ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΔΗΜΗΤΡΗ ΡΕΠΠΑ ΣΕ ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΠΕΡΩΤΗΣΗ ΓΙΑ ΑΧΕΛΩΟ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ
Αθήνα, 4 Μαΐου 2010
ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΡΕΠΠΑΣ (Υπουργός Μεταφορών Υποδομών και Δικτύων): Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,είναι καλό και ευχάριστο ότι η Νέα Δημοκρατία δια των Βουλευτών της σήμερα προσεταιρίζεται τη μνήμη ενός μεγάλου πολιτικού όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, με αφορμή τη συζήτηση για ένα σημαντικό θέμα, που αφορά μία κρίσιμη για τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας περιοχή, όπως είναι η Θεσσαλία.
Θα ήθελα επίσης, να σχολιάσω ότι ο πρώτος εκ των επερωτώντων αναφερόμενος στα μέτρα, τα οποία αποφάσισε η Κυβέρνηση, θεώρησε ότι βρήκε μία καλή αφορμή για να αντιπολιτευτεί την Κυβέρνηση. Αναφέρθηκε στα δεινά, τα οποία έχει υποστεί αυτός ο τόπος μέσω πολέμων, κατοχής και άλλων κακουχιών, ξέχασε, όμως, να αναφέρει αυτό που είναι και το πιο πρόσφατο: τη λαίλαπα της πενταετούς διακυβέρνησης της χώρας από τη Νέα Δημοκρατία. Δεν έπρεπε να το παραλείψετε, είναι ακριβώς ο πιο κρίσιμος παράγοντας, ο οποίος έχει τη βαρύτατη ευθύνη για την κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει σήμερα η χώρα.
Είναι η δεύτερη επερώτηση εντός έξι μηνών, που κατατίθεται από την πλευρά της Νέας Δημοκρατίας για το ίδιο ζήτημα, το θέμα του Αχελώου. Ενώ για το θέμα αυτό μπορεί να πει κανείς ότι παρατηρείται τρόπω τινά μία στασιμότητα δοθέντος ότι έχει εκδοθεί απόφαση από το Τμήμα Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Ανωτάτου Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας, την οποία ασφαλώς οφείλουμε όλοι να σεβαστούμε. Μου κάνει εντύπωση γιατί εκφράζετε την απορία σας, γιατί αυτήν την περίοδο δεν εξελίσσονται οι εργασίες. Όμως, μέσα στο ίδιο το κείμενο της επερώτησής σας έχετε την απάντηση, την οποία έχετε γράψει εσείς.
Λέτε στην αρχή κιόλας του κειμένου: «Πρόσφατα, όμως, το Φεβρουάριο του 2010 -είναι η απόφαση η υπ’ αριθ. 141/2010- η Ολομέλεια του Τμήματος Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας έκανε δεκτή την αίτηση της Οικολογικής Οργάνωσης «WWF Ελλάς» και αποφάσισε την άμεση διακοπή όλων των εργασιών μεταφοράς νερού από τον Αχελώο, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων των έργων που έχουν ήδη ολοκληρωθεί».
Ποιο είναι το νόημα της επερώτησης για το ότι αυτή την περίοδο είναι σε εξέλιξη εργασίες στα διάφορα τμήματα προκειμένου να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί μερική εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου ποταμού; Ένα δεύτερο ερώτημα -και αυτά είναι ίσως από τα δύο πιο σημαντικά που θέτετε στην Κυβέρνηση από την πλευρά σας- είναι αυτό με το οποίο ζητάτε από την Κυβέρνηση να πάρει μία σαφή θέση.
Η Κυβέρνηση έχει σαφή θέση και την έχει δηλώσει σε κάθε ευκαιρία. Είμαστε υπέρ της συνέχισης του έργου. Με παρεμβάσεις κατασκευαστικού χαρακτήρα που έχουν φιλο-περιβαλλοντικό χαρακτήρα και περιεχόμενο, γιατί θέλουμε να επιτύχουμε τον άριστο συγκερασμό ανάμεσα στην εθνικά ωφέλιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την αντιμετώπιση του κινδύνου ερημοποίησης μιας μεγάλης περιοχής της χώρας, όπως είναι η Θεσσαλία.
