ΟΜΙΛΙΑ
ΦΙΛΙΠΠΟΥ ΣΑΧΙΝΙΔΗΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΣΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
(1 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2010)Επιτροπή Απολογισμού και Γενικού Ισολογισμού του Κράτους και Ελέγχου Εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Κράτους με θέμα: Συζήτηση για την πορεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού κατά το δεκάμηνο Ιανουαρίου – Οκτωβρίου 2010
Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι
Πλησιάζουμε στο τέλος μιας χρονιάς που σημαδεύτηκε από δραματικά γεγονότα και σημαντικές ανατροπές. Η ελληνική οικονομία, αποδυναμωμένη από τη δημοσιονομική εκτροπή της περιόδου 2004-2009, αλλά και των πολιτικών επιλογών της περιόδου αυτής, βρέθηκε στη δίνη των κερδοσκοπικών επιθέσεων των αγορών και ταυτόχρονα, ήταν η χώρα μας η πρώτη η οποία βρέθηκε αντιμέτωπη με τις αδυναμίες και τις ελλείψεις στον αποτελεσματικό συντονισμό της οικονομικής πολιτικής εντός της ζώνης του ευρώ.
Οι θέσεις και προτάσεις που είχαμε εκφράσει από την Άνοιξη του 2010 και εν μέσω κλιμακούμενων πιέσεων από κερδοσκοπικές επιθέσεις εναντίον των ομολόγων της χώρας μας, για την ανάγκη ύπαρξης επαρκέστερου ευρωπαϊκού συντονισμού και την ανάγκη σύστασης ενός μόνιμου μηχανισμού στήριξης των χωρών που βρίσκονται αντιμέτωπες με κερδοσκοπικές επιθέσεις δικαιώθηκαν στο πέρασμα των μηνών, όταν πλέον έγιναν ορατές οι πιέσεις των αγορών και σε άλλες χώρες της ευρωζώνης.
Τα δικά μας προβλήματα όμως σε μεγάλο βαθμό είναι διαφορετικά από τα προβλήματα άλλων χωρών της ευρωζώνης. Προβλήματα που αφορούν ουσιαστικά όλο το εύρος της οικονομίας, της δημόσιας διοίκησης, του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας. Επομένως, ήταν κατανοητό σε όλους ότι ανεξάρτητα από τα προβλήματα με τα οποία βρεθήκαμε αντιμέτωποι όταν εκδηλώθηκε η κερδοσκοπική επίθεση εναντίον της χώρας μας, θα έπρεπε προ πολλού να είχαν αναληφθεί πρωτοβουλίες με τις οποίες θα αντιμετωπίζαμε καταρχάς το τεράστιο έλλειμμα ανταγωνιστικότητας. Αυτό κορυφώθηκε όταν το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών προσέγγισε το 14,5% του Α.Ε.Π., μέγεθος πρωτοφανές για τα μεταπολεμικά ιστορικά δεδομένα της χώρας μας. Και βέβαια, αυτό το έλλειμμα συνδυάστηκε με ένα τεράστιο δημοσιονομικό έλλειμμα, καθώς επίσης και με ένα έλλειμμα αξιοπιστίας. Όλα αυτά τα είχαμε θέσει πολύ πριν αναδυθεί η ανάγκη για προσφυγή στο μηχανισμό στήριξης τον περασμένο Μάιο.
Στο πλαίσιο του μηχανισμού αναλάβαμε συγκεκριμένες δεσμεύσεις, οι οποίες είχαν από τη μια πλευρά στόχευση να αντιμετωπίσουμε τα δημοσιονομικά προβλήματα προκειμένου να συγκρατήσουμε την ανεξέλεγκτη πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών και να επαναφέρουμε τα δημοσιονομικά μεγέθη σε μια τάξη. Παράλληλα, όμως, δεσμευτήκαμε για την επείγουσα εφαρμογή των αναγκαίων παρεμβάσεων και διαρθρωτικών αλλαγών που είχαν ως στόχο από τη μια μεριά να αποκαταστήσουν τις χρόνιες αγκυλώσεις και τις κακοδαιμονίες που αντιμετωπίζουμε και από την άλλη μεριά να διασφαλίσουμε ότι η ελληνική οικονομία θα επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που θα είναι διατηρήσιμοι. Διότι και στο παρελθόν είχαμε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, που όμως, όπως αποδείχθηκε από την εμπειρία, δεν ήταν διατηρήσιμοι.
Ο χρόνος που έχει τρέξει από την ημέρα που η χώρα μας προσέφυγε στο μηχανισμό στήριξης και ουσιαστικά, χάρη σε αυτό αποφύγαμε να προχωρήσουμε σε αυτό που κάποιοι σήμερα θεωρούν ότι είναι μια πολιτική επιλογή που υπήρχε ή υπάρχει στη διάθεσή μας - γιατί ακούω κάποιους να προτείνουν στάση πληρωμών και έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ - είναι μόλις 7 μήνες.
Ουσιαστικά είναι ένα χρονικό διάστημα εξαιρετικά βραχύ για να φανεί πλήρως η αποδοτικότητα, ειδικότερα, των διαρθρωτικών παρεμβάσεων που υλοποιούμε στην οικονομία. Ωστόσο, οι απαιτήσεις και οι προσδοκίες για επιτυχή αποτελέσματα είναι υψηλές και επείγουσες. Οι έλληνες πολίτες που καθημερινά βιώνουν τα αποτελέσματα της ύφεσης, απαιτούν οι κόποι και οι θυσίες τους να πιάσουν τόπο και το συντομότερο δυνατό να μπορέσουμε να βγούμε από την φάση της κρίσης και η οικονομία να σταθεί πάλι στα πόδια της.
