Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι κλείνοντας την ομιλία μου στη συζήτηση για την πράξη κύρωσης νομοθετικού περιεχομένου, που αφορούσε στην αναστολή των διατάξεων της λεγόμενης «τακτοποίησης» του Νόμου Σουφλιά, είχα πει ότι αυτή την φορά η Πολιτεία δεν θα ανεχτεί και άλλη υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Δεν θα παίξει με τους νόμους και δεν θα περιπαίξει την νομιμότητα.
Σήμερα, υλοποιούμε την δέσμευσή μας απέναντι στους πολίτες.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είμαστε και ήμασταν σαφείς.
Δεν μπορούμε ΚΑΙ ΔΕΝ ΠΡΕΠΕΙ να νομιμοποιήσουμε την αυθαιρεσία.
Δεσμευθήκαμε όμως τότε για συνταγματικά αποδεκτή και νόμιμη λύση.
Προφανώς και ως πολιτεία, δεν μπορούμε να αισθανόμαστε υπερήφανοι για την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί με ευθύνη όλων μας τις τελευταίες δεκαετίες.
Δεν μπορεί κανείς να παραβλέψει όμως πως το «πρόβλημα των ημιυπαίθριων», λόγω της έκτασης που έχει λάβει δεν είναι πλέον μόνο πολεοδομικό.
Είναι και κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα.
Δεν μπορούμε να εθελοτυφλούμε λοιπόν…
Μπροστά σε αυτή τη διαμορφωμένη πολεοδομική και κοινωνική πραγματικότητα, υπήρχαν οι εξής λύσεις. Και παρακαλώ να τις σκεφτείτε σοβαρά πριν πάρετε την απόφαση να ψηφίσετε ή να καταψηφίσετε το νομοσχέδιο.
Η πρώτη λύση είναι να βγούμε -αλλά αυτό εάν το αποφασίσουμε θα πρέπει να είμαστε όλοι μαζί- και να κατεδαφίσουμε, ίσως και πάνω από ένα εκατομμύριο, κλειστούς ημιυπαίθριους χώρους.
Είναι έτοιμη η ελληνική κοινωνία και η ελληνική Πολιτεία για κάτι τέτοιο;
Η δεύτερη είναι να μην κάνουμε απολύτως τίποτα. Να συνεχίσει η ίδια κατάσταση. Να κάνουμε όλοι μαζί ότι δεν βλέπουμε.
Να γνωρίζουμε, όμως, ταυτοχρόνως, πως κάθε φορά που θα μιλάμε με ωραία λόγια σε αυτή την αίθουσα ή στα διάφορα κανάλια, θα καταβαραθρώνουμε το κύρος και την αξιοπιστία της ελληνικής Πολιτείας στα μάτια του πολίτη.
Εμείς σήμερα επιλέγουμε κάτι διαφορετικό.
Πιστεύω ότι με αυτό το σχέδιο νόμου γυρίζουμε σελίδα και κλείνουμε μια ολόκληρη εποχή ένοχης ανοχής, αναποφασιστικότητας και ατολμίας.
Αφήνουμε πίσω εισπρακτικές λύσεις δήθεν νομιμοποίησης και τακτοποίησης.
Αντιμετωπίζουμε ένα μεγάλο πρόβλημα με τρόπο νόμιμο, δίκαιο και ρεαλιστικό.
Λέμε ως εδώ! Λέμε ότι δεν μπορούμε να κινούμαστε για πάντα σε μια «γκρίζα» ζώνη ημιπαρανομίας και αυθαιρεσίας.
Και ξέρετε πολύ καλά ότι τα πράγματα δεν είναι ούτε εύκολα, ούτε ρόδινα…
Και ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας σε αυτή την αίθουσα.
Η σημερινή πολεοδομική πραγματικότητα της χώρας συνιστά ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ, μια ήττα ιστορικών διαστάσεων της ελληνικής πολιτείας, αλλά και συνολικά της ελληνικής κοινωνίας.
Δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να εθελοτυφλούμε λοιπόν.
Και γι’ αυτό εμείς λέμε ότι έπρεπε να βρεθεί μια δίκαιη και ρεαλιστική λύση σε ένα πρόβλημα που αποτυπώνει όλη την διαχρονική παθογένεια των σχέσεων πολιτείας και πολιτών.