Άλλωστε την απάντηση για τη θέση της Κυβέρνησης -θα μου επιτρέψετε να πω- επίσης, τη γνωρίζετε και την έχετε συμπεριλάβει στο κείμενο της επερώτησής σας, όταν σε μία παράγραφο αναφέρετε συγκεκριμένα ότι εκδόθηκε αυτή ή απόφαση του Διοικητικού Δικαστηρίου, στην οποία αναφέρθηκα πριν. Σημειώνετε, την επερώτησή σας διαβάζω: «Την ίδια ώρα οι Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις Λάρισας και Μαγνησίας, οι Τοπικές Ενώσεις Δήμων και Κοινοτήτων των νομών Τρικάλων, Λάρισας και Καρδίτσας, το ελληνικό δημόσιο και η Δ.Ε.Η. -η οποία ειρήσθω εν παρόδω ανήκει στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής- ζητούσαν να συνεχιστούν τα έργα».
Εσείς, στο κείμενο σας τα αναφέρετε αυτά. Γνωρίζετε, λοιπόν, ότι το ελληνικό δημόσιο έκανε παρέμβαση και ζήτησε να συνεχιστούν τα έργα. Προς, τι λοιπόν, εκφράζετε αυτή την απορία;
Το έργο αυτό, πραγματικά, όπως πολλοί αναφέρουν είναι ένα πολύπλευρο έργο. Ένα έργο ενεργειακό, υδρευτικό, αρδευτικό και τελικώς, πρέπει να είναι και ένα έργο περιβαλλοντικό. Τμήματα αυτού του έργου που έχουν κατασκευαστεί, μπορούν να λειτουργήσουν αυτοτελώς ως ενεργειακά έργα. Και να επιτύχουμε, πράγματι, να ενισχύσουμε το ενεργειακό δίκτυο της χώρας με αρκετές εκατοντάδες megawatt, πράγμα γνωστό εφόσον ολοκληρωθούν και τεθούν σε λειτουργία τα έργα αυτά.
Πρέπει, όμως, να είναι σαφές ότι η ολοκλήρωση του έργου αυτού δεν μπορεί να προηγηθεί εκείνου του απαραίτητου σχεδίου που ζητά το δικαστήριο -και θα μου επιτρέψετε να πώ και η κοινή λογική- για την ολοκλήρωση της εκπόνησης ενός Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης των Υδάτινων Πόρων, προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες της Θεσσαλίας, με έναν τρόπο ο οποίος λύνει το πρόβλημα στη συγκεκριμένη περιοχή, χωρίς όμως να γεννά άλλου είδους προβλήματα.
Αυτό, ακριβώς, το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Υδάτινων Πόρων που εμπίπτει στις αρμοδιότητες του Υπουργείου Περιβάλλοντος, αποτελεί αντικείμενο εκπόνησης από την πλευρά του Υπουργείου, αυτής της περιόδου. Έχει γίνει ήδη, δημοπράτηση προκειμένου Τεχνικός Σύμβουλος, να ολοκληρώσει το έργο αυτό. Είναι απαραίτητο, σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται από την σχετική Οδηγία 2000, με αριθμό 60.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν πρέπει να μιλάμε σαν να μην υπάρχουν, η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αφενός και αφετέρου η ρητή εντολή να εκπονηθεί αυτό το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης των Υδάτων. Από την πλευρά μας όμως, ενώ όλα αυτά είναι σε εξέλιξη δεν έχουμε αμελήσει. Αξιοποιούμε τον ενδιάμεσο χρόνο. Στόχος μας είναι και το δηλώνουμε ευθέως, προς κάθε κατεύθυνση να περιφρουρήσουμε το κεκτημένο το οποίο έχει δημιουργηθεί στην ευρύτερη περιοχή, με τις υποδομές που έχουν κατασκευαστεί. Αν τελικώς κριθεί, ποια είναι η ποσότητα που πρέπει να μεταφερθεί από τον Άνω Ρου του Αχελώου στην Θεσσαλία, να έχουμε προλάβει, ώστε οι υποδομές αυτές να είναι εκεί, να είναι λειτουργικές και να μην έχουν, εν τω μεταξύ, απαξιωθεί.
Θα ήταν τραγικό -πράγματι, αν τότε και ελπίζω το συντομότερο δυνατόν να αποφασιστεί κάτι τέτοιο, αφού επιτύχουμε απεμπλοκή του θέματος από το Συμβούλιο της Επικρατείας να αποφασιστεί η συνέχιση του έργου αυτού- να γίνουν επιπρόσθετες δαπάνες για να αποκαταστήσουμε ζημιές, τις οποίες εν τω μεταξύ θα έχουν υποστεί επειδή έχουν εγκαταλειφτεί, οι υποδομές που έχουμε δημιουργήσει στην ευρύτερη περιοχή.
