Ο Υφυπουργός Εξωτερικών Δημήτρης Κούρκουλας ενημέρωσε την Ειδική Διαρκή Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, κατόπιν προσκλήσεως του Προέδρου της Επιτροπής Ιωάννη Τραγάκη για θέματα αρμοδιότητάς του. Κατά την εισαγωγική του παρέμβαση, ο Υφυπουργός εξέθεσε τις προτεραιότητες του τρέχοντος εξαμήνου.
Νέα αρχιτεκτονική της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Ιουνίου ασχολήθηκε με την αντιμετώπιση των θεσμικών ελλειμμάτων και αδυναμιών της αρχιτεκτονικής της ΟΝΕ. Είναι πλέον κοινή αντίληψη ότι υπάρχει ένα πρόβλημα αρχιτεκτονικής του ευρώ. Αυτό το αναγνωρίζουν όλοι πλέον και γι αυτό έχει αποφασιστεί να γίνει μία συζήτηση η οποία να οδηγήσει σταδιακά σε αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ΕΕ και της Νομισματικής Ένωσης.
Το συμβούλιο του Ιουνίου παράλληλα ασχολήθηκε με τη λήψη βραχυπρόθεσμων μέτρων κυρίως μέτρων που θα αποσκοπούσαν στο να ηρεμήσουν τις αγορές και τρίτον στην υιοθέτηση ενός αναπτυξιακού πακέτου μέτρων για την ανάθεση της ύφεσης και την ανάκαμψη των οικονομιών των κρατών μελών.
Ως προς την ολοκλήρωση της Νομισματικής Ένωσης, πιστεύουμε ότι πρέπει επειγόντως να προχωρήσουμε και υποστηρίζουμε τις προτάσεις για τη δημοσιονομική και Τραπεζική Ένωση, το οποίο σημαίνει φορολογική εναρμόνιση, ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, εγγύηση των τραπεζικών καταθέσεων στο σύνολο της ευρωζώνης, κοινή τραπεζική εποπτεία και μέσα για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών.
Σημαντικό, επίσης, ζήτημα, είναι να υπάρξει μια μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους, είτε αυτό είναι ευρωομόλογα, είτε είναι κάτι άλλο. Υπεβλήθη ένα πρώτο σχέδιο, μια έκθεση για την Οικονομική Νομισματική Ένωση η οποία κατά τη γνώμη μας κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Περιμένουμε τώρα την ενδιάμεση έκθεση που θα παρουσιάσει ο Πρόεδρος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου και θα περιλαμβάνει τους βασικούς στόχους για το μέλλον της ΟΝΕ. Πιστεύουμε ότι είναι απαραίτητος ένας χρονικά δεσμευτικός οδικός χάρτης για την ολοκλήρωση αυτού του εγχειρήματος.
Πιστεύουμε επίσης ότι η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σχετικά με την δυνατότητα αγοράς, από την δευτερογενή αγορά ομολόγων των χωρών που αντιμετωπίζουν πίεση στο κόστος δανεισμού, είναι πάρα πολύ σημαντική.
Επιπλέον, η περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όπως εξάλλου προτείνεται και από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλους διεθνείς οργανισμούς και κυβερνήσεις, θα μπορούσε να αποδειχθεί καθοριστική για την έξοδο της Ευρώπης από τη σημερινή κρίση. Λαμβάνοντας υπόψη τις νομικές δυσκολίες, θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά την πρόταση του Πρωθυπουργού της Ιταλίας κ. Μόντι, δηλαδή να αποκτήσει σταδιακά ο μηχανισμός EMS, τραπεζικές αρμοδιότητες.
Διαπραγματεύσεις για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ για την περίοδο 2013 - 2020.
