Μόνη συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κύρωση και τροποποίηση της από 29-10-2009 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου “Αναστολή εφαρμογής διατάξεων τακτοποίησης ημιυπαίθριων και λοιπών κλειστών χώρων που άλλαξαν χρήση”
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Κυρία Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πριν περάσω στην κύρωση και τροποποίηση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου που αφορά τους ημιυπαίθριους, θέλω να σχολιάσω αυτά που συμβαίνουν τις τελευταίες ημέρες στη χώρα μας.
Σήμερα έχουμε 4 Φλεβάρη. Ακριβώς πριν από τέσσερις μήνες, στις 4 Οκτώβρη είχαμε εκλογές. Τότε ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με Πρωθυπουργό τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου. Ο σημερινός Πρωθυπουργός, αλλά και Βουλευτές και προβεβλημένα στελέχη του ΠΑ.ΣΟ.Κ. πριν από τις εκλογές έκανα δριμύτατη κριτική στην προηγούμενη κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας για τα αντιλαϊκά μέτρα που προωθούσε σε σχέση με το ασφαλιστικό, τα όρια συνταξιοδότησης, τις εργασιακές σχέσεις. Κατήγγειλε τις ιδιωτικοποιήσεις, τις προκλητικές φοροαπαλλαγές του μεγάλου κεφαλαίου, το δανεισμό με υψηλό επιτόκιο, τα καρτέλ του τραπεζικού συστήματος και όχι μόνο. Μιλούσε για αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου με δίκαιο τρόπο και στήριξη της πραγματικής οικονομίας.
Από τις πρώτες ημέρες είδαμε την αλλαγή πολιτικής της Κυβέρνησης, επικαλούμενη την οικονομική κρίση για σκληρότερα μέτρα κατά των φτωχών και λαϊκών στρωμάτων και εξαγγελίες ιδιωτικοποίησης για να καλυφθεί το δημοσιονομικό έλλειμμα. Κατατέθηκε από την ελληνική Κυβέρνηση και εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το πρόγραμμα σταθερότητας της χώρας μας, στα πλαίσια των περικοπών των δαπανών που επιτάσσει η Ευρωπαϊκή Ένωση και το νεοφιλελεύθερο μοντέλο.
Προχθές ο κύριος Πρωθυπουργός συναντήθηκε ξέχωρα με τους τέσσερις πολιτικούς αρχηγούς των άλλων κομμάτων και ακριβώς μετά έκανε ένα διάγγελμα το οποίο άφησε άφωνο όλο τον ελληνικό λαό, ακόμη και τους ψηφοφόρους, αλλά και συναδέλφους Βουλευτές του ΠΑ.ΣΟ.Κ.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. εξαπάτησε τους Έλληνες πολίτες και αντί για σοσιαλιστική πολιτική συντάσσεται με όσους εχθές κατηγορούσε για συντηρητισμό και σκληρές επιθέσεις κατά των εργαζομένων κατά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, των νέων, των γυναικών και των αγροτών.
Επίσης η Κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. αποφεύγει να έρθει σε επαφή με την κοινωνία, ενώ έχει δώσει βάρος, λέει, στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση της χώρας και έχουμε συνεχώς σχέδια νόμου τα οποία αναρτούνται σε ιστοσελίδες των διαφόρων Υπουργείων και από εκεί γίνεται η πολιτική της Κυβέρνησης.
Αυτή είναι η επαφή, τελικά, με την κοινωνία.
Και αυτό γιατί το λέω; Διότι χθες στη Θεσσαλονίκη μετέβη η κυρία Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, η κυρία Μπατζελή, για να εγκαινιάσει την ΑΓΡΟΤΙΚΑ. Οι αγρότες του νομού Θεσσαλονίκης, επειδή θέλησαν να δουν την κυρία Υπουργό από κοντά, απέκλεισαν μια άλλη έξοδο από το αεροδρόμιο για να περάσει από τα πράσινα φανάρια, για να τους δει και να συζητήσουν μαζί της. Η κυρία Υπουργός, δυστυχώς, φυγαδεύτηκε από έναν άλλο δρόμο, για να πάει να εγκαινιάσει την ΑΓΡΟΤΙΚΑ στη ΔΕΘ.
