Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
ο τίτλος αυτού του νομοσχεδίου που συζητάμε σήμερα για την ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ -που δεν είναι ακριβώς αυτό το περιεχόμενο του νομοσχεδίου- μας δίνει τη δυνατότητα να αναφερθούμε στις μεγάλες τομές που έκανε στη χώρα μας η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, οι οποίες λόγω της δυναμικής και της αναγνώρισης που απέκτησαν στην ελληνική κοινωνία, σήμερα χαιρετίζονται απ’ όλες τις πολιτικές δυνάμεις.
Θέλω να θυμίσω ότι το ΠΑΣΟΚ, έχοντας τη γνώση της λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης και των πιέσεων που ασκούσε το εκλογικό ακροατήριο σε όλους τους πολιτικούς και σ’ όλα τα κόμματα, αποφάσισε να κάνει τη μεγάλη τομή με Υπουργό τον Αναστάση Πεπονή το 1994 και Πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Θέλω να θυμίσω τις αντιδράσεις που υπήρξαν τότε εδώ μέσα, στη Βουλή, τόσο από τη συντηρητική παράταξη, δέσμια της λογικής των λαφύρων, του λεγόμενου «spoils system», το οποίο αποτυπωνόταν σ’ όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής, από το μετεμφυλιακό κράτος και μετά, ακόμα και με τα πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων –για να μην αναφερθώ στον Βούλγαρη ή Τζουμπέ, δηλαδή σε μια άλλη περίοδο του νεοελληνικού κράτους, αλλά να αναφερθώ στην πρόσφατη ιστορία- όσο και από την παραδοσιακή Αριστερά, που δεν στήριξε αυτές τις αλλαγές και τις ενέτασσε κάθε φορά σε μια πολιτική σκοπιμότητα.
Αυτή η μεγάλη θεσμική αλλαγή πολεμήθηκε. Ο πρώτος που προσπάθησε να την υπονομεύσει θεσμικά ήταν ο σημερινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Προκόπης Παυλόπουλος, με την περίφημη συνέντευξη, που ανέτρεπε τα αξιοκρατικά κριτήρια και έγινε τότε μεγάλη μάχη στη Βουλή με όλη τη Νέα Δημοκρατία του Κωνσταντίνου Καραμανλή του νεότερου.
Μου κάνει εντύπωση η κυρία Ξενογιαννακοπούλου, που έχει υπηρετήσει τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, πώς τα ξεχνάει τόσο εύκολα αυτά. Δεν ξέρω. Προσπαθεί να ξεχάσει την ιστορία της; Δεν θέλει να την υπερασπιστεί; Είναι δικό της θέμα.
Όμως, θέλω να της θυμίσω ότι η Κυβέρνηση του Γιώργιου Παπανδρέου το 2010, με Υπουργό τον Γιάννη Ραγκούση, τον πρώτο τη τάξει Υπουργό της Κυβέρνησης, αποκατέστησε το θεσμικό πλαίσιο της αξιοκρατίας. Βέβαια, ο κ. Ραγκούσης τα ξεχνάει και αυτός τώρα και εκεί που μας έκανε μεγάλη κριτική γιατί δεν είμαστε τόσο σκληροί απέναντι στον κ. Τσίπρα, τώρα είναι συνομιλητής του. Αυτό είναι άλλη ιστορία, τον αφορά προσωπικά. Εμένα με ενδιαφέρει όμως τι έκανε αυτή η παράταξη ιστορικά και διαχρονικά για να υπερασπίσει αυτό το σύστημα προσλήψεων.
Και ήρθε ο ΣΥΡΙΖΑ, η δύναμη που πάντα μιλούσε υπέρ της αξιοκρατίας, της διαφάνειας στη δημόσια διοίκηση, να υπονομεύσει και αυτός με τη σειρά του το ΑΣΕΠ με τις κατ’ εξαίρεση προσλήψεις και τις φωτογραφικές διατάξεις. Αναφέρθηκε νωρίτερα από άλλους ομιλητές ο αριθμός τους και οι συγκεκριμένες υπουργικές αποφάσεις.