Έχει προγραμματιστεί, η ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων για τα τέλη του 2012, επί Κυπριακής Προεδρίας, ώστε εντός 2013 να υιοθετηθούν οι νομοθετικές πράξεις που είναι αναγκαίες για την υλοποίηση του προϋπολογισμού. Το ΠΔΠ είναι πάρα πολύ σημαντικό για τη χώρα μας. Υπενθυμίζω ότι το ΠΔΠ περιλαμβάνει ένα κεφάλαιο για την καινοτομία, ένα άλλο για τη συνοχή και ένα τρίτο για τα αγροτικά. Ένα τέταρτο, που για πρώτη φορά μπαίνει στο προϋπολογισμό με αυτόν τον τρόπο, είναι αυτό της μετανάστευσης και της εσωτερικής πολιτικής που περιλαμβάνει και ένα κομμάτι που αφορά στις εξωτερικές σχέσεις και στην εξωτερική βοήθεια.
Ο προϋπολογισμός, λοιπόν, είναι σημαντικός διότι καθορίζει το δημοσιονομικό πλαίσιο της επταετίας αλλά και επειδή σηματοδοτεί τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕΕ για την επόμενη επταετία.
Οι διαπραγματεύσεις, όπως είπα, είναι μια από τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Ρομπάι, ανακοίνωσε ότι θα γίνει έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αφιερωμένο αποκλειστικά στο θέμα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου στις 22 και 23 Νοεμβρίου στις Βρυξέλλες με την ελπίδα και την ευχή, ότι εκεί θα μπορέσει να υπάρξει ομοφωνία. Επιτρέψτε μου να πω ότι η διαπραγμάτευση είναι πάρα πολύ δύσκολη. Το σημείο εκκίνησης δεν είναι καθόλου ευχάριστο, πιστεύουμε όχι μόνο για μας, αλλά για την ΕΕ για όσους πιστεύουν και θέλουν η Ένωση να έχει φιλόδοξους στόχους. Δυστυχώς ως σημείο εκκίνησης, έχει επικρατήσει η άποψη των κρατών μελών που συνεισφέρουν περισσότερα στον προϋπολογισμό, η οποία με λίγα λόγια είναι ότι εφόσον διανύουμε περίοδο λιτότητας και περιορισμού των κρατικών ελλειμμάτων, δεν μπορούν οι κυβερνήσεις οι οποίες μειώνουν δαπάνες από το δημόσιο τομέα στη χώρα τους, από την εκπαίδευση, από την υγεία δεν μπορούν παράλληλα να αυξάνουν τη συμβολή τους στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Επιτρέψτε μου να πω ότι εμείς και η πλειοψηφία των κρατών μελών, διαφωνούν ριζικά με αυτήν τη φιλοσοφική προσέγγιση για δύο βασικούς λόγους.
Πρώτον, πιστεύουμε ότι ο κοινοτικός προϋπολογισμός είναι κατ' εξοχήν αναπτυξιακός. 1€ το οποίο πηγαίνει σε επενδύσεις δημόσιων έργων μέσω της συνοχής, ξέρουμε ότι παράγει 3€ σε ανάπτυξη. Άρα εμείς πιστεύουμε ότι η αναγκαιότητα δημοσιονομικής προσαρμογής όλων των κρατών μελών δεν πρέπει να αγγίξει τον κοινοτικό προϋπολογισμό, διότι είναι αναπτυξιακός. Επιπλέον υπάρχει και ένα άλλο επιχείρημα. Ότι μιλάμε για έναν προϋπολογισμό που αντικατοπτρίζει το 1% του ΑΕΠ, τη στιγμή που οι κρατικοί προϋπολογισμοί των κρατών μελών είναι μεταξύ 30% και 40% του ΑΕΠ. Δυστυχώς, επαναλαμβάνω, οι χώρες οι οποίες συνεισφέρουν στον προϋπολογισμό, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ολλανδία, η Φινλανδία έχουν μια πολύ περιοριστική προσέγγιση και δεν συμφωνούν καν με την ήδη υποτιμημένη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία φέρνει το προϋπολογισμό ελάχιστα πάνω από το 1% του ΑΕΠ. Εμείς, βεβαίως, με πάρα πολλές άλλες χώρες έχουμε σύμπτυξη και μια ομάδα χωρών που ονομάζεται "φίλοι της συνοχής".
