ΑΥΡΙΟ ΠΕΜΠΤΗ (04/10) ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
Η ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ –ΕΚΜ ΓΙΑ ΤΑ ΥΠΕΡΧΡΕΩΜΕΝΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΑ
Συζητείται αύριο Πέμπτη 04 Οκτωβρίου στην Ολομέλεια της Βουλής η Πρόταση Νόμου που κατέθεσε η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ –ΕΚΜ για την «οικονομική ανακούφιση των υπερχρεωμένων νοικοκυριών».
Η πρόταση Νόμου του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ «για τη νέα
σεισάχθεια», αποτελεί μια κοινωνικά δίκαιη, οικονομικά τεκμηριωμένη και
πολιτικά ρεαλιστική πρωτοβουλία. Επιδίωξή μας είναι να γίνει υπόθεση
διεκδίκησης των ίδιων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών και του λαϊκού κινήματος.
Σημειώνουμε ότι κατά τη
διάρκεια συζήτησής της στην αρμόδια κοινοβουλευτική
επιτροπή, η τρικομματική κυβέρνηση αρνήθηκε την αποδοχή της, αποδεικνύοντας για
ακόμα μια φορά την κοινωνική αναλγησία
της και την υποταγή της στα συμφέροντα των τραπεζών.
- Η συνεδρίαση της ολομέλειας μεταδίδεται ζωντανά από το κανάλι της Βουλής και διαδικτυακά στον σύνδεσμο: http://www.hellenicparliament.gr/Enimerosi/Vouli-Tileorasi
Αναμενόμενη ώρα έναρξης συζήτησης της
Πρότασης Νόμου: 11:30- 12:00, μόλις ολοκληρωθεί η
διαδικασία συζήτησης των επίκαιρων ερωτήσεων
- Συνημμένο θα βρείτε το κείμενο της πρότασης νόμου
03/10/2012
ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
στην πρόταση νόμου «Για την οικονομική ανακούφιση
των υπερχρεωμένων νοικοκυριών»
Προς τη Βουλή των Ελλήνων
Η δραματική οικονομική πραγματικότητα, που βιώνει
τραυματικά ολόκληρη η κοινωνία, η ραγδαία επιδείνωση
των συνθηκών ζωής, η κατακόρυφη αύξηση της ανερ-
γίας και η εν είδει λαίλαπας εξάπλωση της νέας μορφής
ανθρωπιστικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας, έχει ως
αποτέλεσμα τη ριζική και εντελώς απρόβλεπτη μεταβο-
λή της οικονομικής κατάστασης και των οικονομικών δυ-
νατοτήτων ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, που
σήμερα ασφυκτιά υπό την πίεση ληξιπρόθεσμων οφει-
λών που τα νέα δεδομένα δεν επιτρέπουν την εξυπηρέ-
τησή τους.
Η υπερχρέωση των ελληνικών νοικοκυριών λόγω δα-
νείων από τράπεζες και τραπεζικά ιδρύματα, αλλά και α-
πό το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, έχει εξελι-
χθεί σε εκρηκτικό πρόβλημα, με τεράστιες οικονομικές
και κοινωνικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα την τελευταία τριε-
τία, κατά την οποία οι βάρβαρες πολιτικές των μνημονια-
κών κυβερνήσεων έχουν οδηγήσει σε σφαγιασμό των ει-
σοδημάτων εργαζομένων, μικρομεσαίων επαγγελματιών
και αγροτών, συνταξιούχων και ανέργων.
Η συνέχιση αυτών των κατεδαφιστικών για τα εισοδή-
ματα και τις θέσεις εργασίας πολιτικών από την τρικομ-
ματική κυβέρνηση και οι ανένδοτες κερδοσκοπικές και
τοκογλυφικές πρακτικές των τραπεζών οδηγούν σε ακό-
μη μεγαλύτερη εξαθλίωση, απελπισία και αδιέξοδο τα υ-
περχρεωμένα μέσω στεγαστικών, επισκευαστικών, κατα-
ναλωτικών και άλλων δανείων και πιστωτικών καρτών ή
μέσω υπεραναλήψεων, νοικοκυριά.
Εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά, με μέλη τους άνερ-
γα ή υποαπασχολούμενα, με ελαστικές συνθήκες εργα-
σίας και με περικοπές μισθών/συντάξεων, αδυνατούν να
εξυπηρετήσουν τις υψηλές δόσεις δανείων στο πλαίσιο
συμβάσεων που είχαν συναφθεί σε άλλες εποχές, υπό
άλλες συνθήκες και επί τη βάσει εισοδημάτων που έχουν
πια εξανεμισθεί. Οι συνάνθρωποί μας απειλούνται να χά-
σουν τα σπίτια τους, υφίστανται εκβιασμούς με αυθαίρε-
τες αναλήψεις- παρακρατήσεις από τραπεζικούς λογα-
ριασμούς τους και υποβάλλονται σε διαρκείς οχλήσεις
από εισπρακτικές εταιρείες. Τελικά τα χρέη διογκώνο-
νται επικίνδυνα χωρίς προοπτική άμεσης και ουσιαστικής
διεξόδου, με επιπτώσεις ακόμη και στην ψυχική-σωματι-
κή υγεία και στις κοινωνικές σχέσεις των υπερχρεωμέ-
νων συνανθρώπων μας.
Επιπλέον, η μη ομαλή ροή εισοδήματος, η συνεχής
μείωσή του, καθώς και η σύγχυση στην αγορά εργασίας
δεν επιτρέπουν την πρόνοια και τον ορθολογικό σχεδια-
σμό του μέλλοντος, επιτείνουν το αίσθημα ανασφάλειας
και διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή. Η φτώχεια και
το χαμηλό εισόδημα έχουν συνδεθεί με εξάπλωση της
κατάθλιψης σύμφωνα με επίσημες έρευνες, ενώ οι δυ-
σμενείς κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της χώρας επι-
δρούν στην προσωπική οικονομική ευημερία και κλονί-
ζουν την ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ετήσιας Έκθεσης της
Τράπεζας της Ελλάδος (15.6.2012), μέσα σε τρία χρόνια
τα επισφαλή δάνεια τριπλασιάστηκαν (από 5,8% το 2008
στο 15,9% το τέλος του 2011). Οι καθυστερήσεις μέχρι
τις 31.3.2012 είχαν φθάσει στο 17,2% (στεγαστικά) και
στο 32% (καταναλωτικά), ενώ συνολικώς τα ποσά των
καθυστερούμενων δανείων ξεπερνούν ήδη τα 45 δισ. ευ-
ρώ.
Σύμφωνα με τα ίδια επίσημα στοιχεία οι καθυστερή-
σεις αποπληρωμής δανειακών δόσεων, το πρώτο τρίμη-
νο 2012, ανέρχονται σε 17,2% για στεγαστικά δάνεια και
σε 32% για καταναλωτικά δάνεια με συνολικό ποσό δα-
νείων σε καθυστέρηση άνω των 45 δισ. ευρώ. Προβλέπε-
ται δε ότι την επόμενη διετία θα εκτοξευθούν σε ποσο-
στά άνω του 45% εξαιτίας της δραματικής μείωσης των
εισοδημάτων και της εντεινόμενης ανεργίας.
O νόμος 3869/2010 δεν έλυσε το πρόβλημα. Σε επίπε-
δο εξωδικαστικής-συμβιβαστικής λύσης η πλειοψηφία
των δανειοληπτών δεν είχε καμία τύχη, λόγω άρνησης
των Τραπεζών να συμπράξουν σε μια βιώσιμη για τον δα-
νειολήπτη συμφωνία. Έτσι, οι δανειολήπτες εγκαταλεί-
φθηκαν στην αναζήτηση δικαστικής επίλυσης του προ-
βλήματός τους, γεγονός που οδήγησε στην επιβάρυνσή
τους με νέα έξοδα, στην επιβάρυνση των δικαστηρίων
με νέες υποθέσεις και στην παράταση της εκκρεμότητας
και της αγωνίας, λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών και
μακρινών δικασίμων.
Ο νόμος 3869/2010 αφορούσε τη ρύθμιση χρεών (κα-
ταναλωτικά, στεγαστικά δάνεια κ.λπ.) φυσικών προσώ-
πων, εφόσον έχει προηγηθεί, υποχρεωτικά, προσπάθεια
εξωδικαστικού συμβιβασμού. Στο σκέλος του εξωδικα-
στικού συμβιβασμού τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα
συνάντησαν κυρίως απροθυμία-αδιαφορία των τραπεζών
μέσω διαφόρων αποτρεπτικών ή παρελκυστικών πρακτι-
κών, (ζητούν πληθώρα δικαιολογητικών, εγγυητές και νέ-
ες εμπράγματες ασφάλειες, προχωρούν αυτεπάγγελτα
σε προσημειώσεις ακινήτων, ακόμη και για οφειλές
7.000-10.000 ευρώ, προτείνουν προγράμματα με επιτό-
κια άνω του 10% ή αιώνιες δόσεις, αυξάνουν στην επα-
ναδιαπραγμάτευση τα επιτόκια έως και 3%).
