ΟΜΙΛΙΑ ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ κ.Γ.ΡΑΓΚΟΥΣΗ ΣΤΗ ΔΙΑΡΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ, ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ¨ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ¨
ΑΘΗΝΑ, 4 Μαΐου 2010
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα μου επιτρέψετε ευθύς εξαρχής να σας προετοιμάσω για το γεγονός ότι ένα νομοσχέδιο 500 και πλέον σελίδων, το οποίο για πρώτη φορά παρεμβαίνει όχι μόνο στα όρια των δήμων, όπως ήταν ο Καποδίστριας, αλλά στον τρόπο λειτουργίας τους, τον οποίο ουσιαστικά τον θέτει σε νέες βάσεις. Στην πραγματικότητα ιδρύει την αιρετή περιφέρεια. Μετακινεί και ξεκαθαρίζει αρμοδιότητες και καταλήγει στην αλλαγή της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, που σύμφωνα με το Σύνταγμα δεν μπορεί να μην υπάρχει.
Πρώτη προσπάθεια για να κάνει κανείς ένα τέτοιο νομοσχέδιο είναι να το παρουσιάσει σε σύγχρονο χρονικό διάστημα, δεν μπορεί να κατέβει κάτω από τα επίπεδα τα οποία δυστυχώς ή ευτυχώς θα είναι η παρουσίαση που θα σας κάνω τώρα. Το πρόγραμμα “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ” εντάσσεται στο πλαίσιο μιας δέσμης μέτρων, αλλά και μεγάλων τομών στην πραγματικότητα, για τις οποίες η Κυβέρνηση όχι τώρα, όχι υπό τις συνθήκες της δημοσιονομικής κρίσης χρέους που αντιμετωπίζει η χώρα, αλλά πριν ακόμη και από τις εκλογές είχε δεσμευτεί και που από τις 5 Οκτωβρίου αμέσως έχει ξεκινήσει να υλοποιεί απαρέγκλιτα.
Το προσχέδιο νόμου που παρουσιάζεται σήμερα ενσωματώνει την συνεισφορά όλων. Ενσωματώνει τις ιδέες και τις προτάσεις της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ, με τις οποίες συνεργασθήκαμε στενά. Επίσης, ενσωματώνει και τις προτάσεις της Επιτροπής Παρακολούθησης, αλλά και της Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής, την οποία έχουμε συστήσει. Θέλω να γνωρίζετε ότι η Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή, η οποία συγκροτήθηκε και της οποίας οι ομάδες δουλειάς αποτελούνταν από 70 και πλέον ανθρώπους, οι οποίοι χωρίς μισθό, ανιδιοτελώς δούλεψαν όλους αυτούς τους μήνες, είχε επικεφαλής ως Πρόεδρό της, τον κ. Σταυρόπουλο, ο οποίος είναι Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας και Πρόεδρος του Γ΄ Τμήματος του ΣτΕ.
Σήμερα το πρόγραμμα “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ” εισέρχεται στην τελική φάση διαβούλευσης. Στη φάση αυτή, θα ήθελα να τονίσω ότι είμαστε απολύτως ανοικτοί σε κάθε πρόταση που βελτιώνει κάθε πτυχή του νομοσχεδίου, στο πλαίσιο πάντοτε των αρχών που από την αρχή έχουμε θέσει. Έχουμε αποδείξει άλλωστε μέχρι τώρα, ως Κυβέρνηση, ως Υπουργείο Εσωτερικών, ότι η διαβούλευση δεν είναι για εμάς μια τυπική διαδικασία. Είναι ένα πολύτιμο στάδιο της νομοθετικής διαδικασίας, χάρη στο οποίο μέχρι τώρα έχουν βελτιωθεί αποφασιστικά όλες οι νομοθετικές μας πρωτοβουλίες. Αυτή ήταν η εμπειρία μας από το παρελθόν, αυτό είμαστε βέβαιοι ότι θα συμβεί και τώρα χάρη στις δικές σας παρατηρήσεις, προτάσεις και διαφωνίες.
Με έναν πολύ σύντομο τρόπο, επιχειρώντας κανείς να παρουσιάσει αυτό το προσχέδιο νόμου πρέπει να δώσει τα βασικά του στοιχεία. Πρώτον, ότι το σπάταλο πελατειακό και συγκεντρωτικό, άρα και αναποτελεσματικό κράτος, κανείς πια δεν αμφιβάλλει, κανείς πια δεν έχει απομείνει που να μην έχει κατανοήσει ότι βρίσκεται στην αιτία του ελληνικού προβλήματος, ακόμη και στην δημοσιονομική του διάσταση, όπως το βιώνουμε σήμερα. Στόχος του προγράμματος “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ” είναι να αποκτήσουμε επιτέλους ένα καλό κράτος, σύγχρονο και αποτελεσματικό, επιτελικό και αποκεντρωμένο, που ανοίγει νέους δρόμους ανάπτυξης, ένα κράτος νοικοκύρη, θα έλεγε κανείς, που έχει ανάγκη ο Έλληνας πολίτης, που σέβεται τα χρήματα των Ελλήνων φορολογουμένων, ένα κράτος βοηθό και του πολίτη και της επιχείρησης.
Τέσσερις είναι οι συντεταγμένες του. Πρώτον, σχεδιάσθηκε με γνώμονα τους πολίτες, τις ανάγκες τους, την εξυπηρέτησή τους. Πάμε με τον “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ” όσο το δυνατόν πιο κοντά σ’ αυτούς. Ο “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ” ενσωματώνει σε ένα νομοθέτημα εκατοντάδων άρθρων θεσμικές παρεμβάσεις που θα αντιστοιχούσαν στην πραγματικότητα σε 16 νομοσχέδια. Πρώτον, χωροθεσία των δήμων σε όλη τη χώρα. Οι 900 δήμοι και 124 κοινότητες που υπάρχουν σήμερα συνενώνονται σε 333 - 343 δήμους σύμφωνα με την πρότασή μας που τίθεται υπόψη σας. Στην Αιτιολογική Έκθεση που συνοδεύει το νομοσχέδιο θα δει κανείς όχι μόνο τα γενικά αλλά και τα ειδικά κριτήρια που εφαρμόσθηκαν απαρέγκλιτα σε όλη την χώρα. Η ισχυρή αυτοδιοίκηση με τις νέες αρμοδιότητες που αναλαμβάνει προϋποθέτει δήμους με πληθυσμιακή, λειτουργική και διαχειριστική επάρκεια.
