Οι ερωτώντες βουλευτές: Ευαγγελία Αμμανατίδου – Πασχαλίδου Αναστάσιος Κουράκης Ξανθός Ανδρέας Αμανατίδης Ιωάννης Χαραλαμπίδου Δέσποινα Γαϊτάνη Ιωάννα

13/8/2012 

ΕΡΩΤΗΣΗ

  Προς τoυς κ.κ. Υπουργούς:

 -Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων-Υγείας-Μακεδονίας & Θράκης

  Θέμα:  Σχετικά με την εισαγωγή και χρήση παράνομου ζιζανιοκτόνου σε ορυζοκαλλιέργειες στην Δυτική Θεσσαλονική και τις σοβαρές επιπτώσεις στις καλλιέργειες βάμβακος και στην δημόσια υγεία.

Σε αγροτεμάχια της περιοχής της Δυτικής Θεσσαλονίκης  εντοπίστηκαν εκτεταμένες ζημιές στα φυτά του βάμβακος, οι οποίες υπολογίζονται με βάση ανεπίσημες μέχρι στιγμής εκτιμήσεις σε τουλάχιστον 7.000 στρέμματα καλλιέργειας. Η καταστροφή οφείλεται σε προσβολή από το ορμονικό ζιζανιοκτόνο 2,4D (εστέρας).

Ο εστέρας έχει έγκριση από την ΕΕ για χρήση σε χειμερινά σιτηρά και σε θερμοκρασίες μέχρι 20^ο C, ενώ δεν είναι εγκεκριμένος για καλλιέργειες ρυζιού. Επιπλέον, στους περιορισμούς της χρήσης του προβλέπεται η θέση εφαρμογής  να απέχει από καλλιέργειες βαμβακιού και τομάτας τουλάχιστον 400 μέτρα. Στην περιοχή του Δυτικής Θεσσαλονίκης, όπου διατέθηκε το συγκεκριμένο ζιζανιοκτόνο, δεν υπάρχουν καλλιέργειες σιτηρών και βεβαίως οι θερμοκρασίες τον Ιούνιο και τον Ιούλιο ήταν πολύ πάνω από 30^ο C, ενώ σε καμία περίπτωση δεν διασφαλιζόταν η ζώνη προστασίας των 400 μέτρων.

Ο τρόπος  δράσης του εστέρα δικαιολογεί απόλυτα τις ζημιές που προκλήθηκαν στις βαμβακοκαλλιέργειες. Η υψηλή πτητικότητα του εστέρα σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν κατά τη διάρκεια του Ιουλίου , είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν ατμοί που συμπαρασύρθηκαν από τα ρεύματα αέρος και επικάθησαν πάνω στα φυτά βάμβακος προκαλώντας εκτεταμένες ζημιές.

Όπως προκύπτει από τα μέχρι τώρα δημοσιεύματα και όπως επιβεβαιώθηκε από την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το συγκεκριμένο ζιζανιοκτόνο προπανύλ που χρησιμοποιήθηκε στην καλλιέργεια ρυζιού εισήχθη παράνομα στην Θεσσαλονίκη από την Τουρκία, ενώ, το ορμονικό ζιζανιοκτόνο 2,4D (εστέρας) παράνομα χρησιμοποιήθηκε από τους ορυζοκαλλιιεργητές ως διαλύτης του προπανύλ.

Πέρα από τις καταστροφές στις καλλιέργειες, σημαντικές είναι και οι επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει το τοξικό νέφος στον ανθρώπινο οργανισμό. Μέχρι σήμερα όμως, καμία αρμόδια αρχή δεν έχει προχωρήσει σε οποιαδήποτε ενέργεια για την διερεύνηση τυχόν αρνητικών επιπτώσεων για την δημόσια υγεία.

Η ουσία εν λόγω ουσία (2,4-D) μπορεί να προκαλέσει σοβαρές συνέπειες στον ανθρώπινο οργανισμό. Μετά από άμεση έκθεση έχουν καταγραφεί ερεθισμός δέρματος, οφθαλμών, φάρυγγα και πνευμόνων, ίλιγγος, εμετοί, διάρροια, αδυναμία. Έχουν αναφερθεί επίσης αρθραλγίες, πονοκέφαλος, ζάλη, πυρετός, νευρολογικές διαταραχές, βλάβες στα νεφρά και το ήπαρ μέχρι και θάνατοι (Occupational Safet & Health Administration USA 1997). Μετά από μακρόχρονη έκθεση  σε 2,4 D έχει τεκμηριωθεί συσχέτιση με διαφόρων εντοπίσεων καρκίνους όπως λάρυγγα και ενδοκρινών οργάνων, ενώ παρατηρείται τάση συσχέτισης με καρκίνο του πνεύμονα, σαρκώματα και non-Hodgkin λεμφώματα.

