Επανασχεδιασμός της
ακολουθούμενης πολιτικής ύφεσης και λιτότητας για να μη καθηλώνεται η ανάπτυξη
και εφαρμογή της ρήτρας ισοδυνάμου και της πολιτικής διαπραγμάτευσης για να ανασάνει η κοινωνία
Στην σημερινή συζήτηση επί του
προϋπολογισμού 2013, η βουλευτής ΔΗΜΑΡ Α΄ Θεσσαλονίκης κ. Ασημίνα
Ξηροτύρη-Αικατερινάρη τόνισε την αδήριτη ανάγκη μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής εξόδου, που
υπαγορεύει τον ριζικό επανασχεδιασμό της ακολουθούμενης πολιτικής ύφεσης και
λιτότητας. Μιας στρατηγικής εξόδου που πρέπει να επιμερίσει δίκαια τα βάρη, να
ανανεώσει και να ανασυγκροτήσει τη χώρα θεσμικά, δημοκρατικά και να συμβάλει
άμεσα στην επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας, επισημαίνοντας ότι στη
δυσμενέστατη εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας η συνεχιζόμενη ύφεση οφείλεται
πλέον κατά κύριο λόγο στην έλλειψη της ανάπτυξης.
Ανέδειξε την βαθειά κοινωνική πρόταση της ΔΗΜΑΡ για τη ρήτρα δημοσιονομικού ισοδύναμου στα
βαρύτατα μέτρα των 11,5 δις , για τα οποία παρατήρησε ότι η λήψη τους είναι
εξαιρετικά εμπροσθοβαρής, γεγονός που μπορεί να ακυρώσει στη πράξη τόσο
τη ρήτρα ισοδυνάμων όσο και την επέκταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής.
Τελειώνοντας της εισήγησή της, και αφού τοποθετήθηκε επί των επιμέρους θεμάτων του προϋπολογισμού, απαντώντας
σε κριτική από το ΣΥΡΙΖΑ (Τσακαλώτος) και το ΠΑΣΟΚ (Σαχινίδης) τόνισε ότι η
ΔΗΜΑΡ ως μία δύναμη σταθερής πολιτικής διαχείρισης, μέσα σε δύσκολες
δημοσιονομικές συνθήκες, στήριξε την Κυβέρνηση εθνικής ευθύνης με θέσεις και
προτάσεις, προκειμένου να αλλάξει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής των
μνημονιακών πολιτικών και όχι να το εφαρμόσει. Η στήριξη που δίνει στη
Κυβέρνηση η Δημοκρατική Αριστερά δεν είναι χωρίς αντίκρισμα· είναι υπέρ του
λαού, των εργαζομένων, των πολλών και κοινωνικά αδυνάμων. Για να προσθέσει προς
τον κ. Σαχινίδη ότι ας μην επιχειρεί το ΠΑΣΟΚ να ταυτίσει την εθνική ευθύνη με
την πολιτική γραμμή για απαρέγκλιτη
εφαρμογή του μνημονίου. Αυτή η γραμμή δεν φάνηκε αποτελεσματική ούτε οικονομικά
ούτε πολιτικά.
Όσον αφορά τη στάση της ΔΗΜΑΡ ως προς τη ψήφιση του
προϋπολογισμού, η κ. Ξηροτύρη εξέφρασε επιφύλαξη μέχρι την οριστική ψήφο στην
Ολομέλεια και επισήμανε ότι η θέση της ΔΗΜΑΡ θα καθοριστεί με πολιτικά
κριτήρια, κι αφού έχουν συνυπολογιστεί από τα αρμόδια όργανα του κόμματος
αφενός τα στοιχεία του προϋπολογισμού και αφετέρου η αναγκαιότητα να υπάρχουν
προϋποθέσεις.
Ακολουθεί η τοποθέτηση της Α.
Ξηροτύρη – Αικατερινάρη, εισηγήτριας από τη
ΔΗΜΑΡ, στη συζήτηση στην Μόνιμη Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων για τον
«Προϋπολογισμό του 2013»:
1. Εισαγωγή
Η εισηγητική έκθεση και το
σχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2013 που κατατέθηκε προχθές και συζητάμε
σήμερα στην επιτροπή, έρχεται σε μία περίοδο περαιτέρω υποβάθμισης της ζωής των
πολιτών και βαθιάς, επιταχυνόμενης ύφεσης της ελληνικής οικονομίας, συνέπεια
της αναποτελεσματικότητας των πολιτικών που εφαρμόσθηκαν για την αντιμετώπιση
και τη διέξοδο από την κρίση. Βασική ιδέα των προγραμμάτων «διάσωσης» της
οικονομίας που εφαρμόστηκαν μετά το 2009 ήταν ότι η αποκατάσταση των
δημοσιονομικών, δηλαδή η δημοσιονομική «εξυγίανση». Σήμερα τέσσερα χρόνια μετά,
φαίνεται ότι τα υφεσιακά αποτελέσματα της πολιτικής που ακολουθήθηκε ήταν πολύ
μεγαλύτερα από τα αναμενόμενα και μάλιστα βραχυπρόθεσμα.
Έτσι ούτε δημοσιονομική
εξυγίανση υπήρξε (χρειάστηκε για αυτό το PSI),
αλλά προστέθηκε ένα νέο μεγάλο πρόβλημα: η παρατεταμένη και βαθιά ύφεση και το
οξύτατο πρόβλημα των κοινωνικών συνεπειών της.
Γι’
αυτό η ανάγκη μιας ολοκληρωμένης
στρατηγικής εξόδου είναι αδήριτη και υπαγορεύει τον επανασχεδιασμό της
ακολουθούμενης πολιτικής ύφεσης και λιτότητας. Μια στρατηγική εξόδου που πρέπει
να επιμερίσει δίκαια τα βάρη, να προασπίσει την κοινωνική συνοχή, να ανανεώσει
και να ανασυγκροτήσει τη χώρα θεσμικά, δημοκρατικά και να συμβάλει άμεσα στην
επανεκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Θεωρούμε,
ότι ακόμα και εντός του δεδομένου δυσμενούς πλαισίου, με τους ισχυρούς
εξωτερικούς περιορισμούς, δηλαδή τις απαιτήσεις τις Τρόικας, οι οποίες συχνά
είναι υπερβολικές και εκτός πραγματικότητας, υπάρχουν οι δυνατότητες επιλογών.
