Αθήνα, 28 Ιουνίου 2011Αρχική ομιλία Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών κ. Ευάγγελου Βενιζέλου
«Κυρίες και κύριοι βουλευτές, παρακολούθησα με πολύ μεγάλη προσοχή, όπως είναι φυσικό, την ομιλία αυτή του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης του κ. Σαμαρά, γιατί στην ομιλία του αυτή, όπως όφειλε, κωδικοποίησε και αποσαφήνισε το σύνολο της πολιτικής του αντίληψης. Παρουσίασε στην πραγματικότητα την όποια πρόταση έχει για τη διαχείριση της οξείας κρίσης και για την έξοδο της Ελλάδας από την κρίση αυτή.
Παρακολούθησα, κυρίες και κύριοι βουλευτές, έναν εντυπωσιακά συμβατικό λόγο, οικοδομημένο στην απλοϊκή παραδοσιακή αντίληψη ότι η Κυβέρνηση φταίει, η Κυβέρνηση δεν μπορεί, “εσείς λοιπόν φταίτε εσείς δεν μπορείτε, ενώ εμείς, η Νέα Δημοκρατία, μπορούμε, έχουμε τη λύση, άρα θα διαχειριστούμε καλύτερα όλα τα θέματα οψέποτε”.
Πρόκειται για ένα θεμελιώδες σφάλμα. Μια κρίση τέτοιων διαστάσεων, μια κρίση που έχει πυρηνικά χαρακτηριστικά, δεν αντιμετωπίζεται με αυτό τον συμβατικό, τετριμμένο πολιτικό λόγο. Εάν ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας πιστεύει πράγματι ότι η κοινή γνώμη, ο ελληνικός λαός, ο κάθε πολίτης περιμένει να ακούσει αυτό εδώ μέσα σήμερα, είναι γελασμένος.
Εμείς δεν λέμε ότι μπορούμε μόνοι μας, εμείς δεν λέμε ότι όλα είναι καλά, εμείς δεν λέμε ότι τα κάναμε όλα καλά. Εμείς λέμε: Ελάτε όλοι μαζί να προσπαθήσουμε. Εμείς καλούμε σε εθνική συστράτευση και σε εθνική επιστράτευση. Γιατί δεν διαχειριζόμαστε μια οποιαδήποτε πολιτική περίοδο, διαχειριζόμαστε μια περίοδο που έχει μοναδικά ιστορικά χαρακτηριστικά. Όλα έχουν συμπυκνωθεί, όλα ελέγχονται, όλα ανατρέπονται, όλα ξαναγράφονται.
Και είναι απών ο κ. Σαμαράς. Κρατάει αποστάσεις ασφαλείας. Στην πραγματικότητα, σκέφτεται με βάση το κομματικό του συμφέρον και την εκλογική του προοπτική, χωρίς να δίνει απάντηση στο ερώτημα: τι θα συμβεί αν αλλάξει ο συσχετισμός των δυνάμεων και κληθεί να διαχειριστεί αυτός την κρίση και να εκπροσωπήσει την χώρα σε αυτές τις σκληρές διαπραγματεύσεις;
Παρ' όλα αυτά, εγώ θα δεχόμουν την λογική του κ. Σαμαρά με αυτά τα συμβατικά παλαιάς αντίληψης και κοπής χαρακτηριστικά, υπό μία προϋπόθεση: ότι το Μάιο του 2010, όταν η χώρα ήταν πράγματι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας, όταν τελούσαμε υπό δημοσιονομικό και χρηματοοικονομικό εκβιασμό, θα ψήφιζε έστω με επιφυλάξεις το Μνημόνιο και τη δανειακή σύμβαση. Δεν το έκανε όμως.
Προφανώς, μέχρι την τελευταία στιγμή, είχε το φόβο ότι μπορεί να ζητηθεί αυξημένη πλειοψηφία 180 ψήφων. Μόλις απηλλάγη από το ενδεχόμενο αυτό ανέπνευσε και έκανε τη μικρή κομματική του επένδυση: Όχι στο Μνημόνιο. Πότε; Στην αρχή, πολύ πριν προκύψουν τα προβλήματα.