Τα κριτήρια για τις συνενώσεις του “ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ” βασίζονται σε μια σειρά από αυστηρές παραμέτρους, που εφαρμόζονται ενιαία για όλη την χώρα. Τα κριτήρια χωροθέτησης, όπως έχουμε ξαναπεί, βασίζονται σε όσα έχει υιοθετήσει η ΚΕΔΚΕ στο συνέδριο της Κυλλήνης το 2007.
Πρέπει να σημειωθεί, εξ αρχής, ότι ως πληθυσμιακό μέτρο για την εφαρμογή των κριτηρίων, χρησιμοποιείται ο μόνιμος πληθυσμός απογραφής του 2001. Απεικονίζει αναμφίβολα πιστότερα, κατά τον πλέον επίσημο τρόπο την πραγματική κατάσταση των δήμων και των δημοτικών διαμερισμάτων, δεν υπάρχει άλλος πιο πιστός τρόπος.
Η εφαρμογή των παραπάνω κριτηρίων, συμπληρώνεται με ειδικά κριτήρια. Συγκεκριμένα, πρώτον εισάγεται ελάχιστο πληθυσμιακό μέγεθος, οι 10.000 μόνιμοι κάτοικοι, προκειμένου ένας δήμος που προκύπτει από συνένωση πια να μπορεί να ασκήσει επαρκώς τις αρμοδιότητές του, εξασφαλίζοντας επαρκώς λειτουργική, διοικητική αλλά και οικονομική επάρκεια.
Δεύτερον, το παραπάνω όριο των 10.000 μονίμων κατοίκων αυξάνεται κατά 20% περίπου προκειμένου ένας δήμος, σημερινός δήμος, να μπορεί να διατηρηθεί στα σημερινά του διοικητικά όρια, ως ένας αυτοτελής δήμος. Πρακτικά, αυτό σημαίνει 12.000 κάτοικοι. Όπως είναι φυσικό, τρίτον, και φυσικά αναντίλεκτο για τις μητροπολιτικές περιοχές των πολεοδομικών συγκροτημάτων Αθηνών και Θεσσαλονίκης, το παραπάνω όριο προσδιορίζεται στους 25.000 κατοίκους. Οι λόγοι εδώ είναι προφανείς. Η οικιστική πυκνότητα, αλλά και η μητροπολιτική τους οργάνωση οδηγεί υποχρεωτικά σε μεγαλύτερες ενότητες.
Προφανές είναι επίσης, ότι το όριο αυτό δεν αποκλείει και το τονίζουμε αυτό, τη δυνατότητα κάποιου δήμου ή κάποιων δήμων να συνενωθούν, εφόσον βεβαίως οι ίδιοι το επιθυμούν, συνεκτιμώντας ότι μπορούν έτσι καλύτερα να ανταποκριθούν στην ευθύνη, αλλά και στην αποστολή τους απέναντι τους δημότες τους . Εδώ υπάρχει ένα συγκεκριμένο παράδειγμα, αφορά την περιοχή της Θεσσαλονίκης, μια κοινή πρόταση τριών δημάρχων που υπερβαίνουν αυτό το όριο που σας προανέφερα.
Τέταρτον, δεν διασπώνται, δεν μπορούν να διασπαστούν τα όρια των δήμων των νομών, αλλά και των περιφερειών. Ταυτόχρονα, εισάγεται διαδικασία, και αυτό έχει μια πολύ μεγάλη σημασία, σε πολλές περιοχές της χώρας, για τη δυνατότητα μεταφοράς σημερινών τοπικών διαμερισμάτων σε άλλους όμορους δήμους στο άμεσο μέλλον, με συγκεκριμένη διάταξη που αν είχατε το χρόνο να διαβάσετε το νομοσχέδιο, το προσχέδιο νόμου, θα την είχατε συναντήσει και η οποία, βεβαίως, έχει περιληφθεί σ’ αυτό το προσχέδιο νόμου.
Δεν είναι, όπως είναι προφανές, δυνατόν να συνενωθούν δήμοι, χωρίς εδαφική συνέχεια και θέλω επίσης να πω, για τις περιπτώσεις των μεγάλων αστικών κέντρων της περιφέρειας, σε αυτά υποχρεωτικά συνενώνουμε όμορους δήμους με τους οποίους, συναποτελούν πολλές συναφείς περιπτώσεις. Στην πραγματικότητα, τέτοιες περιπτώσεις δήμων, μια ενότητα λειτουργική, ανεξαρτήτως πληθυσμιακού ορίου. Στο Ηράκλειο της Κρήτης το συναντούμε αυτό, στη Χαλκίδα, στην Πάτρα και στο Βόλο και σε πολλές ακόμη περιπτώσεις. Υπάρχουν λίγες περιπτώσεις που η εφαρμογή αυτών των κριτηρίων μπορεί να οδηγήσει σε δύο διαφορετικές λύσεις. Μπορούν σε αυτή την περίπτωση να αξιολογηθούν ότι ανταποκρίνονται εξίσου στην εκ των πραγμάτων πολυπαραγοντική και το τονίζω αυτό, διαδικασία της χωροθέτησης.
Στις περιπτώσεις αυτές έχουμε θέσει σε διαβούλευση με απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου και τις δύο εναλλακτικές λύσεις που μας προκύπτουν. Πρόκειται συγκεκριμένα για 14 περιπτώσεις στο σύνολο των 333 δήμων, που είναι ακριβώς οι δήμοι που προτείνουμε. Τις επόμενες ημέρες, εννοείται και ως την κατάθεση του νομοσχεδίου, θα έχουμε τη δυνατότητα να αξιολογήσουμε με επιχειρήματα που θα αναπτυχθούν στο δημόσιο διάλογο, απόψεις, προτάσεις, ώστε να καταλήξουμε στην τελική οριστική καλύτερη δυνατή επιλογή από μας, πρόταση προς το Κοινοβούλιο. Προφανώς και το ίδιο ισχύει και για κάθε άλλη προτεινόμενη λύση. Όλες τίθενται σε διαβούλευση και οι 333 και σε όλες θα αξιολογηθεί, όπως προείπαμε, κάθε παρατήρηση, κάθε προβληματισμός, κάθε πρόταση που τις βελτιώνει, άρα, και το συνολικό τελικό αποτέλεσμα.