Για αυτό το λόγο άλλωστε συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι πρέπει άμεσα να
ξεκινήσει πολιτική διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους, προκειμένου να
τους πείσουμε για τη βελτίωση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
Σήμερα οι δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας μέσω
των δανειακών συμβάσεων παρότι παραμένουν εξαιρετικά επώδυνες δεν φαίνεται
ακόμη να εξασφαλίζουν τις προϋποθέσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους, ούτε και
να δημιουργούν άμεσα την ζητούμενη αναπτυξιακή προοπτική ώστε να είναι ορατή η
ανάκαμψη και η υποχώρηση της ύφεσης.
Και
αυτές οι αμφιβολίες, αλλά και προσδοκίες, ιδιαίτερα για τη βιωσιμότητα του
χρέους, την σταθεροποίηση της οικονομίας και την υποχώρηση της ύφεσης διαπερνούν και το εν λόγω σχέδιο του
Προϋπολογισμού του 2013.
Η πολιτική που ακολουθήσαμε ως ΔΗΜΑΡ και η στήριξη που
έχουμε δώσει στην Κυβέρνηση Εθνικής ευθύνης έγινε γιατί αποτελεί τη δυνατότητα
για να μείνει η Ελλάδα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ευρώ, για να
επαναδιαπραγματευθεί την αντικατάσταση
δυσβάσταχτων για τους πολίτες όρων του μνημονίου, να ξεφύγει η χώρα από
τη δίνη της οικονομικής κρίσης και να μπει σε μία πορεία επανεκκίνησης της πραγματικής
οικονομίας.
Το πλαίσιο της διακυβέρνησης όπως διαμορφώθηκε με την
προγραμματική συμφωνία είναι ρεαλιστικό και σε συμβάλλαμε σε πολλά σημεία να
γίνει και προοδευτικό. Προωθεί μεταρρυθμίσεις και προοδευτικές διαρθρωτικές
αλλαγές στο πολιτικό σύστημα, προωθεί την αναδιοργάνωση του κράτους, τις
στρατηγικές επιλογές της οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας στον πρωτογενή
τομέα, στη βιομηχανία, στον τουρισμό, στην ενέργεια, τις μεταφορές. Θέτει
στόχους εφικτούς και προτεραιότητες, όπως:
- Τη διεκδίκηση της επιμήκυνσης της δημοσιονομικής
προσαρμογής για άλλα δύο χρόνια, την δέσμευση ότι θα επιδιωχθεί να μη γίνουν οι
περικοπές από μισθούς και συντάξεις αλλά από το μη μισθολογικό κόστος του
δημοσίου και την αποκατάσταση της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων σύμφωνα με το
ευρωπαϊκό κεκτημένο και το Κοινοτικό Δίκαιο.
- Την άμεση
διαμόρφωση ενός εθνικού σχεδίου
ανασυγκρότησης της χώρας με νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο, με
επανακαθορισμό των αναπτυξιακών προτεραιοτήτων στους κρίσιμους τομείς. Στην
κατεύθυνση αυτή την αξιοποίηση κάθε επενδυτικού πόρου και δυνατότητας.
-
Το νέο φορολογικό σύστημα πρέπει να γίνει με τη θέσπιση περιουσιολογίου και
πόθεν έσχες, με τη δίκαιη και αναλογική κατανομή των φόρων, με διεύρυνση της
φορολογικής βάσης.
- Την αποκατάσταση των θεσμών. Η Ελληνική Δημοκρατία έχει
άμεση ζωτική ανάγκη ενός νέου πλαισίου για την εξασφάλιση της κοινωνικής
συνοχής, τα μέτρα για τους ανέργους, τους φτωχούς, τους χαμηλοσυνταξιούχους. Τα
μέτρα αυτά πρέπει να συνδυαστούν με την πολιτική καταπολέμησης της ανεργίας και
την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ο χώρος
όπου θα διεκδικήσουμε και θα διαπραγματευθούμε. Εκεί θα φτιάξουμε συμμαχίες με
χώρες του νότου και με πολιτικές δυνάμεις που αντιλαμβάνονται τη σημασία της
αλληλεγγύης, γι’ αυτό και θέλουμε να αξιοποιήσουμε προς όφελος της χώρας μας
τις αποφάσεις της ΕΕ για την
αντιμετώπιση της κρίσης, ζητώντας μεταξύ των άλλων να εφαρμοστεί και για τις
ελληνικές τράπεζες η απευθείας ανακεφαλαιοποίηση από το μηχανισμό στήριξης.
Είχαμε επισημάνει ότι η αναδιαπραγμάτευση δεν θα γίνει σε
μία στιγμή, σε μία Σύνοδο Κορυφής ή μόνο στο επίπεδο και τις πρώτες
επισκέψεις της Τρόικα. Θα είναι μία
συνεχής και επίπονη διαδικασία, μια σκληρή διαπραγμάτευση.
Είναι πεποίθησή μας ότι οι παραπάνω στόχοι είναι
αναγκαίοι και εφικτοί και γι’ αυτό ο
Προϋπολογισμός του 2013 εισηγητικά τουλάχιστον έπρεπε να τους αξιοποιεί
και να τους προσεγγίζει, ώστε να μην φαίνεται ότι ασφυκτιά από τη λογική της
ακραίας λιτότητας που ανατροφοδοτεί την
ύφεση.
Για
την επιτυχία των παραπάνω στόχων η Δημοκρατική
Αριστερά, ως υπεύθυνη δύναμη,
κατέθεσε ένα ολοκληρωμένο κείμενο συμβολής για την εξεύρεση μέτρων για
περικοπή δαπανών 11,5 δις Ευρώ, που θα είναι κατά το δυνατόν λιγότερο επώδυνα
για τους πολλούς. Στην ανάγκη δηλαδή αλλαγής της δημοσιονομικής πολιτικής
λιτότητας που ανατροφοδοτεί την κρίση.
Η δημοσιονομική
πολιτική στο πλαίσιο του Μνημονίου με το γενικότερο περιοριστικό χαρακτήρα της
γνωρίζουμε ότι δεν είναι μονόδρομος, ούτε βέβαια και εύκολη υπόθεση. Υπάρχει
τρόπος να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες των εισοδημάτων εάν η προσπάθεια
στηριχθεί στην εξεύρεση ισοδύναμων δημοσιονομικών μέτρων. Έχουμε προτείνει
μέτρα ισοδύναμου δημοσιονομικού αποτελέσματος διότι αναγνωρίζουμε την
αναγκαιότητα επίτευξης της δημοσιονομικής προσαρμογής. Για να έχει όμως
πιθανότητες επιτυχίας αλλά και βιώσιμο κοινωνικά αποτέλεσμα, η δημοσιονομική
προσαρμογή πρέπει ταυτόχρονα να ενταχθεί σε ένα αναπτυξιακό πλαίσιο.
Σημαντική διάσταση για να ξεδιπλωθούν ισοδύναμα μέτρα
είναι αυτή του χρόνου.
