10 προτάσεις για τον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό
Εισήγηση
Γ. Αρβανιτίδη στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου κατά τη συζήτηση του
Σχεδίου Νόμου "Εξωδικαστικός Μηχανισμός Ρύθμισης Οφειλών Επιχειρήσεων"
(Συζήτηση Επί των Άρθρων, 12.04.2017)
Όπως είπα και στην πρώτη συνεδρίαση, είναι σημαντικό να καταλάβουμε δύο βασικά πράγματα.
Όπως είπα και στην πρώτη συνεδρίαση, είναι σημαντικό να καταλάβουμε δύο βασικά πράγματα.
- Πρώτον, ποιος είναι ο στόχος για τα κόκκινα δάνεια και την επιχειρηματικότητα.
- Δεύτερον, ποιες είναι οι εναλλακτικές επιλογές για να λύσουμε το πρόβλημα.
Για τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια ο στόχος είναι να τακτοποιηθούν 23,2 δις € μέχρι το 2019.
Αν τώρα συνυπολογίσουμε ότι το 3ο τρίμηνο του 2016 οι πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχαν 40 δις € κόκκινα δάνεια, είναι προφανές ότι αν καταφέρουμε να ρυθμίσουμε λίγο πάνω από τα μισά, έχουμε πιάσει το στόχο. Επαναλαμβάνω. Αν τακτοποιηθούν τα μισά κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια των μικρομεσαίων, θα έχουμε κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα για να πάρει πραγματική ανάσα η αγορά.
Γι’ αυτό είπα και το ξαναλέω, ότι χωρίς μικρομεσαίους δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Όπως δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους, χωρίς τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Για εμάς, λοιπόν, ο σωστός τίτλος του νομοσχεδίου θα έπρεπε να ήταν: «Νομοσχέδιο για την επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας». Και πάνω σε αυτή την κατεύθυνση σας κάνουμε κριτική. Κάνουμε κριτική γιατί με τον τρόπο που νομοθετείτε, οι πιθανότητες να πετύχουμε το στόχο για τα κόκκινα δάνεια, είναι πραγματικά λίγες. Γιατί; Γιατί εισάγετε περιορισμούς οι οποίοι:
Αν τώρα συνυπολογίσουμε ότι το 3ο τρίμηνο του 2016 οι πολύ μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις είχαν 40 δις € κόκκινα δάνεια, είναι προφανές ότι αν καταφέρουμε να ρυθμίσουμε λίγο πάνω από τα μισά, έχουμε πιάσει το στόχο. Επαναλαμβάνω. Αν τακτοποιηθούν τα μισά κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια των μικρομεσαίων, θα έχουμε κάνει ένα πολύ σημαντικό βήμα για να πάρει πραγματική ανάσα η αγορά.
Γι’ αυτό είπα και το ξαναλέω, ότι χωρίς μικρομεσαίους δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα των κόκκινων δανείων. Όπως δεν πρόκειται να λυθεί το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους, χωρίς τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Για εμάς, λοιπόν, ο σωστός τίτλος του νομοσχεδίου θα έπρεπε να ήταν: «Νομοσχέδιο για την επανεκκίνηση της πραγματικής οικονομίας». Και πάνω σε αυτή την κατεύθυνση σας κάνουμε κριτική. Κάνουμε κριτική γιατί με τον τρόπο που νομοθετείτε, οι πιθανότητες να πετύχουμε το στόχο για τα κόκκινα δάνεια, είναι πραγματικά λίγες. Γιατί; Γιατί εισάγετε περιορισμούς οι οποίοι:
- αποκλείουν πολύ μεγάλο μέρος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων της χώρας,
- αποκλείουν όσους είχαν ρυθμίσεις πριν το καλοκαίρι του 2016
- αποκλείουν τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες, τους κτηνοτρόφους και τους αλιείς.