Ποτέ άλλοτε η χώρα δεν ήταν υποχρεωμένη να προχωρήσει σε τόσο σημαντικές αλλαγές εντός ενός τόσο περιορισμένου χρονικού διαστήματος. Όπως γνωρίζετε, η πρόοδος της πολιτικής που εφαρμόζουμε εξετάζεται σε συνεχή ουσιαστικά βάση από τα υπόλοιπα μέρη που συμμετέχουν στον Μηχανισμό Στήριξης. Η ιδιαιτερότητα σε αυτήν την περίπτωση έχει να κάνει με τις σημαντικές επιπτώσεις της πορείας του προγράμματος οικονομικής πολιτικής, όχι μόνο εντός του στενού πλαισίου της χώρας μας αλλά και με τις επιπτώσεις του ως προς τις εξελίξεις και την αποκατάσταση της σταθερότητας στη ζώνη του Ευρώ. Τέλος, καθοριστικής σημασίας είναι και η επιτυχία μας αναφορικά με την επιστροφή της χώρας μας στις διεθνείς αγορές, γεγονός που θα σηματοδοτήσει την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης προς τη χώρα, την μείωση του κόστους δανεισμού σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα και την επαναφορά της ρευστότητας στην οικονομία σε φυσιολογικά επίπεδα. Διότι, κάθε φορά που γίνεται μια συζήτηση στη χώρα μας για τις προοπτικές ανάπτυξης, θα πρέπει να γίνει κατανοητό σε όσους μετέχουν σε αυτή, ότι εάν δεν αποκατασταθεί η δημοσιονομική τάξη στη χώρα, ουσιαστικά εάν η χώρα δεν αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου, δεν θα μπορέσει ούτε το τραπεζικό σύστημα να αποκτήσει πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου. Και εάν το τραπεζικό σύστημα δεν έχει πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου θα είναι πάρα πολύ δύσκολο να παίξει το ρόλο που είναι αναγκαίος την οικονομία, να χρηματοδοτήσει επενδυτικά σχέδια, επενδυτικές πρωτοβουλίες, για να μπορέσει η οικονομία να επανέλθει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Είδαμε ότι οι προσπάθειες μας στο μέτωπο αποκατάστασης της αξιοπιστίας της χώρας μας και παράθεσης ενός ρεαλιστικού σχεδίου δημοσιονομικής εξυγίανσης και επαναφοράς της χώρας σε βιώσιμη ανάπτυξη έχει αποφέρει τους πρώτους καρπούς. Έτσι, βλέπουμε ότι ο στόχος μας για επιστροφή στις αγορές κεφαλαίου εντός του 2011 είναι εφικτός. Υπενθυμίζω ότι το περιθώριο επιτοκίου των ελληνικών ομολόγων είχε καταγράψει σημαντική αποκλιμάκωση από το επίπεδο των σχεδόν 1000 μονάδων βάσης τον προηγούμενο Μάιο, στο επίπεδο των 660 μονάδων βάσης στα μέσα του Οκτωβρίου. Αυτό δεν αποτέλεσε αιτία για εφησυχασμό, γιατί οι αγορές έχουν ακόμα υπαρκτούς λόγους να παραμένουν επιφυλακτικές απέναντι στην πορεία της ελληνικής οικονομίας και την εξέλιξη του προγράμματος οικονομικής πολιτικής καθώς είναι πρακτικά αδύνατον να αναστραφούν οι αρνητικές προσδοκίες εντός τόσο μικρού χρονικού διαστήματος και να φανούν με πειστικά θετικά σημάδια από τις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές παρεμβάσεις μας. Αυτός ο στόχος δεν έχει αλλάξει, όμως η χώρα μας δεν ζει και κινείται απομονωμένη από τις διεθνείς εξελίξεις. Είτε το θέλουμε είτε όχι, τα δικά μας προβλήματα και ιδιαιτερότητες επηρεάζονται άμεσα και από τις γενικότερες τάσεις και τις δραματικές εξελίξεις που διαδραματίζονται στο χώρο της Ευρωζώνης. Η αβεβαιότητα για την Ιρλανδία, είδαμε πως ώθησε ανοδικά τις αποδόσεις των ομολόγων όλης της περιφέρειας της ζώνης του Ευρώ και μαζί με τις αποδόσεις των ομολόγων των άλλων χωρών, ανέβηκαν και οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, με αποτέλεσμα, τα περιθώρια επιτοκίου να διευρυνθούν.
