Ομιλία του προέδρου της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτη Κουβέλη, στην ολομέλεια της βουλής κατά τη συζήτηση της επίκαιρης επερώτησης της Δημοκρατικής Αριστεράς σχετικά με τη στήριξη του κοινωνικού κράτους
Ύστερα από 22 μήνες διακυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ, μετά από 17 μήνες χρόνο υπογραφής της δανειακής σύμβασης με την ΕΕ, ΕΚΤ και ΔΝ, μετά τον καταιγισμό μέτρων για εφαρμογή του Μνημονίου και των επικαιροποιήσεών του, αλλά και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου και των εκτελεστικών νόμων, που ενσκήπτουν με ρυθμό πυροβόλου, η χώρα μας αντιμετωπίζει έκρηξη ύφεσης, πληθωρισμού, συρρίκνωσης και τεχνολογικής οπισθοδρόμησης της παραγωγικής βάσης και έχει εμπλακεί σε ένα φαύλο κύκλο αλληλοδιάδοχων μέτρων, χωρίς να διαφαίνεται ο δρόμος εξόδου από την κρίση και προ πάντων με μια κοινωνία όρθια. Η ανεργία παίρνει εφιαλτικές διαστάσεις, η ακρίβεια γιγαντώνεται, τα συστήματα διαπλοκής, γραφειοκρατίας και διαφθοράς παραμένουν κυρίαρχα, δομές και θεσμοί καταρρέουν, εργασιακά δικαιώματα σαρώνονται, επιχειρήσεις κλείνουν η μία μετά την άλλη, η αγορά έχει στεγνώσει από ρευστότητα, το κράτος έχει κηρύξει, πέρα από τα τεχνικά της αποπληρωμής του χρέους προς διεθνείς ομολογιούχους του, μια ιδιότυπη στάση πληρωμών, ο ελληνικός λαός βρίσκεται σε απόγνωση.
Με τις εφαρμοζόμενες πολιτικές, διέξοδος από την πολύπλευρη κρίση όχι μόνον δεν διαφαίνεται, αλλά η χώρα είναι σήμερα αντιμέτωπη με τον άμεσο κίνδυνο πλήρους κατάρρευσης, όσο και αν καταβάλλονται εργώδεις προσπάθειες που προσπαθούν να πείσουν για το αντίθετο.
Θέλω να καταστήσω σαφές ότι για εμάς την ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, το Δημόσιο Έλλειμμα, το Χρέος, η δυνατότητα Δανεισμού και οι όροι του Δανεισμού δεν είναι προβλήματα που αφορούν το δήθεν απρόσωπο Κράτος, αλλά είναι προβλήματα που αφορούν πρωτίστως τους εργαζομένους, τους δεινώς δοκιμαζόμενους ανέργους, τους νέους που χάνουν από τα μάτια τους την ελπίδα για ένα αύριο μέσα σε μια κοινωνία στην οποία θα μετέχουν, ως κοινωνοί.
Δεν μας εκφράζει η πολιτική: όσο χειρότερα τόσο καλύτερα.
Δεν επενδύουμε πολιτικά στην καταστροφή της χώρας, αλλά αντιθέτως υπερασπιζόμαστε την ανόρθωση της κοινωνίας.
Σήμερα, μετά και τις δραματικές εξελίξεις και τα αδιέξοδα που έχουν επισωρευτεί, μετά και την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2012-2015(ΜΠΔΣ) και των εκτελεστικών νόμων επιμένουμε να υποστηρίζουμε ότι
η εφαρμογή τους θα οδηγήσει σε περαιτέρω αύξηση της ανεργίας και θα επιτείνει την ύφεση. Οι οριζόντιες περικοπές σε μισθούς και συντάξεις, αλλά και η φοροεπιδρομή σε βάρος των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων και των πολιτών με φορολογική συνέπεια, θα πλήξουν ακόμα περισσότερο την κοινωνία.
Η χώρα και η κοινωνία χρειάζονται αλλαγή πολιτικής. Εκείνο που προέχει είναι η προάσπιση της κοινωνικής συνοχής και η εκκίνηση της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ επιμένει ότι υπάρχουν πολιτικές που ανοίγουν το δρόμο για δημοκρατική και συντεταγμένη διέξοδο από τη σημερινή κρίση. Με επιλογές και πραγμάτωση όλων εκείνων των ώριμων μεταρρυθμίσεων που δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αναβάλλουμε άλλο. Ελαχιστοποιώντας τις αναπόφευκτες επιπτώσεις στο βιοτικό επίπεδο των πολιτών. Κατανέμοντας δίκαια τα βάρη. Προετοιμάζοντας μια Ελλάδα δημιουργίας και προόδου, με ισονομία και κοινωνική συνοχή.