Ευνοϊκότεροι διακανονισμοί σε σχέση με το χρόνο κάλυψης
του στόχου μηδενικού ελλείμματος. Σήμερα ασκείται τρομακτική πίεση για τη λήψη
επιπρόσθετων μέτρων για την κάλυψη των αποκλίσεων από το στόχο επίτευξης
μηδενικού ελλείμματος έως το 2014, ώστε να σταθεί δυνατή η επάνοδος της χώρας
στις χρηματοδοτήσεις των διεθνών αγορών. Η πίεση αυτή οδηγεί στη λήψη επώδυνων
μέτρων και οδηγούν όπως ήδη επισημάναμε σε περαιτέρω επιδείνωση της ύφεσης. Να
σημειώσουμε ότι τα δημοσιονομικά μέτρα που επιβλήθηκαν στη χώρα μας στο
διάστημα 2010-2012 ανήλθαν στα 49 δις ευρώ, ενώ σε άλλα κράτη (του μηχανισμού στήριξης) όπως η Ιρλανδία το ύψος
των δημοσιονομικών μέτρων ήταν μικρότερο και το χρονικό διάστημα μεγαλύτερο.
Η σημαντικότερη και βαθιά κοινωνική πρόταση της ΔΗΜΑΡ
είναι η ρήτρα δημοσιονομικού ισοδύναμου στα
μέτρα των 11,5 δις. Αυτό σημαίνει ότι:
-
Για ένα τμήμα από το συνολικό πακέτο μέτρων θα υπάρχει η δυνατότητα μη εφαρμογής,
εφόσον πετύχουμε ισοδύναμη δημοσιονομική απόδοση από καταπολέμηση της
φοροδιαφυγής και της παραοικονομίας και εξυγίανση των δαπανών λειτουργίας
/προμηθειών. Αν, δηλαδή, για το 2013,
2014 κ.λ.π., απολογιστικά προκύπτει πλεονάζον έσοδο από τα προβλεπόμενα,
αυτομάτως θα γίνεται ισοδύναμη αφαίρεση για το επόμενο έτος από το συνολικό
πακέτο.
-
Στη ρήτρα ισοδύναμων (πακέτο
μέτρων) πρέπει να ενταχθούν αυτά τα
μέτρα, που θεωρούμε ότι είναι ιδιαιτέρως κοινωνικά δυσβάστακτα.
Η ρήτρα δημοσιονομικού ισοδύναμου πρέπει να υιοθετηθεί
και να εφαρμοσθεί. Στην σημερινή συζήτησή μας, θέλω να επισημάνω ότι στον
Προϋπολογισμό έπρεπε να υπάρχουν δείγματα εφαρμογής ή έστω αναφορές γι’ αυτή τη βασική
πρόταση. Αντίθετα όμως προς αυτό τα
μέτρα σε ποσοστό πλέον του 70% είναι εμπροσθοβαρή και αφήνουν έωλη την
πρόταση της ρήτρα ισοδυνάμου.
2.
Η Εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας
Δυστυχώς για έκτη συνεχή
χρονιά θα συνεχιστεί η ύφεση στη χώρα σύμφωνα και με τις προβλέψεις του
προϋπολογισμού.
Ενδεικτικά να αναφέρω ότι το
ελληνικό ΑΕΠ κατά την περίοδο 2011-2012 μειώθηκε κατά 12,3 δις ευρώ, δηλαδή
κάθε μήνα χανόταν από την ελληνική οικονομία 1 δις ευρώ. Αντίστοιχα, κατά το
2013-2014 αναμένεται να υπάρχει περαιτέρω μείωση 4,5%, (11 δις ευρώ). Δηλαδή
και κατά το 2013 θα χάνεται κάθε μήνα από την οικονομία περίπου 1 δις ευρώ.
Είναι βέβαια κοινά αποδεκτό
ότι το ξέσπασμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης βρήκε μια ελληνική οικονομία με
ήδη τεράστια προβλήματα διαρθρωτικής φύσης. Ασθενή παραγωγική βάση,
επιχειρήσεις χαμηλής ανταγωνιστικότητας σε σχέση με τα διεθνή στάνταρτ, μια
Δημόσια Διοίκηση αναποτελεσματική, υπό τη συνεχή πίεση του πελατειακού κράτους.
Μία οικονομία που χαρακτηριζόταν από τον «θανατηφόρο» συνδυασμό υψηλού χρέους
και μόνιμων ελλειμμάτων.
Ο συνδυασμός αυτών των δύο
στοιχείων δημιουργούσε ένα φαύλο κύκλο, ο οποίος, δυστυχώς, δεν κατάφερε να
σπάσει ούτε κατά την περίοδο ισχυρής ανάπτυξης της οικονομίας (1994-2004), ούτε
κατά την επόμενη περίοδο (2005-2008).
Σε αυτό το πλαίσιο, η βασική
ιδέα των προγραμμάτων «διάσωσης» της οικονομίας που εφαρμόστηκαν μετά το 2009
ήταν ότι η αποκατάσταση των δημοσιονομικών, δηλαδή η δημοσιονομική «εξυγίανση».
Σήμερα όμως, τέσσερα χρόνια μετά, φαίνεται ούτε δημοσιονομική εξυγίανση υπήρξε
(χρειάστηκε για αυτό το PSI), αλλά προστέθηκε ένα νέο μεγάλο πρόβλημα: η
παρατεταμένη και βαθιά ύφεση και το
μεγάλο πρόβλημα των κοινωνικών συνεπειών
της.
Η Ελληνική οικονομία έχει
περιπέσει σε ένα φαύλο κύκλο δημοσιονομικής προσαρμογής – ύφεσης – μη επίτευξης
των δημοσιονομικών στόχων, με κεντρικό σημείο αναφοράς την εντεινόμενη
αβεβαιότητα.
3. Βασικές παραδοχές και προβλέψεις - προβλήματα
του Προϋπολογισμού
Είναι γεγονός ότι η πρόβλεψη
για την αποδοτικότητα των φορολογικών εσόδων σε σχέση με την αύξηση των
συντελεστών είναι μικρότερη του αναμενόμενου, με αποτέλεσμα την μικρότερη
απόδοση των μέτρων για τη δημοσιονομική προσαρμογή. Το φαινόμενο οφείλεται σε αρκετούς
λόγους όπως η ύφεση, η μείωση του εισοδήματος των φορολογουμένων, η
φοροδιαφυγή, η περιορισμένη ρευστότητα των επιχειρήσεων και των ιδιωτών και η
καθυστέρηση έκδοσης αποφάσεων από τα δικαστήρια. Καταμερισμός της υστέρησης σε
κάθε έναν από τους παραπάνω παράγοντες είναι δύσκολο να γίνει. Αν όμως ληφθούν
υπόψη οι ελαστικότητες φορολογικών εσόδων, όπως αυτές εκτιμώνται από τους
διεθνείς οργανισμούς, προκύπτει, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Τράπεζας της
Ελλάδος, ότι τα 2/3 της υστέρησης του συνόλου των εσόδων από έμμεσους και
άμεσους φόρους αποδίδονται στην ύφεση της οικονομικής δραστηριότητας.
