Αθήνα 1 Ιουνίου 2011
Ρεσιτάλ ανακριβειών και υπεκφυγών έδωσε ενώπιον της ολομέλειας της Βουλής ο υφυπουργός κ. Νικητιάδης απαντώντας στα πλαίσια του κοινοβουλευτικού ελέγχου στην ερώτηση του Βουλευτή ν. Λέσβου κ. Γαληνού για το Κάστρο Σιγρίου.
Ο κ. Γαληνός, απευθυνόμενος στην ολομέλεια του Ελληνικού Κοινοβουλίου, τόνισε ότι το Κάστρο Σιγρίου είναι ένα στολίδι για την Λέσβο, ένα μνημείο που μέρα με την μέρα μετατρέπεται σε ερείπια. Στην συνέχεια έθεσε το ευρύτερο ζήτημα: εάν στο όνομα της οικονομικής κρίσης «δικαιούμαστε μνημεία που στέκονται όρθια επί αιώνες, επί χιλιετίες, μνημεία που με την ύπαρξή τους οριοθετούν τη συλλογική μας ταυτότητα, την ταυτότητα τη δική μας, τον πατεράδων μας, των παιδιών μας, να τα αφήνουμε σήμερα να γίνουν ερείπια και να πέσουν;» και συνέχισε τονίζοντας: «αυτή η χώρα και άλλες φορές πέρασε δύσκολα, πείνασε. Τα μνημεία της, όμως, ούτε ποτέ τα εγκατέλειψε, ούτε τα ξεπούλησε. Ελπίζω ότι εμείς εδώ δεν θα έχουμε αυτή τη θλιβερή πρωτιά.» Ενώ θεώρησε την χρηματοδότηση των δεκαπέντε χιλιάδων ευρώ εκ μέρους του υπουργείου ως ανεπαρκή, λέγοντας «…..ξανακάναμε την Ελλάδα Ψωροκώσταινα.
Ο υφυπουργός προσπάθησε να αποποιηθεί των ευθυνών του λέγοντας ότι το Φρούριο Σιγρίου επειδή έγινε μετά το 1750 δεν θεωρήθηκε μνημείο και ανήκει στον Δήμο που έχει την ευθύνη για τις εργασίες, ενώ σύμφωνα με απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών η αρμοδιότητα αυτή είναι της 14ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, άρα του Υπουργείου Πολιτισμού. Ο υφυπουργός αμφισβητεί ακόμα και ότι το Κάστρο είναι όντως κλειστό λέγοντας, ότι σε ορισμένες ημερομηνίες υπήρχαν επισκέπτες εντός του Φρουρίου, (προφανώς θα ήταν την ίδια μέρα που είδε και την μαρίνα Μυτιλήνης γεμάτη σκάφη). Επίσης ανακριβώς δήλωσε ότι το ποσό των 15.000 ευρώ δόθηκε σε συνεννόηση με τον δήμο ο οποίος έβαλε τρεις εργάτες για να γίνουν οι εργασίες που απαιτούνται. Η αλήθεια είναι ότι η χρηματοδότηση έγινε στην 14η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων. Ο δήμος θεωρεί ότι το ποσό αυτό δεν είναι επαρκές για τις εργασίες που απαιτούνται.
ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ
ΤΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΤΟΥ
ΒΟΥΛΕΥΤΗ ν. ΛΕΣΒΟΥ κ. ΣΠΥΡΟΥ ΓΑΛΗΝΟΥ
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
ΕΠΙΣΚΕΥΑΣΤΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΟ
ΚΑΣΤΡΟ ΣΙΓΡΙΟΥ
Συνεχίζουμε με την με αριθμό 15296/21-4-2011 ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Σπυρίδωνος Γαληνού προς τον Υπουργό Πολιτισμού και Τουρισμού, σχετικά με τη χρηματοδότηση επισκευαστικών εργασιών στο φρούριο Σιγρίου Λέσβου.
Στην ερώτηση του κυρίου Γαληνού θα απαντήσει ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Νικητιάδης, αφού πρώτα ο κ. Γαληνός μας παρουσιάσει την ερώτηση.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ:
Κύριε Υπουργέ, η θεσμική και ρητορική σύζευξη του τουρισμού και του πολιτισμού στο ίδιο Υπουργείο δημιούργησε προσδοκίες για συνέργειες στους δύο τομείς. Προσδοκίες που, δυστυχώς, τείνουν καθημερινά να διαψεύδονται.