Επίσης οι τράπεζες ακολουθούν επιθετικές πρακτικές,
εκδίδουν διαταγές πληρωμής ή καταγγέλλουν εξώδικα
τις συμβάσεις ή κοινοποιούν κατασχετήρια και ενοχλούν
καθημερινά τους υπερχρεωμένους μέσω εισπρακτικών
εταιρειών.
Η δικαστική προσφυγή και η άμυνα εναντίον όλων αυ-
τών των πρακτικών είναι πολυδάπανη για τον υπερχρεω-
μένο δανειολήπτη και η διαδικασία μακρόχρονη, με απο-
τέλεσμα πάμπολλοι ευρισκόμενοι σε αδυναμία συνάν-
θρωποί μας να στερούνται την ένδικη προστασία, αφού
αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδα αυτά.
Οι νέες συνθήκες επιβάλλουν μία νέα «σεισάχθεια»,
δηλαδή τη νομοθετική αντιμετώπιση του επιτακτικού
προβλήματος των οφειλών των υπερχρεωμένων νοικο-
κυριών, φυσικών προσώπων και οικογενειών, από στεγα-
στικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά και προσωπικά δά-
νεια, από υπόλοιπα πιστωτικών καρτών και υπεραναλή-
ψεις λογαριασμών, οφειλών που δεν μπορούν να εξυπη-
ρετηθούν λόγω μείωσης του εισοδήματος, απόλυσης α-
πό την εργασία ή ανυπαρξίας άλλων εισοδημάτων από
περιουσιακά-οικογενειακά στοιχεία. Αυτό ισχύει στο μέ-
γιστο βαθμό για εκείνους τους συνανθρώπους μας που
διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας για μεγάλο χρονικό διά-
στημα.
Εξάλλου, η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών γίνεται
με δάνεια των πολιτών και περιλαμβάνει ακόμη και τις ε-
πισφαλείς απαιτήσεις που προέρχονται από τα μη εξυ-
πηρετούμενα δάνεια των πολιτών και των οικογενειών
τους.
Ως εκ τούτου, μια αντίστοιχη διαδικασία μερικής ή ολι-
κής απαλλαγής των πολιτών από τα χρέη («Σεισάχθεια»)
πρέπει να τεθεί κατεπειγόντως σε εφαρμογή, για την α-
νακούφιση της ζωής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων
και οικογενειών.
Η παρούσα πρόταση νόμου επιτρέπει τη λελογισμένη
πληρωμή των δόσεων δανείων μέχρι του σημείου να μην
απειλείται η ζωή, η υγεία, η κοινωνική υπόσταση, η αξιο-
πρεπής διαβίωση των οφειλετών και απαλλάσσει πλή-
ρως από τις δανειακές υποχρεώσεις τις ευπαθείς ομά-
δες του πληθυσμού, που έχουν απολέσει τη δυνατότητα
προσπορισμού εισοδήματος.
Η πρόταση νόμου για την ανακούφιση των υπερχρεω-
μένων νοικοκυριών, για την κατάθεση της οποίας είχε
δεσμευτεί προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, προβλέπει μετα-
ξύ άλλων:
• Την περικοπή των δόσεων των τοκοχρεολυσίων των
δανείων κάθε πολίτη και κάθε νοικοκυριού ώστε να μην
ξεπερνούν το 30% του πραγματικού διαθέσιμου (μετά
την αφαίρεση φόρων και εισφορών) μηνιαίου εισοδήμα-
τός τους και την απαλλαγή τους από το υπόλοιπο ποσό
της δόσης με οριστική διαγραφή του υπολοίπου αυτού
σε ετήσια βάση.
• Την αναλογική κατανομή του ανωτέρω διαθεσίμου
ποσού, σε περίπτωση συρροής περισσοτέρων δανειακών
υποχρεώσεων.
Παράδειγμα : Ετήσιο καθαρό εισόδημα 30.000 ευρώ.
Διαθέσιμο ποσό για μηνιαία αποπληρωμή δανειακών υ-
ποχρεώσεων = 30.000 / 12 Χ 30% = 750 ευρώ.
Μηνιαίες δανειακές υποχρεώσεις : 1η 300 ευρώ, 2η
500 ευρώ, 4η 200 ευρώ και για οποιαδήποτε τράπεζα
οργανισμό ή εταιρία.
Με τα δεδομένα αυτά θα αποπληρωθεί για την 1η δό-
ση 225 ευρώ, για τη 2η δόση 375 ευρώ και για την 3η δό-
ση 150 ευρώ και θα διαγραφούν για την 1η δόση 300 –
225 = 75 ευρώ για τη 2η δόση 500 – 375 = 125 ευρώ και
για την 3η δόση 200 – 150 ευρώ = 50 ευρώ. Συνολικά θα
διαγραφούν μηνιαίες δανειακές απαιτήσεις 75 + 125 +50
= 250 ευρώ και ετήσιες 3.000 ευρώ.
• Την ολική διαγραφή των χρεών των ευπαθών ομά-
δων, για όσους διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας,
για τους χρονίως πάσχοντες, για τους ανάπηρους, τους
άστεγους, τους υπερήλικες, τους χρονίως άνεργους
κ.λπ. συνανθρώπους μας, που αδυνατούν να προσπορι-
στούν τα στοιχειώδη του βίου.
• Τη μερική διαγραφή χρεών σε ποσοστό αντίστοιχο με
τη μείωση των εισοδημάτων του κάθε νοικοκυριού κατά
τα δυόμισι χρόνια του Μνημονίου.
• Την απαγόρευση στον πιστωτικό Οργανισμό ή την Ε-
ταιρία, προς την οποία έχει εκχωρηθεί η απαίτηση, ή στο
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων να καταγγείλουν τη
σύμβαση δανείου, να εκδώσουν διαταγές πληρωμής και
να προβούν σε οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής εί-
σπραξης ή εκτέλεσης των επίδικων απαιτήσεών τους. Ο-
μοίως προβλέπεται η απαγόρευση πραγματοποίησης τη-
λεφωνικών οχλήσεων από εισπρακτικές εταιρίες. Επί-
σης, απαγορεύεται η επιβάρυνση της οφειλής με τόκους
υπερημερίας. Για τυχόν παράβαση των παρουσών διατά-
ξεων επιβάλλεται στην Τράπεζα ή στο Ταμείο πρόστιμο ι-
σόποσο με την ετήσια δανειακή απαίτηση.
Οι ανωτέρω ρυθμίσεις είναι υποχρεωτικές για τις Τρά-
πεζες, Τραπεζικούς Οργανισμούς, Τραπεζικές Εταιρίες ή
Χρηματοπιστωτικές Εταιρίες Ανάληψης Είσπραξης Χρε-
ών και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, που
οφείλουν να προβαίνουν αυτεπαγγέλτως και αμελλητί
στη σχετική ρύθμιση και μερική διαγραφή για φυσικά
πρόσωπα που έχουν ήδη καταθέσει σχετικές αιτήσεις
κατά τη διαδικασία του ν. 3869/2010 και οι οποίες δεν έ-
χουν συμβιβασθεί εξωδικαστικά. Επίσης, οφείλουν να
καταχωρίζουν αμελλητί τις σχετικές νέες, δυνάμει του
παρόντος νόμου, αιτήσεις των δανειοληπτών, πρωτο-
κολλώντας τες με την παράδοσή τους και να χορηγούν
βεβαίωση κατάθεσης της σχετικής αίτησης.
Με υπουργική απόφαση δύνανται να ενταχθούν στην
ανωτέρω ρύθμιση ή να αποκτήσουν δυνατότητα μεγαλύ-
τερης περικοπής δόσης και άλλες κατηγορίες πολιτών
και οικογενειών, σύμφωνα με τις κοινωνικές συνθήκες
και ανάγκες (π.χ. τρίτεκνες- πολύτεκνες οικογένειες).
Με αυτές τις ρυθμίσεις αυξάνεται το διαθέσιμο εισό-
δημα και η ικανότητα καταναλωτικής δαπάνης των νοι-
κοκυριών, αιμοδοτούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις,
καταπολεμάται η ύφεση στην οικονομία, αλλά και εξυγι-
αίνεται το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Κυρίως περιορί-
ζονται οι συνέπειες της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης
που επιδεινώνεται με τη ραγδαία και αδυσώπητη κατε-
δάφιση του κοινωνικού κράτους, που οι πολιτικές του
Μνημονίου υπαγορεύουν. Και τέλος, μέσω της υποχρεω-
τικής για τις Τράπεζες διαγραφής, επιτυγχάνεται κοινω-
νική δικαιοσύνη, αφού σταματά να μετακυλίεται η διαδι-
κασία στους ώμους των δανειοληπτών και να παραπέ-
μπονται αυτοί σε χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες.