Αυτό που θα διαπιστώσετε πάντως, είναι η τήρηση των κριτηρίων. Δεν θα βρείτε κανένα δήμο που δεν εφαρμόστηκε το πληθυσμιακό κατώφλι των 10.000 κατοίκων. Κανένα δήμο να μένει μόνος του, εάν δεν είναι τουλάχιστον 12.000 οι κάτοικοί του. Στο λεκανοπέδιο δε της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, συνεννοήθηκαν χωρίς καμία εξαίρεση, όλοι οι δήμοι κάτω των 25.000 κατοίκων, ανεξαρτήτως ποιον έχουν δήμαρχο ή ποια πλειοψηφία μπορεί να έχει οδηγήσει στην εκλογή αυτού του δημάρχου κ.ο.κ..
Επίσης, η συγκρότηση των περιφερειών με την κατάργηση των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων και επαρχείων. Οι περιφέρειες με αιρετά όργανα, νέες αρμοδιότητες και πόρους, συγκροτούνται στα όρια των σημερινών 13 διοικητικών περιφερειών στη θέση των σημερινών 57 νομαρχιών και υπερνομαρχιών και 19 επαρχιών. Οι διοικητικές περιφέρειες της χώρας 24 χρόνια μετά τη θεσμοθέτησή τους, έχουν αποκτήσει μια διοικητική λειτουργία που τις καθιστά χρήσιμες, τις καθιστά σαφώς αποτελεσματικές στην τοπική, αλλά και στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Στην διατήρηση των 13 περιφερειών ως διοικητικής διαίρεσης για τη συγκρότηση των αυτοδιοικούμενων περιφερειών, κατατείνει, βεβαίως, και ανάλυση κόστους οφέλους σε μια σειρά από ενδεχόμενες αλλαγές τους.
Το κρισιμότερο και το υπογραμμίζω είναι ότι η αλλαγή των περιφερειών θα δημιουργούσε προβλήματα στην απρόσκοπτη υλοποίηση των περιφερειακών προγραμμάτων του ΕΣΠΑ, είναι προφανές νομίζω αναμφίβολα ότι ως χώρα δεν έχουμε το περιθώριο ειδικά σε αυτή τη φάση να επιτρέπαμε κάτι τέτοιο. Οφείλουμε πάση θυσία να αποφύγουμε εν μέσω μάλιστα της παρούσης δημοσιονομικής κρίσης καθετί που θα αποτελούσε πρόσκομμα στην απρόσκοπτη υλοποίηση των περιφερειακών προγραμμάτων που αποτελούν χωρίς αμφιβολία ζωτική συνθήκη όχι μόνο για την οικονομία των περιφερειών αλλά και για το σύνολο της χώρας.
Τρίτον, όσον αφορά τη συγκρότηση των αποκεντρωμένων κρατικών διοικήσεων με τη συγχώνευση των κρατικών περιφερειών. Η μετατροπή των υφιστάμενων περιφερειών σε βαθμίδα αυτοδιοίκησης δημιουργεί την ανάγκη δημιουργίας νέων, λιγότερων σε αριθμό πια, αποκεντρωμένων δήμων κρατικής διοίκησης. Για το λόγο αυτό δημιουργούνται, προτείνονται 7 αποκεντρωμένες κρατικές διοικήσεις. Με αυτές εξασφαλίζονται ισχυρές διοικητικές ενότητες στην περιφέρεια ώστε να διευκολυνθεί η περαιτέρω αποκέντρωση των κρατικών αρμοδιοτήτων που με τον Καλλικράτη απλώς ξεκινά. Αυτό θα το συζητήσουμε πολλές φορές. Παράλληλα εξασφαλίζεται μεγαλύτερο εύρος επιλεξιμότητας για τη χρηματοδότηση από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ε.Ε., μια διάσταση που οπωσδήποτε έπρεπε να συναξιολογήσουμε στην διαμόρφωση της τελικής μας πρότασης. Ένα παράδειγμα μόνο γι’ αυτό. Η αποκεντρωμένη κρατική διοίκηση Ηπείρου και Δυτικής Μακεδονίας από τη μια και η αντίστοιχή της Μακεδονίας - Θράκης από την άλλη, επελέγησαν ως τέτοιες ακριβώς γιατί εξασφαλίζουν σύμφωνα με την μελέτη που κάναμε από κοινού με το Υπουργείο Οικονομίας τη βέλτιστη επιλεξιμότητα στην πραγματικότητα την παραμονή στο στόχο 1 για όλη τη Βόρειο Ελλάδα στην επόμενη διαπραγματευτική περίοδο για το επόμενο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης που σε διαφορετική περίπτωση δεν είναι βέβαιο ότι κάτι τέτοιο θα επιτυγχάνονταν, αν δεν γίνονταν μια τέτοια αρχιτεκτονική στο σύστημα της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης στη Βόρειο Ελλάδα.
Σε ό,τι αφορά τη μεταφορά σημαντικών αρμοδιοτήτων της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης στους δήμους, προωθούμε μια εκτεταμένη αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και σημαντικότερη ως σήμερα. Αυτές οι αρμοδιότητες συνοδεύονται εξαρχής από τους αντίστοιχους πόρους και επίσης, σημαντικό, το αντίστοιχο προσωπικό και αυτό είναι κάτι το οποίο πρέπει να υπογραμμίσουμε, γιατί άλλωστε όπως ξέρετε πολύ καλά και δικαιολογημένα, σωστά, είναι από τα μεγάλα θέματα που απασχολούν την τοπική αυτοδιοίκηση. Η αρχή αυτή τηρείται απαρέγκλιτα και βεβαίως με απόλυτη αυστηρότητα, δεν υπάρχει περίπτωση να αφήσουμε καμία υστέρηση σε αυτήν την παράλληλη κίνηση. Δεν θα επαναληφθεί το φαινόμενο να μεταφέρονται απλώς ευθύνες χωρίς την εξασφάλιση των απαραίτητων προϋποθέσεων. Κατά συνέπεια οι νέοι δήμοι θα έχουν περισσότερες δυνατότητες για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των πολιτών γιατί περί αυτού πρόκειται στην πραγματικότητα. Οι νέες αρμοδιότητες των νέων δήμων αφορούν στους τομείς πολεοδομία, πρόνοια, υγεία, παιδεία, εμπόριο, μεταφορές. Επίσης, στο πλαίσιο της νησιωτικότητας οι δήμοι αποκτούν περισσότερες αρμοδιότητες ώστε να αναδειχθούν σε πραγματικά κυβερνεία όπως πρέπει.
Την εισαγωγή ενός νέου συστήματος διακυβέρνησης στον οργανισμό της τοπικής αυτοδιοίκησης με συνολικότερη λειτουργία, με την εισαγωγή νέων θεσμών όπως ο συμπαραστάτης του δημότη και της επιχείρησης κατά το πρότυπο του Συνηγόρου του Πολίτη, όπως η Επιτροπή Διαβούλευσης ή το Συμβούλιο Ένταξης Μεταναστών, ταυτόχρονα βεβαίως με την αξιοποίηση διαδικασιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, είναι θέματα που προβλέπονται από το νομοσχέδιο που έχετε στα χέρια σας.