Πράγματι στο προσχέδιο του προϋπολογισμού αναφέρονταν δύο εκτιμήσεις σε
σχέση με την εξέλιξη των μεγεθών το 2013. Η πρώτη δεν υπέθετε τη λήψη επιπλέον
μέτρων (τα περίφημα 7,6 δις από τα 11,5
δις), η δεύτερη υπέθετε τη λήψη επιπλέον μέτρων. Με τη λήψη των επιπλέον μέτρων
έδειχνε να μειώνονται τα έσοδα κατά 2,4 δις ευρώ και οι δαπάνες κατά 3,6 δις ευρώ. Αυτό έχει ως
συνέπεια ένα αρνητικό αποτέλεσμα, την αφαίρεση επιπλέον 2,6 ποσοστιαίων μονάδων
από το ΑΕΠ (ύφεση 3,8% έναντι 1,2% εάν δεν λαμβανόταν μέτρα) και ένα θετικό την
επίτευξη πρωτογενούς πλεονάσματος.
Τα τακτικά έσοδα μειώνονται
κατά 5,6%, ενώ τα μη τακτικά αυξάνονται και το σύνολο μειώνεται κατά 1.8%. Οι
δαπάνες στο σύνολό τους μειώνονται κατά 33%.
Το κέντρο του οικονομικού
προβλήματος, όπως και εισηγητικά αναφέρεται, παραμένει η αντιμετώπιση της ύφεσης. Ο στόχος για τη
μείωσή της δεν μπορεί να γίνει εφικτός
όταν αυτή αντιμετωπίζεται με μειώσεις εισοδημάτων και αυξήσεις της φορολογίας
χαμηλόμισθων, αφού αυτές οι λύσεις περικόπτουν εισοδήματα που ευθέως
αντιστοιχούν σε κατανάλωση και έτσι αφενός ανατροφοδοτείται η ύφεση και
αφετέρου μειώνονται τα έσοδα του κράτους. Αντίθετα η κύρια προσοχή πρέπει να
δοθεί στην εκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Ως ένα σημείο, είναι γεγονός
ότι ο Προϋπολογισμός αναγνωρίζει το πρόβλημα της ύφεσης αφού άλλωστε κάνει
πολλές αναφορές του στο κείμενο, αλλά δεν κάνει πολλά πράγματα για να το
αντιμετωπίσει. Για παράδειγμα:
Τα μέτρα που προβλέπονται
στον προϋπολογισμό του 2013 αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των μέτρων των 11,5
δις €. Το 2013 θα ληφθούν μέτρα που ισοδυναμούν με το 63% του συνολικού
προγράμματος προσαρμογής (7,3 δις από τα 11,5). Αυτό σημαίνει ότι η λήψη τους
είναι εξαιρετικά εμπροσθοβαρής, γεγονός που μπορεί να ακυρώσει στη
πράξη τόσο τη ρήτρα ισοδυνάμων όσο την
πιθανολογούμενη επέκταση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής, όπως φαίνεται
και στον παρακάτω πίνακα
|
Χρονοδιάγραμμα Λήψης
των μέτρων
|
|||
|
|
Προϋπ/σμός
2013
|
Προσχέδιο
Προϋπ/σμού
2013
|
2013
2016
|
|
Αναδιάρθρωση Δημ.Διοίκησης
|
484,5
|
483
|
1225
|
|
ΟΤΑ
|
50
|
100
|
608
|
|
Μισθολογική δαπάνη
|
1.174
|
1.100
|
1649
|
|
Συντάξεις
|
4680
|
3799
|
4812
|
|
Κοινωνικά επιδόματα
|
589
|
347
|
826
|
|
Υγεία
|
455
|
803
|
1457
|
|
Άμυνα
|
303
|
304
|
|
|
Παιδεία
|
122
|
132
|
183
|
|
ΔΕΚΟ
|
248
|
241
|
443
|
ΣΥΝΟΛΟ 7592
Κατά δεύτερο λόγο, μια τέτοια
πολιτική κινδυνεύει να επιδεινώσει την ύφεση ακόμα περισσότερο, σε συνδυασμό ότι
το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων παραμένει εξαιρετικά μικρό για τις ανάγκες των
περιστάσεων και η υλοποίηση του ΕΣΠΑ καρκινοβατεί.
Εκτιμήσεις βασικών μεγεθών της
οικονομίας (Προσχέδιο – Προϋπολογισμός)
Καταρχήν οι προβλέψεις του Προϋπολογισμού για την Παγκόσμια Οικονομία
και της Ευρωζώνης είναι ένα μήνα μετά
δυσμενέστερες αυτών του Προσχεδίου.
Επίσης, όπως είχαμε τονίσει και
κατά τη συζήτηση του Προσχεδίου, ο προϋπολογισμός είχε πολύ αισιόδοξες
προβλέψεις για τα βασικά μεγέθη της οικονομίας για το 2013. Η εκτίμηση αυτή
επιβεβαιώθηκε με την κατάθεση του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού, όπου
σχεδόν όλες οι προβλέψεις του αρχικού σχεδίου αναθεωρήθηκαν προς το
δυσμενέστερο, όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα.
|
Βασικά
Μεγέθη
|
Προσχέδιο
|
Τελικό
Σχέδιο
|
|
ΑΕΠ
|
-3,8
|
-4,5
|
|
Ιδιωτική Κατανάλωση
|
-5,9
|
-7,0
|
|
Δημόσια Κατανάλωση
|
-7,2
|
-7,2
|
|
Επενδύσεις
|
-3,7
|
-3,7
|
|
Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών
|
2,5
|
2,6
|
|
Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών
|
-5,3
|
-5,2
|
|
ΔΤΚ
|
0,7
|
-0,8
|
|
Αποπληθωριστής ΑΕΠ
|
-0,1
|
-1,2
|
|
Απασχόληση
|
-3,0
|
-2,1
|
|
Ποσοστό Ανεργίας
|
24,7
|
22,8
|
|
Πρωτογενές πλεόνασμα
|
1,1
|
0,4
|
|
Δημόσιο χρέος
|
179,3
|
189,1
|
Πιο συγκεκριμένα, οι προβλέψεις για την ύφεση και την ανεργία το επόμενο
έτος αναθεωρήθηκαν, σε 4,5% και 22,8% αντίστοιχα (από 3,8 και 24,7), ενώ
προβλέπετε και μεγαλύτερη μείωση στην ιδιωτική κατανάλωση (7,0% αντί 5,9), λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος και της
αύξησης της ανεργίας. Πρέπει να μας διευκρινίσετε πως με μεγαλύτερη ύφεση θα
έχουμε μικρότερη ανεργία.