Δίνουμε μια πράσινη και έντιμη λύση σε ένα σύνθετο πρόβλημα με πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές διαστάσεις.
Είναι ένα νομοσχέδιο με τέσσερις στόχους:
· Την καταπολέμηση της αυθαίρετης δόμησης
· Την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής βλάβης που συντελέστηκε λόγω της αυθαίρετης δόμησης αλλά και -αν θέλετε- την «ηθική αποκατάσταση» του νομοταγούς πολίτη που μέχρι τώρα ήταν αναγκασμένος να υφίσταται τις συνέπειες της αυθαιρεσίας χωρίς κανένας να μπορεί να τον προστατέψει.
· Τη θεσμοθέτηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας του κτιρίου, έτσι ώστε να μπορέσουμε επιτέλους να έχουμε σαφή εικόνα του κτιριακού αποθέματος της χώρας
· Τη διόρθωση ρυθμίσεων των άρθρων 40 και 41 του Νόμου Σουφλιά, που ουσιαστικά γονάτισαν την οικοδομή σε περίοδο οικονομικής κρίσης
Παράλληλα δίνουμε τη δυνατότητα για την πραγματοποίηση ενός μητροπολιτικού προγράμματος ανάπλασης στην περιοχή του Φαληρικού όρμου.
Και πιστεύω ότι θα πετύχουμε το στόχο μας, που είναι να ανοίξουμε το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας προς τη θάλασσα.
Είναι κάτι που οι πολίτες της Αθήνας το έχουν ανάγκη και έχει ήδη καθυστερήσει.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι μίλησα για μια πράσινη και έντιμη λύση.
Είναι πράσινη λύση γιατί θέτουμε ως επίκεντρο της απόφασης μας το περιβάλλον, την ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα των πολιτών.
Και φυσικά δεν μιλάμε για «περιβαλλοντικό περιτύλιγμα» όπως ακούστηκε από κάποιες πλευρές.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επιχείρηση αποκατάστασης περιβαλλοντικής βλάβης που γνώρισε ποτέ η χώρα.
Τα χρήματα από τα πρόστιμα θα επιστρέψουν στους πολίτες, στο Δήμο τους, στη γειτονιά τους.
Βέβαια, υπάρχουν και απόψεις στην αίθουσα, που θεωρούν ως έργα πολυτελείας, τα έργα που αναβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των πολιτών.
Εμείς επιμένουμε ότι τα έργα που αναβαθμίζουν το περιβάλλον, που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής όχι μόνο δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αποτελούν αναγκαιότητα.
Και αυτή είναι η διαφορά της πολιτικής μας φιλοσοφίας,
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πολύ δύσκολα μπορεί να βρεθεί διαχρονικά μια κυβερνητική απόφαση με τέτοια άμεση και οριοθετημένη ανταποδοτικότητα.
Αποκαθιστούμε το περιβαλλοντικό ισοζύγιο για όλους αυτούς που ζουν σε περιοχές με λιγότερο πράσινο, λιγότερους κοινόχρηστους χώρους, λιγότερα σχολεία, λιγότερα πεζοδρόμια, λιγότερα πάρκα.
Είναι επίσης όμως μια έντιμη λύση, με σαφής όρους μεταξύ πολιτείας και πολίτη που δεν επιχειρεί να κλείσει πονηρά το μάτι στην παρανομία.
Δεν σπρώχνει το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι.
Και θα συμπλήρωνα ότι είναι μια «καθαρή» λύση.
Ο πολίτης θα μπορεί να κάνει έναν προγραμματισμό ζωής για τα επόμενα 40 χρόνια χωρίς να έχει αλλά προβλήματα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, επιμένω ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό το σκέλος της ρύθμισης που αφορά την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής βλάβης στον ίδιο χώρο που προκλήθηκε.
Αυτή η περιβαλλοντική βλάβη έχει προκληθεί -επιτρέψετε μου να πω- από μια διαχρονική συνενοχή κράτους και πολίτη.
Ήταν η αναποφασιστικότητα της πολιτείας, η ανοχή στην αυθαιρεσία -και εγώ θα έλεγα όλη η παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας- η οποία εξέθρεψε και γιγάντωσε αυτά τα προβλήματα στα οποία σήμερα επιχειρούμε να δώσουμε λύσεις.
Γι’ αυτό ακριβώς η σύνταξη της ρύθμισης ήταν ένα εξαιρετικά δύσκολο εγχείρημα.