Ο πολιτισμός, η αξιοπρέπεια, η φήμη και η τουριστική ανάπτυξη κάθε τόπου έχει ως ελάχιστο προαπαιτούμενο τη στοιχειώδη επένδυση πόρων στη συντήρηση ιστορικών μνημείων, ώστε να διασφαλιστεί τουλάχιστον η προσβασιμότητα και η επισκεψιμότητα στους τουρίστες. Αναμφίβολα τα κλειστά μνημεία και μουσεία αποτελούν έργο δυσφήμισης για κάθε τόπο. Τι ωφελεί άραγε να κάνει το Υπουργείο Τουρισμού και Πολιτισμού εκστρατείες τουριστικής προβολής της χώρας, όταν δεν μπορεί να ανταποκριθεί στα στοιχειώδη: να διατηρεί τα μνημεία ανοιχτά και λειτουργικά;
Χαρακτηριστική περίπτωση αυτής της κατάστασης, αποτελεί στη Λέσβο το Φρούριο του Σιγρίου, το οποίο σύμφωνα και με έγγραφο της 14ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, θα πρέπει να παραμείνει κλειστό, λόγω των προβλημάτων στατικής επάρκειας που παρουσιάζονται σε τμήματα των τειχών του. Έχει αρμοδίως ζητηθεί από το Υπουργείο η απαιτούμενη χρηματοδότηση, στα πλαίσια του επιχειρησιακού σχεδίου του ’11 και αυτό για την εκτέλεση επειγουσών εργασιών στερέωσης του Φρουρίου. Η σπουδαιότητα του Μνημείου και η σημαντικότητα για τον τουρισμό της περιοχής στο Σίγρι, καθιστά απαραίτητη τη χρηματοδότηση αυτού του έργου και την εκτέλεση των εργασιών το ταχύτερο δυνατό, ώστε να είναι έτοιμο για την έναρξη της τουριστικής περιόδου.
Για τους λόγους αυτούς, κύριε Υπουργέ, σας είχα ρωτήσει, τι προτίθεσθε να πράξετε για την άμεση χρηματοδότηση των επειγουσών εργασιών στερέωσης του κτιρίου, οι οποίες απαιτούνται; Αυτό σας το είχα ρωτήσει. Δυστυχώς, οι επείγουσες εργασίες δεν έγιναν και το κάστρο αυτή τη στιγμή είναι κλειστό.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού):
Κύριε συνάδελφε, καταρχήν εγώ θα χαιρετίσω το γεγονός ότι δημιούργησε θετικές προσδοκίες σε εσάς η σύζευξη του Υπουργείου Πολιτισμού με το Υπουργείο Τουρισμού και θα χαιρετίσω και το θάρρος με το οποίο διατυπώνετε την άποψή σας, γιατί ξέρετε ότι πάρα πολλοί από το χώρο σας πολλές φορές διατυπώνουν επιφυλάξεις.
Βεβαίως από την άλλη θα εκφράσουμε τη δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι φαίνεται, όπως διατυπώνεται η ερώτησή σας, ότι διαψεύδονται οι ελπίδες σας από τις θετικές προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί. Δυστυχώς, πολλές είναι οι περιπτώσεις και πολλές είναι οι φορές που αυτή η σύζευξη δεν μπορεί να οδηγήσει στα αποτελέσματα που θα θέλαμε, αλλά αυτό δεν σημαίνει σε καμία απολύτως περίπτωση, ότι αν δεν είχε υπάρξει σύζευξη με δύο χωριστά Υπουργεία, θα είχαμε καταφέρει κάτι διαφορετικό. Φανταστείτε, δηλαδή τώρα, να είναι δύο ξεχωριστά Υπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού. Πάλι δεν θα υποβάλλατε, ακριβώς την ίδια ερώτηση, διότι το Υπουργείο Πολιτισμού θα ήταν αυτό που κατά τη δική σας εκτίμηση πάντοτε υπολείπεται αυτών που θα έπρεπε να έχει κάνει;
Εγώ, λοιπόν, λέω ότι θα συμφωνήσω μαζί σας και στο ότι ορθώς ερωτάτε, τι ωφελεί η προβολή η διαφημιστική, η οποιαδήποτε καμπάνια, όταν έχουμε κλειστά τα αρχαιολογικά μας μνημεία, την ιστορία μας, την κληρονομιά μας;
Από την άλλη, γνωρίζετε πολύ καλά ότι είμαστε από τις χώρες που έχουμε έναν ατέλειωτο αριθμό μνημείων και δυστυχώς η οικονομική κατάσταση, όχι μόνο η σημερινή που διερχόμαστε, αλλά και παλαιότερα, δεν επέτρεπε πάντα, όχι απλώς να μην έχουμε ανοικτά τα μνημεία, αλλά σε πάρα πολλές περιπτώσεις να μην έχουμε καταφέρει να γίνουν οι ανασκαφές που θα θέλαμε. Δεν έχουμε καταφέρει να βγάλουμε από το βυθό της θάλασσας εκατοντάδες –ίσως και μεγαλύτερος να είναι ο αριθμός- ναυαγίων που υπάρχουν με έναν απίστευτο πλούτο και αυτό, διότι αυτά απαιτούν τεράστια ποσά, τα οποία δεν έχουμε καταφέρει ως χώρα ποτέ να συγκεντρώσουμε, προκειμένου να προχωρήσουμε.
