Όργιο υπερτιμολογήσεων από τις πολυεθνικές στην Ελλάδα
ΣΥΖΗΤΗΘΗΚΕ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ
Επίκαιρη ερώτηση, των βουλευτών της Δημοκρατικής Αριστεράς, για την ακρίβεια στα είδη πρώτης ανάγκης και τις υπερτιμολογήσεις των πολυεθνικών εταιρειών, συζητήθηκε χθες στη βουλή. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ο βουλευτής Αχαΐας Νίκος Τσούκαλης αναφερόμενος στα αποτελέσματα των ελέγχων σε 10 ξένες και πολυεθνικές εταιρείες από την Γενική Γραμματεία Εμπορίου, ανέφερε πως με βάση τον έλεγχο και τις τιμοληψίες που έκανε το Ινστιτούτο Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών(ΙΕΛΚΑ) για τη διαμόρφωση τιμών αγαθών πρώτης ανάγκης στην Ελλάδα, Ισπανία και Αγγλία, αναδεικνύεται ότι στην Ελλάδα οι πολυεθνικές πωλούν τα προϊόντα τους ακριβότερα ως και 256%!
«Η πρακτική αυτή, τόνισε ο κ. Τσούκαλης, είναι γνωστή ως το «κόλπο» των μητρικών εταιρειών για την αποφυγή της υψηλής τιμολόγησης με την εμφάνιση ζημιών και «φουσκωμένων» τιμολογίων των προϊόντων τους προς τις θυγατρικές τους, οι οποίες με τη σειρά τους τα διαθέτουν στην λιανική με υψηλές τιμές. Με αυτή τη μέθοδο, με αυτή τη διαδικασία της αισχροκέρδειας, της έλλειψης ελέγχων, ουσιαστικά οδηγείται ο Έλληνας πολίτης βαθύτερα στην απόγνωση, στην απελπισία και ουσιαστικά στην ανέχεια».
Στην απάντησή του ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Σωκράτης Ξυνίδης, παραδέχτηκε την ύπαρξη του προβλήματος και περιέγραψε τα μέτρα που λαμβάνει το υπουργείο για την αντιμετώπισή του. Ο κ. υφυπουργός ανέφερε πως υπάρχουν στοιχεία όπου αναλύονται οι τιμές μεγάλου γερμανικού πολυεθνικού ομίλου στο λιανεμπόριο που οι τιμές του έχουν μεγάλες διαφορές στη Γερμανία και τη Βουλγαρία σε σχέση την Ελλάδα. Με βάση αυτή τη στοιχειοθέτηση και μελέτη που έχει γίνει, θα ελεγχθεί η συγκεκριμένη εταιρεία για την τακτική που ακολουθεί και ήδη έχει σχηματιστεί και φάκελος με εντολή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου, προκειμένου να δούμε αν υπάρχει τέτοιου είδους πρακτική κατέληξε ο κ. Ξυνίδης.
Το πλήρες κείμενο της συζήτησης έχει ως εξής
ΝΙΚΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ
Κύριε Υπουργέ, όταν καταθέσαμε την ερώτηση (28-12-2011) οι τέσσερις Βουλευτές της Δημοκρατικής Αριστεράς, είχαμε υπόψη μας τα στοιχεία που είδαν το φως της δημοσιότητας στις 23 και 24 Δεκεμβρίου τα οποία παρουσίαζαν τα αποτελέσματα ελέγχου της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και του Ινστιτούτου λιανεμπορίου καταναλωτικών αγαθών σε δέκα ξένες πολυεθνικές εταιρείες βάσει τιμοληψιών που έγιναν σε Ελλάδα, Ισπανία και Αγγλία και προέκυπταν τα εξοργιστικά στοιχεία υπερτιμολόγησης –για να μην πω αισχροκέρδειας- προϊόντων που πωλούνταν στην Ελλάδα μέχρι και 256% περισσότερο από την εγχώρια αγορά.