Οι αγορές ήταν και παραμένουν επιφυλακτικές για να δουν πως θα εξελιχθούν οι γενικότερες εξελίξεις στην Ευρωζώνη και έτσι εμφανίζονται νευρικές και με μεγάλη μεταβλητότητα. Εν μέσω αυτών των εξελίξεων, αυτό που μπορούμε να κάνουμε και το κάνουμε με συνέπεια, είναι να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε για την υλοποίηση του προγράμματος οικονομικής πολιτικής. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού για το δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2010, το έλλειμμα του κρατικού προϋπολογισμού διαμορφώθηκε στα 17,3 δισεκατομμύρια ευρώ από 24,8 δισ., το αντίστοιχο χρονικό διάστημα το 2009 σημειώνοντας μείωση 30,2%. Η σημαντική μείωση του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού για την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2010 βασίζεται κατά κύριο λόγο σε μεγάλο περιορισμό των δαπανών, αλλά και στην αύξηση των εσόδων σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η μείωση αυτή αναλύεται περαιτέρω σε μείωση του ελλείμματος κατά 5,6 δισ. ευρώ από τον Τακτικό προϋπολογισμό και κατά 1,9 δισ. ευρώ στο έλλειμμα του Προγράμματος Δημοσίων επενδύσεων. Οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού στο δεκάμηνο διάστημα μειώθηκαν κατά 7,1%. Οι πρωτογενείς δαπάνες είναι μειωμένες κατά 11,2% έναντι ετήσιου στόχου μείωσης κατά 9%, ενώ οι τόκοι αυξήθηκαν κατά 5,5% έναντι ετήσιας πρόβλεψης για αύξηση κατά 7,6%. Η μείωση των πρωτογενών δαπανών οφείλεται κυρίως στον περιορισμό των δαπανών για Ασφάλιση και Περίθαλψη - μείωση κατά 1,5 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009 - των λειτουργικών και λοιπών δαπανών - μείωση κατά ένα δισ. ευρώ - καθώς και στην μείωση των αποδοχών και συντάξεων κατά 1,2 δισ. ευρώ.
Τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού αυξήθηκαν κατά 3,7% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του προηγούμενου έτους. Εδώ έχουμε ένα μεγάλο στοίχημα για να κερδίσουμε. Η βελτίωση της απόδοσης των εσόδων κατά το δεκάμηνο σε σχέση με το εννεάμηνο, οφείλεται κυρίως στην αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ από τον Αύγουστο του 2010 και μετά, όπου οι αυξήσεις ανά μήνα σε ετήσια βάση κινήθηκαν άνω του 10% και για τον Οκτώβριο ανήλθαν σε 15%. Αυτή η διαγραφόμενη τάση μας επιτρέπει να είμαστε συγκρατημένα αισιόδοξοι για ανάκαμψη των εσόδων κατά τους τελευταίους δύο μήνες του έτους λαμβάνοντας υπόψη και ότι αναμένουμε και την απόδοση μέτρων όπως της Περαίωσης ή οποία μέχρι στιγμής εξελίσσεται ικανοποιητικά, της είσπραξης φόρων ακίνητης περιουσίας που εκκρεμούν και της είσπραξης τελών κυκλοφορίας για το 2011.
Οι δαπάνες τέλος του ΠΔΕ είναι περιορισμένες κατά 24,6% και τα έσοδα του κατά 3,3% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Όπως γνωρίζετε το πρωτογενές έλλειμμα αποτελεί τον πυρήνα της δημοσιονομικής ανισορροπίας, καθώς τα υψηλά πρωτογενή ελλείμματα καθιστούν αδύνατη την συγκράτηση της δυναμικής του χρέους και την επιτυχία οποιαδήποτε πολιτικής δημοσιονομικής εξυγίανσης. Εντονότερη αποτυπώνεται η βελτίωση εάν εξετάσουμε το πρωτογενές έλλειμμα. Εκεί καταγράφεται σημαντική μείωση κατά 64% στο δεκάμηνο με το έλλειμμα να μειώνεται κατά 8,1 δισ. ευρώ. Αυτή η μείωση αναλύεται σε μείωση κατά 1,9 δισ. ευρώ από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και μείωση κατά 6,2 δισ. ευρώ του Ελλείμματος του Τακτικού Προϋπολογισμού.
Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας - και παρά το γεγονός ότι μιλάμε για την εκτέλεση του Κρατικού Προϋπολογισμού - ότι το τελικό αποτέλεσμα της Δημοσιονομικής εξυγίανσης θα κριθεί και στο μέτωπο της Γενικής Κυβέρνησης. Αυτό το είχαμε επισημάνει από τις πρώτες μέρες της διακυβέρνησης μας, ότι δηλαδή υπήρχε απόλυτη ανάγκη να μπει τάξη στους ανεξέλεγκτους και ζημιογόνους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και να αποτρέπεται η συσσώρευση ανεξέλεγκτων και κυρίως κρυφών χρεών. Για αυτό φέραμε και στη Βουλή το προηγούμενο καλοκαίρι το νόμο για τη Δημοσιονομική Διαχείριση και Ευθύνη, δημιουργώντας μια ουσιαστική πλατφόρμα εκσυγχρονισμού της Δημοσιονομικής Διαχείρισης συνολικά και προχωράμε με εντατικούς ρυθμούς στο μέτωπο της αρτιότερης διαχείρισης και ελέγχου των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης.