Τελικά, αυτό που καταλαβαίνουμε όλοι είναι ότι η Κυβέρνηση επιλέγει τη φυγή από τα πραγματικά προβλήματα, αγνοώντας τις παραγωγικές τάξεις της χώρας .
Είμαστε στην τρίτη εβδομάδα των κινητοποιήσεων των αγροτών, δεν βλέπουμε να υπάρχει μια εκτόνωση αυτής της κοινωνικής έκρηξης και ξέρετε τι θα συμβεί από εδώ και πέρα; Θα έχουμε όλες τις υπόλοιπες κοινωνικές τάξεις, που εδώ και τρείς μέρες έχουν πάρει το μήνυμα των σκληρότερων μέτρων της Κυβέρνησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ, και όλες μαζί θα βγουν στους δρόμους. Ενώ προσπαθείτε να διαβάλλετε μία κατάσταση μεταξύ διαφόρων κοινωνικών ομάδων, όπως είναι των αγροτών, των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και όπως είναι όλης της υπόλοιπης κοινωνίας.
Πείτε μου, εάν οι αγρότες δεν έχουμε χρήματα, πώς μπορεί η υπόλοιπη κοινωνία να έχει χρήματα; Δεν είναι συνδεμένες μεταξύ τους όλες αυτές οι κοινωνικές ομάδες; Από εδώ και πέρα, θα τις βλέπετε στους δρόμους όλες μαζί, κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Η κατάσταση έχει φθάσει στο απροχώρητο και βέβαια ο κύριος Πρωθυπουργός, δυστυχώς, μετά το Plan Α πέρασε στο Plan Β. Και τι μας περιμένει ακόμα!
Περνώντας στην πράξη του νομοθετικού περιεχομένου για την αναστολή τακτοποίησης των ημιυπαίθριων, θέλω να θυμίσω ότι στο νομοσχέδιο για τις ενδοομιλικές συναλλαγές, που είχε έλθει η τροπολογία τότε του Υπουργού του κυρίου Σουφλιά την είχαμε καταψηφίσει. Κι αυτό διότι εκπορεύονταν από μία βραχυπρόθεσμα εισπρακτική λογική, χωρίς άλλη μέριμνα για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, όπως είναι των αυθαίρετων. Τότε είχαμε ζητήσει την κατάργηση όλης της τροπολογίας που πέρασε στο ν. 3775/2009, ως άρθρα 40 και 41.
Τι κάνει η νέα κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ.; Αναστέλλει, απλά, την εν λόγω ρύθμιση για έξι μήνες, ίσως για να φέρει στη θέση μια αντίστοιχη, με ανάλογα χαρακτηριστικά, ένα στείρο, δηλαδή, εισπρακτικό διακανονισμό, που δεν θα μεριμνά για ζητήματα πολεοδομικού σχεδιασμού και δεν θα προλαμβάνει την άναρχη δόμηση, που υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής όλων μας. Το λέω αυτό διότι, όπως είπα και στην αρχή και με τα δεδομένα των τελευταίων ημερών, άλλα έλεγε το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ως αντιπολίτευση, και άλλα πράττει ως Κυβέρνηση. Βλέπουμε να αλλάζει από μέρα σε μέρα και από ώρα σε ώρα, άλλα λέει στους πολιτικούς Αρχηγούς –κατ’ ιδίαν στον καθένα- και άλλα να λέει, ακριβώς μετά, στο διάγγελμά του.
Όλα αυτά, ξέρετε, μας κάνουν να υποπτευόμαστε ότι μπορεί να αναστείλετε την αναστολή σε λίγο καιρό για να εισρεύσουν χρήματα στα άδεια ταμεία, χωρίς έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, για να δοθεί ένα τέλος σ’ αυτήν την άναρχη δόμηση και την αυθαιρεσία.