Έρχεται, λοιπόν, σήμερα η Κυβέρνηση να μας πει ότι θα ενδυναμώσει το ΑΣΕΠ. Εμείς είπαμε ότι θα ψηφίσουμε ό,τι έχει να κάνει με την ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ. Όμως, πολλές διατάξεις δεν έχουν το περιεχόμενο που πρέπει.
Και θέλω να θυμίσω στην κυρία Υπουργό που μίλησε νωρίτερα για την ανάκτηση της κυριαρχίας και τη δυνατότητα του κράτους να προγραμματίσει τις προσλήψεις, ότι η χώρα μας είναι δεσμευμένη με ένα μεσοπρόθεσμο μέχρι το 2022, που προβλέπει και το τελευταίο ευρώ δαπάνης για όλη τη δημόσια διοίκηση. Άρα, η ανάκτηση της κυριαρχίας στην οποία αναφερθήκατε δεν υφίσταται.
Όμως, η συζήτηση αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να αναφερθούμε στις αλλαγές που έμειναν στη συνείδηση της κοινής γνώμης και στην ταυτότητα που φέρουν, καθώς δεν είναι μόνο το ΑΣΕΠ. Άκουγα προηγούμενα -και περίμενα την κυρία Υπουργό να παρέμβει και να τη διορθώσει- μια ομιλήτρια του ΣΥΡΙΖΑ που είπε ότι παραλάβαμε ένα κράτος που δεν ξέρουμε πόσους υπαλλήλους έχει.
Ξεχνάτε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, την απογραφή που έκανε η Κυβέρνηση το 2010; Το ενιαίο μητρώο πληρωμών, που έκανε η Κυβέρνηση το 2010; Τη «Διαύγεια» του καταστρατηγείται συστηματικά; Μέχρι προχθές, στο τελευταίο νομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών νομιμοποιήσαμε δαπάνες που δεν είχαν εγκριθεί, διότι δεν τις είχατε ανεβάσει στη «Διαύγεια». Έπρεπε να σας τα θυμίσει, γιατί η κυρία Υπουργός έχει περάσει από το Υπουργείο Υγείας, την ηλεκτρονική συνταγογράφηση και μια σειρά άλλα.
Άρα λοιπόν, για να είμαστε δίκαιοι έγιναν προσπάθειες μεταρρυθμίσεων στη δημόσια διοίκηση και μάλιστα σε περίοδο κρίσης για να ανατρέψουμε τις παθογένειες που μας οδήγησαν στην κρίση. Και μπορούμε να υπερηφανευτούμε ότι αυτές έχουν σφραγίδα ΠΑΣΟΚ και Δημοκρατικής Παράταξης.
Θέλω καλόπιστα να αναφερθώ στον κ. Τζαβάρα, που προηγήθηκε σε αυτό το Βήμα, και να τον ρωτήσω να μου πει μία εμβληματική μεταρρύθμιση της Νέας Δημοκρατίας που έμεινε.
Θέλω, όμως να απευθυνθώ και σε σας που κυβερνάτε τώρα, για να μας πείτε μία εμβληματική, ουσιαστική και αποτελεσματική μεταρρύθμιση.
Διότι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πέσατε στο λάκκο που σκάβατε για τους άλλους.
Θυμάμαι την ισοπεδωτική σας κριτική στην αξιολόγηση του κ. Μητσοτάκη, η οποία εάν δεν είμαστε εμείς στη Συγκυβέρνηση, θα περιελάμβανε και τις απολύσεις. Και θέλω να σας θυμίσω την τοποθέτησή μου σε αυτήν εδώ την Αίθουσα. Ποια είναι η μεταρρύθμιση, λοιπόν, που πέτυχε; Η αξιολόγηση; Ξεχνάτε ότι αναγκαστήκατε να ποινικοποιήσετε την απεργία των εργαζομένων στο δημόσιο, όσων διαφωνούσαν με την αξιολόγηση και φέρατε εδώ διάταξη που εξαιρεί από την αξιολόγηση αυτούς που πειθαρχούν στα συνδικαλιστικά τους όργανα και απεργούν; Εσείς τα κάνετε αυτά.