Το κείμενο της Πρότασης Νόμου έχει ως εξής:
ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ
Για την οικονομική ανακούφιση των υπερχρεωμένων
νοικοκυριών
Άρθρο 1
α. Από 1.1.2012, θεσπίζεται υποχρεωτική νομοθετική
ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία, για όλα ανεξαιρέτως τα
φυσικά πρόσωπα- δανειολήπτες στεγαστικών, επισκευα-
στικών, προσωπικών και καταναλωτικών δανείων, τους
οφειλέτες πιστωτικών καρτών και τους καταθέτες που έ-
χουν προβεί σε υπεραναλήψεις, η μηνιαία καταβολή δό-
σεων σε Τραπεζικό Οργανισμό, Τραπεζική Εταιρία ή Χρη-
ματοπιστωτική Εταιρία Ανάληψης Είσπραξης Χρεών κα-
τόπιν εκχώρησης, ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δα-
νείων, τροποποιείται ως εξής:
1) Διαγράφονται οι ετήσιες δανειακές- χρεωστικές ο-
φειλές, αναλογικώς και συστοίχως προς την αντίστοιχη
μείωση των αποδοχών του οφειλέτη, από 1.1.2010 και
εντεύθεν. Εξαιρούνται της παρούσης προβλέψεως περι-
πτώσεις εξαιρετικά υψηλών εισοδημάτων, που και μετά
τη μείωσή τους, εξακολουθούν να παραμένουν αδιαμφι-
σβήτητα εξαιρετικά υψηλά και υπερκαλύπτουν εις πολ-
λαπλούν τις ανάγκες αξιοπρεπούς διαβίωσης του δανει-
2
ολήπτη και της οικογένειάς του σε περίπτωση καταβο-
λής ολόκληρης της αρχικής δόσης.
2) Επιπλέον της ως άνω διαγραφής, η μηνιαία δόση
δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το 30% του μηνιαίως
διαθέσιμου καθαρού ατομικού ή οικογενειακού εισοδή-
ματος, μετά την αφαίρεση φόρων και εισφορών, όπως
αυτό προκύπτει από τα εκκαθαριστικά σημειώματα της
εφορίας του προηγούμενου έτους, καθώς επίσης και από
κάθε τυχόν νέο στοιχείο, όπως καταγγελία σύμβασης, ά-
τυπη απόλυση λόγω οικονομικής κρίσης, σοβαρή ασθέ-
νεια.
Τέλος, η καταβολή μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να πε-
ριάγει τον δανειολήπτη κάτω του ορίου της φτώχειας
και, σε τυχόν τέτοια περίπτωση, γίνεται επίσης αναλογι-
κή περικοπή της δόσης και διαγραφή της υπόλοιπης ο-
φειλής.
Η ρύθμιση είναι υποχρεωτική για τις Τράπεζες, Τραπε-
ζικούς Οργανισμούς, Τραπεζικές Εταιρίες ή Χρηματοπι-
στωτικές Εταιρίες Ανάληψης Είσπραξης Χρεών και για
το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, που οφείλουν
να προβούν αυτεπαγγέλτως και αμελλητί στη σχετική
ρύθμιση και μερική διαγραφή για φυσικά πρόσωπα που έ-
χουν καταθέσει σχετικές αιτήσεις κατά τη διαδικασία
του ν. 3869/2010 και οι οποίες δεν έχουν συμβιβασθεί ε-
ξωδικαστικά. Επίσης, οφείλουν να καταχωρίζουν αμελ-
λητί τις σχετικές νέες, δυνάμει του παρόντος νόμου, αι-
τήσεις των δανειοληπτών, πρωτοκολλώντας τες με την
παράδοσή τους και να χορηγούν βεβαίωση κατάθεσης
της σχετικής αίτησης.
Προς διεκπεραίωση της αίτησής τους, οι αιτούντες δα-
νειολήπτες υποχρεούνται να προσκομίζουν όλα τα στοι-
χεία εισοδήματος και περιουσίας τους (εκκαθαριστικό
σημείωμα, κατάσταση περιουσίας και κάθε είδους εισο-
δημάτων του φυσικού προσώπου ή της οικογένειας, υ-
πεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και πληρότητα των
σχετικών στοιχείων), προκειμένου να υπολογίζονται τα
διαθέσιμα εισοδήματα για την αποπληρωμή του χρέους.
Αν δεν υπάρχουν εκκαθαριστικά σημειώματα της Εφο-
ρίας, είτε επειδή ο δανειολήπτης δεν είχε υποχρέωση υ-
ποβολής δήλωσης είτε επειδή δεν είχε δηλωθεί κανένα
εισόδημα, θα χρησιμοποιούνται τα αποδεικτικά εισοδή-
ματος που τυχόν έχει ο/οι τραπεζικός/οι οργανισμός/οι
που ενέκρινε/αν το/τα δάνειο/α και είχε καταθέσει ο ί-
διος ο δανειολήπτης με την υποβολή της αίτησης για
χρηματοδότηση.
Τότε μόνον επιτρέπεται η μη εφαρμογή των ευνοϊκών
διατάξεων του παρόντος νόμου, όταν από το σύνολο της
κινητής και ακίνητης περιουσίας και του τρόπου διαβίω-
σης του οφειλέτη, προκύπτει βεβαιότητα ότι αυτός έχει
υψηλά και αδήλωτα εισοδήματα.
Σε περίπτωση αδικαιολόγητης και παράνομης άρνησης
εκ μέρους της Τράπεζας, Οργανισμού, Εταιρίας, Ταμείου
να προβεί στην ανωτέρω ρύθμιση, ιδρύεται δικαίωμα α-
ποζημίωσης εκ μέρους του αιτούντος και επιβάλλεται
στην Τράπεζα, Οργανισμό, Ταμείο πρόστιμο ισόποσο με
την ετήσια δανειακή απαίτηση. Το ίδιο ισχύει σε περί-
πτωση αυθαίρετης παρακράτησης δόσης δανείου από το
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
β. Ο προσδιορισμός του ως άνω ποσοστού γίνεται σε
ετήσια βάση (σύμφωνα με το εκκαθαριστικό σημείωμα
του προηγούμενου έτους). Μετά την πάροδο του έτους
ρύθμισης, έκαστο μέρος της δανειακής σύμβασης δύνα-
ται να ζητήσει αναθεώρηση του ως άνω ποσού, στη βάση
της μεταβολής του δηλωθέντος εισοδήματος του δανει-
ολήπτη, όπως προκύπτει από το εκκαθαριστικό σημείω-
μα της οικείας Δ.Ο.Υ., ή από τα άλλα δικαιολογητικά, ό-
πως περιγράφονται ανωτέρω.
γ. O προσδιορισμός του 30 % του μηνιαίου εισοδήμα-
τος θα γίνεται με τον εξής τύπο : Καθαρό εισόδημα με
βάση το εκκαθαριστικό της εφορίας του προηγούμενου
έτους (μετά την αφαίρεση των φόρων και εισφορών) διά
12 (μήνες) επί 30 %. Το ποσό αυτό θα αποτελεί το δια-
θέσιμο μηνιαίο για την αποπληρωμή δανειακών υποχρε-
ώσεων και θα κατανέμεται σύμμετρα ανά δάνειο (δανει-
ακή σύμβαση).
Η αναθεώρηση του ποσού γίνεται από Τριμελή Επιτρο-
πή που συγκροτείται από: 1) Έναν εκπρόσωπο του Δικη-
γορικού Συλλόγου του τόπου κατοικίας του δανειολή-
πτη. 2) Έναν εκπρόσωπο των δανειοληπτών. 3) Έναν εκ-
πρόσωπο της Τράπεζας, της Εταιρίας ή του Ταμείου Πα-
ρακαταθηκών και Δανείων, ανάλογα με την περίπτωση.
Τα μέλη της Επιτροπής ορίζονται με απόφαση του Υ-
πουργού Δικαιοσύνης. Κατά της απόφασης της Επιτρο-
πής επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο,
κατά τη διαδικασία που ορίζεται στο ν. 3869/2010.
δ. Για τα ως άνω φυσικά πρόσωπα, το ετήσιο χρεωστι-
κό υπόλοιπο των δόσεων (μετά την αφαίρεση του 30%),
διαγράφεται από το τραπεζικό χαρτοφυλάκιο και παύει
να οφείλεται.
ε. Σε περίπτωση συρροής δανείων σε περισσότερες α-
πό μία Τράπεζες ή Οργανισμούς ή Εταιρίες, η διαδικασία
χωρεί αναλογικά με αντίστοιχη μείωση των συρρεόντων
δανείων και προσδιορισμό της δόσης στο ως άνω ποσο-
στό (30% του συνολικού εισοδήματος).