Κι εδώ τα
πράγματα δεν είναι απλά. Δεν είναι καθόλου απλά. Υπενθυμίζω, ότι αν
δεν δουλέψει το εργαλείο του εξωδικαστικού συμβιβασμού τότε η επόμενη
επιλογή θα είναι μαζικές πωλήσεις δανείων και ρευστοποιήσεις. Κι αυτό
είναι κάτι που δεν συμφέρει κανέναν. Δεν συμφέρει ούτε τους
δανειολήπτες, ούτε τις τράπεζες. Οι πρώτοι θα καταστραφούν και οι
δεύτερες θα εγγράψουν σημαντικές ζημιές στους ισολογισμούς τους, με ότι
αυτό μπορεί να σημαίνει για την σταθερότητα του τραπεζικού μας
συστήματος. Εκτός βέβαια, αν υποχωρήσετε από την αδιαλαξία σας και
κάνετε δεκτή την πρόταση της Δημοκρατικής Συμπαράταξης για τα κόκκινα
επιχειρηματικά δάνεια, βασικός πυλώνας της οποίας είναι το Ταμείο
Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων.
Επειδή, όμως, εμείς – σε αντίθεση με εσάς – δεν τρέφουμε αυταπάτες, ερχόμαστε σήμερα εδώ με 10 ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ που συζητάμε, ώστε αυτό να γίνει λειτουργικό και να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες. Και σας δηλώνω προκαταβολικά, ότι αν τις κάνετε δεκτές η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα ψηφίσει το νομοσχέδιο.
Επειδή, όμως, εμείς – σε αντίθεση με εσάς – δεν τρέφουμε αυταπάτες, ερχόμαστε σήμερα εδώ με 10 ΒΕΛΤΙΩΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟΥ που συζητάμε, ώστε αυτό να γίνει λειτουργικό και να ενταχθούν όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες. Και σας δηλώνω προκαταβολικά, ότι αν τις κάνετε δεκτές η Δημοκρατική Συμπαράταξη θα ψηφίσει το νομοσχέδιο.
1.
Για την ένταξη μιας επιχείρησης στον εξωδικαστικό συμβιβασμό να
χρειάζεται μία κερδοφόρα χρήση – αναφέρομαι στα λειτουργικά κέρδη – τα
τελευταία 5 χρόνια και να λαμβάνεται υπόψη και η εξέλιξη του κύκλου
εργασιών σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν είχε κερδοφορία.
Κατά τη γνώμη μας η πρόβλεψη που υπάρχει στο νομοσχέδιο για μία κερδοφόρα χρήση τα τελευταία 3 χρόνια, χωρίς κανένα άλλο κριτήριο, θα αποκλείσει ένα πολύ μεγάλο μέρος επιχειρήσεων που μπορούν πράγματι να εξυγιανθούν και να προχωρήσουν. Δεν μπορείτε να βάζετε τόσο αυστηρούς περιορισμούς σε μια οικονομία βυθισμένη στην ύφεση, μια οικονομία με τις τράπεζες κλειστές.
2. Προτείνουμε την δημιουργία Ειδικού Ακατάσχετου Λογαριασμού για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες σύμφωνα με την τροπολογία που καταθέσαμε στις 14.12.2016 και θα καταθέσουμε εκ νέου στο παρόν νομοσχέδιο.
Αν θέλουμε να μιλάμε για επανεκκίνηση της οικονομίας και πραγματικό εξωδικαστικό συμβιβασμό, θα πρέπει να υπάρχουν και οι απαραίτητες προϋποθέσεις που θα προστατεύουν την επιχείρηση. Δεν είναι δυνατόν ο επιχειρηματίας να πηγαίνει σε διαπραγμάτευση με την θηλιά στο λαιμό. Εμείς, λοιπόν, ζητάμε έναν Ακατάσχετο Επιχειρηματικό Λογαριασμό φυσικών και νομικών προσώπων, μέσω του οποίου θα πραγματοποιείται η διαχείριση:
Κατά τη γνώμη μας η πρόβλεψη που υπάρχει στο νομοσχέδιο για μία κερδοφόρα χρήση τα τελευταία 3 χρόνια, χωρίς κανένα άλλο κριτήριο, θα αποκλείσει ένα πολύ μεγάλο μέρος επιχειρήσεων που μπορούν πράγματι να εξυγιανθούν και να προχωρήσουν. Δεν μπορείτε να βάζετε τόσο αυστηρούς περιορισμούς σε μια οικονομία βυθισμένη στην ύφεση, μια οικονομία με τις τράπεζες κλειστές.