Έχοντας υπόψιν, λοιπόν, τη δικαστική εμπλοκή και μιλώ με σεβασμό για το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας, τονίζοντας ότι το εθνικό συμφέρον, το δημόσιο συμφέρον και ηκοινωνική ανάγκη είναι κριτήρια πάρα πολύ σημαντικά, τα οποία πρέπει πάντοτε να λαμβάνονται υπόψιν, προκειμένου να σταθμίζονται όλα τα επιμέρους στοιχεία για μια σωστή απόφαση.
Πρέπει επίσης να πάρουμε υπόψιν ότι το έργο αυτό έχει χαρακτηριστεί έργο εθνικής σημασίας. Τα έργα τα οποία αφορούν στη μερική εκτροπή του Άνω Ρου του Αχελώου έχουν απαιτήσει μέχρι τώρα τη δαπάνη σημαντικών ποσών ύψους περίπου 350 εκατομμυρίων ευρώ. Αν σε αυτά προσθέσουμε τις δαπάνες που έχουν γίνει για την κατασκευή του φράγματος Μεσοχώρας από την Δ.Ε.Η. και άλλα πρόσθετα έργα, τότε το ποσό αυτό ξεπερνά τα 850 εκατομμύρια ευρώ. Περίπου, 180 εκατομμύρια ευρώ έχουν δαπανηθεί για την κατασκευή της σήραγγας εκτροπής.
Πρέπει επίσης, να λάβουμε υπόψιν μας -και τα θέτουμε αυτά, κύριες και κύριοι- τη μετρηθείσα ποσότητα υδάτων το χειμώνα, περίπου χίλια κυβικά μέτρα ανά ώρα, που αναλόγως της έντασης των βροχοπτώσεων στην περιοχή, επηρεάζει τα υπόγεια ύδατα τα οποία μπορεί να προκαλέσουν -όπως λένε οι ειδικοί- «Έκπλυση του συνδετικού υλικού», με συνέπεια τη λύση της συνοχής των πετρωμάτων, το μηδενισμό των μηχανικών χαρακτηριστικών του και τελικά, αυτό εγκυμονεί τον κίνδυνο της κατάρρευσης.
Επίσης, όλη αυτήν την περίοδο μας απασχόλησε -γιατί ασχολούμεθα με το έργο αυτό- παρά το ότι δεν είναι σε εξέλιξη οι κατασκευαστικές εργασίες. Πρέπει να πούμε ότι η μακρόχρονη ροή υδάτων επηρεάζει τα μέχρι τώρα μέτρα που εφαρμόζονται για την προστασία της σήραγγας εκτροπής του Αχελώου με συνέπεια τη μείωση ή και τον εκμηδενισμό της αποτελεσματικότητας τους. Η κατάσταση, αυτή, επιβαρύνεται, δοθέντος ότι τμήματα των έργων αυτών είναι εκτεθειμένα σε καιρικές συνθήκες για αρκετά χρόνια, κάποιες για δεκαετία.
Με αυτά τα δεδομένα αξιοποιούμε -όπως είπα- τον ενδιάμεσο χρόνο και προχωρήσαμε στην απόφαση για τη συγκρότηση μιας τριμελούς Επιτροπής εμπειρογνωμόνων διεθνούς κύρους. Συνεννοηθήκαμε γι’ αυτό με τη Διεθνή Αρχή Σηράγγων, προκειμένου έτσι να έχουμε τη γνώμη των ειδικών, η οποία πιστεύουμε ότι θα τεκμηριώσει και θα ενισχύσει την προσπάθεια που κάνουμε, ώστε το έργο αυτό να εξελιχθεί και να ολοκληρωθεί ως ένα έργο το οποίο είναι όπως είπατε ένα έργο υδρευτικό, αρδευτικό, ενεργειακό και φιλοπεριβαλλοντικό.
Στην Επιτροπή, αυτή, έχουμε απευθύνει συγκεκριμένα ερωτήματα -είναι επαναλαμβάνω διεθνείς προσωπικότητες, όχι Έλληνες, μας προτάθηκαν από τη Διεθνή Αρχή Σηράγγων- με στόχο να έχουμε σύντομα την άποψη τους, την οποία θα χρησιμοποιήσουμε επιπροσθέτως των άλλων επιχειρημάτων μας, ενώπιον κάθε δικαστικής ή άλλης αρχής.