Έπρεπε να έχει γίνει μία ουσιαστική διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς. Αναρωτιόμαστε αν το Υπουργείο και η Κυβέρνηση είναι πραγματικά διατεθειμένοι να αλλάζουν έστω και μία λέξη, βέβαια, μετά τη διαβούλευση με τους εμπλεκόμενους φορείς και με τους βουλευτές των κομμάτων, σύμφωνα με αυτά που σκέφτονται και προτείνουν. Μιλάμε για αλλαγές προς μία κατεύθυνση βελτίωσης των εκάστοτε προτεινόμενων διατάξεων, αποδεικνύοντας στην πράξη ότι η διαβούλευση δεν αναλώνεται, απλά σε επικοινωνιακές φιέστες. Αυτό το είδαμε σε πάρα πολλά σχέδια νόμου.
Το ζήτημα των ημιυπαίθριων είναι η μία μόνο όψη του γενικότερου θέματος της αυθαίρετης δόμησης, σε μία χώρα που, δυστυχώς, έλυσε το στεγαστικό της πρόβλημα χωρίς σχεδιασμό.
Έλυσε επαναλαμβάνω το στεγαστικό της πρόβλημα χωρίς σχεδιασμό σε μια οικονομία που στηρίχθηκε και στηρίζεται όλο και περισσότερο σε επενδύσεις σε κατοικίες και στην ιδιόκτητη πρώτη κατοικία λόγω και της ανασφάλειας που έχει ο κόσμος και αύριο η μισή Ελλάδα δεν θα έχει και δουλειά. Θα μπει στην ανεργία. Δεν ξέρουμε τι θα δούμε από δω και πέρα αν δεν αλλάξει η πολιτική της Κυβέρνησης που θεωρεί ότι το αναπτυξιακό μοντέλο που ακολουθήθηκε δεν φταίει. Δεν φταίει το αναπτυξιακό και παραγωγικό μοντέλο, αλλά το πρόβλημα είναι δημοσιονομικό. Είστε σε λάθος κατεύθυνση.
Αναφορικά τώρα με το θέμα που συζητάμε, όλο αυτό είναι η απόληξη μιας σειράς κυβερνητικών επιλογών που επέλεξαν πολύ συνειδητά να καλλιεργήσουν την ασυδοσία των μεγάλων ιδιωτικών συμφερόντων, διαλύοντας κάθε έννοια ελεγκτικού μηχανισμού, για να φθάνουμε πάντα στο συμπέρασμα ότι καλό είναι οι βελτιωτικές παρεμβάσεις, επειδή αφορούν τον κρατικό κορβανά και απαιτούν συγκρούσεις με πάσης φύσεως συμφέροντα, να μετατίθενται στο άδηλο μέλλον.
Βέβαια θα μου πείτε εσείς ότι το αναστέλλετε. Όμως εμείς ζητούμε την κατάργησή του, πιο συγκεκριμένα όσον αφορά τους ημιυπαίθριους, επειδή το ζήτημα δεν είναι ένα απλό ζήτημα, αλλά πολύπλοκο, όπως όλα τα ζητήματα που η νομιμότητα χωρίζεται από την παρανομία με ένα μόνο μικρό παραθυράκι και πρόκειται για ένα από τα μαζικότερα φαινόμενα παρανομίας το οποίο αυτή τη στιγμή έχει δυστυχώς παγιώσει μια κατάσταση και σ’ αυτό δυστυχώς εμπλέκονται κυβερνήσεις, δυστυχώς κάποιοι μηχανικοί, εργολάβοι, μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, αλλά και οι ίδιοι οι πολίτες κάποιες φορές οι οποίοι είτε εν γνώσει τους έκλεισαν έναν ημιυπαίθριο είτε τον έχουν αγοράσει από τους εργολάβους και τις κατασκευαστικές εταιρείες.