Δεν φανταζόμασταν τότε πόσο επίκαιρη θα είναι σήμερα η ερώτηση, μετά τα τελευταία στοιχεία που δώσατε, κύριε Υπουργέ, σε σχέση με τις τιμολογήσεις προϊόντων για περισσότερα από πεντακόσια προϊόντα, σε πέντε χώρες της Ευρώπης και όπου αποκαλύφθηκε πραγματικά το πάρτι αισχροκέρδειας που διενεργείται στη χώρα. Τότε είχαμε ζητήσει να μας πείτε –και αυτό ζητάμε και σήμερα-με ποιον τρόπο σκοπεύετε να ελέγξετε το άθλιο παιχνίδι αυτών των εταιρειών μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών, όπου καταφέρνουν και φτάνουν στη χώρα τα προϊόντα με τέτοια υπερκοστολόγηση και υπερτιμολόγηση.
Περιγράφουμε, κύριε Υπουργέ, μία από τις μαύρες πτυχές των κοινωνικών πολιτικών και οικονομικών πολιτικών που ασκήθηκαν στη χώρα. Μιλάμε για μία πτυχή τριτοκοσμικού κράτους που σήμερα όπου γονατίζει ο Έλληνας πολίτης και η ελληνική κοινωνία, μετά από τη συμπίεση των εισοδημάτων, παρουσιάζεται σαν ένα από τα κρισιμότερα που χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης. Επειδή δεν έχω άλλο χρόνο, θα αναφέρω κάποια επιπλέον στοιχεία στη δευτερολογία μου. Περιμένω όμως, την απάντησή σας.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Σωκράτης Ξυνίδης έχει το λόγο.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΞΥΝΙΔΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας): Ευχαριστώ κι εγώ.
Θα προσπαθήσω και στις δύο τοποθετήσεις μου να δώσω όσο περισσότερες απαντήσεις γίνεται για ένα τόσο μεγάλο θέμα. Κύριε Τσούκαλη, θα θυμάστε ότι το θέμα αυτό αναδείχθηκε για πρώτη φορά, όταν συζητούσαμε το νομοσχέδιο της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου στην αρμόδια Επιτροπή και τότε βεβαίως βάλαμε κι εμείς αυτό το θέμα και σας κάναμε και κάποιες πρώτες ανακοινώσεις. Επίσης, όλα αυτά τα στοιχεία, όπως και προς τιμήν σας είπατε, είναι δικά μας στοιχεία γιατί ξέρετε ότι πάρα πολλοί δημοσιεύουν ερωτήματα και κάνουν αρθρογραφία τον τελευταίο καιρό με βάση στοιχεία, μόνο που ξεχνούν να πουν ότι αυτά τα στοιχεία είναι στοιχεία των μελετών που εμείς οι ίδιοι κάνουμε και θέτουμε υπ’ όψιν και του καταναλωτικού κοινού και όλων των παραγόντων της αγοράς.
Τίθεται λοιπόν, το ερώτημα, γιατί τα κάνουμε όλα αυτά. Γιατί θέλουμε να βρισκόμαστε σε θέση άμυνας και να λέμε: τι κάνετε εσείς με όλα αυτά; Το κάνουμε γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικό σε αυτή τη χώρα να αντιληφθούμε το πού βρίσκεται ενδεχομένως το πρόβλημα της λειτουργίας της εφοδιαστικής αλυσίδας και της αγοράς, προκειμένου να δώσουμε και τις κατάλληλες απαντήσεις. Κι αυτές οι απαντήσεις δεν μπορούν να δοθούν μονοσήμαντα από μία πολιτική ηγεσία ενός Υπουργείου, αλλά θέλει κοινή συνειδητοποίηση απ’ όλους και από τον καταναλωτή του τι ακριβώς συμβαίνει για να δούμε και πώς ακριβώς λειτουργεί η αγορά.