Ζητήσαμε συγκεκριμένα μεταξύ των άλλων από τους ειδικούς να προσδιορίσουν τους κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε ολόκληρη τη σήραγγα εκτροπής και ειδικότερα, στο μη επενδεδυμένο τμήμα αυτής. Να αξιολογήσουν τον κίνδυνο κρισιμότητας που υπάρχει, όσον αφορά στην εγκατάλειψη και εν συνεχεία καταστροφή του έργου. Ζητούμε να μας πούνε ποιες είναι οι επεμβάσεις που πρέπει να εκτελεστούν, σήραγγα εκτροπής και ποιος είναι ο απώτερος χρόνος εκκίνησης των εργασιών υλοποίησης τους, χωρίς να υπάρχει κίνδυνος κατάρρευσης. Επίσης, ζητούμε να μας πουν αν κρίνουν σκόπιμη τη διαρκή άντληση των υδάτων στη σήραγγα, λόγω μη ολοκλήρωσης τελικής επένδυσης σε αυτήν.
Αυτά είναι θέματα τα οποία μπορούμε, εφόσον έρθουν οι απαντήσεις και είναι επιστημονικώς τεκμηριωμένες και ισχυρές- να τα αναδείξουμε, ώστε να ζητήσουμε έστω και για λόγους αυτοπροστασίας του κεκτημένου υποδομών που έχει δημιουργηθεί στην περιοχή, να έχουμε μια παρουσία και να κάνουμε τις αναγκαίες παρεμβάσεις.
Όσον αφορά, τώρα, στα επιμέρους θέματα τα οποία έχετε θέσει, πρέπει να σας πω ότι, πράγματι, στον Προϋπολογισμό του 2010, έχει προβλεφθεί και έχει εγγραφεί ένα ποσό 50 εκατομμυρίων ευρώ, όπως και στον Προϋπολογισμό του 2009, είναι διαθέσιμο από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων ώστε να αξιοποιηθεί αν χρειαστεί αυτό. Ελπίζω και θα αγωνιστούμε, να έχουμε αυτή τη δυνατότητα, τη χαρά να αξιοποιήσουμε αυτό το ποσό για έργα συνέχισης και ολοκλήρωσης των έργων εκτροπής του Άνω Ρου του Αχελώου.
Τα έργα τα οποία είναι στην περιοχή αυτή την ώρα -ας το πούμε έτσι, τα πιο σημαντικά- είναι η αποπεράτωση του φράγματος Συκιάς, είναι ένα έργο σε εξέλιξη με προϋπολογισμό, περίπου, 170 εκατομμύρια ευρώ. Είναι η σήραγγα εκτροπής που είναι ολοκληρωμένη με επένδυση στο ένα τρίτο του μήκους της με συνολικό προϋπολογισμό,178 εκατομμύρια ευρώ. Και είναι η κατασκευή της τελικής επένδυσης που μπορεί να γίνει στο υπόλοιπο τμήμα της σήραγγας -δεν έχει υπογραφεί η σχετική σύμβαση, παρά το ότι έχει επιλεγεί ο ανάδοχος- με προϋπολογισμό για το έργο αυτό να ανέρχεται στα 65 εκατομμύρια ευρώ. Επαναλαμβάνω, ότι εφόσον επιτύχουμε την απεμπλοκή, το έργο αυτό μπορεί αμέσως μετά την υπογραφή της σύμβασης, να αρχίσει να κατασκευάζεται.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, σύμφωνα με το συνταγματικό και κοινοτικό πλαίσιο, μέσα στο οποίο οφείλουμε όλοι να κινούμεθα, έχουμε θέσει τις προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να εκπληρούνται, προκειμένου από τη δική μας πλευρά να κάνουμε τις απαραίτητες τεχνικές εργασίες, ώστε να ολοκληρωθεί το έργο.
Είναι επιχείρημα υπέρ της προσπάθειάς μας το ότι μέχρι τώρα υπάρχει αυτό το έργο σε ένα κεκτημένο υποδομών -όπως το ανέφερα- καθώς επίσης το ότι ασχολούμεθα έτσι ώστε να υποστηρίξουμε αυτή την υποδομή να μην καταρρεύσει, να μην απαξιωθεί, πράγμα που πιστεύω ότι αποτελεί το καλύτερο μήνυμα για τους ανθρώπους της περιοχής ότι όχι μόνο δεν έχουμε εγκαταλείψει το έργο, αλλά ότι το έργο μας απασχολεί.