στ. Αντίστοιχη θα είναι η διαδικασία στις περιπτώσεις
αδυναμίας πληρωμής του αρχικού οφειλέτη, για τους εγ-
γυητές των αντίστοιχων δανείων, για τους οποίους θα ε-
φαρμόζεται ανάλογα η ανωτέρω ρύθμιση.
ζ. Επί τυχόν αδυναμίας υπολογισμού του μηνιαίου ει-
σοδήματος λόγω ανυπαρξίας εκκαθαριστικών σημειωμά-
των της Εφορίας ή σε περίπτωση αμφισβήτησης, ο προσ-
διορισμός του 30 % του εισοδήματος θα γίνεται με δικα-
στική απόφαση από την Τριμελή Επιτροπή του στοιχείου
γ΄ του παρόντος άρθρου. Κατά της απόφασης της Επι-
τροπής επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο
κατά τη διαδικασία του ν. 3869/2010.
Άρθρο 2
Ρύθμιση χρεών - απαγόρευση πράξεων επίσπευσης
και αναγκαστικής εκτέλεσης
α. Μετά την έναρξη της διαδικασίας του παρόντος νό-
μου, που γίνεται:
α) ως προς τις ήδη κατατεθείσες αιτήσεις, από τη δη-
μοσίευσή του,
β) ως προς τις νέες αιτήσεις για ένταξη στο νόμο, με
την κατάθεσή τους στην Τράπεζα, η οποία εκδίδει σχετι-
κή βεβαίωση,
ο πιστωτικός Οργανισμός ή η Εταιρία, προς την οποία
έχει εκχωρηθεί η απαίτηση ή το Ταμείο Παρακαταθηκών
και Δανείων απαγορεύεται να καταγγείλουν τη σύμβαση
δανείου, να εκδώσουν διαταγές πληρωμής και να προ-
βούν σε οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής είσπραξης ή
εκτέλεσης των επίδικων απαιτήσεών τους. Ομοίως απα-
3
γορεύεται η πραγματοποίηση τηλεφωνικών οχλήσεων α-
πό εισπρακτικές εταιρίες. Επίσης, απαγορεύεται να επι-
βαρυνθεί η οφειλή με τόκους υπερημερίας. Τέλος, απα-
γορεύεται η παρακράτηση της δόσης από το μισθό του
δανειολήπτη. Για τυχόν παράβαση των παρουσών διατά-
ξεων επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο με την ετήσια δα-
νειακή απαίτηση. Πρόστιμο επίσης επιβάλλεται στις πε-
ριπτώσεις που διαπιστώνεται δόλος της Τράπεζας στην
υπερχρέωση του δανειολήπτη.
β.Το επιτόκιο των στεγαστικών, καταναλωτικών και
προσωπικών δανείων διατηρείται μέχρι την αποπληρωμή
του χρέους, που ρυθμίζεται κατά την παρούσα διαδικα-
σία, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το νόμιμο δικαιοπρα-
κτικό επιτόκιο, απαγορευομένης κάθε μονομερούς αύξη-
σής του, καθώς και κάθε περαιτέρω αναζήτησης επιπρό-
σθετων εμπραγμάτων ασφαλειών.
Σε κάθε περίπτωση ρύθμισης χρεών, το νέο συμφωνη-
θέν επιτόκιο δεν δύναται να είναι μεγαλύτερο του αρχι-
κώς ορισθέντος με τη δανειακή σύμβαση.
Άρθρο 3
Προστασία πολιτών που διαβιούν κάτω από το όριο
της φτώχειας και ευπαθών ομάδων - συνολική
διαγραφή χρεών
α. Με την ίδια διαδικασία και κατόπιν αίτησης του εν-
διαφερομένου, δύναται να αποφασισθεί η αναστολή
πληρωμής οποιουδήποτε ποσού χρέους προς κάθε εί-
δους Τραπεζικό Οργανισμό, Τραπεζική Εταιρία ή Χρημα-
τοπιστωτική Εταιρία Ανάληψης Είσπραξης Χρεών, για
κάθε φυσικό πρόσωπο-δανειολήπτη στεγαστικού, κατα-
ναλωτικού ή προσωπικού δανείου, που έχει αποδεδειγ-
μένα ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα κάτω από το όριο
της φτώχειας, όπως αρμοδίως καθορίζεται. Στην περί-
πτωση αυτή θα διαγράφεται οριστικά ολόκληρη η συνο-
λική ετήσια δανειακή υποχρέωση του δανειολήπτη.
Εάν το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα του δανειο-
λήπτη είναι κάτω από το όριο της φτώχειας επί πέντε (5)
συναπτά έτη, με την ίδια διαδικασία, και μετά από αίτηση
του ενδιαφερομένου αποφασίζεται η συνολική διαγραφή
των χρεών του προς τα άνω πιστωτικά ιδρύματα. Το αυ-
τό ισχύει και για φυσικά πρόσωπα με χρόνια ανίατη α-
σθένεια ή οριστική αναπηρία άνω του 67%, που αποδει-
κνύονται από αποφάσεις των αρμόδιων Επιτροπών ή πι-
στοποιητικών δημοσιών φορέων, κατά την κείμενη διαδι-
κασία. Επίσης, η ίδια δυνατότητα προβλέπεται και για
πρόσωπα που έχουν συμπληρώσει το 75ο έτος της ηλι-
κίας τους, υπό τις οριζόμενες ανωτέρω προϋποθέσεις
και εξαιρέσεις.
Με υπουργική απόφαση δύνανται να ενταχθούν στην
ανωτέρω ρύθμιση ή να αποκτήσουν δυνατότητα μεγαλύ-
τερης περικοπής δόσης και άλλες κατηγορίες πολιτών
και οικογενειών, σύμφωνα με τις κοινωνικές συνθήκες
και ανάγκες.
Άρθρο 4
Τελική διάταξη
Καταργούνται οι διατάξεις του ν. 3869/2010 που προ-
σκρούουν στις διατάξεις του παρόντος νόμου, ενώ δια-
τηρούνται σε ισχύ όσες διατάξεις δεν θίγονται από τις
διατάξεις του παρόντος. Εν αμφιβολία και σε περίπτωση
ερμηνευτικής δυσχέρειας, εφαρμόζεται πάντοτε η ευ-
νοϊκότερη για τον δανειολήπτη διάταξη.
Αθήνα, 3 Αυγούστου 2012
Οι προτείνοντες Βουλευτές
Αλέξης Τσίπρας
Ειρήνη Αγαθοπούλου
Νάσος Αθανασίου
Απόστολος Αλεξόπουλος
Ιωάννης Αμανατίδης
Ευαγγελία Αμμανατίδου - Πασχαλίδου
Ευάγγελος Αποστόλου
Νάντια Βαλαβάνη
Ευγενία Βαμβακά
Γεώργιος Βαρεμένος
Νικόλαος Βούτσης
Ιωάννα Γαϊτάνη
Δημήτριος Γάκης
Δημήτριος Γελαλής
Αθανάσιος Γερμανίδης
Όλγα Γεροβασίλη
Έφη Γεωργοπούλου-Σαλτάρη
Μανώλης Γλέζος
Κωνσταντίνος Δερμιτζάκης
Μαρία Διακάκη
Ευάγγελος Διαμαντόπουλος
Ηρώ Διώτη
Ειρήνη Δούρου
Ιωάννης Δραγασάκης
Θεόδωρος Δρίτσας
Παναγιώτα Δριτσέλη
Κωνσταντίνος Ζαχαριάς
Ιωάννης Ζερδελής
Αφροδίτη Θεοπεφτάτου
Αικατερίνη Ιγγλέζη
Αγνή Καλογερή
Μαρία Κανελλοπούλου
Χρήστος Καραγιαννίδης
Αϊχάν Καραγιουσούφ
Βασιλική Κατριβάνου
Χαρά Καφαντάρη
Δημήτριος Κοδέλας
Σταύρος Κοντονής
Αναστάσιος Κουράκης
Παναγιώτης Κουρουμπλής
Μιχαήλ Κριτσωτάκης
Βασίλειος Κυριακάκης
Ζωή Κωνσταντοπούλου
Παναγιώτης Λαφαζάνης
Χρήστος Μαντάς
Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος
Αλέξης Μητρόπουλος
Νικόλαος Μιχαλάκης
Κωνσταντίνος Μπάρκας
Μαρία Μπόλαρη
Ανδρέας Ξανθός
Ευγενία Ουζουνίδου
Στάθης Παναγούλης
4
Γεώργιος Πάντζας
Δημήτριος Παπαδημούλης
Αθανάσιος Πετράκος
Σοφία Σακοράφα
Στέφανος Σαμοΐλης
Γεώργιος Σταθάκης
Ιωάννης Σταθάς
Αφροδίτη Σταμπουλή
Δημήτριος Στρατούλης
Νικόλαος Συρμαλένιος
Πέτρος Τατσόπουλος
Μαρία Τριανταφύλλου
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Δημήτριος Τσουκαλάς
Θεανώ Φωτίου
Δέσποινα Χαραλαμπίδου
Βασίλειος Χατζηλάμπρου
στην πρόταση νόμου «Για την οικονομική ανακούφιση
των υπερχρεωμένων νοικοκυριών»
Προς τη Βουλή των Ελλήνων
Η δραματική οικονομική πραγματικότητα, που βιώνει
τραυματικά ολόκληρη η κοινωνία, η ραγδαία επιδείνωση
των συνθηκών ζωής, η κατακόρυφη αύξηση της ανερ-
γίας και η εν είδει λαίλαπας εξάπλωση της νέας μορφής
ανθρωπιστικής κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας, έχει ως
αποτέλεσμα τη ριζική και εντελώς απρόβλεπτη μεταβο-
λή της οικονομικής κατάστασης και των οικονομικών δυ-
νατοτήτων ενός μεγάλου τμήματος του πληθυσμού, που
σήμερα ασφυκτιά υπό την πίεση ληξιπρόθεσμων οφει-
λών που τα νέα δεδομένα δεν επιτρέπουν την εξυπηρέ-
τησή τους.