Η συμβολή του εξωτερικού
τομέα αναμένεται θετική, με τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών να προβλέπεται
ότι θα αυξηθούν κατά 2,6% (από 2,5 στο προσχέδιο) και τις εισαγωγές να
μειώνονται κατά 5,2% (από 5,3 στο προσχέδιο). Να σημειωθεί ότι σε απόλυτα
νούμερα η μείωση του ΑΕΠ από τα 194 δισ. ευρώ το 2012 στα 183,04 δισ. ευρώ το
2013 αποτυπώνει ποσοστιαία μείωσή του κατά σχεδόν 6% το επόμενο έτος.
Ο ετήσιος πληθωρισμός για το
2012 εκτιμάται στο 1,1%, ενώ αναμένεται να μειωθεί σημαντικά το 2013
επηρεαζόμενος κυρίως από τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση και τις διαρθρωτικές αλλαγές
που βελτιώνουν τη λειτουργία των αγορών. Συγκεκριμένα η μείωση του
εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή το 2013 εκτιμάται στο -0,8%, δηλαδή η
οικονομία θα βιώσει έντονο αποπληθωρισμό.
Ο νέος στόχος για το πρωτογενές
πλεόνασμα μειώθηκε στο 0,4% του ΑΕΠ (748 εκατ. ευρώ), στο τελικό σχέδιο του
προϋπολογισμού, έναντι αρχικού στόχου για 1,1%. Το δημόσιο χρέος εκτιμάται ότι
θα διαμορφωθεί στο 189,1% του ΑΕΠ (346,2 δις ευρώ), έναντι προηγούμενης
πρόβλεψης για 179,3%.
Ο στόχος για πρωτογενές
πλεόνασμα το 2013 κατά 800 εκατ. Ευρώ περίπου
(0,4 % του ΑΕΠ), στην έκτη κατά σειρά χρονιά ύφεσης, χωρίς να
προβλέπονται καθόλου έσοδα από την πάταξη της φοροδιαφυγής και της
παραοικονομίας, με μειωμένες της δημόσιες επενδύσεις, μόνο με συστράτευση
και ισχυρή πολιτική βούληση μπορεί να
επιτευχθεί.
Εμείς έχουμε κηρύξει προς
όλες τις κατευθύνσεις τη μάχη για την πάταξη της φοροδιαφυγής και του
λαθρεμπορίου, της παραοικονομίας, της άμεσης είσπραξης των εσόδων του κράτους
που έχουν φοροδιαφύγει και την αξιοποίησή τους ως ισοδυνάμων μέτρων.
4. Οικονομική και
Δημοσιονομική Πολιτική
Η στρατηγική της οικονομικής πολιτικής που προτείνει ο προϋπολογισμός
βασίζεται σε δύο πυλώνες: α) στην εφαρμογή
μέτρων και πολιτικών που εμπλουτίζουν την προσπάθεια που προηγήθηκε στο πεδίο
της δημοσιονομικής πολιτικής, εστιάζοντας τόσο στον περιορισμό του εύρους και
της παρεμβατικότητας του δημόσιου τομέα, όσο και στη βελτίωση της
αποτελεσματικής λειτουργίας του, ώστε να αυξηθεί η αποδοτικότητα των σχετικών
δαπανών και
β) στην προώθηση και υλοποίηση ενός μεγάλου
εύρους πολιτικών και μέτρων για την ανάσχεση των έντονων υφεσιακών πιέσεων και
την τόνωση της ρευστότητας στην πραγματική οικονομία.
Βασικοί τομείς της οικονομικής πολιτικής
Ανάπτυξη: Η πολιτική και οικονομική προσέγγιση που επικράτησε
στη διαμόρφωση του Προϋπολογισμού είναι ότι βασική προϋπόθεση
για την ανάπτυξη αποτελεί η σταθεροποίηση της οικονομίας, γιατί χωρίς αυτή δεν
υπάρχει δυνατότητα μεταστροφής προς την ανάπτυξη. Έτσι η ανάπτυξη έρχεται σε
δεύτερο επίπεδο ή σχηματικά η οικονομική ανάπτυξη είναι αποτέλεσμα της
σταθεροποίησης της οικονομίας.
Υπάρχει όμως και η άλλη
προσέγγιση στα πράγματα ακριβώς
αντίστροφα, ότι η σταθεροποίηση της οικονομίας είναι αποτέλεσμα της ανάπτυξης.
Το ερώτημα είναι η εσωτερική τους ιεράρχηση.
Στην πραγματικότητα αυτοί οι
δύο στόχοι πρέπει να επιδιώκονται παράλληλα.
Είναι
λάθος η προσέγγιση πρώτα να βγούμε από την ύφεση και μετά θα έχουμε ανάπτυξη.
Στην δυσμενέστατη εξέλιξη της ελληνικής οικονομίας η συνεχιζόμενη ύφεση οφείλεται πλέον κατά κύριο λόγο
στην έλλειψη ανάπτυξης.
Η ανάσχεση της ύφεσης προβλέπεται στον Προϋπολογισμό να προέλθει από την εγχώρια ζήτηση και κυρίως
από τις επενδύσεις, ενώ για τις προβλέψεις αυτές λήφθηκαν υπόψη τα δημοσιονομικά
μέτρα του αναθεωρημένου Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής και η
συμβολή των εταίρων για την ανάκαμψη της οικονομίας.
Για την επίτευξη αυτού του
μάλλον αισιόδοξου στόχου απαιτείται ένα νέο εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης της
χώρας με νέο αναπτυξιακό και παραγωγικό πρότυπο. Στην κατεύθυνση αυτή είναι
η αξιοποίηση κάθε επενδυτικού πόρου και δυνατότητας, όπως του ΕΣΠΑ ή της ΕΤΕπ,
αλλά και η διεκδίκηση συμπληρωματικών αναπτυξιακών πόρων σε εφαρμογή των
διακηρύξεων του Συμβουλίου κορυφής της ΕΕ. Περιμένουμε άμεσα οι προσδοκίες όλων
μας στο εσωτερικό και οι δηλώσεις των εταίρων μας για ένα πρόσθετο πρόγραμμα
πόρων και μέτρων επανεκκίνησης της ανάπτυξης να αποτυπωθούν με πραγματικά
οικονομικά μεγέθη και χρηματοδοτικά εργαλεία.
