ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ
ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΝΟΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ, ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΣΗΣ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
«ΝΕΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ
ΚΑΙ ΑΠΟΚΕΝΤΡΩΜΕΝΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ –
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ»
Στην ομιλία μου, δεν θα αναφερθώ στις σημαντικές αντιρρήσεις που έχω για την φιλοσοφία και τον πυρήνα του σχεδίου Καλλικράτης.
Δεν θα αναφερθώ στα ελλείμματα αντιπροσώπευσης που θα δημιουργήσει και στο κόστος ερημοποίησης που συνεπάγεται.
Δεν θα αναφερθώ στο βασικό ερώτημα: «υπάρχουν τα λεφτά για να το εφαρμόσουμε ή χτίζουμε πύργους στην άμμο.
Και δεν θα αναφερθώ, επίσης, στο άλλο σημαντικό ερώτημα: «τι θα απογίνουν τα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στην τοπική αυτοδιοίκηση και οι στρατιές ανέργων που θα προκύψουν από το σχέδιο αυτό;»
Θα αναφερθώ αποκλειστικά και μόνο στην χωροταξική διάσταση του σχεδίου που έχει οδηγήσει το σύνολο των κατοίκων της Λέσβου σε κατάσταση βαθειάς ανησυχίας και δίκαιης οργής.
Η νησιωτική διάσταση του σχεδίου Καλλικράτης που συνοψίζεται στο δόγμα «κάθε νησί και δήμος» είναι ένα κουστούμι κομμένο και ραμμένο στα μέτρα των νησιών των Κυκλάδων, της εκλογικής σας περιφέρειας κύριε Ραγκούση. Είναι ένα κοστούμι πολύ στενό, ασφυκτικά στενό, για το τρίτο μεγαλύτερο νησί της χώρας, για την Λέσβο.
Επειδή προέρχομαι από την τοπική αυτοδιοίκηση χάρηκα όταν έμαθα ότι ο πρώην δήμαρχος Πάρου έγινε Υπουργός Εσωτερικών, γιατί υπέθεσα ότι θα έφερνε μαζί του μία καλλίτερη αντίληψη των προβλημάτων της τοπικής αυτοδιοίκησης. Για να συμβεί αυτό, θα έπρεπε, ο υπουργός εσωτερικών να έχει πάψει να σκέφτεται και να λειτουργεί ως δήμαρχος Πάρου, κάτι που στην περίπτωση του κυρίου Ραγκούση εμφανώς δεν έχει συμβεί, ακόμα.
Κύριε Ραγκούση, το ότι δεν έχετε επισκεφτεί την Λέσβο είναι τουλάχιστον προφανές. Έναν γεωγραφικό χάρτη του νησιού δεν έχετε στο γραφείο σας; Έναν άνθρωπο δεν μπορούσατε να ρωτήσετε; Τον κύριο Σηφουνάκη, ας πούμε, που είναι και στην κυβέρνηση σας.
Αν είχατε κάνει κάτι απ’ όλα αυτά, θα γνωρίζατε ότι οι δύο κόλποι του νησιού το χωρίζουν σε τρία κομμάτια και σε συνδυασμό με τους τρεις ορεινούς όγκους το χωρίζουν σε πέντε κομμάτια, όσοι και οι δήμοι που προτείνει το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Επίσης θα γνωρίζατε ότι η πρωτεύουσα του νησιού δεν βρίσκεται στο κέντρο του αλλά στο άκρο του. Εντάσσοντας όλη την Λέσβο σε ένα δήμο δημιουργείτε έναν δήμο-τέρας που εκτείνεται σε 1.636 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Τον μεγαλύτερο σε μέγεθος δήμο της χώρας. Για όνομα του θεού. Με ποια λογική μία περιοχή με τέτοια γεωμορφολογία μπορεί να λειτουργήσει ως ενιαίος δήμος; Πως το σκεφτήκατε αυτό; Για να πάει κανείς από το Σίγρι, την Βατούσα, ή τα Χύδηρα στην Μυτιλήνη θέλει δυόμιση ώρες. Όση ώρα θέλει ο κάτοικος των Αθηνών να πάει στην Λαμία. Με ποια λογική μπορούν αυτές οι περιοχές να είναι στον ίδιο δήμο; Πως θα λειτουργήσει η βασική για την τοπική αυτοδιοίκηση αρχή της αμεσότητας; Καταλάβατε τι ψηφίζουμε εδώ; δήμος Αθηναίων με έδρα στην Λαμία.