Η υπερχρέωση των ελληνικών νοικοκυριών λόγω δα-
νείων από τράπεζες και τραπεζικά ιδρύματα, αλλά και α-
πό το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, έχει εξελι-
χθεί σε εκρηκτικό πρόβλημα, με τεράστιες οικονομικές
και κοινωνικές επιπτώσεις, ιδιαίτερα την τελευταία τριε-
τία, κατά την οποία οι βάρβαρες πολιτικές των μνημονια-
κών κυβερνήσεων έχουν οδηγήσει σε σφαγιασμό των ει-
σοδημάτων εργαζομένων, μικρομεσαίων επαγγελματιών
και αγροτών, συνταξιούχων και ανέργων.
Η συνέχιση αυτών των κατεδαφιστικών για τα εισοδή-
ματα και τις θέσεις εργασίας πολιτικών από την τρικομ-
ματική κυβέρνηση και οι ανένδοτες κερδοσκοπικές και
τοκογλυφικές πρακτικές των τραπεζών οδηγούν σε ακό-
μη μεγαλύτερη εξαθλίωση, απελπισία και αδιέξοδο τα υ-
περχρεωμένα μέσω στεγαστικών, επισκευαστικών, κατα-
ναλωτικών και άλλων δανείων και πιστωτικών καρτών ή
μέσω υπεραναλήψεων, νοικοκυριά.
Εκατοντάδες χιλιάδες νοικοκυριά, με μέλη τους άνερ-
γα ή υποαπασχολούμενα, με ελαστικές συνθήκες εργα-
σίας και με περικοπές μισθών/συντάξεων, αδυνατούν να
εξυπηρετήσουν τις υψηλές δόσεις δανείων στο πλαίσιο
συμβάσεων που είχαν συναφθεί σε άλλες εποχές, υπό
άλλες συνθήκες και επί τη βάσει εισοδημάτων που έχουν
πια εξανεμισθεί. Οι συνάνθρωποί μας απειλούνται να χά-
σουν τα σπίτια τους, υφίστανται εκβιασμούς με αυθαίρε-
τες αναλήψεις- παρακρατήσεις από τραπεζικούς λογα-
ριασμούς τους και υποβάλλονται σε διαρκείς οχλήσεις
από εισπρακτικές εταιρείες. Τελικά τα χρέη διογκώνο-
νται επικίνδυνα χωρίς προοπτική άμεσης και ουσιαστικής
διεξόδου, με επιπτώσεις ακόμη και στην ψυχική-σωματι-
κή υγεία και στις κοινωνικές σχέσεις των υπερχρεωμέ-
νων συνανθρώπων μας.
Επιπλέον, η μη ομαλή ροή εισοδήματος, η συνεχής
μείωσή του, καθώς και η σύγχυση στην αγορά εργασίας
δεν επιτρέπουν την πρόνοια και τον ορθολογικό σχεδια-
σμό του μέλλοντος, επιτείνουν το αίσθημα ανασφάλειας
και διαταράσσουν την κοινωνική συνοχή. Η φτώχεια και
το χαμηλό εισόδημα έχουν συνδεθεί με εξάπλωση της
κατάθλιψης σύμφωνα με επίσημες έρευνες, ενώ οι δυ-
σμενείς κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της χώρας επι-
δρούν στην προσωπική οικονομική ευημερία και κλονί-
ζουν την ψυχική υγεία.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ετήσιας Έκθεσης της
Τράπεζας της Ελλάδος (15.6.2012), μέσα σε τρία χρόνια
τα επισφαλή δάνεια τριπλασιάστηκαν (από 5,8% το 2008
στο 15,9% το τέλος του 2011). Οι καθυστερήσεις μέχρι
τις 31.3.2012 είχαν φθάσει στο 17,2% (στεγαστικά) και
στο 32% (καταναλωτικά), ενώ συνολικώς τα ποσά των
καθυστερούμενων δανείων ξεπερνούν ήδη τα 45 δισ. ευ-
ρώ.
Σύμφωνα με τα ίδια επίσημα στοιχεία οι καθυστερή-
σεις αποπληρωμής δανειακών δόσεων, το πρώτο τρίμη-
νο 2012, ανέρχονται σε 17,2% για στεγαστικά δάνεια και
σε 32% για καταναλωτικά δάνεια με συνολικό ποσό δα-
νείων σε καθυστέρηση άνω των 45 δισ. ευρώ. Προβλέπε-
ται δε ότι την επόμενη διετία θα εκτοξευθούν σε ποσο-
στά άνω του 45% εξαιτίας της δραματικής μείωσης των
εισοδημάτων και της εντεινόμενης ανεργίας.
O νόμος 3869/2010 δεν έλυσε το πρόβλημα. Σε επίπε-
δο εξωδικαστικής-συμβιβαστικής λύσης η πλειοψηφία
των δανειοληπτών δεν είχε καμία τύχη, λόγω άρνησης
των Τραπεζών να συμπράξουν σε μια βιώσιμη για τον δα-
νειολήπτη συμφωνία. Έτσι, οι δανειολήπτες εγκαταλεί-
φθηκαν στην αναζήτηση δικαστικής επίλυσης του προ-
βλήματός τους, γεγονός που οδήγησε στην επιβάρυνσή
τους με νέα έξοδα, στην επιβάρυνση των δικαστηρίων
με νέες υποθέσεις και στην παράταση της εκκρεμότητας
και της αγωνίας, λόγω των χρονοβόρων διαδικασιών και
μακρινών δικασίμων.
Ο νόμος 3869/2010 αφορούσε τη ρύθμιση χρεών (κα-
ταναλωτικά, στεγαστικά δάνεια κ.λπ.) φυσικών προσώ-
πων, εφόσον έχει προηγηθεί, υποχρεωτικά, προσπάθεια
εξωδικαστικού συμβιβασμού. Στο σκέλος του εξωδικα-
στικού συμβιβασμού τα υπερχρεωμένα φυσικά πρόσωπα
συνάντησαν κυρίως απροθυμία-αδιαφορία των τραπεζών
μέσω διαφόρων αποτρεπτικών ή παρελκυστικών πρακτι-
κών, (ζητούν πληθώρα δικαιολογητικών, εγγυητές και νέ-
ες εμπράγματες ασφάλειες, προχωρούν αυτεπάγγελτα
σε προσημειώσεις ακινήτων, ακόμη και για οφειλές
7.000-10.000 ευρώ, προτείνουν προγράμματα με επιτό-
κια άνω του 10% ή αιώνιες δόσεις, αυξάνουν στην επα-
ναδιαπραγμάτευση τα επιτόκια έως και 3%).
Επίσης οι τράπεζες ακολουθούν επιθετικές πρακτικές,
εκδίδουν διαταγές πληρωμής ή καταγγέλλουν εξώδικα
τις συμβάσεις ή κοινοποιούν κατασχετήρια και ενοχλούν
καθημερινά τους υπερχρεωμένους μέσω εισπρακτικών
εταιρειών.
Η δικαστική προσφυγή και η άμυνα εναντίον όλων αυ-
τών των πρακτικών είναι πολυδάπανη για τον υπερχρεω-
μένο δανειολήπτη και η διαδικασία μακρόχρονη, με απο-
τέλεσμα πάμπολλοι ευρισκόμενοι σε αδυναμία συνάν-
θρωποί μας να στερούνται την ένδικη προστασία, αφού
αδυνατούν να καλύψουν τα έξοδα αυτά.