Γνωρίζετε πολύ καλά ότι υπάρχει μια διαμορφωμένη πολύπλοκη πραγματικότητα.
Η προηγούμενη σοβαρή ρύθμιση για πολεοδομικές αυθαιρεσίες έγινε το 1983 από τον Α. Τρίτση.
Έκτοτε, υπήρξαν αποσπασματικές ενέργειες οι οποίες δεν έφεραν τα αποτελέσματα που θέλαμε.
Με αποκορύφωμα το μνημείο προχειρότητας του περασμένου Ιουλίου, όπως αυτό αποτυπώθηκε στον περίφημο «Νόμο Σουφλιά».
Ήταν μια τροπολογία δύο άρθρων, με εισπρακτική λογική που η εφαρμογή τους ανέδειξε τρομακτικά προβλήματα στο σύνολο του κλάδου της οικοδομικής δραστηριότητας, αλλά και στους ιδιοκτήτες των ακινήτων.
Στην αποσπασματικότητα και στην προχειρότητα εμείς απαντάμε με μια ολοκληρωμένη παρέμβαση.
Το νομοσχέδιό μας λοιπόν, πέραν όλων των άλλων,
· ρυθμίζει επακριβώς τα θέματα των μεταβιβάσεων,
· δίνει οριστικά λύση στα προβλήματα που δημιουργήθηκαν στις συνιδιοκτησίες λόγω της εξάντλησης του συντελεστή δόμησης,
· λύνει τα προβλήματα των αναθεωρήσεων των οικοδομικών αδειών,
· δίνει λύση στο τεράστιο πρόβλημα της ηλεκτροδότησης των ακινήτων στα οποία προσαρτούνται οι χώροι οι οποίοι εντάσσονται στη ρύθμιση
· και επαναφέρει στη «λογική τάξη» τις ρυθμίσεις του ΓΟΚ που δημιούργησαν ανυπέρβλητα αναχώματα στην οικοδομική δραστηριότητα.
όμως, δεν μπορούμε να μιλάμε για ολοκληρωμένη λύση στο πρόβλημα της αυθαίρετης δόμησης, εάν δεν βρούμε τρόπους ώστε να σταματήσουμε την αυθαίρετη δόμηση στο μέλλον.
Σε αυτή την κατεύθυνση παίρνουμε σημαντικές αποφάσεις.
Η μεγάλη τομή του νομοσχεδίου είναι η αλλαγή λογικής που σηματοδοτεί.
ΔΕΝ συνεχίζουμε την παρωχημένη λογική των υψηλών αποτρεπτικών προστίμων.
Η εμπειρία έδειξε, πως δημιουργούν εστίες διαπλοκής και τέλος αποδεικνύονται αναποτελεσματικά.
Εισάγεται για πρώτη φορά με την ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου η λογική των περιοδικών επανελέγχων των κτιρίων.
Να γνωρίζουμε επιτέλους μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια ποιο είναι το κτιριακό απόθεμα της χώρας.
Κυρίως όμως να γνωρίζει ο πολίτης τι σπίτι έχει…
Μέχρι σήμερα, μετά την ηλεκτροδότηση μιας οικοδομής, δεν προβλεπόταν ποτέ ο επανέλεγχός της, παρά μόνο μετά από καταγγελία.
Αυτό είχε ως συνέπεια τα σημερινά αποτελέσματα.
Πιστεύω ότι η ηλεκτρονική αυτότητα του κτιρίου και οι συνεχείς επανέλεγχοι μπορούν να βάλουν ένα νέο πλαίσιο στην πολεοδομική ιστορία της χώρας.
Έλεγχοι με διαφορετική λογική.
Έλεγχοι όπου ο κάθε εμπλεκόμενος θα φέρει την ευθύνη της υπογραφής του.
Έλεγχοι όπου κανείς δεν θα μπορεί να καταστρατηγήσει, αφού ακόμη και οι ελεγκτές θα ελέγχονται από το Σώμα Ελεγκτών Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η συγκεκριμένη ρύθμιση, δεν έχει εισπρακτικό χαρακτήρα.
Δεν επιβάλλουμε ακόμη ένα χαράτσι για να ανακουφίσουμε το δημοσιονομικό έλλειμμα.
Η ρύθμιση έχει και κοινωνικά κριτήρια, αλλά και αναπτυξιακό χαρακτήρα.