Τα αποτελέσματα της εκτέλεσης του προϋπολογισμού θα είχαν πολύ καλύτερες επιπτώσεις ως προς την επίτευξη των στόχων μας εάν δεν είχε μεσολαβήσει η πρόσφατη αναθεώρηση προς το χειρότερο των στοιχείων για το Έλλειμμα του 2009 από την Eurostat. Το γεγονός αυτό για ακόμα μια φορά επιβεβαιώνει τη βαριά κληρονομιά που άφησε στη χώρα η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας. Μια βαριά κληρονομιά που θα την συνοδεύει για αρκετά χρόνια. Αυτό θέτει μια νέα δυσμενέστερη αφετηρία για τη χώρα προκειμένου να πιάσει τους στόχους της καθώς το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης για το 2009 ανήλθε στο 15,4% του ΑΕΠ. Παρόλα αυτά όμως, ένα γεγονός παραμένει αδιαμφισβήτητο. Η Ελλάδα καταφέρνει τη μεγαλύτερη μείωση του ελλείμματος που έχει επιτευχθεί ποτέ στη χώρα και στην Ευρωζώνη. Το έλλειμμα από 15,4% του ΑΕΠ το 2009 στο τέλος του 2010 θα έχει μειωθεί κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες, ενώ η δέσμευση που είχαμε αναλάβει, ήταν να το μειώσουμε κατά 5,5 ποσοστιαίες μονάδες. Η εκτέλεση του προϋπολογισμού για το 2010, σε συνθήκες εξαιρετικά δύσκολες στο εξωτερικό και το εσωτερικό της χώρας, αποτελεί ουσιαστικό βήμα προς στην πορεία αποκατάστασης της οικονομικής ισορροπίας στη χώρα μας.
Δευτερολογία
Οφείλω να αναγνωρίσω ότι συζητήσεις σαν και τη σημερινή αυτόματα αναβαθμίζουν τις εργασίες της επιτροπής, γιατί πραγματικά τέθηκαν ερωτήματα τα οποία είναι πάρα πολύ χρήσιμα και για εμάς που μετέχουμε στις εργασίες της επιτροπής, αλλά και για τους πολίτες που παρακολουθούν τη συγκεκριμένη συζήτηση. Πέρα από τα ειδικά που αφορούν την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο δεκάμηνο, πολλοί από τους συναδέλφους, από όλες τις παρατάξεις, έθεσαν ερωτήματα τα οποία σήμερα είναι στο επίκεντρο του προβληματισμού όλων των πολιτών. Αισθάνομαι την ανάγκη να μιλήσω περισσότερο έξω από το διαδικαστικό κομμάτι που αφορά την πορεία εκτέλεσης του δεκάμηνου, γιατί πιστεύω ότι εδώ, δεν κάνουμε μια τεχνοκρατική συζήτηση, αλλά έχουμε και υποχρέωση να απαντήσουμε κατά έναν τρόπο πολιτικό σε κάποια ερωτήματα που τέθηκαν.
Ερώτημα πρώτο. Οφείλουμε να ασχολούμαστε με το 2009 ή όχι; Ο κ. Βορίδης είπε ότι ανεξάρτητα από το εάν η Ν.Δ. αποδέχεται το 15,4%, οι πολίτες έχουν αποφασίσει. Η Ν.Δ υποστηρίζει ότι οι πολίτες την έκριναν, άρα δεν ωφελεί να ασχολούμαστε καθόλου με το τι συνέβη πριν το 2009. Όμως, όλα τα μέτρα που πάρθηκαν του 2010 είναι παράγωγα του αποτελέσματος του 2009. Θα μπαίναμε στο μηχανισμό στήριξης εάν δεν είχε φτάσει το δημοσιονομικό έλλειμμα στο 15,4%;
Θέλετε να ακυρώσουμε την πραγματικότητα; Πιστεύετε ότι ένα ωραίο πρωινό η κυβέρνηση του ΠΑ.ΣΟ.Κ. αποφάσισε να κόψει μισθούς και συντάξεις, να μπει στο μηχανισμό επειδή δεν είχε κάτι καλύτερο να κάνει ή γιατί δεν είχε κάποια καλύτερη πρόταση να καταθέσει στους Έλληνες πολίτες; Επομένως, αντιλαμβάνομαι την αμηχανία και τον προβληματισμό των στελεχών της Ν.Δ. Κρατώ την τοποθέτησή σας, κ. Κιλτίδη και θέλω να σας συγχαρώ γιατί αναδείξατε και μια σειρά ζητημάτων πάνω στα οποία θα τοποθετηθώ, ότι δηλαδή υπήρχαν ευθύνες της Ν.Δ., διότι είτε δεν προσέτρεξε στον ελληνικό λαό για εκλογές όταν ξέσπασε η κρίση είτε γιατί δεν πήρε μέτρα. Νομίζω ότι αυτό που μπορεί να καταλογίσει κάποιος στη Ν.Δ., δεν είναι ότι δεν έκανε κάτι για να περιορίσει την παγκόσμια κρίση. Κανένας δε θα περίμενε από μια κυβέρνηση μιας τόσο μικρής χώρας, όπως η Ελλάδα, να κάνει κάτι που να έχει επιπτώσεις στο εξωτερικό.
Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο ιστορικά στην ελληνική οικονομία, ήταν της τάξης του 3 % και 4%, διευρυνόταν προς το 14% και δεν πήραν την παραμικρή πρωτοβουλία. Το έλλειμμα αυτό σηματοδοτεί ότι υπάρχει μια κρίση παραγωγικού προτύπου. Εγώ, να αναγνωρίσω τις ευθύνες ότι διευρύνθηκε από το 2001 μέχρι το 2004, δηλαδή μετά την ένταξη στη ζώνη του ευρώ, να αναλάβω τις ευθύνες που αναλογούν στις κυβερνήσεις του ΠΑ.ΣΟ.Κ.. Διευρύνθηκε όντως, αλλά υπήρχε τότε ένα επιχείρημα. Ότι για την διεύρυνση αυτή ευθύνεται κυρίως η διεξαγωγή των ολυμπιακών αγώνων και οι εισαγωγές που γίνονταν ενόψει της προετοιμασίας.