Οι νέες συνθήκες επιβάλλουν μία νέα «σεισάχθεια»,
δηλαδή τη νομοθετική αντιμετώπιση του επιτακτικού
προβλήματος των οφειλών των υπερχρεωμένων νοικο-
κυριών, φυσικών προσώπων και οικογενειών, από στεγα-
στικά, επισκευαστικά, καταναλωτικά και προσωπικά δά-
νεια, από υπόλοιπα πιστωτικών καρτών και υπεραναλή-
ψεις λογαριασμών, οφειλών που δεν μπορούν να εξυπη-
ρετηθούν λόγω μείωσης του εισοδήματος, απόλυσης α-
πό την εργασία ή ανυπαρξίας άλλων εισοδημάτων από
περιουσιακά-οικογενειακά στοιχεία. Αυτό ισχύει στο μέ-
γιστο βαθμό για εκείνους τους συνανθρώπους μας που
διαβιούν σε συνθήκες φτώχειας για μεγάλο χρονικό διά-
στημα.
Εξάλλου, η ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών γίνεται
με δάνεια των πολιτών και περιλαμβάνει ακόμη και τις ε-
πισφαλείς απαιτήσεις που προέρχονται από τα μη εξυ-
πηρετούμενα δάνεια των πολιτών και των οικογενειών
τους.
Ως εκ τούτου, μια αντίστοιχη διαδικασία μερικής ή ολι-
κής απαλλαγής των πολιτών από τα χρέη («Σεισάχθεια»)
πρέπει να τεθεί κατεπειγόντως σε εφαρμογή, για την α-
νακούφιση της ζωής εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων
και οικογενειών.
Η παρούσα πρόταση νόμου επιτρέπει τη λελογισμένη
πληρωμή των δόσεων δανείων μέχρι του σημείου να μην
απειλείται η ζωή, η υγεία, η κοινωνική υπόσταση, η αξιο-
πρεπής διαβίωση των οφειλετών και απαλλάσσει πλή-
ρως από τις δανειακές υποχρεώσεις τις ευπαθείς ομά-
δες του πληθυσμού, που έχουν απολέσει τη δυνατότητα
προσπορισμού εισοδήματος.
Η πρόταση νόμου για την ανακούφιση των υπερχρεω-
μένων νοικοκυριών, για την κατάθεση της οποίας είχε
δεσμευτεί προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, προβλέπει μετα-
ξύ άλλων:
• Την περικοπή των δόσεων των τοκοχρεολυσίων των
δανείων κάθε πολίτη και κάθε νοικοκυριού ώστε να μην
ξεπερνούν το 30% του πραγματικού διαθέσιμου (μετά
την αφαίρεση φόρων και εισφορών) μηνιαίου εισοδήμα-
τός τους και την απαλλαγή τους από το υπόλοιπο ποσό
της δόσης με οριστική διαγραφή του υπολοίπου αυτού
σε ετήσια βάση.
• Την αναλογική κατανομή του ανωτέρω διαθεσίμου
ποσού, σε περίπτωση συρροής περισσοτέρων δανειακών
υποχρεώσεων.
Παράδειγμα : Ετήσιο καθαρό εισόδημα 30.000 ευρώ.
Διαθέσιμο ποσό για μηνιαία αποπληρωμή δανειακών υ-
ποχρεώσεων = 30.000 / 12 Χ 30% = 750 ευρώ.
Μηνιαίες δανειακές υποχρεώσεις : 1η 300 ευρώ, 2η
500 ευρώ, 4η 200 ευρώ και για οποιαδήποτε τράπεζα
οργανισμό ή εταιρία.
Με τα δεδομένα αυτά θα αποπληρωθεί για την 1η δό-
ση 225 ευρώ, για τη 2η δόση 375 ευρώ και για την 3η δό-
ση 150 ευρώ και θα διαγραφούν για την 1η δόση 300 –
225 = 75 ευρώ για τη 2η δόση 500 – 375 = 125 ευρώ και
για την 3η δόση 200 – 150 ευρώ = 50 ευρώ. Συνολικά θα
διαγραφούν μηνιαίες δανειακές απαιτήσεις 75 + 125 +50
= 250 ευρώ και ετήσιες 3.000 ευρώ.
• Την ολική διαγραφή των χρεών των ευπαθών ομά-
δων, για όσους διαβιούν κάτω από το όριο της φτώχειας,
για τους χρονίως πάσχοντες, για τους ανάπηρους, τους
άστεγους, τους υπερήλικες, τους χρονίως άνεργους
κ.λπ. συνανθρώπους μας, που αδυνατούν να προσπορι-
στούν τα στοιχειώδη του βίου.
• Τη μερική διαγραφή χρεών σε ποσοστό αντίστοιχο με
τη μείωση των εισοδημάτων του κάθε νοικοκυριού κατά
τα δυόμισι χρόνια του Μνημονίου.
• Την απαγόρευση στον πιστωτικό Οργανισμό ή την Ε-
ταιρία, προς την οποία έχει εκχωρηθεί η απαίτηση, ή στο
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων να καταγγείλουν τη
σύμβαση δανείου, να εκδώσουν διαταγές πληρωμής και
να προβούν σε οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής εί-
σπραξης ή εκτέλεσης των επίδικων απαιτήσεών τους. Ο-
μοίως προβλέπεται η απαγόρευση πραγματοποίησης τη-
λεφωνικών οχλήσεων από εισπρακτικές εταιρίες. Επί-
σης, απαγορεύεται η επιβάρυνση της οφειλής με τόκους
υπερημερίας. Για τυχόν παράβαση των παρουσών διατά-
ξεων επιβάλλεται στην Τράπεζα ή στο Ταμείο πρόστιμο ι-
σόποσο με την ετήσια δανειακή απαίτηση.
Οι ανωτέρω ρυθμίσεις είναι υποχρεωτικές για τις Τρά-
πεζες, Τραπεζικούς Οργανισμούς, Τραπεζικές Εταιρίες ή
Χρηματοπιστωτικές Εταιρίες Ανάληψης Είσπραξης Χρε-
ών και για το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, που
οφείλουν να προβαίνουν αυτεπαγγέλτως και αμελλητί
στη σχετική ρύθμιση και μερική διαγραφή για φυσικά
πρόσωπα που έχουν ήδη καταθέσει σχετικές αιτήσεις
κατά τη διαδικασία του ν. 3869/2010 και οι οποίες δεν έ-
χουν συμβιβασθεί εξωδικαστικά. Επίσης, οφείλουν να
καταχωρίζουν αμελλητί τις σχετικές νέες, δυνάμει του
παρόντος νόμου, αιτήσεις των δανειοληπτών, πρωτο-
κολλώντας τες με την παράδοσή τους και να χορηγούν
βεβαίωση κατάθεσης της σχετικής αίτησης.
Με υπουργική απόφαση δύνανται να ενταχθούν στην
ανωτέρω ρύθμιση ή να αποκτήσουν δυνατότητα μεγαλύ-
τερης περικοπής δόσης και άλλες κατηγορίες πολιτών
και οικογενειών, σύμφωνα με τις κοινωνικές συνθήκες
και ανάγκες (π.χ. τρίτεκνες- πολύτεκνες οικογένειες).
Με αυτές τις ρυθμίσεις αυξάνεται το διαθέσιμο εισό-
δημα και η ικανότητα καταναλωτικής δαπάνης των νοι-
κοκυριών, αιμοδοτούνται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις,
καταπολεμάται η ύφεση στην οικονομία, αλλά και εξυγι-
αίνεται το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών. Κυρίως περιορί-
ζονται οι συνέπειες της βαθιάς ανθρωπιστικής κρίσης
που επιδεινώνεται με τη ραγδαία και αδυσώπητη κατε-
δάφιση του κοινωνικού κράτους, που οι πολιτικές του
Μνημονίου υπαγορεύουν. Και τέλος, μέσω της υποχρεω-
τικής για τις Τράπεζες διαγραφής, επιτυγχάνεται κοινω-
νική δικαιοσύνη, αφού σταματά να μετακυλίεται η διαδι-
κασία στους ώμους των δανειοληπτών και να παραπέ-
μπονται αυτοί σε χρονοβόρες δικαστικές διαδικασίες.
