλα θέματα, τα οποία θα δούμε με λεπτομέρεια αύριο.
Ευχαριστώ πολύ.