2. Προτείνουμε την δημιουργία Ειδικού Ακατάσχετου Λογαριασμού για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και αγρότες σύμφωνα με την τροπολογία που καταθέσαμε στις 14.12.2016 και θα καταθέσουμε εκ νέου στο παρόν νομοσχέδιο.
Αν θέλουμε να μιλάμε για επανεκκίνηση της οικονομίας και πραγματικό εξωδικαστικό συμβιβασμό, θα πρέπει να υπάρχουν και οι απαραίτητες προϋποθέσεις που θα προστατεύουν την επιχείρηση. Δεν είναι δυνατόν ο επιχειρηματίας να πηγαίνει σε διαπραγμάτευση με την θηλιά στο λαιμό. Εμείς, λοιπόν, ζητάμε έναν Ακατάσχετο Επιχειρηματικό Λογαριασμό φυσικών και νομικών προσώπων, μέσω του οποίου θα πραγματοποιείται η διαχείριση:
- των εσόδων από συναλλαγές μέσω POS ή μέσω ηλεκτρονικών συναλλαγών
- η καταβολή της μισθοδοσίας των εργαζομένων
- η πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών και των υποχρεώσεων προς το Δημόσιο
- η πληρωμή ενοικίων, λογαριασμών ΔΕΚΟ, προμηθευτών κ.λπ και
- οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης.
3. Προτείνουμε να συμπεριληφθεί στο Μητρώο Συντονιστών το σύνολο των Διαπιστευμένων Διαμεσολαβητών του Υπουργείου Δικαιοσύνης.
Δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα που να δικαιολογεί τον αριθμό 320. Σας ζήτησα και στην πρώτη συνεδρίαση κύριε Υπουργέ, να καταθέσετε στα πρακτικά αν υπάρχει κάποιο σενάριο που να περιγράφει πόσες αιτήσεις αναμένεται να κατατεθούν και πόσες υποθέσεις θα αναλάβει να διεκπεραιώσει κάθε συντονιστής. Αν υπάρχει κάτι τέτοιο κι έτσι δικαιολογείται ο περιορισμός να το δούμε. Διαφορετικά, όμως, είστε υποχρεωμένοι να δώσετε τη δυνατότητα και στους 1800 Διαπιστευμένους Διαμεσολαβητές του Υπουργείου Δικαιοσύνης να συμμετέχουν στη διαδικασία ως συντονιστές.
4. Προτείνουμε να εισαχθεί διαδικασία Διαμεσολάβησης με εκτελεστό και δεσμευτικό για τα μέρη περιεχόμενο, ώστε να αποκτήσει νόημα, μεταξύ άλλων, και η διμερής διαπραγμάτευση μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη, όταν ο τελευταίος οφείλει πάνω από το 85% των υποχρεώσεών του σε έναν και μόνο πιστωτή.
Αν δεν το κάνετε αυτό, τότε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για αυτές τις επιχειρήσεις δεν θα έχει κανένα απολύτως νόημα. Αν τα πράγματα ήταν τόσο απλά, θα το είχαν λύσει ήδη το πρόβλημα. Δεν θα χρειαζόταν αυτή η νομοθετική ρύθμιση. Και μην ξεχνάτε, κύριε Υπουργέ, ότι οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.
5. Προτείνουμε να επικυρώνεται το πρακτικό συμφωνίας με απλή κατάθεση στην γραμματεία του δικαστηρίου, ή έστω με διάταξη δικαστή, όπως γίνεται για τη σύσταση σωματείου και την έκδοση κληρονομητηρίου.
Είναι ένα νομικό πλαίσιο που υπάρχει από τις Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και μπορείτε να το αξιοποιήσετε. Αν επιμείνετε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, ούτε σε 6 χρόνια δεν θα παίρνουν δικάσιμο οι υποθέσεις. Και το λέω αυτό με δεδομένο ότι πρέπει να στοχεύουμε σε μεγάλο αριθμό υποθέσεων με θετική έκβαση.