Ο κ. Σαμαράς, λοιπόν, δεν δικαιούται νομίζω ιστορικά να αναπτύσσει αυτή την επιχειρηματολογία μπροστά στον ελληνικό λαό. Κάνει άλλωστε μια προφανή αφαίρεση, έναν εξωραϊσμό, δηλαδή αποκρύπτει την αλήθεια στα πιο ουσιώδη χαρακτηριστικά της. Θεωρεί ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα δημοσιονομικά αυτεξούσια, μια χώρα που μπορεί να διαμορφώσει μόνη της και να εφαρμόσει μια πλήρη δημοσιονομική αναπτυξιακή και κοινωνική πολιτική. Θεωρεί ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα που είναι κύρια του προϋπολογισμού της και σου λέει “αφού μπορείτε να εφαρμόσετε ένα πρόγραμμα με εντονότερα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, με μικρότερες φορολογικές επιβαρύνσεις, με μεγαλύτερη κοινωνική ευαισθησία, γιατί δεν το κάνετε”; Μα σοβαρολογούμε;
Υπάρχει κανείς που πιστεύει εδώ μέσα ότι θα μπορούσαμε ήδη από τώρα, ήδη τον τελευταίο χρόνο, ήδη αμέσως σήμερα, να εφαρμόσουμε μια πολιτική εντονότερα αναπτυξιακή, εμφανέστερα ευαίσθητη κοινωνικά; Θα μπορούσαμε να απαλλάξουμε από βάρη και πιέσεις τον Έλληνα φορολογούμενο και εμείς θα ερχόμασταν και δεν θα το κάναμε; Θα διστάζαμε ή θα καθυστερούσαμε;
Με συγχωρείτε, το βρίσκω εκτός πάσης λογικής το επιχείρημα αυτό. Και ο Πρωθυπουργός και εγώ έχουμε πει κατ’ επανάληψη αυτές τις δυο μέρες, ότι βεβαίως και δεν έχει ολοκληρωμένη μορφή αυτή η πολιτική, εάν δεν αποκτήσει έντονα αναπτυξιακή διάσταση και γι' αυτήν αγωνιζόμαστε, ήδη έχει διαμορφωθεί η βάση για ένα Μνημόνιο ανάπτυξης με τη συμμετοχή εταίρων, ιδιωτών, κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τρίτων κρατών και κυρίως με τη συμμετοχή των δυνάμεων της ελληνικής οικονομίας και του Ελληνισμού και εμείς λέμε ότι προφανώς λείπει το στοιχείο της κοινωνικής Δικαιοσύνης και της κοινωνικής ευαισθησίας και πρέπει να το αποκαταστήσουμε.
Δεν ξέρουμε τι συμβαίνει; Μας εκλαμβάνει ως αφελείς ο κ. Σαμαράς; Θα μπορούσαμε να παρουσιάσουμε ως χώρα και ως Κυβέρνηση ένα πρόγραμμα πιο αναπτυξιακό, πιο ευαίσθητο κοινωνικά και δεν θα το κάναμε; Υπάρχει ο καιρός του σπείρειν και ο καιρός του θερίζειν!
Είπα και το επαναλαμβάνω ότι πρέπει τώρα να ολοκληρώσουμε τη φάση της σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας, να εισπράξουμε την πέμπτη δόση και να βγούμε στη διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα αντιμετωπίζοντας με την ευκαιρία αυτή όλα τα ανοιχτά ζητήματα, που ήδη οι εταίροι μας τα έχουν αποδεχτεί ως ανοιχτά και ως αναγκαία, όπως είναι αυτά που αφορούν το Πρωτόκολλο για τη στήριξη της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, την άμεση αξιοποίηση των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, όλων των διαρθρωτικών ταμείων -του Ταμείου Συνοχής, του Κοινωνικού Ταμείου- των κονδυλίων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Αναπτύξεως, πόρων από τον ιδιωτικό τομέα, όχι μόνο τον ελληνικό αλλά και τον ευρωπαϊκό και το διεθνή. Αλλά πρέπει να υπάρχουμε δημοσιονομικά.