Μετά το 2004 όμως, η διεύρυνση αυτή συνεχίστηκε. Όταν, λοιπόν, διευρύνεται και φτάνει στο 15% και κανένας δεν φαίνεται να ανησυχεί και όταν όλοι ξέρουμε ότι σε μια νομισματική ένωση δεν υπάρχει πλέον κερδοσκοπική επίθεση στο νόμισμα - γιατί δεν έχεις εθνικό νόμισμα για να σου επιτεθούν και να το υποτιμήσεις - αλλά ο μόνος προειδοποιητικός δείκτης είναι το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και δεν παίρνεις κανένα μέτρο και καμία πρωτοβουλία, τότε υπάρχουν ευθύνες.
Είπατε προηγουμένως ότι δεν έχει ευθύνη η Ν.Δ. ή εν πάση περιπτώσει ότι ευθύνεται η διεθνής κρίση. Εδώ υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία. Οι δαπάνες της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του Α.Ε.Π. από το 2006 στο 44,8% πήγαν στο 53,1%. Δηλαδή έχουμε μια αύξηση της τάξης του 8,5% περίπου από το 2006 μέχρι το 2009. Για όλα αυτά ευθύνονται οι εξωτερικοί παράγοντες ή οι εκλογές; Οι εκλογές κόστισαν 240 εκατομμύρια. Δεν πρέπει να αποδίδεται στο κόστος των εκλογών η αύξηση των 8,5 ποσοστιαίων μονάδων του Α.Ε.Π.. Επίσης, τα έσοδα όχι μόνο δεν αυξήθηκαν, αλλά μειώθηκαν, διότι πήγαν από το 39% που ήταν το 2006 στο 37,8%. Το καταθέτω και αυτό στην επιτροπή. Αυτά δείχνουν το δρόμο της δημοσιονομικής εκτροπής, διότι αυτή η κρίση δεν έρχεται από τη μια μέρα στην άλλη, δεν αυξάνονται οι δαπάνες από τη μια μέρα στην άλλη. Ο δρόμος είχε χαραχθεί και φαινόταν προς τα πού πήγαινε το αμάξι.
Το ερώτημα, λοιπόν, το οποίο απευθύνω πολιτικά προς τη Ν.Δ. είναι γιατί ενώ έβλεπαν αυτές τις δυσκολίες δεν βγήκαν ξεκάθαρα να πουν στον ελληνικό λαό την αλήθεια; Σας υπενθυμίζω τη δήλωση που έκανε ο τότε Πρωθυπουργός της χώρας της Ν.Δ. τον Αύγουστο του 2007, όταν βγήκε από το Προεδρικό Μέγαρο είπε «ότι ήρθε η ώρα, εφόσον βγάλαμε τη χώρα από την επιτήρηση να καταρτίσουμε κοινωνικό προϋπολογισμό» και να δώσουμε στους πολίτες μέρισμα από τη διαδικασία δημοσιονομικής προσαρμογής που υποτίθεται ότι εφαρμόστηκε μέχρι το 2007. Αυτή ήταν η επιχειρηματολογία, να δώσουμε χρήματα, για να κάνουμε κοινωνική πολιτική και όχι αυτό που λέτε εσείς κ. Κιλτίδη ότι δηλαδή «θα έπρεπε ως Ν.Δ. να ενημερώσουμε τον πολίτη για τις δυσκολίες που υπάρχουν».
Εδώ, να αναγνωρίσω την ειλικρινή σας τοποθέτηση και να σας συγχαρώ για την άποψή σας. Έχουμε ένα νομοθετικό σώμα, όπου όλοι ενδιαφέρονται να νομοθετήσουν δαπάνες, χωρίς ποτέ να απαντηθεί το ερώτημα από πού θα έρθουν τα έσοδα για να πληρωθούν. Δεν άκουσα ποτέ κανέναν, σε οποιοδήποτε νομοσχέδιο να λέει ότι νομοθετούμε μια δαπάνη και ταυτόχρονα φροντίζουμε να αποκαταστήσουμε μια πηγή εσόδων. Εδώ γίνεται ακριβώς το αντίθετο. Οι περισσότεροι συνάδελφοι τοποθετούνται υπέρ της θέσπισης δαπανών και υπέρ της μείωσης των εσόδων. Εδώ έχουμε να κάνουμε με τον τετραγωνισμό του κύκλου, διότι όταν θεσπίζεις δαπάνες και ταυτόχρονα προτείνεις μέτρα για τη μείωση της φορολογίας, αυτόματα δημιουργείς διαρθρωτικά ελλείμματα. Εγώ προτείνω σε όλους τους βουλευτές - κ. Πρόεδρε το προτείνω επίσημα - να κάνουν, τουλάχιστον οι Βουλευτές της συγκεκριμένης Επιτροπής και της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, μια επίσκεψη στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, όπου εκεί να γίνει συζήτηση με τα στελέχη του ΓΛΚ για τα προβλήματα με τα οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι. Είναι εύκολο την ώρα που συζητάς να ικανοποιήσεις το αίτημα μιας ομάδας, η οποία είναι στην αυλή ή στα θεωρεία της Βουλής και ζητάει να βάλουμε αυτή τη διάταξη που τους ικανοποιεί. Μια τέτοια διάταξη κάθε φορά έχει ένα αποτέλεσμα που σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι μια δαπάνη της τάξης των 10 - 20 εκατομμυρίων και σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να είναι της τάξης του μισού ή του ενός και των δύο δισεκατομμυρίων.