Όσον αφορά στη διακυβέρνηση, κεντρικό στοιχείο της νέας αρχιτεκτονικής είναι η θεμελίωση ενός συστήματος που διευρύνει τη συμμετοχή και εμβαθύνει τη δημοκρατία που άρα ενισχύει τη συνολική λειτουργία της τοπικής αυτοδιοίκησης και επιτρέπει την καλύτερη συμμετοχή των πολιτών.
Όσον αφορά την ουσιαστική αλλαγή στο εκλογικό σύστημα της αυτοδιοίκησης. Με τη μείωση του εκλέγεσθαι στα 18 που ανοίγει, όπως είναι προφανές, την αυτοδιοίκηση στους νέους, γίνεται μια πολύ μεγάλη τομή. Επίσης, με εισαγωγή του σημερινού ΟΤΑ της εκλογικής περιφέρειας ώστε να εξασφαλίσουμε την αμεσότερη δυνατή εκπροσώπηση, κάτι που κάνουμε και στα δημοτικά διαμερίσματα των μεγάλων δήμων. Επίσης, από το 2014 προτείνουμε να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα οι Ευρωεκλογές με τις Δημοτικές Εκλογές, που μεταξύ των άλλων η απόφαση αυτή επιτρέπει τη διεύρυνση της θητείας των αυτοδιοικητικών αρχών στην οποία βεβαίως προσδοκούμε ότι έτσι θα δοθούν ακόμη μεγαλύτερα χρονικά όρια και μεγαλύτερες δυνατότητες να ανταποκριθεί σε αυτό το πολύ μεγάλο βάρος που της αναθέτει ο ελληνικός λαός, η ελληνική πολιτεία, γιατί στην πραγματικότητα περί αυτού πρόκειται.
Πιστεύουμε, ότι με αυτή την επιλογή της ταυτόχρονης διεξαγωγής ευρωεκλογών με τις δημοτικές και τις περιφερειακές εκλογές, εξασφαλίζει η αυτοδιοίκηση περισσότερο ωφέλιμο χρόνο στις αυτοδιοικητικές αρχές της ίδιας, ώστε να προγραμματίζουν σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου και να ανταποκριθούν καλύτερα στη διπλή διεύρυνση μεγέθους και αρμοδιοτήτων. Μεγάλης όμως αξίας είναι αυτή η απόφαση, κατά τη γνώμη μας, διότι στη σημερινή συγκυρία προφανώς, θα προκαλέσει τεράστια εξοικονόμηση στις εκλογικές δαπάνες. Η σύμπτωση δε, των δύο εκλογικών διαδικασιών, δημοτικών εκλογών και ευρωεκλογών δεν εξοικονομεί μόνο λειτουργικά έξοδα αλλά και τις δαπάνες των αντίστοιχων κομματικών προεκλογικών δραστηριοτήτων. Ας αναλογιστούμε αγαπητοί συνάδελφοι, ότι διαφορετικά και συμπτωματικά αυτό που επρόκειτο να συμβεί το 2014, θα ήταν να έχουμε τον Ιούνιο του 2014 ευρωεκλογές και πέντε μήνες μετά να έχουμε αυτοδιοικητικές εκλογές, για τους δήμους και για τις περιφέρειες. Στην πραγματικότητα, η σύμπτωση αυτών των δύο διαδικασιών θα διευκολύνει τη συμμετοχή στις ευρωεκλογές, που είναι ένα κρίσιμο θέμα για τη δημοκρατία αλλά και το ουσιαστικό νόημα αυτής της πανευρωπαϊκής εκλογικής αναμέτρησης και του ρόλου που εκ των πραγμάτων παίζει για το παρόν και το μέλλον του τόπου μας.
Για πρώτη φορά από τη σύστασή της, με την κωδικοποιημένη συγκέντρωση του συνόλου των αρμοδιοτήτων της δευτεροβάθμιας αυτοδιοίκησης, προχωρούμε στην μεταφορά νέων αρμοδιοτήτων από κάθε, χωρίς εξαίρεση, Υπουργείο προς την αιρετή περιφέρεια.
Από τον τομέα ευθύνης του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, μεταφέρεται στις περιφέρειες το σύνολο των αρμοδιοτήτων που αφορούν τον περιφερειακό προγραμματισμό και την ανάπτυξη και ιδίως τη διαχείριση, τον έλεγχο και την εφαρμογή των αναπτυξιακών παρεμβάσεων που οριοθετούνται από το ΕΣΠΑ, για την προγραμματική περίοδο 2007-2013, καθώς και την κατάκτηση των περιφερειακών, επιχειρησιακών προγραμμάτων.
Από τον τομέα ευθύνης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μεταφέρεται στις περιφέρειες η κατάρτιση πολυετών περιφερειακών αναπτυξιακών προγραμμάτων για την γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία καθώς και η άσκηση βεβαίως εποπτείας επί των ΓΟΕΒ, των Γενικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, του αρδευτικού οργανισμού Στυμφαλίας και του οργανισμού Κωπαΐδας. Έτσι μεταφέρεται σειρά αρμοδιοτήτων σχετικών με τη διοίκηση, τη διαχείριση και την εκμετάλλευση εν γένει υδάτων ιχθυοτρόφων κ.λπ. Επίσης μεταφέρεται στους δήμους, η ευθύνη εποπτείας των Τοπικών Οργανισμών Εγγείων Βελτιώσεων, τον ΤΟΕΒ.
Από το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, μεταφέρεται στις περιφέρειες η άσκηση τομέως αρμοδιοτήτων, που αναφέρονται στην προστασία και διαχείριση των υδάτων. Μεταφέρονται αρμοδιότητες σχετικά με τις άδειες ίδρυσης, λειτουργίας και εγκατάστασης μηχανολογικού εξοπλισμού, λατομείων, αδρανών υλικών κ.ο.κ..
Από το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, μεταβιβάζεται η άσκηση σειράς αρμοδιοτήτων, που αφορούν στη χορήγηση αδειών για διεθνείς μεταφορές επιβατών, στο πλαίσιο σχετικών κανονισμών της Ε.Ε..