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ, υπογραμμίζει προς κάθε κατεύθυνση την εξαιρετικά επείγουσα ανάγκη να συμφωνηθούν και να εφαρμοστούν συγκεκριμένες αλλαγές .
Αλλαγές στην ακολουθούμενη οικονομική και κοινωνική πολιτική που θα στοχεύουν:
-στην αντιστροφή της ύφεσης, μέσα από την υλοποίηση μιας αναπτυξιακής πορείας, που θα τονώνει την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, θα δημιουργεί απασχόληση, θα αυξάνει τα εισοδήματα, θα διασφαλίζει την αειφορία των πόρων, την προστασία του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής
- στη δίκαιη κατανομή των βαρών της κρίσης
-στην ενίσχυση της κοινωνικής αλληλεγγύης
Αλλαγές, που θα εγγυώνται στα χειμαζόμενα στρώματα μελλοντική ανταπόδοση.
Όταν σήμερα, στην Ελλάδα του Μνημονίου και του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου, η ανεργία καλπάζει- είμαστε δεύτεροι στην ΕΕ, δεύτεροι και στην ανεργία των νέων κάτω των25 ετών, με το εφιαλτικό 38,5 % σύμφωνα με τα στοιχεία της Εurostat για τον Ιούνιο του 2011-, με το 16% των ανέργων να φαίνεται ότι θα αποτελεί το κατώφλι, αναμένοντας έναν εφιαλτικό χειμώνα. Όταν τα εισοδήματα των μισθωτών και συνταξιούχων υφίστανται τις δραματικές συμπιέσεις. Όταν πάνω από το 25% των πολιτών ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, τότε η πρωταρχική φροντίδα ενός κόμματος της αριστεράς δεν μπορεί να είναι άλλη από την προώθηση προτάσεων και διεκδικήσεων πρωταρχικής προτεραιότητας, για λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα αποτελούν το αναγκαίο δίχτυ προστασίας.
Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ με την Επερώτησή της ζητά από την κυβέρνηση να αντιληφθεί το αίσθημα αβεβαιότητας των πολιτών για το μέλλον και να προωθήσει αποτελεσματικά μέτρα στήριξης, ιδιαίτερα των αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων. Ζητάμε επαναπροσανατολισμό του συστήματος κοινωνικής προστασίας για την ανακούφιση όσων πλήττονται από την κρίση.
Δεν επιλέξαμε τυχαία το θέμα της πρώτης Επερώτησή μας, με βάση τις δυνατότητες που μας δίνονται από τον κανονισμό της Βουλής. Θελήσαμε να την εστιάσουμε στο μείζον πρόβλημα που αντιμετωπίζει η χώρα μας και η πολλαπλώς ΤΕΜΑΧΙΣΜΕΝΗ(!!!!!) κοινωνία της!
Η ΔΗΜΑΡ τάσσεται υπέρ ενός κοινωνικού κράτους ικανού, αποτελεσματικού και ευαίσθητου στις διαφορετικές ταυτότητες των πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό διεκδικούμε ένα νέο κοινωνικό κράτος δικαίου χωρίς ευνοημένους και αποκλεισμένους, χωρίς προνομιούχους και ξεχασμένους, χωρίς ευγενή και λαϊκά ταμεία, με ίσα κοινωνικά δικαιώματα για όλους και όλες. Ένα κοινωνικό κράτος ικανό, που να διασφαλίζει στις παλιές και καινούργιες μειονότητες δικαιώματα, υπηρεσίες και αγαθά που να είναι ανάλογα με την τεράστια συνεισφορά που δίνουν στον εθνικό πλούτο. Ένα κοινωνικό κράτος αποτελεσματικό, που να μειώνει τη φτώχεια και να αναδιανέμει πόρους όχι οριζόντια αλλά με επιλεκτικότητα, εκεί που υπάρχει ανάγκη, αντί να αναπαράγει τις κοινωνικές ανισότητες. Ένα κοινωνικό κράτος βιώσιμο, χωρίς αλόγιστες σπατάλες.
«Οι κοινωνικές δαπάνες στη χώρα μας θα πρέπει να επανεξεταστούν, προκειμένου να γίνουν αποδοτικές, καθώς η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που οι κοινωνικές μεταβιβάσεις αποτυγχάνουν πλήρως να μειώσουν το ποσοστό της φτώχειας, ένδειξη ότι δεν βρίσκουν σε όλες τις περιπτώσεις το στόχο τους». Αυτή είναι μια διαπίστωση πολλών διεθνών σχετικών φορέων, αυτό επαναλάμβανε κατά κόρον και ο προηγούμενος Υπουργός των Οικονομικών. Μόνο που αυτή η επανάληψη μάλλον επιθυμία όχι για διόρθωση, αλλά για ακόμη περαιτέρω μείωση υπέκρυπτε, στο πλαίσιο πάντα του συνόλου της ακολουθούμενης κυβερνητικής πολιτικής.