Το κείμενο της Πρότασης Νόμου έχει ως εξής:
ΠΡΟΤΑΣΗ ΝΟΜΟΥ
Για την οικονομική ανακούφιση των υπερχρεωμένων
νοικοκυριών
Άρθρο 1
α. Από 1.1.2012, θεσπίζεται υποχρεωτική νομοθετική
ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία, για όλα ανεξαιρέτως τα
φυσικά πρόσωπα- δανειολήπτες στεγαστικών, επισκευα-
στικών, προσωπικών και καταναλωτικών δανείων, τους
οφειλέτες πιστωτικών καρτών και τους καταθέτες που έ-
χουν προβεί σε υπεραναλήψεις, η μηνιαία καταβολή δό-
σεων σε Τραπεζικό Οργανισμό, Τραπεζική Εταιρία ή Χρη-
ματοπιστωτική Εταιρία Ανάληψης Είσπραξης Χρεών κα-
τόπιν εκχώρησης, ή στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δα-
νείων, τροποποιείται ως εξής:
1) Διαγράφονται οι ετήσιες δανειακές- χρεωστικές ο-
φειλές, αναλογικώς και συστοίχως προς την αντίστοιχη
μείωση των αποδοχών του οφειλέτη, από 1.1.2010 και
εντεύθεν. Εξαιρούνται της παρούσης προβλέψεως περι-
πτώσεις εξαιρετικά υψηλών εισοδημάτων, που και μετά
τη μείωσή τους, εξακολουθούν να παραμένουν αδιαμφι-
σβήτητα εξαιρετικά υψηλά και υπερκαλύπτουν εις πολ-
λαπλούν τις ανάγκες αξιοπρεπούς διαβίωσης του δανει-
2
ολήπτη και της οικογένειάς του σε περίπτωση καταβο-
λής ολόκληρης της αρχικής δόσης.
2) Επιπλέον της ως άνω διαγραφής, η μηνιαία δόση
δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά το 30% του μηνιαίως
διαθέσιμου καθαρού ατομικού ή οικογενειακού εισοδή-
ματος, μετά την αφαίρεση φόρων και εισφορών, όπως
αυτό προκύπτει από τα εκκαθαριστικά σημειώματα της
εφορίας του προηγούμενου έτους, καθώς επίσης και από
κάθε τυχόν νέο στοιχείο, όπως καταγγελία σύμβασης, ά-
τυπη απόλυση λόγω οικονομικής κρίσης, σοβαρή ασθέ-
νεια.
Τέλος, η καταβολή μηνιαίας δόσης δεν μπορεί να πε-
ριάγει τον δανειολήπτη κάτω του ορίου της φτώχειας
και, σε τυχόν τέτοια περίπτωση, γίνεται επίσης αναλογι-
κή περικοπή της δόσης και διαγραφή της υπόλοιπης ο-
φειλής.
Η ρύθμιση είναι υποχρεωτική για τις Τράπεζες, Τραπε-
ζικούς Οργανισμούς, Τραπεζικές Εταιρίες ή Χρηματοπι-
στωτικές Εταιρίες Ανάληψης Είσπραξης Χρεών και για
το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, που οφείλουν
να προβούν αυτεπαγγέλτως και αμελλητί στη σχετική
ρύθμιση και μερική διαγραφή για φυσικά πρόσωπα που έ-
χουν καταθέσει σχετικές αιτήσεις κατά τη διαδικασία
του ν. 3869/2010 και οι οποίες δεν έχουν συμβιβασθεί ε-
ξωδικαστικά. Επίσης, οφείλουν να καταχωρίζουν αμελ-
λητί τις σχετικές νέες, δυνάμει του παρόντος νόμου, αι-
τήσεις των δανειοληπτών, πρωτοκολλώντας τες με την
παράδοσή τους και να χορηγούν βεβαίωση κατάθεσης
της σχετικής αίτησης.
Προς διεκπεραίωση της αίτησής τους, οι αιτούντες δα-
νειολήπτες υποχρεούνται να προσκομίζουν όλα τα στοι-
χεία εισοδήματος και περιουσίας τους (εκκαθαριστικό
σημείωμα, κατάσταση περιουσίας και κάθε είδους εισο-
δημάτων του φυσικού προσώπου ή της οικογένειας, υ-
πεύθυνη δήλωση για την ορθότητα και πληρότητα των
σχετικών στοιχείων), προκειμένου να υπολογίζονται τα
διαθέσιμα εισοδήματα για την αποπληρωμή του χρέους.
Αν δεν υπάρχουν εκκαθαριστικά σημειώματα της Εφο-
ρίας, είτε επειδή ο δανειολήπτης δεν είχε υποχρέωση υ-
ποβολής δήλωσης είτε επειδή δεν είχε δηλωθεί κανένα
εισόδημα, θα χρησιμοποιούνται τα αποδεικτικά εισοδή-
ματος που τυχόν έχει ο/οι τραπεζικός/οι οργανισμός/οι
που ενέκρινε/αν το/τα δάνειο/α και είχε καταθέσει ο ί-
διος ο δανειολήπτης με την υποβολή της αίτησης για
χρηματοδότηση.
Τότε μόνον επιτρέπεται η μη εφαρμογή των ευνοϊκών
διατάξεων του παρόντος νόμου, όταν από το σύνολο της
κινητής και ακίνητης περιουσίας και του τρόπου διαβίω-
σης του οφειλέτη, προκύπτει βεβαιότητα ότι αυτός έχει
υψηλά και αδήλωτα εισοδήματα.
Σε περίπτωση αδικαιολόγητης και παράνομης άρνησης
εκ μέρους της Τράπεζας, Οργανισμού, Εταιρίας, Ταμείου
να προβεί στην ανωτέρω ρύθμιση, ιδρύεται δικαίωμα α-
ποζημίωσης εκ μέρους του αιτούντος και επιβάλλεται
στην Τράπεζα, Οργανισμό, Ταμείο πρόστιμο ισόποσο με
την ετήσια δανειακή απαίτηση. Το ίδιο ισχύει σε περί-
πτωση αυθαίρετης παρακράτησης δόσης δανείου από το
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.
β. Ο προσδιορισμός του ως άνω ποσοστού γίνεται σε
ετήσια βάση (σύμφωνα με το εκκαθαριστικό σημείωμα
του προηγούμενου έτους). Μετά την πάροδο του έτους
ρύθμισης, έκαστο μέρος της δανειακής σύμβασης δύνα-
ται να ζητήσει αναθεώρηση του ως άνω ποσού, στη βάση
της μεταβολής του δηλωθέντος εισοδήματος του δανει-
ολήπτη, όπως προκύπτει από το εκκαθαριστικό σημείω-
μα της οικείας Δ.Ο.Υ., ή από τα άλλα δικαιολογητικά, ό-
πως περιγράφονται ανωτέρω.
γ. O προσδιορισμός του 30 % του μηνιαίου εισοδήμα-
τος θα γίνεται με τον εξής τύπο : Καθαρό εισόδημα με
βάση το εκκαθαριστικό της εφορίας του προηγούμενου
έτους (μετά την αφαίρεση των φόρων και εισφορών) διά
12 (μήνες) επί 30 %. Το ποσό αυτό θα αποτελεί το δια-
θέσιμο μηνιαίο για την αποπληρωμή δανειακών υποχρε-
ώσεων και θα κατανέμεται σύμμετρα ανά δάνειο (δανει-
ακή σύμβαση).
Η αναθεώρηση του ποσού γίνεται από Τριμελή Επιτρο-
πή που συγκροτείται από: 1) Έναν εκπρόσωπο του Δικη-
γορικού Συλλόγου του τόπου κατοικίας του δανειολή-
πτη. 2) Έναν εκπρόσωπο των δανειοληπτών. 3) Έναν εκ-
πρόσωπο της Τράπεζας, της Εταιρίας ή του Ταμείου Πα-
ρακαταθηκών και Δανείων, ανάλογα με την περίπτωση.
Τα μέλη της Επιτροπής ορίζονται με απόφαση του Υ-
πουργού Δικαιοσύνης. Κατά της απόφασης της Επιτρο-
πής επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο,
κατά τη διαδικασία που ορίζεται στο ν. 3869/2010.
δ. Για τα ως άνω φυσικά πρόσωπα, το ετήσιο χρεωστι-
κό υπόλοιπο των δόσεων (μετά την αφαίρεση του 30%),
διαγράφεται από το τραπεζικό χαρτοφυλάκιο και παύει
να οφείλεται.
ε. Σε περίπτωση συρροής δανείων σε περισσότερες α-
πό μία Τράπεζες ή Οργανισμούς ή Εταιρίες, η διαδικασία
χωρεί αναλογικά με αντίστοιχη μείωση των συρρεόντων
δανείων και προσδιορισμό της δόσης στο ως άνω ποσο-
στό (30% του συνολικού εισοδήματος).
στ. Αντίστοιχη θα είναι η διαδικασία στις περιπτώσεις
αδυναμίας πληρωμής του αρχικού οφειλέτη, για τους εγ-
γυητές των αντίστοιχων δανείων, για τους οποίους θα ε-
φαρμόζεται ανάλογα η ανωτέρω ρύθμιση.