Από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μεταβιβάζονται στις περιφέρειες, μέσα στα δύο πρώτα χρόνια από την έναρξη εφαρμογής του νέου θεσμού, οι αρμοδιότητες του συνόλου των δημοσίων υγειονομικών περιφερειών της χώρας, οι γνωστές σε όλους μας ΔΥΠΕ, καθώς και η χορήγηση αδειών προς άσκηση επαγγέλματος κοινωνικού λειτουργού, αρμοδιοτήτων σχετικών με τις δραστηριότητες του κοινωνικού συμβούλου, ελέγχου ιδρυμάτων ή μονάδων φροντίδας ηλικιωμένων, φορέων παιδικής προστασίας, καθώς και εφαρμογής προγραμμάτων προστασίας της μητέρας και των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Ο τομέας αρμοδιοτήτων, που αναφέρεται στις μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, ο οποίος είναι ενταγμένος στις ΔΥΠΕ, θα ασκείται μετά την πάροδο διετούς μεταβατικής περιόδου από τους Δήμους.
Από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τη Γενική Γραμματεία Ισότητας, προβλέπεται η σύσταση περιφερειακών πλέον Επιτροπών Ισότητας των Φύλων.
Από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, μεταβιβάζεται στις περιφέρειες εντός μεταβατικής περιόδου ενός έτους, η άσκηση εποπτείας επί των εθνικών αθλητικών κέντρων καθώς και η χορήγηση αδειών ίδρυσης και λειτουργίας ανωτέρων σχολών δραματικής τέχνης, χορού και κινηματογράφου. Στους Δήμους μεταβιβάζεται η άσκηση εποπτείας αθλητικών κέντρων, που εξυπηρετούν τοπικού χαρακτήρα ανάγκες. Επίσης, μεταβιβάζεται στους Δήμους η αρμοδιότητα χορήγησης αδειών ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών μουσικών ιδρυμάτων.
Από το Υπουργείο Παιδείας, Δια βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, μεταφέρεται η δυνατότητα κατάρτισης προγραμμάτων προς υποστήριξη της δια βίου μάθησης και θεμάτων που σχετίζονται με τη λειτουργία και τον καθορισμό εξειδίκευσης προγραμμάτων εκπαίδευσης, των δημόσιων ΙΕΚ. Επίσης, μεταβιβάζεται η αρμοδιότητα εκπόνησης και εκτέλεσης προγραμμάτων, τα οποία αφορούν θέματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και εκπαίδευσης ανηλίκων. Αρμοδιότητα κατάρτισης προγραμμάτων δια βίου μάθησης σε τοπικό επίπεδο, μεταβιβάζεται και στους δήμους. Επισημαίνεται σε αυτό το σημείο ότι, με ρητή πρόβλεψη στο νόμο, παρέχεται η δυνατότητα διαρκούς μεταβίβασης στις περιφέρειες και νέων αρμοδιοτήτων της Κεντρικής Διοίκησης και Νομικών Προσώπων, με Προεδρικά Διατάγματα που εκδίδονται, ύστερα από γνώμη της Ένωσης Περιφερειών με αντίστοιχη μεταβίβαση των οικονομικών πόρων.
Θα πρέπει να σας πω σε αυτό το σημείο, ότι στις περισσότερες περιπτώσεις που ακούσατε, εξαντλούνται τα όρια των συνταγματικών προβλέψεων, για τη μεταφορά αρμοδιοτήτων από το κράτος στην αυτοδιοίκηση. Όσον αφορά στο προσωπικό, τις συνενώσεις των δήμων των ΟΤΑ αλλά και τις μεταφορές των αρμοδιοτήτων στις περιφέρειες και στους δήμους, θα ακολουθήσει μετάταξη και στο αντίστοιχο προσωπικό. Οι υπάλληλοι που θα μεταταχθούν σε αντίστοιχες θέσεις των συνενούμενων ΟΤΑ θα διατηρήσουν, όπως είναι φυσικό, όλα τα εργασιακά και τα ασφαλιστικά τους δικαιώματα, που προβλέπει ο νόμος. Βεβαίως θα αξιοποιηθούν όπου υπάρχει ανάγκη, όλοι οι εργαζόμενοι με μια εξορθολογισμένη κατανομή του ανθρώπινου δυναμικού. Εκεί όμως, που στο τέλος αυτής της φάσης των εθελοντικών μετατάξεων, διαπιστωθεί ότι αλλού υπάρχουν κενές θέσεις και αλλού υπάρχει πλεονάζον δυναμικό, θα τεθεί σε εφαρμογή η άλλη διάταξη του νομοσχεδίου, που προβλέπει το καθεστώς των υποχρεωτικών μετατάξεων.
Όσον αφορά τη δημιουργία ενός εξ ολοκλήρου νέου συστήματος εποπτείας των ΟΤΑ, με το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, συστήνεται καταρχήν, αυτοτελής υπηρεσία εποπτείας των δήμων και των περιφερειών, ανεξάρτητη για πρώτη φορά από κάθε πολιτική επιρροή, η οποία θα εγκατασταθεί στις έδρες των επτά αποκεντρωμένων κεντρικών διοικήσεων. Θα είναι αυτή η αρχή εποπτείας, αρμόδια για τον έλεγχο νομιμότητας των πράξεων των ΟΤΑ αλλά βεβαίως και για τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών. Ο ελεγκτής νομιμότητας που προβλέπεται, είναι ανώτατος υπάλληλος, που η επιλογή του γίνεται αξιοκρατικά από το ΕΙΣΕΠ, Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Προϊσταμένων, τα μέλη του οποίου ,σας θυμίζω, ότι προέρχονται αποκλειστικά από το ΑΣΕΠ και το Συνήγορο του Πολίτη, ύστερα από πρόταση των επικεφαλής, χωρίς καμία εμπλοκή του εκάστοτε Υπουργού Εσωτερικών.
Στα καθήκοντα του ελεγκτή νομιμότητας, περιλαμβάνεται ο υποχρεωτικός έλεγχος νομιμότητας αποφάσεων των Δήμων και των Περιφερειών αλλά και των επιχειρήσεών τους. Σε περίπτωση δε που διαπιστωθεί ότι η απόφαση είναι παράνομη, αυτομάτως θα την ακυρώνει.
Με την εισαγωγή ενός νέου συστήματος ρυθμίσεων για τα οικονομικά των ΟΤΑ, επιχειρούμε επίσης με το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, να περάσουμε σε μια νέα εποχή. Πρώτον, η οικονομική κατοχύρωση των πόρων των ΟΤΑ, με τη σύνδεσή τους με τους πιο δυναμικούς πόρους, τον φόρο προστιθέμενης αξίας (ΦΠΑ), τον φόρο ακίνητης περιουσίας (ΦΑΠ), τον φόρο εισοδήματος αλλά και την εισαγωγή ενός νέου συστήματος οικονομικής διαχείρισης και ελέγχου του δανεισμού καθώς και ένα νέο σύστημα εξυγίανσης των υπερχρεωμένων δήμων.