Βέβαια επειδή συμφωνούμε όλοι, όπως φαντάζομαι, ότι η αυθαιρεσία στη δόμηση είναι τόσο θέμα πολιτικό, οικονομικό και πολεοδομικό όσο και θέμα παιδείας, ας αναλογιστούμε πώς ένα κράτος διαπαιδαγωγεί στην λογική ο αυθαιρετών δικαιώνεται, θεσπίζοντας νομοθετικές ρυθμίσεις που επιτρέπουν την περαιτέρω επέκταση του φαινομένου.
Θα πω ξανά, ότι εσείς το αναστέλλετε, αλλά υπάρχουν τόσες παρανομίες και δυστυχώς βλέπουμε ότι αυτές οι παρανομίες με διάφορα νομοθετήματα από εδώ και από εκεί -και επειδή μιλάμε και για σκάνδαλα- κουκουλώνονται.
Καλό θα ήταν να υπάρχει μια συζήτηση συνολική. Θέλουμε τους ημιυπαίθριους χώρους ή δεν τους θέλουμε; Να δούμε τι λέει και το ΤΕΕ. Τάσσεται υπέρ, καθώς οι χώροι αυτοί θεσμοθετήθηκαν με βιοκλιματικά κριτήρια που προτάθηκαν ως χώροι υποβοηθητικοί, ως χώροι επαφής και συνάθροισης και αν τους θέλουμε θα πρέπει να το συζητήσουμε. Και νομίζω ότι πρέπει να τους θέλουμε. Να γίνει δηλαδή μια συζήτηση με τους αρμόδιους επιστημονικού φορείς πάνω στον γενικό οικοδομικό κανονισμό και στην πολεοδομική νομοθεσία, για να τεθούν ζητήματα, όπως είναι οι συντελεστές δόμησης, γιατί αυτοί μέσα από την αυθαιρεσία καταστρατηγούνται. Ωστόσο, αν αποφασίσουμε ότι θέλουμε τους ημιυπαίθριους, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι αυτοί οι ημιυπαίθριοι δεν θα αλλάζουν χρήση,αλλά θα επιτελούν τη λειτουργία για την οποία προορίζονται.
Μεσοπρόθεσμα μόνος τρόπος για να διασφαλιστεί αυτό, είναι να υπάρχει ένας επαρκής ελεγκτικός μηχανισμός και ο μόνος φορέας που μπορεί να διασφαλίσει αυτόν τον ελεγκτικό μηχανισμό, όχι μόνο σήμερα, αλλά σε βάθος χρόνου, όχι μόνο όταν χτίζεται το οίκημα, αλλά και στη διάρκεια ζωής και χρήσης του, είναι καταρχάς η πολεοδομία. Τώρα, θα μου πείτε, ποιες πολεοδομίες; Διότι οι πολεοδομίες που βλέπουμε σήμερα σε όλη τη χώρα είναι δυστυχώς άντρα διαφθοράς.
Επομένως θα πρέπει να μπουν πάρα πολλά πράγματα σε τάξη. Και αν θέλουμε να διασφαλίσουμε την ύπαρξη ημιυπαίθριων χώρων ως στοιχείο της ελληνικής αρχιτεκτονικής και κατοικίας, θα πρέπει αντίστοιχα να διασφαλίσουμε και εκείνον τον ελεγκτικό μηχανισμό και εκείνον τον ελεγκτικό ρόλο της πολεοδομίας μακριά απ’ όλα αυτά τα φαινόμενα και δυνατότητες συνδιαλλαγής που προανέφερα.
Πέραν αυτού έχουμε όμως να αντιμετωπίσουμε και μια παγιωμένη κατάσταση, την ύπαρξη αυτή τη στιγμή πάνω του ενός εκατομμυρίου κλειστών ημιυπαίθριων χώρων στη χώρα μας και οι χώροι αυτοί επιβαρύνουν το σύνολο του πληθυσμού, καθώς αυξάνουν ουσιαστικά τον συντελεστή δόμησης και κατά συνέπεια την πυκνότητα του πληθυσμού.