ζ. Επί τυχόν αδυναμίας υπολογισμού του μηνιαίου ει-
σοδήματος λόγω ανυπαρξίας εκκαθαριστικών σημειωμά-
των της Εφορίας ή σε περίπτωση αμφισβήτησης, ο προσ-
διορισμός του 30 % του εισοδήματος θα γίνεται με δικα-
στική απόφαση από την Τριμελή Επιτροπή του στοιχείου
γ΄ του παρόντος άρθρου. Κατά της απόφασης της Επι-
τροπής επιτρέπεται προσφυγή στο αρμόδιο Ειρηνοδικείο
κατά τη διαδικασία του ν. 3869/2010.
Άρθρο 2
Ρύθμιση χρεών - απαγόρευση πράξεων επίσπευσης
και αναγκαστικής εκτέλεσης
α. Μετά την έναρξη της διαδικασίας του παρόντος νό-
μου, που γίνεται:
α) ως προς τις ήδη κατατεθείσες αιτήσεις, από τη δη-
μοσίευσή του,
β) ως προς τις νέες αιτήσεις για ένταξη στο νόμο, με
την κατάθεσή τους στην Τράπεζα, η οποία εκδίδει σχετι-
κή βεβαίωση,
ο πιστωτικός Οργανισμός ή η Εταιρία, προς την οποία
έχει εκχωρηθεί η απαίτηση ή το Ταμείο Παρακαταθηκών
και Δανείων απαγορεύεται να καταγγείλουν τη σύμβαση
δανείου, να εκδώσουν διαταγές πληρωμής και να προ-
βούν σε οποιαδήποτε πράξη αναγκαστικής είσπραξης ή
εκτέλεσης των επίδικων απαιτήσεών τους. Ομοίως απα-
3
γορεύεται η πραγματοποίηση τηλεφωνικών οχλήσεων α-
πό εισπρακτικές εταιρίες. Επίσης, απαγορεύεται να επι-
βαρυνθεί η οφειλή με τόκους υπερημερίας. Τέλος, απα-
γορεύεται η παρακράτηση της δόσης από το μισθό του
δανειολήπτη. Για τυχόν παράβαση των παρουσών διατά-
ξεων επιβάλλεται πρόστιμο ισόποσο με την ετήσια δα-
νειακή απαίτηση. Πρόστιμο επίσης επιβάλλεται στις πε-
ριπτώσεις που διαπιστώνεται δόλος της Τράπεζας στην
υπερχρέωση του δανειολήπτη.
β.Το επιτόκιο των στεγαστικών, καταναλωτικών και
προσωπικών δανείων διατηρείται μέχρι την αποπληρωμή
του χρέους, που ρυθμίζεται κατά την παρούσα διαδικα-
σία, δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει το νόμιμο δικαιοπρα-
κτικό επιτόκιο, απαγορευομένης κάθε μονομερούς αύξη-
σής του, καθώς και κάθε περαιτέρω αναζήτησης επιπρό-
σθετων εμπραγμάτων ασφαλειών.
Σε κάθε περίπτωση ρύθμισης χρεών, το νέο συμφωνη-
θέν επιτόκιο δεν δύναται να είναι μεγαλύτερο του αρχι-
κώς ορισθέντος με τη δανειακή σύμβαση.
Άρθρο 3
Προστασία πολιτών που διαβιούν κάτω από το όριο
της φτώχειας και ευπαθών ομάδων - συνολική
διαγραφή χρεών
α. Με την ίδια διαδικασία και κατόπιν αίτησης του εν-
διαφερομένου, δύναται να αποφασισθεί η αναστολή
πληρωμής οποιουδήποτε ποσού χρέους προς κάθε εί-
δους Τραπεζικό Οργανισμό, Τραπεζική Εταιρία ή Χρημα-
τοπιστωτική Εταιρία Ανάληψης Είσπραξης Χρεών, για
κάθε φυσικό πρόσωπο-δανειολήπτη στεγαστικού, κατα-
ναλωτικού ή προσωπικού δανείου, που έχει αποδεδειγ-
μένα ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα κάτω από το όριο
της φτώχειας, όπως αρμοδίως καθορίζεται. Στην περί-
πτωση αυτή θα διαγράφεται οριστικά ολόκληρη η συνο-
λική ετήσια δανειακή υποχρέωση του δανειολήπτη.
Εάν το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα του δανειο-
λήπτη είναι κάτω από το όριο της φτώχειας επί πέντε (5)
συναπτά έτη, με την ίδια διαδικασία, και μετά από αίτηση
του ενδιαφερομένου αποφασίζεται η συνολική διαγραφή
των χρεών του προς τα άνω πιστωτικά ιδρύματα. Το αυ-
τό ισχύει και για φυσικά πρόσωπα με χρόνια ανίατη α-
σθένεια ή οριστική αναπηρία άνω του 67%, που αποδει-
κνύονται από αποφάσεις των αρμόδιων Επιτροπών ή πι-
στοποιητικών δημοσιών φορέων, κατά την κείμενη διαδι-
κασία. Επίσης, η ίδια δυνατότητα προβλέπεται και για
πρόσωπα που έχουν συμπληρώσει το 75ο έτος της ηλι-
κίας τους, υπό τις οριζόμενες ανωτέρω προϋποθέσεις
και εξαιρέσεις.
Με υπουργική απόφαση δύνανται να ενταχθούν στην
ανωτέρω ρύθμιση ή να αποκτήσουν δυνατότητα μεγαλύ-
τερης περικοπής δόσης και άλλες κατηγορίες πολιτών
και οικογενειών, σύμφωνα με τις κοινωνικές συνθήκες
και ανάγκες.
Άρθρο 4
Τελική διάταξη
Καταργούνται οι διατάξεις του ν. 3869/2010 που προ-
σκρούουν στις διατάξεις του παρόντος νόμου, ενώ δια-
τηρούνται σε ισχύ όσες διατάξεις δεν θίγονται από τις
διατάξεις του παρόντος. Εν αμφιβολία και σε περίπτωση
ερμηνευτικής δυσχέρειας, εφαρμόζεται πάντοτε η ευ-
νοϊκότερη για τον δανειολήπτη διάταξη.
Αθήνα, 3 Αυγούστου 2012
Οι προτείνοντες Βουλευτές
Αλέξης Τσίπρας
Ειρήνη Αγαθοπούλου
Νάσος Αθανασίου
Απόστολος Αλεξόπουλος
Ιωάννης Αμανατίδης
Ευαγγελία Αμμανατίδου - Πασχαλίδου
Ευάγγελος Αποστόλου
Νάντια Βαλαβάνη
Ευγενία Βαμβακά
Γεώργιος Βαρεμένος
Νικόλαος Βούτσης
Ιωάννα Γαϊτάνη
Δημήτριος Γάκης
Δημήτριος Γελαλής
Αθανάσιος Γερμανίδης
Όλγα Γεροβασίλη
Έφη Γεωργοπούλου-Σαλτάρη
Μανώλης Γλέζος
Κωνσταντίνος Δερμιτζάκης
Μαρία Διακάκη
Ευάγγελος Διαμαντόπουλος
Ηρώ Διώτη
Ειρήνη Δούρου
Ιωάννης Δραγασάκης
Θεόδωρος Δρίτσας
Παναγιώτα Δριτσέλη
Κωνσταντίνος Ζαχαριάς
Ιωάννης Ζερδελής
Αφροδίτη Θεοπεφτάτου
Αικατερίνη Ιγγλέζη
Αγνή Καλογερή
Μαρία Κανελλοπούλου
Χρήστος Καραγιαννίδης
Αϊχάν Καραγιουσούφ
Βασιλική Κατριβάνου
Χαρά Καφαντάρη
Δημήτριος Κοδέλας
Σταύρος Κοντονής
Αναστάσιος Κουράκης
Παναγιώτης Κουρουμπλής
Μιχαήλ Κριτσωτάκης
Βασίλειος Κυριακάκης
Ζωή Κωνσταντοπούλου
Παναγιώτης Λαφαζάνης
Χρήστος Μαντάς
Αλέξανδρος Μεϊκόπουλος
Αλέξης Μητρόπουλος
Νικόλαος Μιχαλάκης
Κωνσταντίνος Μπάρκας
Μαρία Μπόλαρη
Ανδρέας Ξανθός
Ευγενία Ουζουνίδου
Στάθης Παναγούλης
4
Γεώργιος Πάντζας
Δημήτριος Παπαδημούλης
Αθανάσιος Πετράκος
Σοφία Σακοράφα
Στέφανος Σαμοΐλης
Γεώργιος Σταθάκης
Ιωάννης Σταθάς
Αφροδίτη Σταμπουλή
Δημήτριος Στρατούλης
Νικόλαος Συρμαλένιος
Πέτρος Τατσόπουλος
Μαρία Τριανταφύλλου
Ευκλείδης Τσακαλώτος
Δημήτριος Τσουκαλάς
Θεανώ Φωτίου
Δέσποινα Χαραλαμπίδου
Βασίλειος Χατζηλάμπρου