Μια κρίσιμη καινοτομία του προγράμματος, αφορά στην εξυγίανση των υπερχρεωμένων δήμων. Σε δήμους, που αυτή τη στιγμή έχουν υπερβολικό δανεισμό ή άλλα αφανή χρέη, εισάγεται η διαδικασία εξυγίανσης βάσει ειδικού προγράμματος. Με την υπαγωγή στο πρόγραμμα, τίθενται για πρώτη φορά αυστηρά όρια στο δανεισμό των Δήμων, περιορίζονται οι προσλήψεις και παρακολουθείται το πρόγραμμα εξυγίανσης. Στις περιπτώσεις που η εξυγίανση δεν αφορά στο σύνολο του Δήμου, γιατί ο ένας που συνενώθηκε είναι υγιής εύρωστος και δεν χρωστά, δηλαδή, δεν είναι ζημιογόνος και ελλειμματικός, αλλά είναι μόνο μια από τις ενότητες που συνενώνονται, το πρόγραμμα εφαρμόζεται όχι για το σύνολο του νέου ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΟΥ Δήμου, αλλά για το συγκεκριμένο συνενούμενο υπερχρεωμένο δήμο, ενότητα του νέου ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΕΙΟΥ Δήμου. Για να μην υπάρξουν ξανά στο μέλλον περιπτώσεις δήμων που θα προβούν σε υπερβολικούς δανεισμούς με το προσχέδιο νόμου καθιερώνουμε αυστηρά πλέον όρια στα κριτήρια δανεισμού. Γιατί πέραν όλων των άλλων, σας θυμίζω, ότι οι υπερβολικοί αυτοί δανεισμοί, δεν έχουν αντίκτυπο μόνο στα χρέη του εκάστοτε ή του κάθε ενός δήμου, αλλά συνυπολογίζονται και στο δημόσιο χρέος της χώρας. Με το προσχέδιο νόμου, εισάγεται ένα νέο τριπλό σύστημα εποπτείας των ΟΤΑ. Πρώτον, το ελεγκτικό συνέδριο θα ασκεί προληπτικό έλεγχο στις δαπάνες, πλέον όλων των δήμων, ανεξαρτήτως πληθυσμού, όλων των δημοτικών επιχειρήσεων και όλων των περιφερειών και των επιχειρήσεων.
Θα διενεργεί η δικαιοσύνη, δηλαδή το Ελεγκτικό Συνέδριο τακτικό ετήσιο δειγματοληπτικό έλεγχο κατασταλτικού χαρακτήρα και αν χρειαστεί έκτακτο γενικό ή τμηματικό έλεγχο. Θα ασκεί επίσης γενικευμένο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σε κάθε σύμβαση την οποία συνάπτουν οι δήμοι, το ίδιο και οι περιφέρειες, αλλά το ίδιο και τα νομικά τους πρόσωπα καθώς και οι επιχειρήσεις τους. Επίσης, ο επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα έχει πλέον τη δυνατότητα αν διαπιστώσει αδράνεια σε ό,τι αφορά την είσπραξη εσόδων για πρώτη φορά να ορίζει ημερομηνία είσπραξης και να παρεμβαίνει, λαμβάνοντας όλα τα απαιτούμενα πειθαρχικά μέτρα. Σε περίπτωση δε, που θα διαπιστώνεται παρατεταμένη αδράνεια που θα οφείλεται σε δόλο ή βαριά αμέλεια των διοικούντων των δήμων ή των νομικών τους προσώπων των περιφερειών, θα έχει δικαίωμα να παραπέμψει πρώτον τους αιρετούς στην αρμόδια επιτροπή για καταλογισμό της ζημιάς που προξένησαν, δεύτερον τους υπαλλήλους στο Ελεγκτικό Συνέδριο για καταλογισμό της ζημιάς που αυτοί προκάλεσαν.
Με την εισαγωγή τώρα της μητροπολιτικής αυτοδιοίκησης στην Αττική και στη Θεσσαλονίκη. Με τη θέσπιση ενός νέου συστήματος ενδοδημοτικής αποκέντρωσης που φέρνει το δήμο κοντά στον πολίτη, που δίνει νέα υπόσταση στο χωριό και στη γειτονιά. Με νέους πόρους αρμοδιότητας αξιοποιείται ξανά ο όρος της κοινότητας, γιατί η κοινότητα είναι μια σημαντική έννοια είναι το κύτταρο, σε τελική ανάλυση των νέων ισχυρών δήμων που αναζωογονεί ο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ. Κύτταρα, τα οποία θα αποτελέσουν τα συστατικά στοιχεία και των μητροπολιτικών αυτοδιοικήσεων σε Αττική και Θεσσαλονίκη, οι οποίες θα έχουν ένα ευρύτατο φάσμα αρμοδιοτήτων που βεβαίως θα έχουν, όπως θα το διαπιστώσετε και θα το συζητήσουμε εκτενώς, είναι βέβαιο, μια σημαντική διαφορά γιατί στην Αττική θα έχουμε τη μητροπολιτική περιφέρεια Θεσσαλονίκης, ενώ στη Θεσσαλονίκη θα έχουμε την περιφέρεια κεντρικής Μακεδονίας με άσκηση μητροπολιτικών αρμοδιοτήτων από τη μητροπολιτική επιτροπή που θα αποτελεί μέρος της περιφέρειας της κεντρικής Μακεδονίας.
Η υπόθεση με τις κοινότητες και την επαναφορά ακόμη και αν θέλατε των όρων, αλλά και των ενισχυμένων αρμοδιοτήτων που θα δώσουμε σε αυτές. Είναι ένα κρίσιμο σημείο το οποίο αποτελεί και ένα ιδιαίτερο σκέλος του όλου εγχειρήματος γιατί πιστεύουμε ότι μέσα από αυτό, θα βοηθηθεί η προσπάθεια να πάρει ξανά υπόσταση το χωριό και η γειτονιά. Με αυτό το σχέδιο φιλοδοξούμε να θεμελιώσουμε μια νέα σχέση κράτους πολίτη, φιλοδοξούμε να φέρουμε το κράτος και την αυτοδιοίκηση πιο κοντά αλλά βεβαίως και στον πολίτη και όσο το δυνατόν να πετύχουμε την καλύτερη εξυπηρέτηση του. Κάθε αρμοδιότητα, κάθε εξουσία φροντίζουμε με το πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ, να πάει υπό αυτή την έννοια στο εγγύτερο σημείο για τους πολίτες. Για το λόγο αυτό σε κάθε συνενούμενο δήμο παραμένει το σύνολο των υπηρεσιών, ενώ βεβαίως προβλέπεται αντιδήμαρχος που θα μεριμνά για τις τοπικές υποθέσεις κάθε δήμου που συνενώνεται. Ενισχύεται η ενδοδημοτική αποκέντρωση με τη δημιουργία ενισχυμένων τοπικών και δημοτικών κοινοτήτων, στη θέση των σημερινών τοπικών δημοτικών διαμερισμάτων.