Διαφωνούμε ριζικά, δεν θα δεχτούμε κάτι τέτοιο και υποστηρίζουμε την αύξηση των πόρων, ιδίως στην πολιτική συνοχής.
Εάν υιοθετείτο η πρόταση της Επιτροπής και η μέθοδος κατανομής των πόρων, η Ελλάδα θα είχε σημαντικότατες απώλειες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η πίτα μένει η ίδια. Ουσιαστικά δεν υπάρχει αύξηση του προϋπολογισμού σε σχέση με την τρέχουσα επταετία, αλλά έχουμε 28 κράτη-μέλη, τα οποία ναι μεν εντάχθηκαν το 2004 και το 2007, αλλά ήταν ακόμα σε μεταβατική περίοδο, και δεν επωφελούνταν πλήρως από τη συνοχή. Έχουμε την ίδια πίτα, αντί για 15 έχουμε 28 χώρες και πάρα πολλές από αυτές τις χώρες, είναι πιο φτωχές από την Ελλάδα.
Εάν υιοθετούντο αυτές οι προτάσεις στη συνοχή, θα είχαμε απώλειες χρηματοδοτικών πόρων της τάξης του 40%. Σε ορισμένες δε περιοχές της χώρας, μεταξύ των οποίων και η Αττική, η οποία θεωρείται πλέον πλούσια περιοχή γιατί έχει μέσο όρο την τριετία 2008 – 2010 το 120% του κοινοτικού ΑΕΠ. Είμαστε και σε πολύ στενή συνεργασία με το Υπουργείο Ανάπτυξης και προωθούμε μια στρατηγική η οποία αποσκοπεί πρώτον, στο να μην ληφθεί υπόψη ως στατιστική βάση του πλούτου η τριετία 2008 – 2010, διότι αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα που θα ισχύσει το 2014. Ξέρουμε πολύ καλά ότι σήμερα το ΑΕΠ μας είναι πολύ πιο χαμηλό από αυτό του 2008, 2009 και 2010 και το 2014 ενδεχομένως θα είναι ακόμα χαμηλότερο. Γι αυτό ζητάμε κατ' εξαίρεση, να ακολουθηθεί μια άλλη μέθοδος ή να υπάρχει μια ρήτρα επανεξέτασης, ώστε να μην τιμωρηθεί η Ελλάδα για λόγους στατιστικούς και όχι πραγματικούς.
Δεύτερον, ζητάμε για τις περιοχές οι οποίες εξέρχονται από την ομάδα των φτωχών ή των μεσαίων και πάνε σε μια ανώτερη κατηγορία, όπως είναι η Αττική ή η δυτική Μακεδονία, να υπάρχει ένα δίχτυ ασφαλείας.
Σχετικά με την Κοινή Αγροτική Πολιτική.
«Εδώ και χρόνια έχει δρομολογηθεί η αναθεώρηση της ΚΑΠ, η οποία οδηγεί σε μείωση των απευθείας ενισχύσεων των αγροτών. Επιπλέον, υπάρχει το γεγονός ότι με την είσοδο των νέων κρατών μελών, στον αγροτικό πληθυσμό της ΕΕ, που ήταν 6 εκατ. πριν από τη διεύρυνση, έχουν προστεθεί άλλα 7 εκατ. Στην τρέχουσα δημοσιονομική περίοδο, υπολογίζεται ότι η Ελλάδα στην αγροτική πολιτική θα λάβει γύρω στα 17 δισ. Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, την οποία δεν έχουμε αποδεχθεί, υπάρχει φόβος αυτά τα 17 δισ. να μειωθούν σε 14 δισ. Υπάρχει και μεγάλη διαφωνία, όσον αφορά τους ίδιους πόρους.
Υπάρχουν προτάσεις της Επιτροπής για αναθεώρηση των ιδίων πόρων, την οποία εμείς υποστηρίζουμε ενθέρμως. Είμαστε αντίθετοι στις επιστροφές, αλλά ορισμένα κράτη μέλη και ήδη το Ηνωμένο Βασίλειο θα επιμείνουν μέχρι τέλους. Γι αυτό πιστεύουμε ότι η ΕΕ πρέπει να αποκτήσει ίδιους πόρους, για να σταματήσει και αυτή η συζήτηση, ότι έδωσα περισσότερο, άρα έχασα. Πρέπει να το δει κανείς συνολικά, τί κερδίζει μια χώρα και από την ενιαία αγορά, από την εσωτερική αγορά, από τις εξαγωγές κ.λπ.