Μολαταύτα η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ υποστηρίζει ότι οι εισοδηματικές ενισχύσεις από μόνες τους δεν αρκούν. Για την αποτελεσματική λειτουργία του κράτους πρόνοιας, οφείλουν να συνοδεύονται από ένα ολοκληρωμένο πλέγμα κοινωνικών υπηρεσιών, το οποίο όμως σήμερα είναι καταφανές ότι υπολειτουργεί ή βρίσκεται σε πορεία εγκατάλειψης.
Προφανώς στο πλαίσιο αυτής της επερώτησης δεν φιλοδοξούμε να θέσουμε το σύνολο των πτυχών εφαρμογής του κοινωνικού κράτους.
Οι προτάσεις μας στην Επερώτηση περιλαμβάνουν μια σειρά από θέσεις και προτάσεις της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας, της φτώχειας, της εργασιακής επισφάλειας, της πρόσβασης στις υπηρεσίες υγείας.
Καλούμε την κυβέρνηση να λάβει μέτρα για την επέκταση του προνοιακού επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας, να προχωρήσει στη σταδιακή αντικατάσταση των άνισων και πολυάριθμων οικογενειακών και πολυτεκνικών επιδομάτων σε ένα ενιαίο επίδομα παιδιού, με έναρξη καταβολής από το πρώτο παιδί, να επιλέξει τη λογική του ανασχεδιασμού του επιδόματος ενοικίου σε μη ανταποδοτική βάση, ώστε να ωφελούνται και οι φτωχές οικογένειες που σήμερα δεν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας του ΟΕΚ, να προχωρήσει σε ενοποίηση των επιδομάτων ΑΜΕΑ σε ένα νέο επίδομα αναπηρίας.
Καλούμε την κυβέρνηση να λάβει μέτρα σχετικά με την διασφάλιση της αναβάθμισης των δομών προστασίας ηλικιωμένων και ατόμων με αναπηρίες, να στηρίξει τα προνοιακά προγράμματα, να συμβάλει στην αναδιοργάνωση του δικτύου παιδικών και βρεφονηπιακών σταθμών σε κάθε δήμο της χώρας, να αυξήσει τη χρηματοδότηση των προνοιακών ιδρυμάτων, καθώς και να εγγυηθεί την πρόσβαση στα βασικά κοινωνικά δικαιώματα, όπως το δικαίωμα στην υγεία, τη στέγαση και την παιδεία και στους μετανάστες, οι οποίοι πληρούν ορισμένες βασικές προϋποθέσεις.
Από τις βασικές προτάσεις της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ είναι ο σχεδιασμός και η σταδιακή εφαρμογή του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος σε εύλογο χρονικό διάστημα.
Οι προτάσεις μας είναι συγκεκριμένες. Προκύπτουν μέσα και από τα ερωτήματα όπως έχουν κατατεθεί στην Επερώτηση.
Οι συνάδελφοί μου θα έχουν τη δυνατότητα να τις αναδείξουν διεξοδικότερα.
Θα ήθελα τελειώνοντας την πρώτη μου παρέμβαση, να αναφερθώ στην προχθεσινή συνεδρίαση της Κυβερνητικής επιτροπής και τις μετέπειτα ανακοινώσεις που κάνατε.
Σε πρώτο σχόλιό μας σημειώναμε ότι τα συγκεκριμένα μέτρα που εξαγγέλλει η κυβέρνηση, δεν αποτελούν παρά «ασπιρίνη» στο τεράστιο αυτό πρόβλημα της ανεργίας, που μαστίζει την κοινωνία και διαλύει τον ιστό της. Επειδή είναι τόσο μεγάλο το πρόβλημα κάθε μέτρο που λαμβάνεται, στο βαθμό που εφορεύεται η εφαρμογή του, μπορεί έστω και κάτι να κάνει. Ανεπαρκές ως προς την επίπτωση; Ανεπαρκές! Δεν θέλουμε να μηδενίζουμε προκαταβολικά!
Αλλά εδώ πρώτα απ΄όλα θέλουμε να δούμε, στο μείζον ζήτημα της κατάρτισης και επανακατάρτισης μια πραγματικότητα που βοά!
Δεν αρκεί να ανακοινώνετε μέτρα! Πρέπει να γνωρίζετε ότι και εμείς παρακολουθούμε, και πολλοί άλλοι τι ακριβώς συμβαίνει!
Οι προτάσεις σας είναι ήδη διατυπωμένες στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανθρώπινου δυναμικού. Εδώ και δύο περίπου χρόνια. Και ενώ υπάρχουν πιστοποιημένοι φορείς κατάρτισης, που θα μπορούσαν να αναλάβουν το έργο, ΟΥΤΕ μια Ώρα ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΓΙΝΕΙ.