Επίσης, προωθούνται μια σειρά από καινοτόμες αλλαγές. Δημιουργούνται όπως έχετε ακούσει πιθανότατα οι περισσότεροι και οι περισσότερες, 1200 δημοτικά ηλεκτρονικά κέντρα εξυπηρέτησης πολιτών για να τοποθετηθούν σε κάθε χωριό, κάθε γειτονιά όπου σήμερα κάτι τέτοιο δεν υπάρχει, δεν λειτουργεί. Οι δήμοι συνιστούν ένα αυτοτελές γραφείο για την παροχή διοικητικής βοήθειας στο σπίτι, ένα πρόγραμμα που απευθύνεται σε άτομα που έχουν αντικειμενική αδυναμία προσπέλασης στους δήμους ή στα ΚΕΠ ή ευρύτερα στην εποχή της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Εισάγεται η έξυπνη κάρτα του δημότη και υλοποιείται έτσι δια μέσου των δημοτών, η έξυπνη κάρτα του πολίτη. Θεσμοθετούμε σε κάθε δήμο και περιφέρεια τον συμπαραστάτη, όπως είπαμε προηγουμένως του δημότη και της επιχείρησης στα πλαίσια του Συνηγόρου του Πολίτη. Ο συμπαραστάτης θα επιλέγεται με αυξημένη πλειοψηφία από τα δημοτικά συμβούλια, θα δέχεται καταγγελίες άμεσα θιγόμενων πολιτών και επιχειρήσεων, για ζητήματα διοίκησης δήμων και περιφερειών, αλλά και των νομικών τους προσώπων.
Θεσπίζεται και προτείνεται ένα νέο πλαίσιο για την καταστατική θέση των αιρετών που ενισχύει το ρόλο και πιστεύουμε και την αξιοπιστίας τους.
Με την συνολική τώρα επαναρύθμιση του καθεστώτος των επιχειρήσεων και των νομικών προσώπων των ΟΤΑ, που οδηγεί όπως ξέρετε στον περιορισμό τους κατά 65%, δηλαδή στην πραγματικότητα καταργούμε πάνω από 4000 επιχειρήσεις με ό,τι συνακόλουθο συνεπάγεται αυτή η εξέλιξη στις μετατάξεις του προσωπικού τους.
Με την εισαγωγή ενός πλαισίου λειτουργίας τοπικής αυτοδιοίκησης προσαρμοσμένο στις ανάγκες της νησιωτικότητας αλλά και της ορεινότητας γιατί πέραν όλων των άλλων υπάρχει και η ειδική θέση γι’ αυτές τις περιοχές που επιφυλάσσει το Σύνταγμα, επιχειρούμε να αντιμετωπίσουμε αυτές τις πολύ σημαντικά και ιδιαίτερες περιοχές της πατρίδας μας. Είναι σε όλους γνωστές οι πολλές δυσκολίες που υπάρχουν στις νησιωτικές περιοχές και στους ορεινούς όγκους της χώρας μας και νομίζω ότι ένα από τα θέματα συζήτησης στα οποία θα σταθούμε ιδιαίτερα είναι αυτές οι περιοχές. Προσπαθήσαμε να τις αντιμετωπίσουμε με έναν ενιαίο τρόπο έχοντας πλήρη επίγνωση τι είναι αυτό που χρειάζεται να δώσουμε και στα νησιά, αλλά και στους ορεινούς δήμους για να μπορέσουν να ανταποκριθούν στο ρόλο τους. Επίσης, εννοείται ότι υπό αυτή την έννοια θα παρασχεθεί κάθε είδους στήριξη που θα καταστεί αναγκαία, ώστε το εγχείρημα να λειτουργήσει απρόσκοπτα και αποτελεσματικά και στους νησιωτικούς και ορεινούς δήμους. Υπάρχει επίσης, κάτι το οποίο πρέπει να γνωρίζετε ότι ο τρόπος με τον οποίο ορίζονται τα νησιά δεν θέλει συζήτηση, ο τρόπος που ορίζονται οι ορεινοί δήμοι της χώρας είναι ένας τρόπος που επιλέξαμε να είναι ο πλέον και μόνος αντικειμενικός που υπάρχει. Είναι αυτός που προέρχεται απ’ την πρώην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ελλάδας, η οποία για όσους δε γνωρίζουν, έχει τοπογραφήσει κάθε δημοτικό διαμέρισμα, κάθε δήμου της χώρας και το έχει χαρακτηρίσει, σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά του, είτε ως πεδινό είτε ως ημιορεινό είτε ως ορεινό. Αυτό είναι που επιτρέπει με έναν απολύτως αντικειμενικό τρόπο να οριστεί το ποσοστό της ορεινότητας κάθε δήμου, ο οποίος προκύπτει σύμφωνα με την πρόταση, την οποία εισηγούμαστε. Εμείς με βάση επιστημονικά, αλλά και πολυπαραγοντικά κριτήρια, που ξεκινούν από χωροταξικά και καταλήγουν μέχρι τα κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, καταλήξαμε στο όριο ορεινότητας που πρέπει να θέσουμε για να έχουμε τη δυνατότητα οι δήμοι που προτείνουμε να είναι ως ορεινοί κάτω του ορίου των 10.000 κατοίκων. Αυτό το ποσοστό ορεινότητας αντικειμενικά προσδιορισμένο από την ελληνική στατιστική αρχή, όπως πλέον ονομάζεται, αποφασίσαμε να προτείνουμε να είναι το όριο του 50%. Γι’ αυτό και σε καμία από τις προτάσεις που έχουμε κάνει για τη σύσταση των ορεινών δήμων δεν θα βρείτε ορεινό δήμο, που σύμφωνα με την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία να προκύπτει ότι έχει ορεινότητα μικρότερη του 50%.