Αυτό λοιπόν, το οποίο εμείς είπαμε κατ’ αρχήν, είναι ότι φαίνεται –παρότι για πολλούς είναι προφανές- ότι υπάρχει μία άμεση σχέση μεταξύ αυτής της διαδικασίας των ενδοομιλικών συναλλαγών με βάση τις τελικές τιμές στο λιανεμπόριο. Άρα, θα έπρεπε γι’ αυτόν το λόγο να μπορέσουμε να δούμε αν αυτή η διαδικασία των ενδοομιλικών συναλλαγών –που είναι δηλαδή, η σχέση μεταξύ μητρικών και θυγατρικών εταιρειών με μεταφορά των κερδών ανάλογα με το πού τους συμφέρει για αποφυγή φορολόγησης στην Ελλάδα- είναι πράγματι το βασικό ζητούμενο που ανεβάζει τις τιμές και ενδεχομένως ενέχει και φοροδιαφυγή των εταιρειών αυτών στη χώρα μας.
Γι’ αυτόν το λόγο λοιπόν, από το 2010 ξεκινήσαμε μία μεγάλη διαδικασία επιμόρφωσης μέσα στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου, διότι είναι πολύ δύσκολο το θέμα και θέλει πολύ εξειδικευμένες γνώσεις και καταφέραμε να έχουμε αυτή τη στιγμή ένα μικρό, αλλά αρκετά επιμορφωμένο εξειδικευμένο προσωπικό το οποίο αυτή τη στιγμή κάνει μία πάρα πολύ σημαντική δουλειά.
Συγχρόνως προχώρησε η ομογενοποίηση του νομικού πλαισίου, διότι είχαμε προβλήματα με τις νομοθετικές διατάξεις, πρώτον με τη σύσταση νομοπαρασκευαστικής επιτροπής, η οποία ολοκλήρωσε το έργο της και οσονούπω από το Υπουργείο Οικονομικών θα φέρουν το σχετικό νομοθέτημα στη Βουλή και δεύτερον, κάναμε στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο μία παρέμβαση με την οποία ρυθμίσαμε το ζήτημα της επιβολής προστίμων που θα έπρεπε να γίνει, ακριβώς για να άρουμε μία αντιτιθέμενη διάταξη η οποία υπήρχε παλαιότερα. Ήδη με τη δημοσίευση του νόμου, έχουμε προχωρήσει στην απόφαση του Ειδικού Γραμματέα στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου για την επιβολή διοικητικού προστίμου 930.000 ευρώ σε πολυεθνικό όμιλο. Ο φάκελος έχει σταλεί και στην αρμόδια ΔΟΥ για το φορολογικό έλεγχο, αλλά και στην Εισαγγελία για τις σχετικές ποινικές διαδικασίες.
Στη δευτερολογία μου θα σας πω νεότερα στοιχεία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Ο κ. Νικόλαος Τσούκαλης, Ανεξάρτητος Βουλευτής Αχαΐας έχει το λόγο.
ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΣΟΥΚΑΛΗΣ:
Κύριε Υπουργέ, η τοποθέτησή σας ενδείκνυται για εξαγωγή σοβαρότατων πολιτικών και κοινωνικών συμπερασμάτων. Σας είπα ότι το θέμα είναι τόσο κρίσιμο για τον Έλληνα πολίτη που οποιαδήποτε προσπάθεια ωραιοποίησης ή και μετάθεσης, αν θέλετε, οποιωνδήποτε αποφάσεων, ίσως να αποδειχθεί μοιραία. Αυτή είναι η αγωνία. Δεν αμφισβητώ τις δικές σας καλές προθέσεις.