Συνοψίζοντας η
δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να γίνει αλλά με τέτοιο τρόπο που δεν θα
καθηλώνει την Ανάπτυξη.
Αν δούμε τον πίνακα 3.1 (σελ.45) προκύπτει ότι παρά τη
σημαντική μείωση των Δημοσίων δαπανών
είχαμε τεράστια ύφεση και εκτίναξη του χρέους από 248,3% του ΑΕΠ το 2010 σε
189,1% το 2013, δηλαδή ένα πρόγραμμα που αντί να μειώνει αυξάνει το χρέος
Κοινωνική Πολιτική - Ανεργία:
Η κοινωνική πολιτική, όπως
παρουσιάζεται στον προϋπολογισμό, εστιάζεται σε 3 επίπεδα: 1) ανάπτυξη
πολιτικών απασχόλησης για την αναχαίτιση της μεγάλης ανεργίας, 2) αποκατάσταση
της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς εργασίας και 3) εξορθολογισμός του
συστήματος κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας.
Στο πλαίσιο αυτό,
σχεδιάζονται διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις,
που αφορούν τις εργασιακές σχέσεις, με πολλές από τις οποίες
διαφωνεί η ΔΗΜΑΡ, όπως είναι:
- Το νέο σύστημα προσδιορισμού
του κατώτατου μισθού σε όλη την οικονομία (από τον Απρίλιο του 2013 θα τεθεί σε
εφαρμογή – σύμφωνα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο) στο οποίο αποφασιστικό ρόλο θα
έχει πλέον το κράτος, ύστερα από διαβούλευση με κοινωνικούς εταίρους και άλλους φορείς.
- Το νέο σύστημα υπολογισμού
αποζημίωσης σε περίπτωση καταγγελίας σύμβασης εργασίας.
- Η κατάργηση διαδικασιών
προέγκρισης και κοινοποιήσεων στην Επιθεώρηση Εργασίας (ΣΕΠΕ) που προσέθεταν
γραφειοκρατικό βάρος στις επιχειρήσεις.
- Η οργάνωση του χρόνου
εργασίας στις επιχειρήσεις όλων των κλάδων, στη βάση κλαδικών ή επιχειρησιακών
συμβάσεων, θα καταστεί περισσότερο αποτελεσματική με την απάλειψη περιοριστικών
ρυθμίσεων.
Ειδικότερα, σε σχέση με τα πρόσθετα
εργασιακά μέτρα, μεταξύ των άλλων πρέπει
να επισημάνουμε ότι η μείωση του κόστους εργασίας δεν αποτελεί τον
σημαντικότερο παράγοντα ανταγωνιστικότητας. Για παράδειγμα, όπως αναφέρεται και
στον ίδιο τον προϋπολογισμό οι εξαγωγές σε χώρες στη ΕΕ μειώθηκαν παρά το
γεγονός ότι το κόστος εργασίας σε αυτές τις χώρες είναι υψηλότερο. Αντίθετα οι
εξαγωγές αυξήθηκαν σε χώρες χαμηλότερου κόστους εργασίας.
Η ανεργία σύμφωνα με τον προϋπολογισμό αναμένεται να αυξηθεί
περαιτέρω και να ανέλθει σε 22,4% (24,7% στο προσχέδιο), κυρίως λόγω κάμψης της
οικονομικής δραστηριότητας. Με ύφεση της τάξης του 4,5% και χωρίς δημόσιες
επενδύσεις, αλλά και αμφίβολες ιδιωτικές επενδύσεις το σενάριο αυτό φαίνεται
αισιόδοξο. Εξάλλου σε διάφορες μελέτες που γίνονται (ΙΝΕ ΓΣΕΕ) το ποσοστό
ανεργίας εκτιμάται στο 27-28% για το 2013.
Ένα τέτοιο ποσοστό ανεργίας
σημαίνει ότι ελληνικές οικογένειες θα βρεθούν χωρίς δυνατότητα να καλύψουν τις
βασικές ανάγκες διαβίωσης σε θέρμανση και διατροφή. Μπροστά σε αυτή την
κατάσταση είναι πράγματι αντικοινωνική η μείωση του ποσού του προϋπολογισμού
που δίδεται για τα επιδόματα ανεργίας. Αντίθετα η συνδυαστική επίδραση
αυξημένων ποσών προϋπολογισμού προοριζόμενα για επιδόματα μαζί με την ταχύτατη
προώθηση των ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης (κατάρτιση, επιδότηση της
απασχόλησης κ.λ.π) θα ανακουφίσει χειμαζόμενους ανθρώπους.
Μέσω της αντιμετώπισης της
ύφεσης, της προώθησης της ανάπτυξης και της αναβάθμισης των προσόντων του
ανθρώπινου δυναμικού θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανεργίας και θα δημιουργούνται
θέσεις εργασίας με διατηρησιμότητα και ποιοτικά χαρακτηριστικά. Για την
προώθηση τέτοιων αναπτυξιακών και κοινωνικών πολιτικών είναι αναγκαίο να
υπάρχει ένα περισσότερο ενισχυμένο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων.
Ανησυχούμε επίσης για τη μείωση τον επιδοτήσεων στο ΙΚΑ κατά 40%, στον ΟΑΕΕ κατά 29,2%, στον ΟΓΑ κατά 18,7%
(σελ.88). Πως προήλθε αυτή η δυνατότητα; Προέρχεται από μείωση της
φαρμακευτικής δαπάνης και εξορθολογισμό ή τινάζει στον αέρα το σύστημα υγείας;
Το Πρόγραμμα Δημοσίων
Επενδύσεων: Το ΠΔΕ συνεχίζει να είναι εξαιρετικά μειωμένο και πρέπει
να ενισχυθεί. Σύμφωνα με τα στοιχεία του προϋπολογισμού, το ΠΔΕ θα μειωθεί σε
σχέση με το αντίστοιχο του 2012 κατά 6,2% και θα διαμορφωθεί στο 3,5% του
ΑΕΠ.
Πρέπει να τονιστεί ότι
σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, ο πιο σημαντικός πολλαπλασιαστής
εισοδήματος της ελληνικής οικονομίας είναι οι δημόσιες επενδύσεις. Σε βάθος
διετίας κάθε ευρώ που δαπανάται από το ΠΔΕ παράγει 2 ευρώ εισόδημα (0,8€ κατά
το πρώτο χρόνο και 1,2€ κατά το δεύτερο χρόνο).