Λέει ο κ. Σαμαράς: “Μα, τώρα είμαστε πιο κοντά στη χρεοκοπία από ό,τι τον Μάιο του 2010”. Όχι, δεν είμαστε πιο κοντά στη χρεοκοπία, είμαστε πιο μακριά από τη χρεοκοπία. Μπορεί να μην πετύχαμε 100% τους στόχους μας -και είμαι έτοιμος να αναγνωρίσω κάθε κριτική που ασκείται, να τη συνομολογήσω και να προχωρήσουμε στο μέλλον. Δεν μπορεί συνεχώς να είμαστε αιχμάλωτοι του απώτερου ή του εγγύτερου παρελθόντος. Επιτέλους η χώρα αυτή έχει ένα δικαίωμα στο μέλλον, στην αισιοδοξία, στην προοπτική. Δεν μπορεί να καθηλώνεται σε μια τετριμμένη, ανακυκλούμενη κομματική αντιδικία: φταίτε – φταίμε, τα κάνατε καλύτερα, τα κάναμε χειρότερα και τούμπαλιν. Με συγχωρείτε, αυτό είναι κατώτερο των περιστάσεων, αγγίζει τα όρια του κωμικοτραγικού, υπό τις παρούσες συνθήκες.
Προφανώς, τώρα έχοντας πάρει ένα πολύ μεγάλο μέρος του δανείου, το μισό του δανείου -55 δις και σε λίγο άλλα 12- έχοντας χρησιμοποιήσει τους μηχανισμούς της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων όσο αυτό ήταν εφικτό, έχοντας αντλήσει ρευστότητα από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έχουμε διαμορφώσει μια σχέση με τους εταίρους μας η οποία μας έχει φέρει πολύ πιο μακριά από τη χρεοκοπία, δεν υπάρχει το ενδεχόμενο αυτό σε τελευταία ανάλυση, αν εμείς κάνουμε στοιχειώδη πράγματα.
Και ένα στοιχειώδες πράγμα είναι η ανάκτηση της αξιοπιστίας και η συναίνεση. Τη στάση της Νέας Δημοκρατίας -το έχω πει και χτες- την πληρώνει τελικά η εθνική οικονομία και ο Έλληνας πολίτης, ο επιχειρηματίας, ο άνεργος, το νοικοκυριό. Του κοστίζει. Και απευθύνω ξανά τις προσκλήσεις.
Λέει ο κ. Σαμαράς: “εγώ είπα την ιδέα για τα 50 δις”. Ναι, ωραία. “Και τώρα θέλουμε το προϊόν να αξιοποιηθεί για την επαναγορά δημοσίου χρέους με τους ευνοϊκότερους δυνατούς όρους”. Συμφωνούμε. Να έρθει να το διαπραγματευτούμε μαζί. Είναι ο ένας από τους τρεις πυλώνες του νέου προγράμματος. Αυτό θέλουμε κι εμείς.
Και για να το κάνουμε μαζί, υπάρχουν οι θεσμικές προϋποθέσεις. Περιμένω να μου υποδείξει πρόσωπα για τη στελέχωση του Ταμείου για το πενταμελές Διοικητικό Συμβούλιο, για τις θέσεις του Προέδρου και του Διευθύνοντος Συμβούλου και προτείνω να ψηφίσουμε όλοι μαζί στην Επιτροπή του άρθρου 49 του Κανονισμού της Βουλής τα πρόσωπα που στο όνομα της πατρίδας, του έθνους, του τόπου, της εθνικής οικονομίας θα διαχειριστούν αυτό το μεγάλο ζήτημα των αποκρατικοποιήσεων και θα επιδιώξουν αυτό το στόχο της συγκέντρωσης 50 δις μέσα σε ένα ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα. Ελάτε να το κάνουμε μαζί!
Λέει ο κ. Σαμαράς: “Τα φορολογικά μέτρα είναι άδικα, είναι βάρβαρα”. Μα, αναφέρθηκα στη σκληρότητα και την αδικία και την έλλειψη λογικής και συστηματικότητας, πάρα πολλές φορές. Συγκροτούμε μέχρι το τέλος της εβδομάδας την Επιτροπή για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα από μηδενικής βάσης.
Εφόσον η Τρόικα δεχτεί ότι το σύστημα λειτουργεί και παράγει ισοδύναμο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, μπορούμε να εφαρμόσουμε το σύστημα αυτό αμέσως με βελτίωση του εισπρακτικού μηχανισμού, με νέους τρόπους τελείως δυναμικούς, τελείως ριζοσπαστικούς, χωρίς να βασιζόμαστε στους υφιστάμενους μηχανισμούς.