Τώρα τελειώνοντας κύριε Πρόεδρε και αγαπητέ συνάδελφε, να πω ότι ιδιαίτερη σημασία στο πρόγραμμα ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ έχει και η θέσπιση ενός νέου αναπτυξιακού προγράμματος του «προγράμματος Ελληνική Αρχιτεκτονική Δημόσιας Αρχιτεκτονικής Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης του προγράμματος Ελλάδα», στο οποίο με τη συμμετοχή της ίδιας της αυτοδιοίκησης θα αρθρωθούν δράσεις που θα συμβάλλουν με νέους όρους αναπτυξιακή επανεκκίνηση της χώρας. Αυτά τώρα τα 16 νομοσχέδια στην πραγματικότητα που έχουμε μπροστά μας, συγκροτούν τη νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης, αλλά και της αποκεντρωμένης κρατικής διοίκησης, τα οποία πέρα από την αιτιολογική έκθεση και έκθεση αξιολόγησης συνεπειών και ρυθμίσεων, συνοδεύονται και από το επιχειρησιακό πρόγραμμα για την εφαρμογή του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ. Ένα επιχειρησιακό πρόγραμμα η υλοποίηση του οποίου προβλέπεται να ξεκινήσει την επομένη της ψήφισης του νομοσχεδίου και βεβαίως, να φτάσει μέχρι και τους πρώτους μήνες της επόμενης χρονιάς.
Θα κλείσω με δύο λόγια για ένα θέμα, που δεν είναι λιγότερο σημαντικό όλων αυτών των μεγάλων θεσμικών αλλαγών που κατά τη γνώμη μας εισηγούμαστε και έχει να κάνει με τις εξοικονομήσεις του ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ. Οι δραστικές συνενώσεις επηρεάζουν και αυτό μπορεί εύκολα οποιοσδήποτε πολίτης της χώρας να κατανοήσει, το σύνολο της δομής και της λειτουργίας των ΟΤΑ και όπως είναι φυσικό οδηγεί σε σημαντική εξοικονόμηση πόρων. Για παράδειγμα, ο αριθμός των δημοτικών συμβούλων από 16.150 που είναι σήμερα περιορίζεται περίπου στους μισούς. Επίσης, οι 195 θέσεις αντινομαρχών αντικαθίστανται από τις μισές αντιπεριφερειαρχών, καθώς επίσης και οι 1496 σημερινοί νομαρχιακοί σύμβουλοι αντικαθίστανται από 703 περιφερειακούς συμβούλους. Συνολικά, οι περισσότερες από 50.000 θέσεις πολιτικού προσωπικού μειώνονται σε 25.000, μόνο δε από τη μείωση αυτών πραγματοποιείται εξοικονόμηση της τάξης του 60%. Την συνένωση των ΟΤΑ, όπως είπαμε ακολουθούν όπως ήταν φυσιολογικό και επόμενο, που συμβαίνει για πρώτη φορά και θεσπίζεται και τα νομικά πρόσωπα των δήμων από 6000 που είναι σήμερα, μειώνονται σε λιγότερο από 2000. Τα 60.000 περίπου μέλη των διοικήσεων των Δ.Σ. των δημοτικών επιχειρήσεων των ΟΤΑ μειώνονται κατά 40.000 και βεβαίως, φτάνουν σε έναν αριθμό περί τις 20.000 μέλη Δ.Σ. δημοτικών επιχειρήσεων. Όπως αντιλαμβάνεται ο καθένας και η καθεμιά, πρόκειται για την βαθύτερη διαρθρωτική αλλαγή σε έκταση τουλάχιστον στο χώρο της αυτοδιοίκησης, αλλά και όχι μόνο που έχει γίνει μέχρι σήμερα.
Συνολικά, η δομική αλλαγή του «Καλλικράτη» εξοικονομεί ορισμένες εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο, συνεισφέροντας εμπράκτως στα δημοσιονομικά μεγέθη της χώρας και, βεβαίως, στην δημοσιονομική της σταθεροποίηση, όπως ακριβώς αναμένεται το προσεχές διάστημα να πιστοποιηθεί και από την έκθεση του Γενικού λογιστηρίου του Κράτους. Συστήνεται και λειτουργεί σε κάθε δήμο, πρέπει να το πούμε και αυτό, Συμβούλιο Μεταναστών για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργεί το ζήτημα της μετανάστευσης.
Θεσπίζονται θέσεις αντιδημάρχων και αντιπεριφερειαρχών με αποκλειστικά τοπικές αρμοδιότητες. Διασφαλίζεται, έτσι, η εκ του σύνεγγυς μέριμνα για τα θέματα των συνενούμενων δήμων και νομαρχιών. Οι τοπικοί περιφερειάρχες, αντιπεριφερειάρχες, εκλέγονται άμεσα. Διασφαλίζεται, έτσι, η διεύρυνση της δημοκρατικής νομιμοποίησης, κατά τη γνώμη μας, της περιφέρειας αλλά βεβαίως και η πιο ισόρροπη κατανομή των εξουσιών. Με τίτλους προσπάθησα, αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι να σας περιγράψω ένα νομοσχέδιο το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε μία πρώτη συζήτηση στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, θα περιμένουμε όπως είπε και ο Πρόεδρος, στην εισαγωγή του και τις τελικές απόψεις, όπως θα διατυπωθούν και από το Συνέδριο της ΚΕΔΚΕ το οποίο πραγματοποιείται σήμερα και αύριο, και της ΕΝΑΕ τις επόμενες δύο μέρες, για να διαμορφώσουμε μετά και τις δικές σας παρατηρήσεις, βουλευτών και κομμάτων, το τελικό σχέδιο νόμου το οποίο θα καταθέσουμε προς ψήφιση στην αρμόδια διαρκή επιτροπή.
Θέλω, κλείνοντας, να επαναλάβω και να σας διαβεβαιώσω ότι όλες οι απόψεις οι οποίες περιέχονται στις διατάξεις αυτού του νομοσχεδίου από το άρθρο 1 που ορίζει όρια δήμων και περιφερειών, μέχρι και την τελευταία διάταξη, όχι απλώς τίθενται στη δική σας κρίση αλλά είναι ορθάνοιχτες στην βελτίωσή τους, μετά από δικές σας παρατηρήσεις και επισημάνσεις για συμπερίληψη θεμάτων και ζητημάτων που είτε έχουν διαφύγει, είτε πρέπει να αντιμετωπιστούν με έναν διαφορετικό τρόπο.
Ευχαριστώ πολύ.