Ούτε ΜΙΑ ΩΡΑ!
Επί πλέον, χωρίς ένα κρατικό σχεδιασμό που να προσδιορίζει προς τα πού βλέπουμε ή επιδιώκουμε να προχωρήσει η ανάπτυξη, ποιοί κλάδοι είναι οι πρωταρχικά επιλέξιμοι-έστω ξεκινώντας από εκεί που όλοι θεωρούμε προφανή δηλ. ΑΠΕ, Τουρισμός σε όλο το εύρος του, Ναυτιλία, Τρόφιμα-ποτά- έτσι ώστε προς αυτούς να σχεδιαστεί η κατάρτιση και επανακατάρτιση, η κυβέρνηση δεν κάνει επιλογές. Δεν σχεδιάζει. Έτσι πέραν των άλλων δεν θα υπάρχει αποτελεσματικότητα. Απαιτείται λοιπόν, επιλογή τομέων και επί μέρους δράσεις κατάρτισης.
Θέλουμε επίσης, κατά δεύτερο λόγο, να επιστήσουμε την προσοχή στη χρήση των λεγομένων «επιταγών επανένταξης». Μην περάσουμε στην αποκλειστικότητα αυτής της χρήσης. Στα πιο αναπτυγμένα και φερέγγυα ως προς τη λειτουργία τους και την αντιμετώπιση της διαφθοράς συστήματα, πχ στη Γερμανία, μόνο το 10% των συνολικών προγραμμάτων είναι οι λεγόμενες επιταγές!
Ένα τρίτο ζήτημα κ. Υπουργέ: Θα θέλαμε μια σαφή απάντηση: Από τα προγράμματα αυτά που αναφέρονται στη διατήρηση των θέσεων εργασίας και της δημιουργίας νέων θέσεων εργασίας, τα δύο τελευταία έτη, τι χρήματα διατέθηκαν, τι ποσοστό κάλυψής των υπάρχει; Κατά καιρούς αναφέρεστε στην κάλυψή τους, στη διάθεση τόσων ποσών, αλλά δεν αναφέρεστε καθόλου στο τι γίνεται με τα προγράμματα της δημιουργίας νέων θέσεων απασχόλησης.
Γιατί σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, εξ αιτίας και των ελάχιστων περιορισμών και των προφανών απαιτήσεων μη καταδολίευσης που θέτει ο ΟΑΕΔ οι εργοδότες δεν μπαίνουν! Αρκούνται στην εύκολη και προσοδοφόρα διαδικασία της διατήρησης των θέσεων εργασίας!
Τέλος θα ήθελα να μείνω στο ζήτημα της μακροχρόνιας ανεργίας. Η μεγάλη αύξηση της ανεργίας πλήττει δυσανάλογα τις παραγωγικές ηλικίες και τους ονομαζόμενους «αρχηγούς νοικοκυριού». Το προνοιακό επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας έχει τόσο αυστηρές προϋποθέσεις που χορηγείται τελικά στο 0,5% των μακροχρόνια ανέργων. Μέχρι σήμερα 2.500-3.000 δικαιούνταν πάρουν το επίδομα για δεύτερη χρονιά.
Γιαυτό και έχουμε υπογραμμίσει ότι είναι αναγκαία η κινητοποίηση του Υπουργείου Εργασίας, του ΟΑΕΔ και όλων των αρμόδιων φορέων για την επέκταση του επιδόματος αυτού στους μακροχρόνια ανέργους, ανεξαρτήτως ηλικίας, καθώς και στους νεοεισερχόμενους στην αγορά εργασίας, αρκεί να πληρούν κάποιες λογικές προϋποθέσεις χαμηλού εισοδήματος.
Δημοσιεύτηκε χθες σε ορισμένες εφημερίδες ότι προετοιμάζετε μια ΚΥΑ που θα βελτιώνει τα κριτήρια για το επίδομα αυτό και για την καταβολή του τη δεύτερη χρονιά. Ο νέος φορολογικός νόμος προσπαθώντας να «βγάλει από τη μύγα ξύγκι» όριζε ως προϋπόθεση για να πάρει κανείς το επίδομα τα 3.000ευρώ(5.000για ζευγάρι) ετήσιο τεκμαρτό εισόδημα από το 5.000 που ήταν πριν.
Το τεκμαρτό 10.000(12.000 για ζευγάρι) είναι σαφώς καλύτερο, αλλά θα πρέπει η δυνατότητα απόδοσή του να καλύπτει και όλους τους μακροχρόνια ανέργους. Ελπίζουμε κ. Υπουργέ πρώτα απ΄όλα να προωθηθεί τάχιστα αυτή η ΚΥΑ και δεύτερον να καλύπτει τις πρόνοιες που σας ανέφερα!
05 / 08 / 2011