Ελάτε, εκπροσωπηθείτε με πρόσωπα και ιδέες στην Επιτροπή για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα.
Λέει ο κ. Σαμαράς: “Είναι αδιέξοδη η πολιτική αυτή γιατί δεν έχει μειωθεί το έλλειμμα όσο πρέπει και γιατί συνεχίζουμε να παράγουμε χρέος”. Προφανώς συνεχίζουμε να παράγουμε χρέος, διότι δεν έχουμε κατακτήσει την προϋπόθεση των πρωτογενών πλεονασμάτων και προφανώς η δυναμική του δημοσίου χρέους θα μας καταπνίξει, εάν δεν την ανακόψουμε.
Πώς μπορούμε να την ανακόψουμε; Με τα μέτρα αυτά. Γιατί χρειάζονται πολλά μέτρα για μικρότερο αποτέλεσμα; Γιατί για να μειώσουμε το έλλειμμα λίγο, πρέπει να παλέψουμε πολύ; Γιατί υπάρχει η ύφεση, προφανώς. Και γιατί επιπλέον οι ανάγκες εξυπηρέτησης του υφιστάμενου χρέους δυστυχώς διογκώνονται.
Λέει ο κ. Σαμαράς: “Η Τρόικα δεν κατανοεί τις προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας”. Άρα απορρίπτονται οι προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας. Γιατί συμβαίνει αυτό; Αυτό συμβαίνει γιατί είμαστε υποχρεωμένοι να διαπραγματευόμαστε και να συμφωνούμε. Ναι, ας το παραδεχτούμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν αποφασίζουμε μόνοι μας, τελούμε υπό διεθνή έλεγχο. Διότι είμαστε εξαρτημένοι από δάνεια, που μας χορηγούν θεσμικοί μας εταίροι και πρέπει να κάνουμε αυτή την προσπάθεια με σφιγμένα τα δόντια, προκειμένου να ανακτήσουμε τη δημοσιονομική κυριαρχία και τη δημοσιονομική αυτοδιάθεση της χώρας.
Είναι πάρα πολύ κυνική και πάρα πολύ απλή η λογική. Δεν είναι μια πολιτική διαπραγμάτευση διακυβερνητική, εδώ διακυβεύονται συμφέροντα. Και τα συμφέροντα αυτά έχουν κι ένα κέλυφος πολιτικό, διότι κάθε Κυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωζώνης απολογείται απέναντι σε πολίτες, σε Κοινοβούλια και μπορεί να έχει τα δικά της τεράστια προβλήματα, να βρίσκεται προ εκλογών, να είναι Κυβέρνηση μειοψηφίας, να είναι Κυβέρνηση συνασπισμού, να είναι Κυβέρνηση υπηρεσιακή, ή να υπάρχουν άλλα πολιτικά ήθη και να χρειάζεται για το παραμικρό ενημέρωση και ψηφοφορία στο Κοινοβούλιο, χωρίς να υπάρχουν σταθερές μονοκομματικές πλειοψηφίες.
Θέλουμε να βλέπουν τα πράγματα από τη δική μας οπτική γωνία και είναι λογικό αυτό, αλλά πρέπει να βλέπουμε κι εμείς τα πράγματα από τη δική τους οπτική γωνία. Και μακάρι να είχαμε να διαπραγματευτούμε μόνο με κράτη, κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς. Έχουμε να διαπραγματευτούμε με αυτή την αόριστη και αόρατη, αλλά πάρα πολύ υλική, έννοια των αγορών, οι οποίες έχουν τους δικούς τους θεσμούς και έχουν τις δικές τους σκοπιμότητες, βέβαια, οι οποίες εμφανίζονται με ένα τρόπο, που είναι απόλυτα κυνικός.
Όταν αντιμετωπίζουμε αυτή την επίθεση, αυτή την ασύμμετρη οικονομική απειλή, όπως τη χαρακτήρισα χτες, είναι δυνατό να αναπτύσσεται αυτός ο πολιτικός λόγος από την Αξιωματική Αντιπολίτευση; Θα είμαι όμως θετικός, δεν θα κρατήσω αυτά που ειπώθηκαν στην ομιλία, θα κρατήσω αυτά που δεν ειπώθηκαν, αλλά που θεωρώ ότι είναι μία διαπραγματευτική προίκα για τη χώρα από την Πέμπτη 30 Ιουνίου και μετά.