6. Προτείνουμε να υπάρχει ειδική μέριμνα για τους συνοφειλέτες και εγγυητές δανείων οι οποίοι δεν σχετίζονται με την λειτουργία της επιχείρησης.
Είναι άδικο για κάποιους οι οποίοι δεν είχαν συμμετοχή στις επιχειρηματικές αποφάσεις, να έχουν την ίδια αντιμετώπιση με αυτούς που ευθύνονται για την πορεία της επιχείρησης.
7. Προτείνουμε να δοθεί δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό των ελευθέρων επαγγελματιών με την κανονική διαδικασία, ώστε να μπορούν να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους προς πιστωτές, προμηθευτές, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία.
Αυτή τη στιγμή, έτσι όπως είναι η διάταξη, μιλάμε για ευχολόγια. Θα πρέπει να περιμένουμε στο μέλλον μια Υπουργική Απόφαση της οποίας κανείς δεν γνωρίζει το περιεχόμενο. Και βέβαια, ακόμα κι αν αυτό γίνει, θα αφορά μόνο δημόσιο και ταμεία. Καμία δυνατότητα δεν θα υπάρχει για δάνεια και πιστωτές.
8. Προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και σε αγρότες – κτηνοτρόφους – αλιείς, σύμφωνα με την πρότασή μας για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Οι αποκλεισμοί δεν λύνουν το πρόβλημα. Μόνο να το διογκώσουν μπορούν. Αυτή τη στιγμή ο πρωτογενής τομέας παράγει 4% του ΑΕΠ. Αν δεν τον βοηθήσουμε να σταθεί στα πόδια του δεν θα φτάσουμε ποτέ στο 8, το 12 και το 16, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να πετύχουμε ένα σταθερά θετικό εμπορικό ισοζύγιο.
9. Προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και για όσες επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις οφειλών πριν την 01.07.2016.
Σας το έχουν επισημάνει και οι φορείς, ότι αυτός ο αποκλεισμός είναι άδικος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην μπουν και αυτοί οι άνθρωποι στον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
10. Τέλος, προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και σε όσες επιχειρήσεις προχώρησαν από το 2009 και μετά σε διακοπή εργασιών, είναι εγγεγραμμένες ακόμα στο ΓΕΜΗ και τα φυσικά πρόσωπα – ιδιοκτήτες αυτών εξυπηρετούν ακόμα τη ρύθμιση των οφειλών τους.
Αν θέλουμε να μιλάμε για πραγματική δεύτερη ευκαιρία σε έντιμους επιχειρηματίες που πάλεψαν αλλά δεν τα κατάφεραν, τότε ρυθμίσεις όπως αυτή μπορούν να δώσουν ένα πολύ σημαντικό και θετικό μήνυμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα που να δικαιολογεί τον αριθμό 320. Σας ζήτησα και στην πρώτη συνεδρίαση κύριε Υπουργέ, να καταθέσετε στα πρακτικά αν υπάρχει κάποιο σενάριο που να περιγράφει πόσες αιτήσεις αναμένεται να κατατεθούν και πόσες υποθέσεις θα αναλάβει να διεκπεραιώσει κάθε συντονιστής. Αν υπάρχει κάτι τέτοιο κι έτσι δικαιολογείται ο περιορισμός να το δούμε. Διαφορετικά, όμως, είστε υποχρεωμένοι να δώσετε τη δυνατότητα και στους 1800 Διαπιστευμένους Διαμεσολαβητές του Υπουργείου Δικαιοσύνης να συμμετέχουν στη διαδικασία ως συντονιστές.
4. Προτείνουμε να εισαχθεί διαδικασία Διαμεσολάβησης με εκτελεστό και δεσμευτικό για τα μέρη περιεχόμενο, ώστε να αποκτήσει νόημα, μεταξύ άλλων, και η διμερής διαπραγμάτευση μεταξύ πιστωτή και οφειλέτη, όταν ο τελευταίος οφείλει πάνω από το 85% των υποχρεώσεών του σε έναν και μόνο πιστωτή.