Τώρα, για το Φρούριο στο Σίγρι, ξέρετε πολύ καλά ότι αυτό ανήκει στο Δήμο. Τη διαχείριση και την ευθύνη του συγκεκριμένου Μνημείου –είναι από τα λίγα μνημεία- την έχει ο Δήμος, επειδή είναι ένα έργο που έγινε μετά από το 1750. Δεν θεωρήθηκε μνημείο που θα έπρεπε οπωσδήποτε να είναι υπό τον απόλυτο έλεγχο και διαχείριση του Υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού και εξ αυτού του λόγου ο Δήμος είναι αυτός που έχει την κύρια ευθύνη να κάνει οποιαδήποτε εργασία.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, για άλλη μια φορά, γιατί το είχα κάνει και στην προηγούμενη συζήτηση που είχαμε τότε στα πλαίσια του ερωτήματος για τη Μαρίνα που σας είχα θέσει, είμαι υποχρεωμένος να σας διαψεύσω. Και δεν θα σας διαψεύσω εγώ, αλλά το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο απαντά σε ερώτηση που κατέθεσαν συνάδελφοι και λέει ότι αρμοδιότητα του Κάστρου του Φρουρίου Σιγρίου είναι της 14ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, άρα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Κύριε Υπουργέ, σωρεία ερωτήσεων έχουν γίνει στη Βουλή για το θέμα των επισκευών στο Κάστρο που αναφέρομαι. Πέρα από τις δικές μου ερωτήσεις, ερωτήσεις έχουν υποβάλλει οι Βουλευτές του Συνασπισμού και του ΛΑ.Ο.Σ., ενώ σφοδρές είναι οι διαμαρτυρίες αρκετό καιρό τώρα της τοπικής κοινωνίας και των φορέων της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Και έπρεπε, δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, να φθάσουμε εδώ για να αντιδράσετε.
Τα δημοσιεύματα του τοπικού Τύπου έχουν φωτογραφία το Κάστρο κλειστό και πάνω «Ξεφτίλα, κλειστά τα Μνημεία μας». Και όλα αυτά για ένα ευτελέστατο ποσό. Απ’ ό,τι έχω πληροφορηθεί, έχετε ήδη χρηματοδοτήσει τη 14η Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων με 15.000 ευρώ. Κυρία Πρόεδρε, 15.000 ευρώ. Δυστυχώς –και λυπάμαι που το λέω, ευθύνη όλων μας- ξανακάναμε την Ελλάδα Ψωροκώσταινα.
Το Κάστρο του Σιγρίου είναι ένα στολίδι για τη Λέσβο. Είναι ένα Μνημείο που μέρα με τη μέρα μετατρέπεται σε ερείπια, όπως σε ερείπια αφήνετε να μετατραπούν και άλλα μνημεία του Νησιού, όπως επί παραδείγματι, το Μνημείο το Σάρλιτζα, ιστορικό ξενοδοχείο στη Θερμή της Λέσβου.