Επιπλέον εγείρονται σοβαρά ζητήματα ισονομίας και ισοπολιτείας όσον αφορά τους κατασκευαστές και τους ιδιοκτήτες οι οποίοι δεν έχουν κλείσει τους ανοιχτούς ημιυπαίθριους χώρους των δικών τους οικοδομών. Μπορούν αυτοί να είναι οι τελικοί αποδέκτες της οικιστικής και περιβαλλοντικής επιβάρυνσης που δημιουργούν κάποιοι άλλοι; Είναι ορθό οι νόμιμοι να είναι οι μόνοι που δεν απολαμβάνουν τα προνόμια της αυθαιρεσίας και παράλληλα να υφίστανται τις επιπτώσεις της;
Τι κάνουμε με αυτή τη μαζική κατάσταση; Θα μπορούσαμε να αποδεχθούμε ως κράτος κόσκινο τη μαζική νομιμοποίηση μιας παράνομης συμπεριφοράς; Προφανώς όχι.
Είναι γνωστό ότι υπάρχουν σπίτια λίγων τετραγωνικών στα οποία ο ημιυπαίθριος χώρος ενδέχεται να καλύπτει ζωτικές οικιακές ανάγκες σε υποβαθμισμένες περιοχές της πόλης σε κατοικίες πολυμελών οικογενειών. Αυτό είναι ένα σοβαρό κοινωνικό θέμα. Που βρίσκεται όμως στο μεγαλύτερο σύνολο η αυθαιρεσία; Βρίσκεται στις πολυτελείς κατοικίες των πολλών τετραγωνικών που η παρανομία δεν καλύπτει καμία βασική ανάγκη του ιδιοκτήτη. Και υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να έχουν κλείσει έναν ημιυπαίθριο, αλλά να μην τον έχουν χρεωθεί από τον εργολάβο, αλλά να έχουν πληρώσει τον ημιυπαίθριο, σαν ένα στεγασμένο χώρο και τα χρήματα που έδωσαν είναι αντί για 60 τετραγωνικά πλήρωσαν για 70, γιατί τα 10 επιπλέον ήταν ημιυπαίθριος χώρος που τον έκλεισε ο κατασκευαστής. Γι’ αυτό είπα ότι το ζήτημα είναι πολύπλοκο. Εδώ θα πρέπει να τεθούν και ζητήματα επαγγελματικής δεοντολογίας προς τις υπεύθυνες επαγγελματικές ενώσεις όπως είναι το ΤΕΕ.
Τι πρέπει να γίνει. Πρέπει να αποτρέπονται οι παραβιάσεις του ΓΟΚ. Πρέπει να καταργήσετε τα άρθρα 40 και 41 του νόμου 3775 γιατί εγείρονται και άλλα ζητήματα. Από την πλευρά ενός κόσμου που ασχολείται με την κατασκευή, λέω ότι είναι ένας λόγος τα άρθρα 40 και 41 που έχει παγώσει η οικοδομή. Δεν θα μπω σ' αυτό το κομμάτι, εάν και γνωρίζουμε ότι είναι και οικοδόμοι, και υδραυλικοί και ηλεκτρολόγοι εκεί μέσα. Και να μη μιλήσω για τις μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Εμείς θα μείνουμε στη θέση μας της κατάργησης των άρθρων 40 και 41 και όχι μιας απλής αναστολής κάποιων παραγράφων που μπορεί να ανασταλούν μετά και να αλλάξουν τα χρήματα που θέλετε να βάλετε στα ταμεία μιας άλλης δικής σας τακτοποίησης και έτσι να επανερχόμαστε.
Καταψηφίζουμε το σχέδιο νόμου και περιμένουμε να δούμε τι θα κάνετε.