Τη διαδικασία υπερτιμολογήσεων μέσω των ενδοομιλικών, τη γνωρίζουμε χρόνια. Γνωρίζουμε χρόνια πώς λειτουργούν οι μεσάζοντες, πώς λειτουργούν τα καρτέλ. Αλλά ξέρετε πόσο κρίσιμο είναι αυτό το ζήτημα όταν συζητείται από τους τρεις Αρχηγούς το θέμα μείωσης του κατώτερου μισθού; Και για να δείτε πόσο κρίσιμο είναι θα σας πω ότι ενώ η Πορτογαλία έχει κατώτατο μισθό 570 ευρώ και η Ισπανία περίπου όσο έχει η χώρα μας, η αγοραστική δύναμη σε αυτές τις δύο χώρες είναι κατά 30% και 40% μεγαλύτερη απ’ ό,τι είναι στη χώρα μας. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι με αυτή τη μέθοδο, με αυτή τη διαδικασία της αισχροκέρδειας, της έλλειψης ελέγχων, ουσιαστικά οδηγείται ο Έλληνας πολίτης βαθύτερα στην απόγνωση, στην απελπισία και ουσιαστικά στην ανέχεια. Σας το περιγράφω με τόσο γλαφυρά λόγια, για να καταστεί σαφής η κρισιμότητα της κατάστασης.
Η επιμόρφωση, η οποιαδήποτε προετοιμασία, προκειμένου να αντιμετωπιστούν αυτά, δεν αρκούν για τον Έλληνα πολίτη. Θα με ερωτήσετε «τι να κάνουμε;». Ε, δεν μπορεί να περιμένει. Αλήθεια, μπορείτε να μου απαντήσετε γιατί αυτή η βιομηχανία των ενδοομιλικών ισχύει μόνο για την Ελλάδα; Δεν ισχύει για την Ιταλία, για τη Γαλλία, για τη Γερμανία και για τις άλλες χώρες της Ευρωζώνης. Μπορεί να ισχύει για τη Βουλγαρία, μπορεί να ισχύει για τη Ρουμανία, μπορεί να ισχύει για την Τουρκία. Μην εντάσσεται την Ελλάδα σε αυτές τις χώρες. Υποτίθεται ότι είμαστε ακόμη στον ισχυρό πυρήνα της Ευρώπης.
Η ερώτησή μας απευθύνεται και στο Υπουργείο Οικονομικών και στο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Το γνωρίζετε πολύ καλά, γιατί αναγράφεται στο κείμενο της ερώτησης. Και έχουμε γνώση ότι απαιτείται διυπουργική συνεργασία και μια γενικότερη πολιτική. Οι απαντήσεις, όμως, των άλλων δύο Υπουργείων ήταν τυπικές. Αναφέρει το Υπουργείο Δικαιοσύνης «αν μας αναφερθεί, θα κινηθούν οι διαδικασίες». Και το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει «ναι, βρισκόμαστε σε διαδικασία κ.λπ.». Δεν μπορούμε να περιμένουμε όμως.
Δεν χρειάζεται να αναφερθώ σε στοιχεία. Τα στοιχεία είδαν το φως της δημοσιότητας –άλλωστε, τα έχετε δώσει και εσείς- και αφορούν τις προκλητικές διαφορές μεταξύ βασικών καταναλωτικών αγαθών στη Γερμανία, στην Ισπανία, στη Γαλλία. Πραγματικά, τα στοιχεία εξοργίζουν και είναι ακατανόητα από τον Έλληνα πολίτη.
Ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Γρηγόριος Νιώτης): Το λόγο έχει ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας κ. Σωκράτης Ξυνίδης.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΞΥΝΙΔΗΣ (Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας):
Ειδικά στο συγκεκριμένο θέμα, διυπουργικός συντονισμός όχι μόνο υπάρχει, αλλά υπάρχει και απευθείας υπό τον Υπουργό Οικονομικών και Αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης κ. Βενιζέλο. Έχουν γίνει επανειλημμένα συνεδριάσεις γι’ αυτό το αντικείμενο. Επίσης, να σας πω ότι δεν είναι τόσα πολλά τα χρόνια στα οποία αυτή η λογική του transfer pricing είναι γνωστή και μόνο εδώ στην Ελλάδα κάνουμε ότι δεν τη βλέπουμε.