Θέλω επίσης να πω ότι ενώ έχουμε αυτή την ώρα τη στασιμότητα -όπως την ονόμασα- στο έργο αυτό, θα πρέπει ταυτοχρόνως να δώσουμε τις δικές μας θέσεις, όχι σε όλα, στα κρίσιμα όμως, στα καθοριστικά μεταξύ των δεκατεσσάρων προδικαστικών ερωτημάτων που έχουν τεθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας προς το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.
Δύο είναι τα πιο σημαντικά θέματα. Το πρώτο είναι αυτό, βάσει του οποίου το δικαστήριο πρέπει να αποφανθεί αν επιτρέπεται η μεταφορά υδάτων από μια περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού σε μια άλλη περιοχή λεκάνης απορροής ποταμού για λόγους όχι μόνο υδρευτικούς, αλλά και αρδευτικούς και άλλους.
Η θέση μας είναι σαφής. Εφόσον εξετάζεται η δυνατότητα μιας περιοχής και εξαντλούνται όλα τα μέσα και διαπιστώνεται ότι πράγματι ζωτικές ανάγκες ύδρευσης, άρδευσης δεν μπορούν να καλυφθούν, τότε όχι μόνο για λόγους ύδρευσης αλλά και για λόγους άρδευσης, αφού είναι απαραίτητο στοιχείο προκειμένου να παραμείνει ζωντανό και ενεργό ένα παραγωγικό δυναμικό σε μια περιοχή, θα πρέπει να επιτρέπεται η μεταφορά υδάτων από μια ΠΛΑΠ σε μια άλλη ΠΛΑΠ.
Το δεύτερο κρίσιμο ερώτημα είναι αν η μεταφορά αυτή, ακόμα και αν επιτρέπεται για λόγους που δεν αφορούν μόνο στην ικανοποίηση αναγκών ύδρευσης αλλά και άρδευσης ή άλλων σκοπών μπορεί να γίνει στην περίπτωση που η μεταφορά αυτή αφορά περιοχή χαρακτηρισμένη ως NATURA, όπως συμβαίνει στην περίπτωση του Αχελώου.
Λόγω της ευαισθησίας για περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί ως περιοχές NATURA, αντιλαμβάνεστε πως είναι καθοριστικό να επιτύχουμε μια απόφαση του δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία, ναι, για λόγους κοινωνικής ανάγκης, δημόσιου συμφέροντος, εθνικού συμφέροντος, για λόγους κάλυψης ζωτικών αναγκών για τους εργαζόμενους σε μια περιοχή, όπως εν προκειμένω, θα πρέπει να μεταφέρεται από μια περιοχή χαρακτηρισμένη ως περιοχή NATURA σε μια άλλη περιοχή, στην οποία συναντώνται έντονες και οξύτατες όλες αυτές οι ανάγκες, για τις οποίες μίλησα, το απαραίτητο υδάτινο δυναμικό.
Κυρίες και κύριοι, η ερώτηση δείχνει το ενδιαφέρον σας -σας τιμά αυτό και το αναγνωρίζω- για ένα θέμα, το οποίο γνωρίζω ότι απασχολεί τη Θεσσαλία και τους συμπατριώτες μας Θεσσαλούς. Μας απασχολεί όλους.
Και επειδή πολλά θέματα τίθενται με αφορμή τη συγκυρία για άλλα ζητήματα, θα μου επιτρέψετε να πω ότι πάνω από όλα ας σεβαστούμε -μέσα από τη διαφωνία μας- τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συνυπάρχουμε, να επικοινωνούμε και να συνεννοούμεθα στο πλαίσιο μιας συντεταγμένης πολιτείας.
Το πλαίσιο αυτό ορίζεται και με αποφάσεις των ανωτάτων δικαστηρίων, τις οποίες οφείλουμε να σεβαστούμε. Αυτό όμως που επίσης οφείλουμε και το αναγνωρίζω ότι αποτελεί δικό μας χρέος είναι να αναλαμβάνουμε κάθε σχετική πρωτοβουλία και να εξαντλούμε κάθε μέσο και κάθε δυνατότητα που έχουμε στη διάθεσή μας, ώστε τελικώς να επιδιώξουμε και να επιτύχουμε την έκδοση μιας απόφασης, η οποία είναι σύμφωνη με τα συμφέροντα της Θεσσαλίας και των Θεσσαλών, έτσι όπως τα εκθέσατε εσείς -με τον τρόπο σας- αλλά σας διαβεβαιώ έτσι όπως τα αντιλαμβανόμαστε και εμείς από τη δική μας πλευρά.
Ευχαριστώ πολύ κύριε Πρόεδρε.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα του ΠΑ.ΣΟ.Κ.)