Αυτές οι πρακτικές που ακολουθήθηκαν τα τελευταία 35 χρόνια είναι που οδήγησαν τη χώρα σε αυτό εδώ το σημείο. Έχουν ευθύνη και τα κόμματα της Αριστεράς. Κάποιος θα πει τι φταίνε τα κόμματα της Αριστεράς, αφού δεν κυβερνήσανε; Αυτά είναι που προσκομίζουν και στηρίζουν κάθε αίτημα το οποίο κατατίθεται και είναι αίτημα το οποίο συνεπάγεται δαπάνη, αλλά ποτέ δεν λένε από που θα χρηματοδοτηθεί η δαπάνη πέρα από το γενικόλογο «χτυπήστε το κεφάλαιο, φορολογήστε τους εφοπλιστές».
Εγώ λοιπόν απευθύνω δημόσια την πρόσκληση, όχι μόνο στους Βουλευτές της Επιτροπής, αλλά και στους Βουλευτές της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, να κάνουμε μια ειλικρινή συζήτηση στο ΓΛΚ με το στελεχιακό δυναμικό. Και να επικροτήσω και την έκκληση – αίτημα που απηύθυναν όλοι οι συνάδελφοι για την ταχεία συγκρότηση του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής. Εμείς πραγματικά πιστεύουμε αυτό που πολλοί λένε ότι με αυτό θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν εκείνα τα εφόδια που θα τους επιτρέψουν να αξιολογούν την πορεία της εκτέλεσης του προϋπολογισμού.
Τέθηκε και ένα άλλο ζήτημα «πάνω σε τι συζητάμε»; «Συζητάμε πάνω σε στοιχεία αξιόπιστα; Συζητάμε πάνω σε στοιχεία τα οποία ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα ή είναι εικονικά μεγέθη;». Απαντώ για πρώτη φορά έχουμε μια ανεξάρτητη στατιστική αρχή. Ο κ. Βορίδης έθεσε το ερώτημα εάν φτάνει αυτό. Έχουμε μια ανεξάρτητη στατιστική αρχή, η οποία, αυτή τη στιγμή φροντίζει για την βελτίωση της ποιότητας των στατιστικών στοιχείων που έχουμε. Δεύτερον, για πρώτη φορά τα στοιχεία της Ελλάδος έχουν εγκριθεί από την ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία χωρίς αστερίσκους. Να σας υπενθυμίσω πόσα χρόνια η Ελλάδα έχει να δει στατιστικά στοιχεία, χωρίς αστερίσκους; Αυτό, αν μη τι άλλο, είναι κάτι το οποίο πρέπει να αναγνωρίσουμε, όχι γιατί συμπίπτει η απάλειψη των αστερίσκων με τη δική μας θητεία στο υπουργείο οικονομικών, αλλά γιατί πραγματικά είναι μια κατάκτηση.
Αυτή τη στιγμή, για πρώτη φορά έχουμε στατιστικά στοιχεία, χωρίς αστερίσκους. Για πρώτη φορά στην ιστορία της ελληνικής δημόσιας διοίκησης τα στοιχεία τα οποία αφορούν τις υποχρεώσεις των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης αναρτώνται στη σελίδα του υπουργείου οικονομικών, όπου εκεί κάποιος μπορεί σε μηνιαία βάση να παρακολουθεί όλες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές που έχουν δημιουργηθεί, αλλά και όποιες νέες μπορεί να συσσωρεύονται.
Άκουσα προηγουμένως να λέει συνάδελφος της Ν.Δ. ότι υπάρχει μία άτυπη στάση πληρωμών, γιατί υπάρχουν 10 δισ. που δεν έχουν πληρωθεί. Εγώ, όταν λέγονται τέτοια πράγματα μέσα στη Βουλή καταθέτω πάντοτε το εξής ερώτημα: Μπορεί να φέρει κάποια στοιχεία από τα οποία να προκύπτει ότι υπάρχει μία άτυπη στάση πληρωμών ύψους 10 δισ.;
Κύριοι συνάδελφοι, εάν δεν εφαρμόσουμε όσα προβλέπονται μέσα στο μνημόνιο, ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι δεν πρόκειται να γίνει η εκταμίευση μιας δόσης από το πρόγραμμα των 110 δισ. Μια, λοιπόν, από τις υποχρεώσεις που έχουμε αναλάβει απέναντι στην τρόικα είναι πρώτον ότι καταγράφουμε όλες τις ληξιπρόθεσμες οφειλές και δεν μεταφέρουμε οφειλές από τη μια χρονιά στην άλλη, εκτός από αυτές που είναι μέσα στο όριο των 90 ημερών. Άρα, αυτή τη στιγμή δεν τίθεται ζήτημα για το εάν θα προσπαθήσω να κοροϊδέψω το Σώμα, όταν κάνουμε αυτή τη συζήτηση. Διότι εάν δεν τηρήσουμε όσα προβλέπονται, τότε ο κίνδυνος με τον οποίο θα βρεθούμε αντιμέτωποι είναι να στερήσουμε από τη χώρα τη δυνατότητα πρόσβασης στην επόμενη δόση.