Σας πληροφορώ ότι είναι ένας πολύ σημαντικός τομέας που απασχολεί όλες τις χώρες της Ευρώπης. Καμιά απ’ αυτές τις χώρες της Ευρώπης που αναφέρατε εσείς δεν είναι φορολογικός παράδεισος. Υπάρχει η προσπάθεια αυτών των εταιρειών να μεταφέρουν τη φορολόγηση των κερδών. Δεν ισχύει, δηλαδή, πάντα ότι προτιμούν να φορολογούνται στη μαμά εταιρεία που ως συνήθως είναι πολυεθνικός όμιλος. Άρα, το ζήτημα είναι αρκετά σύνθετο και αφορά όλη την Ευρώπη. Η προσέγγιση της μεθοδολογίας με βάση την οποία εξετάζονται αυτές οι πρακτικές των ενδοομιλικών συναλλαγών είναι αντικείμενο σοβαρής προσέγγισης από όλες τις διωκτικές φορολογικές αρχές όλης της Ευρώπης αυτή τη στιγμή. Το μεγάλο πρόβλημα δεν είναι να φανταζόμαστε ότι γίνεται αλλά να στοιχειοθετήσουμε ότι συμβαίνει αυτή η πρακτική. Για να φτάσει η κάθε υπηρεσία σ’ αυτό το τελικό αποτέλεσμα του να επιβάλλει πρόστιμο -όπως έχουμε καταφέρει- σημαίνει ότι έχει δημιουργήσει όλη εκείνη τη δεξαμενή στοιχείων -που ως συνήθως υποχρεούται να τα αντλήσει απ’ ευθείας από την επιχείρηση- που θα τεκμηριώσει ότι υπάρχει τέτοιου είδους πρακτική. Καταλαβαίνετε λοιπόν τη δυσκολία.
Να μη δημιουργούνται πλασματικές εντυπώσεις για τις τιμές. Αν δείτε τις τιμές στην Ελλάδα αποφορολογημένες, χωρίς τον Φ.Π.Α. και τυχόν φόρο πολυτελών ειδών κ.λπ., θα δείτε ότι δεν είμαστε από τις πιο ακριβές χώρες. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει ζήτημα.
Ήθελα να σας πω με την ευκαιρία -για να έχει και ένα σημαντικό και ενημερωτικό αποτέλεσμα η ερώτησή σας- ότι ήδη είναι στα χέρια μας αυτές τις μέρες στοιχεία όπου αναλύονται οι τιμές μεγάλου γερμανικού πολυεθνικού ομίλου στο λιανεμπόριο που οι τιμές του έχουν μεγάλες διαφορές στη Γερμανία και τη Βουλγαρία σε σχέση την Ελλάδα. Υπολείπονται, δηλαδή, κατά πολύ οι τιμές αυτές. Αυτό και μόνο και με βάση αυτή τη στοιχειοθέτηση και μελέτη που έχουμε κάνει, έχει αποτελέσει τη βάση για να ελεγχθεί η συγκεκριμένη εταιρεία για την τακτική που ακολουθεί και ήδη έχει σχηματιστεί και φάκελος με εντολή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου και γι’ αυτή την εταιρεία προκειμένου να δούμε αν υπάρχει τέτοιου είδους πρακτική. Θα δώσουμε αυτά τα στοιχεία στην δημοσιότητα εντός των ημερών.
Θέλω, λοιπόν, να σας πω ότι είναι ένας καθημερινός αγώνας. Η ηγεσία του υπουργείου συμμερίζεται απόλυτα την προσέγγιση που κάνετε. Αυτόν τον αγώνα, θέλω να ξέρετε, ότι με τα μέσα που διαθέτει η ελληνική πολιτεία αυτή τη στιγμή τον δίνουμε μέχρις εσχάτων.