Ομιλία Θανάση Οικονόμου στην ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του ΝΣ «Νέα αρχιτεκτονική της αυτοδιοίκησης και αποκεντρωμένης διοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης».
http://www.youtube.com/user/athanasiosoikonomou#p/a/u/0/O5iRtrwzDeI
«Η ιστορία και η διακριτή ταυτότητα των συνενωμένων Δήμων δεν σβήνεται με διοικητικές πράξεις. Σβήνεται όταν δεν υπάρχουν ευκαιρίες για ανάπτυξη, όταν δεν υπάρχουν όροι για καλύτερη ζωή των κατοίκων.
Είναι και παραμένουν ζωντανά όσο υπάρχουν οι προϋποθέσεις που θα κρατά τον κόσμο στον τόπο του, που θα προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες προς όλους τους κατοίκους, ακόμα και αν βρίσκονται στην πιο απομακρυσμένη ορεινή περιοχή.»
Σημεία ομιλίας:
Είναι πραγματικά κρίμα για το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου, που η αντιπολίτευση και ειδικά η Νέα Δημοκρατία στέκεται για άλλη μία φορά κατώτερη των περιστάσεων.
Την ίδια ώρα, συνάδελφοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης που αρνείστε τη ψήφιση του Νομοσχεδίου, την ίδια ώρα εμπαίζετε με την αγωνία των τοπικών κοινωνιών.
Υποδαυλίζετε εντάσεις, ενορχηστρώνετε για παράδειγμα παίγνια με αντικείμενο τις έδρες των νέων Δήμων, τροφοδοτώντας εντελώς ανεύθυνα και μικροκομματικά, τοπικισμούς, προσωπικές φιλοδοξίες, προβληματισμούς.
Αρνείστε να δείτε τη μεγάλη αλήθεια: ότι κανένας Δήμος, καμία ένδοξη σελίδα δεν χάνεται από την ιστορική μας μνήμη, μόνο και μόνο επειδή αλλάζει μία διοικητική έδρα.
Η ιστορία, η διακριτή ταυτότητα, το παρελθόν των συνενωμένων Δήμων δεν σβήνεται ούτε με χαρτιά, ούτε με διοικητικές πράξεις.
Σβήνεται όταν δεν υπάρχουν ευκαιρίες για ανάπτυξη, όταν δεν υπάρχουν όροι για καλύτερη ζωή των κατοίκων.
Είναι και παραμένουν ζωντανά όσο υπάρχουν οι προϋποθέσεις που θα κρατά τον κόσμο στον τόπο του, που θα προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες προς όλους τους κατοίκους, ακόμα και αν βρίσκονται στην πιο απομακρυσμένη ορεινή περιοχή.
Οι Δήμοι που χάνουν την έδρα τους δεν μπαίνουν στο περιθώριο. Διεκδικούν επί ίσης όροις το δικαίωμα στην ανάπτυξη, ένα δικαίωμα που πολλά χωριά δεν το είχαν παρά το γεγονός ότι ήταν μέχρι σήμερα πρωτεύουσες Δήμων.
Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Με αυτό το σκεπτικό έχει συνταχθεί το Νομοσχέδιο του «Καλλικράτη», θέτοντας στο επίκεντρο των ρυθμίσεων του τη δραστική αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων της διοικητικής λειτουργίας και τη δημιουργία εκείνων των όρων που θα επιτρέψουν σε κάθε κοινωνία να αξιοποιήσει τις τοπικές της υπεραξίες στο παρόν και το μέλλον.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας
Πέρα από το τιτάνιο έργο της Κυβέρνησης, πέρα από τις σκληρές και πολυμέτωπες μάχες που δίνονται στη διεθνή κοινότητα, αυτός ο τόπος δεν θα αλλάξει, αν δεν συνειδητοποιήσουμε όλοι ότι η αλλαγή περνά πρώτα και κύρια από εμάς.
Εάν δεν αλλάξουμε εμείς οι ίδιοι, στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε ποιες και τι είδους ευκαιρίες έχουμε ως χώρα.
Εάν δεν αλλάξουμε τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το συλλογικό και τοπικό συμφέρον, και το πώς τοποθετούμαστε εμείς μέσα σε αυτό.
Εάν δεν γίνουμε θετικοί συνομιλητές σε μεταρρυθμίσεις ουσιαστικές, που επανατοποθετούν στο χάρτη της ανάπτυξης και της εξωστρέφειας τις τοπικές μας κοινωνίες.