Επομένως, επειδή ακούω να γίνεται συζήτηση για λογιστικές παρεμβάσεις στα στοιχεία, σας λέω ότι αυτή τη στιγμή τα στοιχεία μας δεν τα παρακολουθεί μόνο η Eurostat, το γενικό λογιστήριο, η ελληνική στατιστική αρχή, αλλά τα παρακολουθεί και η τρόικα, η οποία περιλαμβάνει και τις χώρες της Ε.Ε., αλλά και το διεθνές νομισματικό ταμείο. Όταν γίνεται στο Δ.Ν.Τ. η συνεδρίαση, για να αποφασιστεί εάν θα εκταμιευτούν τα χρήματα, συμμετέχουν χώρες εκτός Ευρώπης. Εάν λοιπόν η έκθεση προόδου που θα κατατεθεί αναφέρει ότι η Ελλάδα παραβιάζει τους όρους και τους κανόνες τους οποίους θα πρέπει να ακολουθήσουμε, δεν θα γίνει η επόμενη εκταμίευση.
Έχει βάλει ο κ. Λαφαζάνης ένα πολύ σωστό ερώτημα. Μόνο οι προμηθεύτριες εταιρείες των νοσοκομείων είχαν λαμβάνειν την ημέρα που ανέλαβα στο ΓΛΚ 6.5 δισ. ευρώ. Αυτή είναι η πραγματικότητα. Σας υπενθυμίζω την νομοθετική πρωτοβουλία με την οποία αποφασίστηκε ότι θα πληρωθούν όλες αυτές οι εταιρείες με ομόλογα. Αυτές τις ημέρες λοιπόν αρχίζουμε την έκδοση των ομολόγων για να αποπληρώσουμε τις εταιρείες που έχουν απαιτήσεις έναντι του ελληνικού δημοσίου μέχρι το 2009. Επιπρόσθετα, υπάρχει συμφωνία αυτή τη στιγμή με τον Υπουργό Υγείας, κ. Λοβέρδο, σε ό,τι αφορά τις υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν από τα νοσοκομεία στις εταιρείες που προμηθεύουν τα νοσοκομεία ότι θα αποπληρωθούν με μετρητά – όχι με ομόλογα – τα ποσά που συσσωρεύτηκαν από τον Ιανουάριο και μέχρι τον Σεπτέμβριο. Ο κ. Λοβέρδος θα τους καλέσει, θα τους ζητήσει να καταθέσουν μια έκπτωση για τα υλικά που έχουν πουλήσει στα νοσοκομεία και θα πληρωθούν με μετρητά.
Τέθηκε και το ζήτημα των επιστροφών των φόρων. Όταν αναλάβαμε, τον Οκτώβριο του 2009 είχε φτάσει η επιστροφή των φόρων στο συνολικό ποσό που είχε προϋπολογισθεί στον προϋπολογισμό για το 2009. Διαπιστώσαμε όμως ότι υπήρχαν προς πληρωμή συσσωρευμένες επιστροφές από το παρελθόν ύψους 1,4 δισ. Ο κ. Καράογλου στην προσπάθειά του να αποδείξει ότι εμείς έχουμε ευθύνη για τα πεπραγμένα των τριών μηνών του 2009, είπε ότι κάναμε λογιστικές αλχημείες αυτούς τους τρεις μήνες και έτσι έφτασε το έλλειμμα στο 15,4%. Μα, οι επιστροφές φόρου είχαν αγγίξει το σύνολο όσων είχαν προβλεφθεί από τον δικό σας τον προϋπολογισμό και υπήρχε 1,4 δισ. προς επιστροφή τα οποία δεν είχαν τακτοποιηθεί. Φταίει το ΠΑΣΟΚ για αυτό; Αναλάβαμε την ευθύνη στις 6 Οκτωβρίου του 2009 και μέσα σε 3 μήνες κληθήκαμε να υπογράψουμε 1,2 δισ. πληρωμές προς το ΙΚΑ πάνω από αυτά που είχαν προϋπολογισθεί. Και ερωτώ: Είχαμε ευθύνη για το γεγονός ότι το ΙΚΑ που όφειλε να δώσει συντάξεις μηνών Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου έπρεπε να πάρει 1,2 δισ. επιπρόσθετα από το γενικό λογιστήριο; Σκεφτείτε ότι το 1,2 δισ. είναι 0,5% του ΑΕΠ. Δηλαδή, τι ακριβώς προϋπολογισμός είχε κατατεθεί το 2009 που προέβλεπε ενίσχυση του ΟΑΕΕ με 300 εκατομμύρια; Στους 3 μήνες υποχρεωθήκαμε να δώσουμε 670 εκατομμύρια για να φτάσουμε στο 1 δισ. Υποχρεωθήκαμε να δώσουμε 1,2 δισ. για να μπορέσει να λειτουργήσει το ΙΚΑ. Και έρχεστε να μας φορτώσετε τους 3 μήνες διαχείρισης όταν αφήσατε απλήρωτες όλες τις δαπάνες για τους 3 τελευταίους μήνες;
Πάμε τώρα και στα υπόλοιπα ζητήματα που έχουν τεθεί. Με ρώτησε η συνάδελφός μου, κυρία Παπαθανάση, αν είχαμε την δυνατότητα να κάνουμε ένα ταξίδι στο χρόνο και να γυρίσουμε πίσω στο Γενάρη, και μας δινόταν η ευκαιρία να ξαναεπιλέξουμε τη στάση που θα τηρούσαμε τι ήταν αυτό στο οποίο θα δίναμε εκείνη την περίοδο σημασία;
Την εικόνα για την εξέλιξη, για την κατάσταση των πραγμάτων, την είχαμε αντιληφθεί έγκαιρα, κυρία Παπαθανάση. Αλλού ήταν το πρόβλημα. Ότι την προσλαμβάνουσα που είχε η χώρα μας δεν την είχε η Ε.Ε.. Εμείς εκείνο, το οποίο είπαμε έγκαιρα στην Ε.Ε. - και αυτό φάνηκε και από το γεγονός ότι τον Ιανουάριο, πήραμε μέτρα και πρωτοβουλίες που κατατέθηκαν και φάνηκαν μέσα από το πρόγραμμα σταθερότητας - είναι ότι πήραμε μέτρα και πρωτοβουλίες, αλλά τα επιτόκια δεν υποχωρούσαν.