Ποια είναι η επιτυχία του νόμου για την κινητικότητα από την ώρα που δεν έχετε υλοποιήσει μέχρι τώρα τα ψηφιακά οργανογράμματα και τα περιγράμματα των θέσεων εργασίας;
Ποια είναι η επιτυχία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, του νόμου 4369/2016 που εισηγήθηκε εδώ ο κ. Βερναρδάκης, με αιτιολογική έκθεση ότι θα κάναμε επιλογή των Γενικών Γραμματέων, αποκομματικοποιώντας τη διοίκηση και πραξικοπηματικά την ώρα που τελείωσε η συζήτηση άλλαξε τη διάταξη για την επιλογή των Γενικών Γραμματέων, άφησε τους Γενικούς Γραμματείς και μας «φόρεσε» τους Διοικητικούς Γραμματείς, τους Αναπληρωτές Διοικητικούς Γραμματείς, τους θεματικούς Γραμματείς και τους Αναπληρωτές θεματικούς Γραμματείς;
Αναφέρθηκε ο κ. Κεγκέρογλου σε αυτό λέγοντας ότι αυτοί ήταν ενενήντα δύο. Ήταν ενενήντα δύο πρόσθετες θέσεις στη διοικητική ιεραρχία, παραμένοντας και εξήντα πέντε παλαιοί. Γιατί έμειναν οι εξήντα πέντε παλαιοί; Για να αποκτήσουν προσόντα και προϋπηρεσία, για να τα βάλετε εσείς μετά στις φωτογραφικές διατάξεις, για να κρίνετε τους αρεστούς σας.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να προκηρύσσουμε θέσεις όπου αλλού ζητάμε αγγλικά, αλλού ζητάμε γαλλικά, αλλού ζητάμε ρωσικά, αλλού κινέζικα, αλλού προϋπηρεσία στο δημόσιο δίκαιο και αλλού ό,τι προσόντα είχε ο καθένας που υπηρετούσε.
Και αναγκαστήκατε να πάρετε πίσω τις προκηρύξεις. Ήταν ντροπή σας αυτό. Το είπε κομψά η κυρία Υπουργός, μετά από τις παρατηρήσεις των θεσμών που σας γύρισαν πίσω τις προκηρύξεις. Αυτή είναι η κυριαρχία που ανακτήσατε.
Αλλά μήπως πετύχατε στην επιλογή των στελεχών της δημόσιας διοίκησης με βάση επίσης τον νόμο που ψηφίσατε εδώ -και που είχε θετικές διατάξεις και τις ψηφίσαμε-, όταν έρχονται εδώ οι Υπουργοί σας και τοποθετούν σε γενικές διευθύνσεις που αποφασίζονται εδώ με νόμο προσωρινούς γενικούς διευθυντές και διευθυντές, καταστρατηγώντας όλη τη διαδικασία της επιλογής από τα υπηρεσιακά συμβούλια και την αξιολόγηση;
Άρα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δεν έχετε κάνει καμμία ουσιαστική μεταρρύθμιση στη δημόσια διοίκηση. Θα έλεγα ότι αναπαράγετε τις κακές όψεις ενός συστήματος το οποίο όλοι θα θέλαμε να καταπολεμήσουμε.
Τελευταίο φαινόμενο είναι αυτός που μας βγήκε στο Νοσοκομείο της Νίκαιας με τα πλαστά πτυχία. Θυμάμαι τη μάχη σε αυτήν εδώ την Αίθουσα με τους Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, όταν επιβάλαμε με νόμο τον έλεγχο των πτυχίων. Και τι δεν μας είπαν! Ότι αυτό είναι κατ’ εντολήν της τρόικας για να κάνουμε απολύσεις. Τώρα, λοιπόν, τι λέτε; Κυρία Υπουργέ, δεν είναι στο μητρώο –που εμείς φτιάξαμε και εσείς υπηρετείτε- τα προσόντα του συγκεκριμένου κυρίου για να τα ελέγξετε, για να τα πείτε και στον κ. Ξανθό που δεν βρήκε το θάρρος να πει τρεις λέξεις για τις ευθύνες του Υπουργείου του;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κατά συνέπεια αυτό το νομοσχέδιο δεν θα αφήσει κανένα αποτύπωμα. Το μόνο αποτύπωμα που ενδεχόμενα θα μείνει είναι η διαμάχη της Νέας Δημοκρατίας με τον ΣΥΡΙΖΑ ποιος θα κάνει τις προσλήψεις για το 2019. Απαίτησε η Νέα Δημοκρατία να γίνει μετά τις εκλογές. Το δέχτηκε ο ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό, όμως, δεν αφορά τους πολίτες. Τους πολίτες τούς αφορά πού θα κάνουμε προσλήψεις, με τι κριτήρια θα τις κάνουμε και πώς θα ενισχύσουμε τη δημόσια διοίκηση, τη δημόσια διοίκηση που πρέπει να ενισχύσουμε και στον αναπτυξιακό της ρόλο και στο κοινωνικό της ρόλο, με αξιοκρατία και διαφάνεια παντού.