Με βάση τα παραπάνω
προτείνουμε την ενίσχυση του ΠΔΕ κατά 2 δις ευρώ, η οποία θα έχει ως αποτέλεσμα
τη αυτόματη μείωση της ύφεσης κατά 1% το πρώτο έτος και 1,3% το δεύτερο.
ΕΣΠΑ: Το συντριπτικό ποσοστό των πόρων του ΠΔΕ προέρχονται από
επιχορηγήσεις της ΕΕ μέσω των διαρθρωτικών ταμείων.
Μέχρι σήμερα η υστέρηση στο
στόχο της απορρόφησης των πόρων που προβλέπονταν στον προϋπολογισμό του 2012
είναι σημαντική και είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα επιτευχθεί έως το τέλος του
χρόνου. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα υπολογίζεται ότι η
υστέρηση απορρόφησης κοινοτικών πόρων στο τέλος του 2012 σε σχέση με τους
στόχους τόσο του κανόνα ν+3 όσο και του μνημονίου θα είναι πολύ μεγάλη.
Ιδιαίτερα σε ότι αφορά τους στόχους του μνημονίου η υστέρηση υπολογίζεται να
φτάσει τα 2,5 - 2,7 δις ευρώ χωρίς να είναι γνωστές οι επιπτώσεις από τη μη
τήρησή του. Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με μία πρόσφατη αποτίμηση έργα ύψους 7,5
δις κινδυνεύουν να μείνουν ανεκτέλεστα έως το τέλος του 2015 και να επιβαρύνουν
τον κρατικό προϋπολογισμό
Για τους λόγους αυτούς και την επίσπευση της υλοποίησης
και απορρόφησης:
- Κατατέθηκε πριν από είκοσι
περίπου ημέρες προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η πρόταση αναθεώρησης του
ΕΣΠΑ, με την οποία οριστικοποιείται η μεταφορά πόρων από τις υποδομές προς την
επιχειρηματικότητα στα Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα, ενώ μεταφέρονται
πόροι από τα Τομεακά Προγράμματα με χαμηλή απορρόφηση, όπως η Ψηφιακή Σύγκλιση
και η Διοικητική Μεταρρύθμιση σε άλλα πιο αποδοτικά, καθώς και σε προγράμματα
ενίσχυσης των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων (ΜΜΕ),
- Με πρόσφατη εγκύκλιο του Υπουργού στην προσπάθεια να
καλυφθεί η υστέρηση από τον στόχο της απορρόφησης 3,7 δις € όπως προβλέπεται
από το μεσοπρόσθεσμο πρόγραμμα 2012-14, ανακαλούνται α) οι πιστώσεις από το ΠΔΕ
για τα έργα του ΕΣΠΑ που δεν προβλέπεται να απορροφήσουν δαπάνες ως το τέλος
του έτους, και β) το 50% των πιστώσεων για τα έργα στα οποία διαπιστώνεται ότι
η διαφορά μεταξύ εγκεκριμένων πιστώσεων και πραγματοποιημένων πληρωμών είναι
μεγαλύτερη του 75%, ενώ παράλληλα γίνεται ανακατανομή πιστώσεων προς φορείς
που τις έχουν ανάγκη.
Κατά τα λοιπά συνεχίζεται η προβληματική χρηματοδότηση
από τις τράπεζες, οι οποίες περιμένουν την ανακεφαλαιοποίησή τους, έχοντας
άμεση επίπτωση στις εργοληπτικές εταιρείες που τους έχει ανατεθεί η εκτέλεση
μικρών και μεγάλων έργων. Το ίδιο ισχύει και για την ενίσχυση των ΜΜΕ, οι
οποίες αναμένουν την υλοποίηση της πρόσφατα υπογραφείσας συμφωνίας με την ΕΤΕπ,
ώστε να τονωθεί η ρευστότητά τους.
Επιπρόσθετα, προσφάτως ανακοινώθηκε παράταση ενός μηνός
στις διαπραγματεύσεις μεταξύ δημοσίου και παραχωρησιούχων ώστε να βρεθεί η
χρυσή τομή και να γίνει επανεκκίνηση των έργων. Όπως είναι γνωστό τα έργα αυτά
αποτελούν το 36% του συνολικού προϋπολογισμού του Προγράμματος
προσπελασιμότητα. Επίσης τα επιπλέον κονδύλια που απαιτούνται για να
συνεχιστούν τα έργα αναμένεται να προκύψουν από την ΕΤΕπ - η οποία είναι επιφυλακτική - και μέσω
μόχλευσης των πόρων του ΕΣΠΑ - άμεσα συνδεδεμένης με την αναθεώρηση του ΕΣΠΑ.
Είναι επομένως σημαντικό να
γίνουν οι παρεμβάσεις εκείνες (αναθεώρηση ΕΣΠΑ, υλοποίηση συμφωνία με την ΕΤΕπ,
ξεμπλοκάρισμα των μεγάλων έργων, απλοποίηση των διαδικασιών κ.λπ), ώστε να
επιτευχθούν οι στόχοι που τίθενται στον προϋπολογισμό και το κυριότερο να
ενεργοποιηθεί πλήρως το μοναδικό ουσιαστικά εργαλείο ανάπτυξης που διαθέτει η
χώρα.
5. Τι επισημαίνει και τι έχει πετύχει η ΔΗΜ.ΑΡ με τις προτάσεις που
έχει κάνει
Ειδικότερα για τα μέτρα των
11,5 δις
1.
Δεν υπάρχει αύξηση των
αναγκαίων ενσήμων για την ελάχιστη
σύνταξη από τα 4500 στα 6000.
2.
Τη ρήτρα αντικατάστασης
ισοδυνάμου, γιατί δεν αποφύγαμε τις περικοπές σε μισθούς και συντάξεις , αλλά
με την εφαρμογή της ρήτρας ισοδυνάμου και την επιμήκυνση θα καταφέρουμε πολύ
σύντομα να αντικαταστήσουμε το μέτρο.
3.
Τις μη απολύσεις στο Δημόσιο
(1500).
4.
Ενισχύθηκαν οι περικοπές στα
λειτουργικά.
5.
Δεν κόβονται τα αναπηρικά
επιδόματα.
6.
Δεν υπάρχουν δίδακτρα στα
μεταπτυχιακά κ.ά.
Ενώ διαφωνήσαμε για τον τρόπο
που σχεδιάζεται να γίνουν οι αποκρατικοποιήσεις και πολύ περισσότερο με την εκ
των υστέρων προσθήκη στα μέτρα των εργασιακών θεμάτων.