Το ζήτημα που τίθεται με αυτή μου την ερώτηση και που πρέπει εδώ να συζητήσουμε, κύριε Υπουργέ, σαφώς υπερβαίνει την περιπτωσιολογία του συγκεκριμένου Μνημείου και των αναγκών επισκευής του. Το βαθύτερο ζήτημα, λοιπόν, είναι: Μπορούμε; Δικαιούμαστε μνημεία που στέκονται όρθια επί αιώνες, επί χιλιετίες; Μνημεία που με την ύπαρξή τους οριοθετούν τη συλλογική μας ταυτότητα, την ταυτότητα τη δική μας, τον πατεράδων μας, των παιδιών μας, θα τα αφήνουμε σήμερα να γίνουν ερείπια και να πέσουν;
Κυρία Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ και κύριοι συνάδελφοι, ξέρετε ότι αυτή η χώρα και άλλες φορές πέρασε δύσκολα, πείνασε. Τα μνημεία της, όμως, ούτε ποτέ τα εγκατέλειψε, ούτε τα ξεπούλησε. Ελπίζω ότι εμείς εδώ δεν θα έχουμε αυτή τη θλιβερή πρωτιά.
Σταματώ εδώ, γιατί ότι ο χρόνος έχει εξαντληθεί. Νομίζω ότι έχετε καταλάβει ακριβώς και για το Κάστρο του Σιγρίου τι ήθελα να πω, αλλά και γενικότερα για το σεβασμό που πρέπει να επιδείχνουμε καθημερινά στα μνημεία και την ιστορία μας.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Κύριε συνάδελφε, κάποια πράγματα δεν μπορούμε να τα ερμηνεύουμε. Το Φρούριο ανήκει στο Δήμο. Τέλος. Υπάρχει έγγραφο, το οποίο θα καταθέσω. Είναι από την αρμόδια Εφορία. Ο Δήμος χρόνια ολόκληρα διαχειρίζεται το Φρούριο. Εάν ο Δήμος δεν θέλει το Φρούριο, ας έρθει να μας πει, δεν θέλω το Φρούριο. Αλλά το Φρούριο, επαναλαμβάνω, ανήκει...
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Συνεννοηθείτε με τους συναδέλφους σας.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Ποιος να συνεννοηθεί; Θα έρθει το Υπουργείο Εσωτερικών και θα πει ποια είναι η περιουσία του Δήμου; Ο Δήμος ο οποίος το διαχειρίζεται, ο αντιδήμαρχος που μας προτείνει να κάνουμε προγραμματική σύμβαση, που λέει, ελάτε εδώ να μας βοηθήσετε για το Φρούριό μας, να δούμε πώς θα το διαχειριστούμε, όλοι αυτοί δεν ξέρουν τι τους γίνεται; Ειλικρινώς! Και εν πάση περιπτώσει, αν είναι κάποιο θέμα που τίθεται υπό αμφισβήτηση, να το ξεκαθαρίσουμε.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Κύριε Υπουργέ, λυπάμαι, αλλά είμαι υποχρεωμένος να σας διακόψω, αν και δεν το συνηθίζω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Κύριε Γαληνέ, με συγχωρείτε, μην διακόπτετε, δεν έχετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Μου επιτρέπετε, κύριε Υπουργέ, εάν επιτρέπει και η κυρία Πρόεδρος;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Όχι, κύριε Γαληνέ, θα ολοκληρώσει ο κύριος Υφυπουργός και αν δεν σας καλύψει, θα επανέλθετε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΙΑΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού): Εάν η θέση σας είναι να μην ανήκει κατά κυριότητα το Φρούριο στο Δήμο, εμείς είμαστε έτοιμοι να την ακούσουμε και να συζητήσουμε για το τι πρέπει να κάνουμε.
Έπειτα, σε ό,τι αφορά το αν είναι ανοικτό ή δεν είναι, ξανά η αρμόδια Εφορία, το ελληνικό δημόσιο -δεν είναι το κόμμα, δεν είναι η κυβέρνηση, είναι το ελληνικό δημόσιο- έρχεται και λέει ότι αυτό το Φρούριο πολλές φορές είναι ανοικτό. Στις 17 Απριλίου για παράδειγμα υπήρχαν επισκέπτες εντός του Φρουρίου.