Και εδώ, έρχομαι στο επιχείρημα του κ. Λαφαζάνη. Λέει ο κ. Λαφαζάνης για τις αγορές. Τι είπαμε εμείς; Μας έλεγαν ότι «βρίσκεστε αντιμέτωποι με τις αγορές, πρέπει να πάρετε μέτρα», «δεν πήρατε τα μέτρα της Ιρλανδίας και γι' αυτό οι αγορές σας τιμωρούν». Και πήραμε μέτρα με τον προϋπολογισμό, πρόσθετα μέτρα και με το πρόγραμμα σταθερότητας. Τι λέγαμε, όμως, εμείς στην Ε.Ε. τότε; Τους λέγαμε ότι υπάρχει ένα έλλειμμα στο συντονισμό της οικονομικής πολιτικής μέσα στην ευρωζώνη και αυτό πρέπει να το αντιμετωπίσετε. Είναι θεσμικό έλλειμμα, αν δεν το αντιμετωπίσει η ευρωζώνη, θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια κρίση πρωτοφανή.
Ταυτοχρόνως, όμως, πήραμε μέτρα και πρωτοβουλίες με το πρόγραμμα σταθερότητας, τον Ιανουάριο. Τα επιτόκια όμως συνέχισαν να ανεβαίνουν παρά τα μέτρα. Πότε αντέδρασε η Ε.Ε.; Πότε αντέδρασε η ευρωζώνη; Στις 3 Μαΐου.
Εδώ έρχομαι πλέον - και κλείνω με αυτό- στο θέμα, το οποίο τέθηκε από τη Ν.Δ. όλο αυτό το διάστημα. «Εσείς…», λέει, «…δεν κάνατε αυτά που έπρεπε. Διότι, αν τα είχατε κάνει, σαν την Ιρλανδία θα είχαμε μείνει απέξω». Βλέπω τώρα τη Ν.Δ. έχει ξεχάσει τι σημαίνει Ιρλανδία, έχει ξεχάσει το παράδειγμα της Ιρλανδίας, διότι δεν εξυπηρετεί πλέον την επιχειρηματολογία της. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Αδικείται ο ελληνικός λαός από τη χθεσινή ομιλία του Προέδρου της Ν.Δ., ο οποίος βγήκε και μίλησε για «ελληνική γλάστρα που ποτίζεται δίπλα στον ιρλανδικό βασιλικό».
Είναι αδικία να μιλάτε για «ελληνική γλάστρα». Οι Έλληνες πολίτες που υφίστανται τις συνέπειες της πολιτικής που ακολούθησε η Ν.Δ., δεν μπορούν να χαρακτηρίζονται από τον Αρχηγό της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης «γλάστρα». Δεν είναι «γλάστρα» ο ελληνικός λαός. Και το παράδειγμα, στο οποίο θέλατε να οδηγήσετε την Ελλάδα, είναι το παράδειγμα της Ιρλανδίας, το οποίο τώρα φαίνεται ότι δεν είναι παράδειγμα. Γιατί μας είχατε πει ότι η Ιρλανδία είναι το πρότυπο επειδή δανείστηκε έγκαιρα. Λέγατε ότι αυτό το οποίο έπρεπε να κάνουμε ήταν να κοροϊδέψουμε τους «κουτόφραγκους», να μη τους αποκαλύψουμε ποιο ήταν το πραγματικό έλλειμμα, να δανειστούμε μεγάλα ποσά και στο τέλος, αφού τα δανειστούμε, να βγούμε και να πούμε μετά ποιο ήταν το έλλειμμα. Έτσι θα λύναμε το πρόβλημα. Όμως είδατε ότι τελικά και η Ιρλανδία μπήκε στο μηχανισμό και ας είχε δανειστεί έγκαιρα. Όλα όσα είχατε πει στον ελληνικό λαό περί μηδενισμού του ελλείμματος μέσα σε δύο χρόνια, ήταν αβάσιμα, γιατί αν μπορούσατε να μηδενίσετε το έλλειμμα, δεν θα επικαλούσασταν στο παρελθόν εξωγενείς παράγοντες, την κρίση του 2007 και του 2008, θα μηδενίζατε τα ελλείμματα του 2007 και του 2008 και δεν θα έφτανε η χώρα στο σημείο, το οποίο έφτασε. Αυτή είναι η αλήθεια, κύριοι συνάδελφοι και η συνέχεια αυτής της συζήτησης, θα γίνει στην αυριανή συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων, όπου θα συζητήσουμε για τον προϋπολογισμό.