Πρώτον, ευχαριστώ την Αξιωματική Αντιπολίτευση που απεδέχθη το διαδικαστικό πλαίσιο που επιτρέπει να ψηφιστούν το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα και ο εφαρμοστικός νόμος.
Την Κυριακή 3 Ιουλίου που θα πάω στο Eurogroup θα πάω να επικαλεστώ μια ψήφο εμπιστοσύνης προς την κυβέρνηση νωπή και την ψήφιση των δύο νόμων που θεωρούν προκαταρκτική προϋπόθεση όλοι οι συνομιλητές μας, προκειμένου να επιτευχθεί η εκταμίευση της πέμπτης δόσης.
Επίσης, είναι προφανές ότι ο κ. Σαμαράς αποδέχεται τη λογική της διαπραγμάτευσης. Δέχεται να θέτει υπό την κρίση της τρόικας, των θεσμικών μας εταίρων και δανειστών, τις προτάσεις του, αναπτυξιακές, διαρθρωτικές, φορολογικές, κοινωνικές. Και συνομιλεί με την τρόικα και απαντά στις αξιολογήσεις.
Αυτό τι είναι; Είναι μια άλλη –πιστεύετε- διαπραγματευτική τακτική; Ας πάρουμε ένα σενάριο υποθετικό αλλά μέσα στη λογική της Δημοκρατίας: Ο κ. Σαμαράς είναι ο Πρωθυπουργός της χώρας και η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας είναι κοινοβουλευτικά αυτοδύναμη και ο κ. Σαμαράς ως Πρωθυπουργός με τον Υπουργό των Οικονομικών συνομιλεί με τους ομολόγους του και με την τρόικα επί τη βάση των προτάσεών του. Ποια θα ήταν η ανταπάντηση στην απόρριψη των απόψεών του; Τι θα έκανε; Θα διέκοπτε τις συζητήσεις; Θα αρνιόταν το δάνειο; Θα διακινδύνευε τη μη καταβολή της πέμπτης δόσης; Τι θα έκανε;
Έχει την υποχρέωση να εξηγήσει τι θα έκανε, γιατί αυτό που κάνει τώρα ως αρχηγός της Αντιπολίτευσης είναι προσομοίωση της διαπραγματευτικής τακτικής αλλά και της διαπραγματευτικής ισχύος που θα είχε αν ήταν Πρωθυπουργός. Αυτό σημαίνει αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Και το πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας το “Ζάππειο 2”, θα πρέπει να αξιολογηθεί ως κυβερνητική πρόταση υπό διαπραγμάτευση με τους δανειστές και εταίρους μας. Το παρουσίασε, το συζήτησε, το αξιολόγησαν, κράτησαν στοιχεία που τα δέχεται και η κυβέρνηση και τα ενσωματώνει στην εθνική στρατηγική και του απέρριψαν όλα τα άλλα. Και τον βάζουν σε ένα ρυθμό, σε ένα χρονοδιάγραμμα προϋποθέσεων, πετύχετε αυτό, δείξτε αξιόπιστοι, διαμορφώστε συνοχή και συναίνεση και θα αποκτήσετε μεγαλύτερη ισχύ και ικανότητα επιβολής των απόψεών σας.
Είστε ικανοποιημένοι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, από αυτή την άσκηση προσομοίωσης; Η χώρα θα ήταν ασφαλής; Ο πολίτης θα ένιωθε ότι δεν κινδυνεύει το εισόδημά του, η περιουσία του, ο μισθός του, η σύνταξή του; Σκεφτείτε μέσα στη ψυχή σας βαθιά και στο μυαλό σας, χωρίς πειθαρχίες, ταυτότητες και σκοπιμότητες.