Η ουσία αυτή ήταν άλλωστε βασικό συστατικό του Agent Orange που χρησιμοποιήθηκε από τον αμερικανικό στρατό στο Βιετνάμ με ανυπολόγιστες επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία των ανθρώπων, ενώ αποτελεί μέρος του μεταβολισμού των διοξινών.

Παρά τα παραπάνω δεδομένα το  2,4 D συνεχίζει να χρησιμοποιείται σε πολλές χώρες. Η χρήση του όμως έχει απαγορευτεί στις Σκανδιναβικές χώρες και συγκεκριμένα στη Σουηδία, Νορβηγία και Δανία.

Για ακόμα μία φορά, τόσο οι καλλιεργητές όσο και η δημόσια υγεία  αφήνονται έρμαια στα κυκλώματα των λαθρεμπόρων φυτοφαρμάκων, οι οποίοι λειτουργούν ως κράτος εν κράτη και λυμαίνονται εδώ και πολλά χρόνια την ελληνική ύπαιθρο. Δυστυχώς, είναι προφανές ότι οι ενστάσεις που είχε διατυπώσει ο ΣΥΡΙΖΑ στο νόμο 4036/2011, στον οποίο μεταξύ άλλων θεσμοθετείται και η συνταγογράφιση των γεωργικών φαρμάκων, επιβεβαιώνονται, καθώς ο νόμος αποδείχθηκε ότι ήταν αδύνατο να εφαρμοστεί, και επομένως, δεν εφαρμόζεται και η συνταγογράφιση που θα μπορούσε να περιορίσει το πρόβλημα.

Επειδή, η λαθρεμπορία αγροτικών φαρμάκων έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις

Επειδή, η ανεξέλεγκτη χρήση παράνομων φυτοφαρμάκων αποτελεί μέγιστη απειλή τόσο για τις καλλιέργειες όσο και για την υγεία των αγροτών, των κατοίκων της υπαίθρου και των καταναλωτών

Επειδή, το αγροτικό εισόδημα έχει συρρικνωθεί δραματικά και η καταστροφή των καλλιεργειών οδηγεί τους βαμβακοκαλλιεργητές στην εξαθλίωση με μαθηματική ακρίβεια

Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:

• Ποια μέτρα προτίθενται να λάβουν για την πάταξη της λαθρεμπορίας γεωργικών φαρμάκων και για τον περιορισμό της ανεξέλεγκτης χρήσης παράνομων σκευασμάτων;

• Προτίθενται να προχωρήσουν μέσω των αρμόδιων οργάνων σε εμπεριστατωμένους ελέγχους και παρακολούθηση των καλλιεργειών βάμβακος και γενικά των καλλιεργειών πέριξ των ορυζώνων όπου πραγματοποιήθηκαν οι ψεκασμοί, ώστε να εκτιμηθεί το ακριβές μέγεθος της καταστροφής; Ποια μέτρα  προτίθενται να λάβουν για την ανακούφιση των παραγωγών που επλήγησαν;

• Προτίθενται να προχωρήσουν σε ελέγχους και παρακολούθηση στην ατμόσφαιρά και στον περιβάλλοντα χώρο, ώστε να διαπιστωθεί εάν το τοξικό νέφος που εκλύθηκε από το ζιζανιοκτόνο έχει επιπτώσεις στην δημόσια υγεία;

• Προτίθενται να προβούν στις απαραίτητες ενέργειες ώστε να αποδοθούν οι ευθύνες και να βρεθούν οι υπαίτιοι για την χρησιμοποίηση του συγκεκριμένους ζιζανιοκτόνου 2,4 D σε καλλιέργειες πέραν αυτών που ορίζει η Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων (3/9/2010 Αριθμ. Πρ. 188132), στην οποία αναφέρονται σαφώς και αποκλειστικά τα χειμερινά σιτηρά ως πεδίο εφαρμογής;

• Προτίθενται να προχωρήσουν σε μια καμπάνια επιστημονικής ενημέρωσης των αγροτών για τους κινδύνους στη δημόσια αλλά και την προσωπική υγεία από τη μη ορθή χρήση των φυτοφαρμάκων;

• Προτίθενται να αναπτύξουν ένα ολοκληρωμένο δημόσιο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας με έμφαση στην πρωτογενή πρόληψη των νοσημάτων και στη Δημόσια Υγεία , ικανού να παρεμβαίνει αποτρεπτικά στους νοσογόνους παράγοντες του φυσικού και κοινωνικού περιβάλλοντος;

Οι ερωτώντες βουλευτές:

Ευαγγελία Αμμανατίδου – Πασχαλίδου

Αναστάσιος Κουράκης

Ξανθός Ανδρέας

Αμανατίδης Ιωάννης

Χαραλαμπίδου Δέσποινα

Γαϊτάνη Ιωάννα