ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τους κ.κ. Υπουργούς:
Πολιτισμού &Τουρισμού
Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας & ΝαυτιλίαςΠεριβάλλοντος, Ενέργειας & Κλιματικής Αλλαγής
Θέμα: «Προστασία της Μακρονήσου ως τόπου ιστορικής μνήμης».
Η Μακρόνησος, όπως και άλλοι τόποι φυλάκισης βασανιστηρίων και εξορίας είναι αναπόσπαστο κομμάτι της πρόσφατης ιστορίας της χώρας. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου και των πρώτων μετεμφυλιακών χρόνων χρησιμοποιήθηκε ως τόπος εξορίας, φυλάκισης και βασανιστηρίων για χιλιάδες πολιτικούς εξόριστους.
Με ειδικά προεδρικά διατάγματα, τόσο τα κτίσματα, όσο και ο συνολικός χώρος της Μακρονήσου έχει χαρακτηριστεί τόπος ιστορικής μνήμης, που χρήζει ειδικής προστασίας. Συγκεκριμένα, το 1989 με Υπουργική Απόφαση, χαρακηρίστηκε ως ιστορικός τόπος όλο το νησί και ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία όλα τα κτίρια των στρατοπέδων της Μακρονήσου, πολλά εκ των οποίων κτίστηκαν από τους ίδιους τους κρατούμενους.
Το 1995, με Προεδρικό Διάταγμα (ΦΕΚ 895.1.11.1995) το Υπουργείο Περιβάλλοντος απαγόρευσε ρητά χρήσεις ή επεμβάσεις, που μπορούν να αλλοιώσουν τον χαρακτήρα του ιστορικού τόπου, να επιφέρουν βλάβη στα διατηρητέα μνημεία και τους αρχαιολογικούς χώρους ή να αλλοιώσουν το φυσικό τοπίο. Βάσει του Π.Δ. το νησί χωρίστηκε σε τρεις ζώνες, στις οποίες απαγορεύτηκε ρητά: η κατάτμηση γης, η λατόμευση και η εξόρυξη, επιτρεπόμενης μόνο της αναγκαίας για τη λήψη προϊόντων αναστύλωσης των μνημείων του νησιού, η ιχθυοκαλλιέργεια, η κτηνοτροφία, το κυνήγι, η εκτέλεση τεχνικών έργων υποδομής, υπερτοπικού χαρακτήρα, επιτρεπόμενης μόνο της εκτέλεσης έργων υποδομής, που εξυπηρετούν τις επιτρεπόμενες με το παρόν διάταγμα χρήσεις, η τοποθέτηση κάθε είδους διαφημίσεων και φωτεινών επιγραφών. Στο νησί η μόνη οικονομική δραστηριότητα, που επιτρέπεται, είναι η μελισσοκομία, χωρίς κτιριακές εγκαταστάσεις, με εναπόθεση μόνο κυψελών.
Κατά την περίοδο 2002-2004 -σύμφωνα και με την απάντηση του Υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού σε επίκαιρη ερώτησή μας (9.11.2009) «... η σχετική Διακομματική Επιτροπή της Βουλής προέβη στην εκπόνηση τριών έργων: τη στερέωση και ανάδειξη του κεντρικού κτιρίου των φυλακών, τη δημιουργία δικτύου διαδρομών ιστορικής μνήμης και την κατασκευή μικρού λιμενικού έργου. Ο προϋπολογισμός του 2004 είχε εξασφαλίσει 2 εκατομμύρια ευρώ για την ολοκλήρωση του έργου, όμως το κονδύλι διεγράφη από τον προϋπολογισμό».
Το 2007, Διακομματική Επιτροπή Βουλευτών από όλες τις πτέρυγες της Βουλής συγκέντρωσε περί τις 200 υπογραφές και εξέδωσε κείμενο για την προστασία της Γυάρου από τις καταστροφές του χρόνου και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις με σκοπό την προστασία και την ανάδειξη της νήσου ως τόπου ιστορικής μνήμης.
Παρά τις κατά καιρούς δεσμεύσεις της Πολιτείας, δυστυχώς ουδέν πρόσθετο προστατευτικό μέτρο έχει ληφθεί και σήμερα, ο μαρτυρικός αυτός χώρος παρουσιάζει εικόνα εγκατάλειψης. Η κατάσταση, στην οποία έχουν περιέλθει λόγω των καιρικών συνθηκών και των ανθρώπινων παρεμβάσεων, τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις της Μακρονήσου είναι απαράδεκτη. Τα κτίρια χρησιμοποιούνται ως τόποι σταβλισμού και η Μακρόνησος έχει μετατραπεί σε τόπο αυθαιρεσίας και καταπατητών.
Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι συναρμόδιοι Υπουργοί:
1. Ποια μέτρα προτίθενται να λάβουν για την αποκατάσταση του ιστορικού και μνημειακού χαρακτήρα της Μακρονήσου; Υπάρχει συγκεκριμένος πολιτικός σχεδιασμός για την προστασία, τη φύλαξη και την ανάδειξή της;
2. Σε ποιες ενέργειες προτίθενται να προβούν σχετικά με α. την αντιμετώπιση της αυθαίρετης δόμησης β. την απομάκρυνση των αιγοπροβάτων και την απαγόρευση της βόσκησης γ. τη συντήρηση των μνημείων (κτιρίων, εγκαταστάσεων) ε. τη δημιουργία τοπικού μουσείου;
3. Προτίθενται να εντάξουν το σύνολο της Μακρονήσου στο ΕΣΠΑ, ώστε να εξασφαλιστούν οι οικονομικοί πόροι για την προστασία και την ανάδειξή της ως τόπου ιστορικής μνήμης, σύμφωνα και με τα σχετικά προεδρικά διατάγματα;
4. Δεδομένου ότι το 1989 με Υπουργική Απόφαση χαρακηρίστηκε ως ιστορικός τόπος όλο το νησί και ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία όλα τα κτίρια των στρατοπέδων της Μακρονήσου, και ως εκ τούτου δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε αυτήν επιχειρηματική δραστηριότητα, υπάρχει το ενδεχόμενο, που αναγράφεται στον Τύπο, για σχεδιασμό εγκατάστασης ανεμογεννητριών σε αυτήν;
27.9.11
Οι ερωτώντες βουλευτές
Φώτης Κουβέλης
Θανάσης Λεβέντης
Νίκος Τσούκαλης
Γρηγόρης Ψαριανός