Επισημαίναμε
και εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι είναι μεγάλη ανάγκη για μία ολοκληρωμένη στρατηγική εξόδου από την κρίση
και ένα ριζικό επανασχεδιασμό της ακολουθούμενης πολιτικής ύφεσης και
λιτότητας.
Θεωρούμε,
ότι ακόμα και εντός του δεδομένου δυσμενούς πλαισίου, με τους ισχυρούς
εξωτερικούς περιορισμούς, δηλαδή τις απαιτήσεις τις Τρόικας οι οποίες συχνά
είναι υπερβολικές και εκτός πραγματικότητας, υπάρχουν οι δυνατότητες επιλογών.
Για αυτό το λόγο άλλωστε συνεχίζουμε να υποστηρίζουμε ότι πρέπει άμεσα να
ξεκινήσει πολιτική διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους εταίρους, προκειμένου να
τους πείσουμε για το αδιέξοδο της συνταγής που επιβάλλεται στον ελληνικό
λαό.
Η οικονομική πολιτική δεν είναι
ποτέ μονόδρομος διότι ενέχει αποφάσεις: τι ενισχύω και τι όχι, πως επιμερίζω τα
βάρη και γιατί, πότε κάνω κάτι και πως το κάνω. Βάσει των παραπάνω,
υποστηρίζουμε ότι σήμερα, το κύριο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι
αυτό της παρατεταμένης ύφεσης και οι
κοινωνικές συνέπειες.
Διότι τι νόημα έχει να υπάρχει
ισοσκελισμένος προϋπολογισμός εάν υποβαθμίζεται ή καταρρέει το σύστημα Υγείας.
Ποιος θα ήθελε να εξαλείψει το έλλειμμα του προϋπολογισμού υποβαθμίζοντας την εκπαίδευση της χώρας ή παραδίδοντας το
φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον στο βωμό του κέρδους;
Τα νούμερα έχουν φυσικά την αξία τους, δεν
μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια σε αυτά (όπως κάνει η αντιπολίτευση), αλλά την
ίδια στιγμή τα νούμερα δεν εξαντλούν την πραγματικότητα. Οι οικονομικές
πολιτικές δεν κρίνονται βάσει του εάν οι εξισώσεις στις οποίες στηρίζονται
είναι σωστές, κρίνονται βάσει του εάν μπορούν να εφαρμοστούν. Εδώ βρίσκεται
η ουσία της ένστασής μας.
Θυσίες μπορεί να γίνουν. Τα
εισοδήματα μπορεί να μειωθούν. Η κοινωνία πιθανώς να μπορέσει ακόμα λίγο να
κάνει υπομονή. Αρκεί όλα αυτά να έχουν
νόημα.
Αρκεί να πειστεί ότι τα βάρη
κατανέμονται δίκαια, ότι οι θυσίες δεν εξαερώνονται λόγο νεοφιλελεύθερων
εμμονών Τροϊκανής ή άλλης προέλευσης.
Βάσει των παραπάνω θα ήθελα να αντιστρέψω τη βασική
λογική που φαίνεται να προτείνεται από την Τρόικα.
Δεν πρέπει να επιδιώκουμε μια
πολιτική αμφίβολης δημοσιονομικής εξυγίανσης στην οποία απλά να παίρνουμε υπόψη
τις αναγκαίες αναπτυξιακές ενέργειες για τη συγκράτηση της ύφεσης και την
αντιμετώπιση των ακραίων κοινωνικών προβλημάτων.
Πρέπει να επιδιώξουμε μια
πολιτική οικονομικής ανάπτυξης και αντιμετώπισης των κοινωνικών προβλημάτων,
λαμβάνοντας σοβαρά υπόψη την αναγκαία δημοσιονομική εξυγίανση.
Τα
παραπάνω δεν είναι παιχνίδια με τις λέξεις. Είναι αναγκαία επαν-ιεράρχιση των
προτεραιοτήτων μας.
Για τους λόγους αυτούς προς
το παρόν θα εκφράσουμε την επιφύλαξή μας για τον Προϋπολογισμό του 2013 και θα
τοποθετηθούμε οριστικά με την ψήφο μας στην Ολομέλεια. Η θέση της ΔΗΜΑΡ έναντι του προϋπολογισμού θα
καθοριστεί τελικά και με πολιτικά κριτήρια. Δηλαδή θα συνυπολογιστούν από τα
αρμόδια όργανα του κόμματος αφενός τα
στοιχεία του προϋπολογισμού και αφετέρου η αναγκαιότητα να υπάρχουν
προϋποθέσεις.
Τελειώνοντας, ήθελα να απαντήσω καταρχήν στον κ
Τσακαλώτο, ότι η ΔΗΜ.ΑΡ ως μία δύναμη σταθερής
πολιτικής διαχείρισης μέσα σε δύσκολες δημοσιονομικές συνθήκες στήριξε
την Κυβέρνηση εθνικής ευθύνης με θέσεις
και προτάσεις, προκειμένου μέσα από μία σκληρή και συστηματική
αναδιαπραγμάτευση την απαγκίστρωση από το μνημόνιο, ακριβώς υπέρ των αδύναμων, που δυστυχώς
σήμερα είναι και οι περισσότεροι τα 2/3 που είπατε. Διαπιστώνουμε όμως
παράλληλα την ανάγκη της δημοσιονομικής προσαρμογής, και αυτό θέλουμε να
γίνει μέσα στην Ευρωζώνη. Από τη θέση αυτή
δίνει και τη μάχη της να μην περάσουν τα εργασιακά θέματα. Επίσης στον κ
Σαχινίδη ήθελα να του θυμίσω ότι η ΔΗΜΑΡ καταψήφισε τα μνημόνια και τη δανειακή
σύμβαση. Ήδη και σεις πριν λίγο είπατε ότι δεν επιτεύχθηκαν πολλά, δεν λύθηκαν
τα προβλήματα. Εμείς προσήλθαμε σε αυτή
τη συνεργασία ως μία δύναμη ευθύνης με προτάσεις και θέσεις για να αλλάξουμε το
πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής των μνημονιακών πολιτικών και όχι να το εφαρμόσουμε. Ας μην
επιχειρεί λοιπόν το ΠΑΣΟΚ να ταυτίσει την εθνική ευθύνη με την πολιτική γραμμή
για απαρέγκλιτη εφαρμογή του μνημονίου. Αυτή η γραμμή δεν φάνηκε αποτελεσματική
ούτε οικονομικά ούτε πολιτικά. Η στήριξη που δίνουμε στη Κυβέρνηση δεν είναι
χωρίς αντίκρισμα! Εμείς θέλουμε να έχει
αντίκρισμα για το λαό, για τους εργαζόμενους, για τους πολλούς και κοινωνικά αδύναμους.
04 / 11 / 12