Θα έλεγα -επειδή προφανώς ο χρόνος είναι περιορισμένος- ότι αυτό το ψευδεπίγραφο αφήγημα της προοδευτικότητας αυτού του νόμου και της προοδευτικότητας της νέας Κεντροαριστεράς που καλλιεργεί τώρα τελευταία η Κυβέρνηση καταπίπτει, πρώτον, από τις μεγάλες αντιμεταρρυθμιστικές και συντηρητικές πολιτικές που ασκεί αυτή η Κυβέρνηση, οι οποίες είναι χειρότερες από εκείνες που θα ασκούσε μια νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας.
Κλασικό παράδειγμα είναι η παράδοση της δημόσιας περιουσίας. Δεν τόλμησε να το κάνει κανένας πρωθυπουργός. Κλασικό παράδειγμα είναι η δέσμευση της χώρας να παράγει πλεονάσματα μέχρι το 2022, ύψους 57 δισεκατομμυρίων ευρώ. Κλασικό παράδειγμα αποτελεί το ότι δεν μπορείτε να λύσετε το θέμα της πρώτης κατοικίας, των εκατόν είκοσι δόσεων, ότι δεν επαναφέρετε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Και ας αφήσουμε τη μεταβατική διάταξη για τα 650 ευρώ όταν είχατε τάξει τα 751 ευρώ. Σας κάναμε πρόταση εδώ από το 2019 να ισχύσουν οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Τι σας εμποδίζει και δεν το κάνετε;
Άρα, δεν υπάρχει πολιτικό αφήγημα σε ό,τι αφορά την προοδευτικότητα της πολιτικής σας, αλλά δεν υπάρχει για την ταυτότητα της Κεντροαριστεράς με τα απολειφάδια της πολιτικής και μεταλλαγμένους δεξιούς και ακροδεξιούς, με ελιξίριο την καρέκλα. Δεν μπορεί να είναι αυτό προοδευτική διακυβέρνηση, ούτε προοδευτική σύνθεση μιας κυβέρνησης.
Για να τελειώνω, λοιπόν, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η λογική των λαφύρων, το «spoils system», στο οποίο είχε αναφερθεί ο αείμνηστος Βαρβαρέσος στην έκθεσή του μετά τον Εμφύλιο και που έπρεπε να αλλάξει -και η παράταξή μας έκανε προσπάθεια να το αλλάξει με μεγάλες θεσμικές αλλαγές-, συνεχίζεται από την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, με μετακλητούς, με κατ’ εξαίρεση προσλήψεις, με κατ’ εξαίρεση προϊσταμένους.
Δυστυχώς συνεχίζεται και στην άσκηση της οικονομικής εξουσίας, διότι αυτό έχει να κάνει με τη δημιουργία ενός κοινωνικού και οικονομικού μοντέλου με λίγους και ισχυρούς, με εξόντωση της μεσαίας τάξης και τους υπόλοιπους επιδοματούχους, εξαρτημένους από την κυβερνητική πολιτική.
Αυτό μόνο με αλλαγή πολιτικών συσχετισμών μπορεί να αλλάξει και με μια κυβέρνηση που μπορεί να συμφωνήσει σε όλες αυτές τις αλλαγές, τις μεταρρυθμίσεις που θα οδηγήσουν σε μια πράγματι προοδευτική διακυβέρνηση στη χώρα.
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
