ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον κ. Υπουργό
Πολιτισμού και Τουρισμού
Θέμα: «Αναγκαιότητα συντήρησης και ανάδειξης των πύργων-χαρακτηριστικών δειγμάτων της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στη χώρα μας».Παρότι μεγάλο μέρος της πλούσιας αρχιτεκτονικής κληρονομιάς στη χώρα μας προστατεύεται από τη νομοθεσία περί αρχαίων μνημείων (Ν. 3028/2002) και διατηρητέων μνημείων (Υ.Α.41382/2190/21-5-58), ωστόσο σημαντικά δείγματά της, όπως οι χαρακτηριστικοί πύργοι, είναι πλήρως εγκαταλειμμένοι. Πολλοί εξ αυτών διατηρήθηκαν, επειδή από την αρχαιότητα μέχρι τον 20ό αιώνα διατήρησαν μέρος της χρήσης τους, αλλά στη συνέχεια εγκαταλείφθηκαν. Ειδικότερα, τη δεκαετία του 1970 πολλοί πύργοι, όπως στη Μάνη δόθηκαν σε ιδιώτες, ενώ άλλοι ισοπεδώθηκαν.
Λόγω του ότι δεν έχουν μελετηθεί διεξοδικά, η ακριβής χρονολόγηση και χρήση τους δεν είναι απόλυτα αποσαφηνισμένες. Φαίνεται όμως, ότι άρχισαν να κτίζονται ήδη από τον 6ο αιώνα π.Χ. και η χρήση τους ποικίλει ανάλογα με την ιστορική περίοδο και τη θέση τους.
Στις πλούσιες σε μέταλλα Δυτικές Κυκλάδες, είναι σχεδόν βέβαιο, ότι σχετίζονταν με την προστασία των μεταλλευτικών και μεταλλουργικών δραστηριοτήτων. Άλλοι πύργοι, που βρίσκονται σε αγροτικές περιοχές, ήταν οχυρωμένες αγρεπαύλεις. Σημαντικός υπήρξε και ο κοινωνικός τους ρόλος ως οχυρών αλλά και εργαλείων προσανατολισμού, οριοθέτησης και συμβολισμού.
Σήμερα οι περισσότεροι, δυστυχώς, καταρρέουν έρημοι και παρατημένοι, θύματα της εξ αδιαιρέτου ιδιοκτησίας, των κληρονόμων, αλλά και της κρατικής αδιαφορίας. Ειδικότερα, εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζουν πολλοί πύργοι και πολεμόπυργοι της Μάνης, από τα σπουδαιότερα αρχιτεκτονικά μνημεία της Πελοποννήσου. Τα χαρακτηριστικά αυτά αρχιτεκτονικά μνημεία, άλλοτε κυκλικά και άλλοτε ορθογώνια απαντώνται και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως στην Εύβοια, ενώ αφθονούν στο Αιγαίο, όπως στην Κέα (Πύργος Αγίας Μαρίνας), την Άνδρο (Πύργος Αγίου Πέτρου), τη Νάξο (Πύργος Χειμάρρου, Πύργος Πλάκας), τη Σίφνο (Πύργος Αγίου Ανδρέα) αλλά και την Ικαρία (Πύργος Δρακάνου).
Κατόπιν τούτων, ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:
1. Πόσοι πύργοι λόγω της ιδιαίτερης ιστορικής και αρχιτεκτονικής τους σημασίας χρήζουν άμεσης παρέμβασης προκειμένου να μην καταρρεύσουν; Δεδομένης της σημασίας τους ως ιστορικών και αρχιτεκτονικών μνημείων, ποια μέτρα προτίθεται να λάβει για τη συντήρηση και αποκατάσταση των σημαντικότερων εξ αυτών; Ποιο το ιδιοκτησιακό καθεστώς τους;
2. Σε ποιους πύργους έχουν ξεκινήσει εργασίες αναστήλωσης, ποιες συνεχίζονται, ποιες διεκόπησαν και γιατί; Ποιες οι χρηματοδοτήσεις, που έχουν διατεθεί για έργα αναστήλωσης και συντήρησής τους από τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης;
3. Υπάρχει σκεπτικό για την ένταξή τους στον κατάλογο της UNESCO ως Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς, προκειμένου να εξασφαλιστούν οι πόροι για την προστασία και την ανάδειξή τους;
21.9.11
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φώτης Κουβέλης
Θανάσης Λεβέντης
Νίκος Τσούκαλης
Γρηγόρης Ψαριανός