Τι λέμε εμείς. Εμείς λέμε ότι εκείνο που έχει το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού είναι η εποπτεία και επικουρικώς παρεμβαίνει, προκειμένου να βοηθήσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο και θέλουμε να βοηθήσουμε για να λειτουργεί αυτό το Φρούριο, για να είναι ένας επισκέψιμος χώρος.
Τι κάναμε. Καταρχήν, έπρεπε να επισημάνουμε τα προβλήματα. Δεν μπορεί να μην έρθει η Εφορία να πει «στοπ», εάν μπει κόσμος εδώ μέσα κινδυνεύει, μπορεί να έχουμε προβλήματα πολύ σημαντικά, να χάσει κάποιος άνθρωπος τη ζωή του και να φαίνεται ότι η Εφορία δεν προειδοποίησε για τη στατικότητα και της εισόδου και της επιθαλάσσιας περιοχής.
Αυτά τα είχε επισημάνει η Εφορία και εμείς είπαμε ότι θα έπρεπε οπωσδήποτε να κλείσει για ένα διάστημα, προκειμένου να γίνουν επιδιορθώσεις.
Εάν εσείς έχετε διαφορετική άποψη, εάν ο δήμος έχει διαφορετική άποψη ας μας το πει. Αλλά δεν μπορεί να το πει. Δεν έχει κάποια άλλη μελέτη που λέει ότι είναι μία χαρά το φρούριο, μπορεί να είναι επισκέψιμο ανά πάσα στιγμή. Από την άλλη το Υπουργείο, χωρίς ξανά σας λέω να ανήκει κατά κυριότητα σε αυτό, έχει κάνει μία μελέτη. Ο δήμος είναι αυτός που οφείλει να υλοποιήσει τη μελέτη.
Εμείς -επειδή αναφερθήκατε και με μία περιφρόνηση στο ποσό των 15.000- δώσαμε 15.000 σε συνεννόηση με το δήμο. Ο δήμος έβαλε τρεις εργάτες προκειμένου να γίνουν οι εργασίες που απαιτούνται, έτσι ώστε να αρχίσει να λειτουργεί στοιχειωδώς αυτό το φρούριο. Τι άλλο δηλαδή θα έπρεπε να κάνουμε; Βάλαμε αυτό το κονδύλι, είμαστε δίπλα. Θέλουμε, όμως, πάνω απ’ όλα να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα θρηνήσουμε κάποια ανθρώπινη ζωή εξαιτίας του ότι υπάρχουν προβλήματα με τη στατικότητα.
Εγώ κύριε συνάδελφε σας λέω και πάλι. Εάν ο δήμος δεν το θέλει –δεν νομίζω ότι είναι έτσι- μπορεί να έρθει να συζητήσουμε. Ανήκει κατά κυριότητα στο δήμο αυτό το φρούριο. Είμαστε δίπλα για να βοηθήσουμε. Κάναμε τη μελέτη. Δώσαμε ένα ποσό και είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε για οτιδήποτε άλλο.
Θέλουμε να υπάρχει το φρούριο. Θέλουμε να λειτουργεί το φρούριο. Σε μια πανέμορφη, τουριστική περιοχή που μπορεί να τραβήξει πολύ κόσμο όπως το Σίγρι, αλλοίμονο να μην θέλαμε να λειτουργεί κι αυτό το φρούριο. Αλλά ανήκει στο δήμο. Πρέπει να έρθει ο δήμος. Μας πρότεινε ήδη να προχωρήσουμε την προγραμματική σύμβαση, έτσι ώστε να βρούμε λύση στο ζήτημα. Δεν υπάρχει αντίρρηση.
(Στο σημείο αυτό ο Υφυπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού κ. Νικητιάδης. καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Σας ευχαριστώ.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Κυρία Πρόεδρε, ζητώ το λόγο.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Δεν υπάρχει τέτοια διαδικασία μετά την απάντηση του Υπουργού. Έχετε το δικαίωμα να επανέλθετε με νέα ερώτηση.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Έχω τα αντίθετα στοιχεία.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Βέρα Νικολαΐδου): Καταθέστε τα, αλλά δεν μπορείτε να πάρετε το λόγο.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΓΑΛΗΝΟΣ: Θα τα καταθέσω.
(Στο σημείο αυτό ο Βουλευτής κ. Σπυρίδων Γαληνός καταθέτει για τα Πρακτικά τα προαναφερθέντα έγγραφα, τα οποία βρίσκονται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)