Ο « Καλλικράτης» είναι μία τέτοια ουσιαστική μεταρρύθμιση. Είναι ένα βήμα μπροστά, που πρέπει να το κάνουμε μαζί. Πρόκειται επί της ουσίας για το θεσμικό εργαλείο που θα μας επιτρέψει να οριοθετήσουμε και να δουλέψουμε πάνω στις δυνατότητες και τις ενδογενείς ευκαιρίες που έχουμε συνολικά ως χώρα και ειδικά ως Περιφέρειες.
Και είναι πραγματικά κρίμα για το επίπεδο του πολιτικού διαλόγου, που η αντιπολίτευση και ειδικά η Νέα Δημοκρατία στέκεται για άλλη μία φορά κατώτερη των περιστάσεων. Την ίδια ώρα, κύριοι συνάδελφοι της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης που αρνείστε τη ψήφιση του Νομοσχεδίου, την ίδια ώρα εμπαίζετε με την αγωνία των τοπικών κοινωνιών. Υποδαυλίζετε εντάσεις, ενορχηστρώνετε για παράδειγμα παίγνια
με αντικείμενο τις έδρες των νέων Δήμων, τροφοδοτώντας εντελώς ανεύθυνα και μικροκομματικά, τοπικισμούς, προσωπικές φιλοδοξίες, προβληματισμούς.
Αρνείστε να δείτε τη μεγάλη αλήθεια: ότι κανένας Δήμος, καμία ένδοξη σελίδα δεν χάνεται από την ιστορική μας μνήμη, μόνο και μόνο επειδή αλλάζει μία διοικητική έδρα. Η ιστορία, η διακριτή ταυτότητα, το παρελθόν των συνενωμένων Δήμων δεν σβήνεται ούτε με χαρτιά, ούτε με διοικητικές πράξεις.
Σβήνεται όταν δεν υπάρχουν ευκαιρίες για ανάπτυξη, όταν δεν υπάρχουν όροι για καλύτερη ζωή των κατοίκων.
Είναι και παραμένουν ζωντανά όσο υπάρχουν οι προϋποθέσεις
που θα κρατά τον κόσμο στον τόπο του, που θα προσφέρει ποιοτικές υπηρεσίες προς όλους τους κατοίκους, ακόμα και αν βρίσκονται στην πιο απομακρυσμένη ορεινή ή νησιωτική περιοχή.
Οι Δήμοι που χάνουν την έδρα τους δεν μπαίνουν στο περιθώριο. Διεκδικούν επί ίσης όροις το δικαίωμα στην ανάπτυξη, ένα δικαίωμα που πολλά χωριά δεν το είχαν παρά το γεγονός ότι ήταν μέχρι σήμερα πρωτεύουσες Δήμων.
Αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια.
Με αυτό το σκεπτικό έχει συνταχθεί το Νομοσχέδιο του «Καλλικράτη», θέτοντας στο επίκεντρο των ρυθμίσεων του τη δραστική αντιμετώπιση των χρόνιων προβλημάτων της διοικητικής λειτουργίας από τη μια, και από την άλλη τη δημιουργία εκείνων των όρων που θα επιτρέψουν σε κάθε κοινωνία να αξιοποιήσει τις τοπικές της υπεραξίες στο παρόν και το μέλλον.
Σήμερα, οι πολίτες ζητούν ριζικές αλλαγές παντού. Με τόλμη, με αποφασιστικότητα, με σχέδιο και προοπτική, με κοινωνική δικαιοσύνη και συμμετοχή.
Και σε αυτή την απαίτηση, δεν μπορεί να μείνει απ’ έξω η Αυτοδιοίκηση, και κυρίως οι «μαύρες τρύπες» τόσο ως προς την οικονομική διαχείριση, όσο και ως προς το πνεύμα και τον τρόπο λειτουργίας της.
Σε αυτά τα κρίσιμα ζητήματα, δίνει μία ολοκληρωμένη και ταυτόχρονα ριζοσπαστική απάντηση το παρόν Νομοσχέδιο.
Εξορθολογεί το μέγεθος και τις δομές της Αυτοδιοίκησης μειώνοντας τα διοικητικά επίπεδα σε 3. Στο ίδιο πλαίσιο, η δραστική μείωση του αριθμού των ΟΤΑ καθώς και των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, συνεπάγεται σημαντική εξοικονόμηση πόρων από τα δημόσια οικονομικά ώστε να κατευθυνθούν σε αναπτυξιακές κατευθύνσεις.
Μεταβιβάζει στην Αυτοδιοίκηση σειρά αρμοδιοτήτων, που επιτρέπει στους νέους δήμους να είναι αυτοτελείς μονάδες σε διοικητικό και οικονομικό επίπεδο, ώστε να ορίζουν με αυτάρκεια τις επιλογές τους αλλά και να λογοδοτούν για αυτές.