Πολιτική Διεύρυνσης – Δυτικά Βαλκάνια, Τουρκία.
Η Ελλάδα συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στην πολιτική διεύρυνσης στα Δυτικά Βαλκάνια. Όπως ξέρετε η Κροατία θα γίνει κράτος μέλος την 1η Ιουλίου 2013. Τις ημέρες αυτές θα διαβιβαστεί και στη Βουλή η Συνθήκη Προσχώρησης για την επικύρωση της από το Ελληνικό Κοινοβούλιο. Η Τουρκία παραμένει μεν σε ευρωπαϊκή τροχιά, αλλά υπάρχει πλήρης στασιμότητα στις διαπραγματεύσεις. Οι διαπραγματεύσεις με την Ισλανδία εξελίσσονται ομαλά. Το Μαυροβούνιο είναι υποψήφια χώρα και ξεκίνησε τον Ιούνιο τη διαπραγματευτική διαδικασία. Η Σερβία κάνει αποφασιστικά βήματα και έχει ήδη χρηστεί ως υποψήφια χώρα. Το Υπουργείο Εξωτερικών έχει ήδη ανακοινώσει ότι μία από τις προτεραιότητες της Προεδρίας το 2014 θα είναι η προώθηση της ευρωπαϊκής πολιτικής. Βεβαίως, η προσέγγιση αυτή διέπεται σαφώς από την αρχή της περιφερειακής συνεργασίας και των σχέσεων καλής γειτονίας, που έχουν θεμελιώδη σημασία.
Επιμένουμε ότι οι σχέσεις καλής γειτονίας, είναι απαραίτητο συστατικό στοιχείο της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ. Το τονίζουμε ιδιαίτερα αυτό, σε σχέση με την ευρωπαϊκή προοπτική των Σκοπίων. Παράλληλα, η χώρα μας διαδραματίζει και πιστεύω ότι θα συνεχίσει να διαδραματίζει, ένα σημαντικό ρόλο στην ευρωπαϊκή πολιτική προς τις χώρες της βόρειας Αφρικής και της μέσης Ανατολής.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στις αραβικές χώρες είναι ιστορικής σημασίας και είναι μία περιοχή άμεσης γειτνίασης και ενδιαφέροντος για την Ελλάδα. Και θετικού και αρνητικού ενδιαφέροντος. Ήδη, είδαμε ότι με την κρίση στη Συρία υπάρχει μία θεαματική και ανησυχητική αύξηση του αριθμού πολιτών από τη Συρία, που προσπαθούν να μπουν παράνομα στη χώρα μας.
Ευρωπαϊκή πολιτική για τη Μετανάστευση και το άσυλο -Δουβλίνο 2.
Στο θέμα του ασύλου του «Δουβλίνου 2» και των Συμφωνιών επανεισδοχής των παράνομων μεταναστών, εμείς πιστεύουμε ότι στην παρούσα μορφή ο Κανονισμός του «Δουβλίνο 2» τιμωρεί τα κράτη-μέλη, τα οποία βρίσκονται στα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν ανταποκρίνεται στις παρούσες ανάγκες. Δεν υπάρχει κανένας αποτελεσματικός μηχανισμός αλληλεγγύης. Ζητάμε, λοιπόν, τροποποίηση του Κανονισμού. Δυστυχώς, οι ισορροπίες μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μας επιτρέπουν, ακόμη, να επιτύχουμε τον στόχο μας, αλλά θα συνεχίσουμε να το προσπαθούμε. Κυρίως, θα ξεκινήσουμε μία πολιτική, ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνάψει το ταχύτερο δυνατό συμφωνίες επανεισδοχής με όλες τις χώρες, που είναι χώρες εξαγωγής παράνομων μεταναστών. Θα επιμείνουμε στην τήρηση των συμφωνιών επανεισδοχής από τις τρίτες χώρες.