Αν δεν το κάνετε αυτό, τότε ο εξωδικαστικός συμβιβασμός για αυτές τις επιχειρήσεις δεν θα έχει κανένα απολύτως νόημα. Αν τα πράγματα ήταν τόσο απλά, θα το είχαν λύσει ήδη το πρόβλημα. Δεν θα χρειαζόταν αυτή η νομοθετική ρύθμιση. Και μην ξεχνάτε, κύριε Υπουργέ, ότι οι περισσότερες μικρομεσαίες επιχειρήσεις ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.
5. Προτείνουμε να επικυρώνεται το πρακτικό συμφωνίας με απλή κατάθεση στην γραμματεία του δικαστηρίου, ή έστω με διάταξη δικαστή, όπως γίνεται για τη σύσταση σωματείου και την έκδοση κληρονομητηρίου.
Είναι ένα νομικό πλαίσιο που υπάρχει από τις Κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και μπορείτε να το αξιοποιήσετε. Αν επιμείνετε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο, ούτε σε 6 χρόνια δεν θα παίρνουν δικάσιμο οι υποθέσεις. Και το λέω αυτό με δεδομένο ότι πρέπει να στοχεύουμε σε μεγάλο αριθμό υποθέσεων με θετική έκβαση.
6. Προτείνουμε να υπάρχει ειδική μέριμνα για τους συνοφειλέτες και εγγυητές δανείων οι οποίοι δεν σχετίζονται με την λειτουργία της επιχείρησης.
Είναι άδικο για κάποιους οι οποίοι δεν είχαν συμμετοχή στις επιχειρηματικές αποφάσεις, να έχουν την ίδια αντιμετώπιση με αυτούς που ευθύνονται για την πορεία της επιχείρησης.
7. Προτείνουμε να δοθεί δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό των ελευθέρων επαγγελματιών με την κανονική διαδικασία, ώστε να μπορούν να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους προς πιστωτές, προμηθευτές, δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία.
Αυτή τη στιγμή, έτσι όπως είναι η διάταξη, μιλάμε για ευχολόγια. Θα πρέπει να περιμένουμε στο μέλλον μια Υπουργική Απόφαση της οποίας κανείς δεν γνωρίζει το περιεχόμενο. Και βέβαια, ακόμα κι αν αυτό γίνει, θα αφορά μόνο δημόσιο και ταμεία. Καμία δυνατότητα δεν θα υπάρχει για δάνεια και πιστωτές.
8. Προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και σε αγρότες – κτηνοτρόφους – αλιείς, σύμφωνα με την πρότασή μας για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
Οι αποκλεισμοί δεν λύνουν το πρόβλημα. Μόνο να το διογκώσουν μπορούν. Αυτή τη στιγμή ο πρωτογενής τομέας παράγει 4% του ΑΕΠ. Αν δεν τον βοηθήσουμε να σταθεί στα πόδια του δεν θα φτάσουμε ποτέ στο 8, το 12 και το 16, δεν θα καταφέρουμε ποτέ να πετύχουμε ένα σταθερά θετικό εμπορικό ισοζύγιο.
9. Προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και για όσες επιχειρήσεις έχουν προχωρήσει σε ρυθμίσεις οφειλών πριν την 01.07.2016.
Σας το έχουν επισημάνει και οι φορείς, ότι αυτός ο αποκλεισμός είναι άδικος. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μην μπουν και αυτοί οι άνθρωποι στον εξωδικαστικό συμβιβασμό.
10. Τέλος, προτείνουμε να δοθεί η δυνατότητα ένταξης στον Εξωδικαστικό Συμβιβασμό και σε όσες επιχειρήσεις προχώρησαν από το 2009 και μετά σε διακοπή εργασιών, είναι εγγεγραμμένες ακόμα στο ΓΕΜΗ και τα φυσικά πρόσωπα – ιδιοκτήτες αυτών εξυπηρετούν ακόμα τη ρύθμιση των οφειλών τους.
Αν θέλουμε να μιλάμε για πραγματική δεύτερη ευκαιρία σε έντιμους επιχειρηματίες που πάλεψαν αλλά δεν τα κατάφεραν, τότε ρυθμίσεις όπως αυτή μπορούν να δώσουν ένα πολύ σημαντικό και θετικό μήνυμα προς αυτή την κατεύθυνση.