Έχει κοινωνικά κριτήρια, τα οποία εκτός από τη χαμηλότερη εισφορά, εντοπίζονται στη διαφοροποίηση μεταξύ πρώτης και άλλης κατοικίας, στο αν είναι σε πολύ υψηλής αξίας, εκτός σχεδίου περιοχή, αλλά και στα τετραγωνικά μέτρα.
Διότι, άλλο είναι κάποιος που έκλεισε ένα δωμάτιο για να ζήσει πιο άνετα η οικογένειά του και άλλο κάποιος που σε εξοχική κατοικία σε πολύ υψηλής αξίας γη δημιούργησε έναν επιπλέον όροφο.
Και σήμερα, όπως έκανε και χθες από το ίδιο βήμα η Υπουργός, ξεκαθαρίζω για ακόμη μια φορά πως δεν θα υπάρξει επιπλέον επιβάρυνση σε τεκμήρια και τέλη.
Έχει αναπτυξιακό χαρακτήρα, διότι θα ξεκινήσει ένα αυτοχρηματοδοτούμενο μεγάλο πρόγραμμα δημιουργίας κοινόχρηστων χώρων και αστικών αναπλάσεων, που θα δώσει δουλειά σε εκατοντάδες συμπολίτες μας.
Συνειδητά βάζουμε ψηλά τον πήχη.
Η δέσμευση μας είναι ότι έως τα τέλη του χρόνου θα ανακοινώσουμε όλες τις μεγάλες πολεοδομικές αλλαγές και μεταρρυθμίσεις.
Θέλουμε να δώσουμε ένα συντριπτικό χτύπημα στην πολεοδομική γραφειοκρατία, αυθαιρεσία και διαφθορά.
Ανοίγουμε όλα τα καυτά μέτωπα, όπως η έκδοση και ο έλεγχος εφαρμογής των οικοδομικών αδειών, η άναρχη και αυθαίρετη δόμηση.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, είναι η ώρα μεγάλων αποφάσεων που υπηρετούν τον πολίτη, τη λογική, τη νομιμότητα, αλλά και δίνουν λύσεις στην κοινωνική πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί απ’ όλες τις χρόνιες παθογένειες.
Να δώσουμε τέλος στη λογική του «ωχαδελφισμού».
Αλλά αυτό -επιτρέψτε μου να πω- αφορά τους πάντες.
Δεν μπορεί η πολιτεία με πρόχειρες ρουσφετολογικές ρυθμίσεις να ισοπεδώνει τα όνειρα και τον προγραμματισμό ζωής εκατομμυρίων πολιτών.
Δεν μπορεί ο πολίτης να μην έχει ευθύνη για μια αγορά που πραγματοποιεί.
Δεν μπορεί ο μηχανικός να μην έχει την ευθύνη της υπογραφής του.
Είναι εύκολο να βυθιστούμε ακόμα περισσότερο στον βούρκο της συνενοχής και της ημιπαρανομίας.
Η πρόκληση όμως είναι μαζί να προχωρήσουμε μπροστά και να αλλάξουμε.
Να χτίσουμε μια νέα σχέση κράτους και πολίτη.
Αυτή είναι και η αδιαπραγμάτευτη επιλογή του Πρωθυπουργού και αυτής της κυβέρνησης.
Αυτή είναι η κατεύθυνση στην οποία κινείται όχι μόνο αυτό το νομοσχέδιο, αλλά και όλες οι μεγάλες αλλαγές στην πολεοδομική νομοθεσία που θα προχωρήσουμε μέχρι το τέλος του 2010
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σε αυτήν την προσπάθεια πρέπει να είμαστε μαζί.
Σας καλώ να είμαστε μαζί.
Η σημερινή πολεοδομική πραγματικότητα της χώρας είναι κατάντημα, είναι ήττα συνολικά για το πολιτικό σύστημα.
Μπορούμε να είμαστε μαζί λοιπόν.
Και σας καλώ σε αυτήν πρώτη προσπάθεια να είμαστε μαζί.
Να υπερψηφίσετε όχι απλά ένα νομοσχέδιο.
Να συνυπογράψετε ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα που στέλνει προς τους πολίτες η ελληνική πολιτεία.
Μπορούμε να βάλουμε μαζί τέλος στην εποχή της αυθαιρεσίας.