Προετοιμασία Ελληνικής Προεδρίας Α’ εξαμήνου 2014.
Έχουμε, ήδη, ξεκινήσει την προετοιμασία σε συντονισμό με τα άλλα δύο κράτη, που αποτελούν την τριάδα: η Ιρλανδία το πρώτο εξάμηνο του 2013, η Λιθουανία το δεύτερο και εμείς το πρώτο εξάμηνο του 2014. Έχουμε υποβάλει στη Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου ένα θεματολόγιο των δραστηριοτήτων του Συμβουλίου Υπουργών με όλες τις συνθέσεις τους για το εξάμηνο της Προεδρία μας. Στο έγγραφο αυτό έχουμε καταγράψει τα θέματα που κατά την εκτίμησή μας πρόκειται ή θα πρέπει να απασχολήσουν το Συμβούλιο Υπουργών. Βεβαίως, αυτό είναι ένα έγγραφο το οποίο θα ανανεώνεται και θα επικαιροποιείται συνέχεια.
Όπως είπα σε υπηρεσιακό επίπεδο και όχι σε πολιτικό ακόμη έχουμε εντοπίσει μερικούς τομείς που θα μπορούσαν να είναι προτεραιότητες για την Προεδρία: το ένα είναι η διεύρυνση με επίκεντρο τα δυτικά Βαλκάνια. Το άλλο είναι το άσυλο- μετανάστευση, με στόχο τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ των εταίρων και την ενεργοποίηση της πολιτικής προώθησης συμφωνιών επανεισδοχής με τρίτες χώρες. Αυτό είναι κάτι που εμείς για πρώτη φορά το βάζουμε σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τρίτον, η ανάπτυξη με έμφαση στους τομείς της Ναυτιλίας, του Τουρισμού και της Ενέργειας.
Σε ότι αφορά στις οργανωτικές πτυχές της προετοιμασίας μας, είναι αρκετά σημαντικές. Επεξεργαζόμαστε τον προϋπολογισμό της Προεδρίας. Πρόκειται για δύσκολη άσκηση, καθώς θα πρέπει να κινηθούμε στα σημερινά στενά δημοσιονομικά πλαίσια της χώρας μας, αλλά να διασφαλίσουμε και την επιτυχή άσκηση της Προεδρίας. Θα προσπαθήσουμε να βρούμε τις πιο φθηνές λύσεις. Τις επόμενες ημέρες θα συσταθεί η Μονάδα μέσα στο Υπουργείο Εξωτερικών, που θα αναλάβει αυτήν την οργανωτική προετοιμασία, που είναι πάρα πολύ σημαντική.
Απάντηση σε βουλευτή της Χρυσής Αυγής
Τέλος κατά τη δευτερολογία του ο Υφυπουργός, σε σχόλιο βουλευτού της Χρυσής Αυγής που επέκρινε την πολιτική της ΕΕ για την παροχή βοήθειας στην τουρκοκυπριακή κοινότητα και ζήτησε άμεσα μέτρα προκειμένου να τερματιστεί αυτή, ο κ. Κούρκουλας εξέφρασε την έκπληξή του για το αίτημα της βουλευτού. Διευκρίνισε ότι η ευρωπαϊκή βοήθεια αποφασίστηκε με σύμφωνη γνώμη τόσο της Ελληνικής όσο και της Κυπριακής Δημοκρατίας και ένα σημαντικό μέρος της κατευθύνεται σε δράσεις για την ανεύρεση αγνοουμένων της εισβολής το 1974, της συντήρησης πολιτιστικών μνημείων συμπεριλαμβανομένων εκκλησιών στα κατεχόμενα καθώς και για τη διάνοιξη διαβάσεων στη πράσινη γραμμή. Υπενθύμισε δε ότι η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση αφορά σε όλο το έδαφος του νησιού συμπεριλαμβανομένων των κατεχομένων εδαφών, πράγμα που αποτελεί σημαντική επιτυχία της Ελληνικής και Κυπριακής πλευράς.»