Η Λέσβος, σε αντίθεση με άλλα νησιά που έχουν συγκεντρωμένη την πλειοψηφία του πληθυσμού τους σε μια πόλη, έχει στην πόλη της Μυτιλήνης μόλις το 30% και παράλληλα έχει πολλαπλά, ζωντανά, πληθυσμιακά και οικονομικά κέντρα.
Με τον Καλλικράτη θα οδηγηθούμε σε υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων που θα διογκώσουν την πρωτεύουσα πέρα από τη φέρουσα ικανότητά της και θα οδηγήσουν στον μαρασμό των χωριών και στον αφανισμό της υπαίθρου.
Το επιχείρημα σας περί αυξημένων αναπτυξιακών δυνατοτήτων και οικονομιών κλίμακας είναι αίολο. Στην περίπτωση των σχεδιασμών της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ τεχνοκρατικοί όροι όπως «εξοικονόμηση πόρων», «μείωση της γραφειοκρατίας» και «αναπτυξιακή επανεκκίνηση» χρησιμοποιούνται ρητορικά για να συγκαλύψουν πρακτικές εγκατάλειψης των κοινοτήτων, στέρησης τους από υπηρεσίες και μέσα που έως τώρα τους παρέχονται. Τα σχεδιαστικά σφάλματα και οι αβλεψίες στο σχέδιο «Καλλικράτης» οδηγούν, υπό το πρόσχημα της ανάπτυξης, σε αναπαραγωγή του μοντέλου του υπερτροφικού αστικού κέντρου που απομυζά και απονεκρώνει την περιφέρειά του. Η εφαρμογή του δόγματος «κάθε νησί και δήμος» στην περίπτωση της Λέσβου θα είναι καταστροφική, θα οδηγήσει σε διοικητικά αδιέξοδα, στον αφανισμό και την ερήμωση κάθε οικισμού μακρά από την Μυτιλήνη.
Διαβούλευση; Ποια διαβούλευση; Κύριε Ραγκούση αγνοήσατε με τον πιο επειδικτικό τρόπο την καθολική αντίθεση της κοινωνίας της Λέσβου. Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τα περί «διαβούλευσης» ως ρητορείες, ως κούφιες ρητορείες, αλλά στην πραγματικότητα δεν συνδιαλέγεται με την κοινωνία, δεν ακούει τα προβλήματα, δεν προσαρμόζει τις πολιτικές.
Η κυβέρνηση δεν έλαβε υπ’ όψιν την πρόταση του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δεν έλαβε υπ’ όψιν την πρόταση της ΤΕΔΚ Λέσβου, δεν έλαβε υπ’ όψιν τις αντιρρήσεις των αυτοδιοικητικών, τις αντιρρήσεις της τοπικής κοινωνίας.
Προσπαθώ τις τελευταίες μέρες κ. Ραγκούση να μπω στην θέση σας.
Προσπαθώ να καταλάβω, όχι μόνο πως κάνατε ένα τόσο μεγάλο λάθος αλλά κυρίως γιατί επιμένετε σε αυτό; Η οίηση και η αλαζονεία της εξουσίας; Ο ιδεοληπτικού χαρακτήρα εγκλωβισμός σας στην αρχή «κάθε νησί και δήμος»; Ο φόβος ότι αν υποχωρήσετε και αλλάξετε τον σχεδιασμό στην περίπτωση της Λέσβου θα ανοίξετε και άλλα μέτωπα και θα αυξηθούν οι διεκδικήσεις; Ο τελευταίος λόγος, που είναι και ο μόνος εύλογος, προφανώς δεν ισχύει. Η αρχή κάθε «νησί και δήμος» αυτονόητα δεν ίσχυσε για τα δύο μεγαλύτερα νησιά την Κρήτη και την Εύβοια. Εξίσου αυτονόητα δεν πρέπει να ισχύσει και για το τρίτο σε μέγεθος νησί, την Λέσβο.
Κύριε Ραγκούση, η εμμονή στο λάθος, και μάλιστα σε ένα τόσο μεγάλο λάθος, δεν συνιστά αρετή. Η μόνη ενάρετη, η μόνη σωστή στάση είναι να αναγνωρίσετε το λάθος και να το διορθώσετε, να το διορθώσετε σήμερα, να το διορθώσετε τώρα. Είναι πάνδημο, είναι παλλαϊκό αίτημα να μην ισχύσει η αρχή «ένας δήμος ανά νησί» στην χωροταξική κατανομή του σχεδίου Καλλικράτης στην Λέσβο.