Τα παραδείγματα ανοιχτά. Εμείς διαπραγματευόμαστε, προσπαθούμε να διασφαλίσουμε την αξιοπρέπεια του τόπου, η οποία προσβάλλεται συνεχώς, λόγω της κατάστασης. Πρέπει να είμαστε υπερήφανοι αλλά ταυτόχρονα πρέπει να είμαστε ρεαλιστές, γιατί εδώ δεν ενεργούμε στο όνομα της προσωπικής αξιοπρέπειας ή της προσωπικής μας πολιτικής στόχευσης. Εδώ διαχειριζόμαστε τη μοίρα απλών ανθρώπων και την αποτυχία της προσπάθειας αυτής δεν την πληρώνουν οι πλούσιοι και οι ισχυροί, οι φοροδιαφεύγοντες, αυτοί που έχουν καταθέσεις στην Ελβετία -ζήτημα για το οποίο μίλησα σήμερα με την ομόλογό μου της Ελβετικής Συνομοσπονδίας και θέσαμε το πλαίσιο μιας διακρατικής συμφωνίας κατά τα πρότυπα αυτής που συνάπτουν το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.
Εδώ τα λάθη και τη μονοκομματική παλαιά αντίληψη την πληρώνει ο απλός και αδύναμος. Και απλός και αδύναμος είναι και ο μεσαίος τώρα. Γιατί τα μεσαία στρώματα είναι αυτά τα οποία συμπιέζονται. Τα μεσαία στρώματα είναι αυτά τα οποία βρίσκονται αντιμέτωπα με το φάσμα της κρίσης, με την έλλειψη τζίρου, με την έλλειψη ρευστότητας.
Άρα, λοιπόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εδώ πρέπει να κάνουμε ένα στοιχειώδη διαχωρισμό. Υπάρχει το κεφάλαιο των προφανών και αυτονοήτων πραγμάτων, γύρω από το οποίο υπάρχει ευρυτάτη συμφωνία. Όλοι θέλουμε να σταθεί η χώρα στα πόδια της, να κατακτήσει πρωτογενή πλεονάσματα, να κάνει μια αναπτυξιακή επανεκκίνηση -υιοθετώ τον όρο- το ταχύτερο δυνατό, να ενισχύσει τους μηχανισμούς κοινωνικής συνοχής, να αποκαταστήσει αδικίες, να αποκτήσει ένα σύγχρονο φορολογικό σύστημα, το κράτος να γίνει κράτος και η εθνική οικονομία ανταγωνιστική. Συμφωνούμε. Έχουμε ευρύτατη σύμπτωση απόψεων.
Υπάρχει όμως και το δεύτερο κεφάλαιο. Πώς διαχειρίζεσαι τον συσχετισμό που περιλαμβάνει και πιέσεις και εκβιασμούς; Πώς; Διατηρώντας αποστάσεις ασφαλείας και ζητώντας από αυτόν που είναι στην κυβέρνηση, επειδή έτσι τα έφερε ο πολιτικός κύκλος και η ιστορική μοίρα, να σηκώσει μόνος του ένα δυσανάλογο βάρος που είναι όμως και τιμή, γιατί είναι ένα εθνικό βάρος;
Εφόσον συμφωνούμε στο πρώτο που είναι και το θεμελιώδες, είναι κρίμα που δεν συμφωνούμε στο δεύτερο. Τουλάχιστον χαίρομαι γιατί μπορώ να πω ότι υπάρχουν ψήγματα αισιόδοξα συμφωνίας και συναίνεσης και είμαι βέβαιος ότι μετά και από το πέρας αυτών των συζητήσεων για τα δύο νομοσχέδια, θα διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις και μέσω των συζητήσεων για το μνημόνιο ανάπτυξης και μέσω των συζητήσεων για το εθνικό φορολογικό σύστημα να αναπτύξουμε την ισχύ μας, να την εδραιώσουμε και να έχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για τη χώρα.
Αλλά, κάνω μια έκκληση: Ας πάψουμε να αντιμετωπίζουμε με τόσο μονοδιάστατο κομματικό και συμβατικό τρόπο αυτή την πρόκληση της ιστορίας και αυτή την ανάγκη που έχει ο ελληνικός λαός. Ας του δώσουμε ένα φως, ένα σημείο αναφοράς, ας του δώσουμε μια χειρολαβή.
Έχουμε την υποχρέωση να ανταποκριθούμε στην αγωνία του και στην ανάγκη του και αυτό πρέπει να γίνει μέχρι το τέλος αυτών των διαδικασιών εδώ μέσα για να καταξιωθεί ή για να επαναθεμελιωθεί το αντιπροσωπευτικό σύστημα διακυβέρνησης και ο κοινοβουλευτισμός.
Σας ευχαριστώ».