Εισάγει θεσμούς διαφάνειας και ελέγχου όπως την υποχρέωση ανάρτησης όλων των αποφάσεων στο διαδίκτυο, νέο σύστημα εποπτείας, διπλογραφικό και αναλυτικό λογιστικό σύστημα, ορκωτός λογιστής καθώς και συμπαραστάτης του πολίτη και της επιχείρησης, φέρνοντας μας πιο κοντά στις δυνατότητες της ψηφιακής εποχής.
Καλλιεργεί νοοτροπία συμμετοχής του πολίτη, μέσα από το Συμβούλιο Διαβούλευσης, όπου εκπρόσωποι φορέων μιας περιοχής αλλά και απλοί πολίτες συμμετέχουν στη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού, του προγραμματισμού συνδιαμορφώνοντας θέσεις για όλα τα μείζονα τοπικά θέματα.
Και όλα αυτά, με την καθιέρωση αυτοτελών πόρων, που δεν φορτώνονται στη κεντρική διοίκηση και τους πολίτες μέσω μίας νέας φορολογικής επιβάρυνσης, αλλά αντίθετα πιστοποιούν ότι η καλύτερη διαχείριση και η αποκέντρωση των υφιστάμενων πόρων, αρκούν για τη χρηματοδότηση των νέων αρμοδιοτήτων δημιουργώντας οικονομίες κλίμακος από τις επικείμενες συνενώσεις.
Το νομοσχέδιο του «Καλλικράτη» μάς καλεί να δούμε το κράτος από την αρχή, επανατοποθετώντας σε άλλη βάση το ρόλο και τις αρμοδιότητες του.
Μέχρι σήμερα η κακοδιαχείριση, η γραφειοκρατία, η έλλειψη αναπτυξιακής στόχευσης για την κάθε Περιφέρεια ή και τα ακριβώς αντίθετα ανά περίπτωση, αποδίδονταν στην έννοια κράτος συλλογικά και ανώνυμα.
Ήταν το απρόσωπο κράτος που έφταιγε, η απρόσωπη διοικητική μηχανή που δημιουργούσε το φαινόμενο της συλλογικής ευθύνης και τελικά της ανευθυνότητας.
Με τη ψήφιση του νέου νόμου, μπαίνει μία τελεία. Και ανοίγει ένας νέος κύκλος τόσο για τον επιτελικό ρόλο του κράτους, όσο και για τις δυνατότητες τις κάθε Περιφέρειας και των τοπικών κοινωνιών.
Με αυτοτελείς πόρους, με διαχειριστική διαφάνεια, με ενδογενή εργαλεία για τη χάραξη αναπτυξιακής στρατηγικής, ώστε η κάθε τοπική κοινωνία να μπορεί να εντοπίσει, να αξιοποιήσει και τελικά να απελευθερώσει τις δικές της υπεραξίες.
Ο «Καλλικράτης» είναι ισχυρό μέρος της απάντησης που ψάχνουμε ως κοινωνία, για το πώς μπορούμε να κάνουμε τη μετάβαση από την κρίση, στην ευκαιρία.
Το κράτος ρεμούλα, χωρίς οργάνωση, στόχο, χωρίς αποτέλεσμα και αξιολόγηση, δεν μπορεί να έχει συνέχεια. Γιατί κανείς πλέον δεν είναι διατεθειμένος να πληρώνει αυτόν τον λογαριασμό.
Είναι δεδομένο πλέον ότι καμία προοπτική δεν μπορεί να υπάρξει στο σημερινό σύστημα, αν αυτό δεν αναδομηθεί σε δομές και νοοτροπίες που θα φέρουν μετρήσιμα αποτελέσματα, λειτουργικότητα, διαφάνεια, κοινωνικό έλεγχο, συμμετοχή.
Κλείνω αυτή μου την τοποθέτηση, αφού σας ζητήσω να στηρίξετε αυτήν την προσπάθεια όχι μόνο με την ψήφο σας αλλά πρωτίστως με την συμπόρευσή σας στο αυτονόητη ανάγκη.
Στην αυτονόητη ανάγκη για αλλαγή, που θα φέρει το κράτος πιο κοντά στους πολίτες και τους πολίτες περισσότερο συμμέτοχους στη διοίκησή του.
Στην αλλαγή που θα μας φέρει από το άλλοθι της ανώνυμης ευθύνης,
στη δυνατότητα της προσωπικής συμμετοχής. Για να γίνουν οι τοπικές κοινωνίες, μέρος της λύσης.