Ομιλία ΑΝΥΠΕΞ κας Μ. Ξενογιαννακόπουλου στην Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για το Σχέδιο Νόμου του ΥΠΕΞ
Αθήνα, 18 Ιανουαρίου 2011
«Κύρωση της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και των κρατών- μελών τους αφενός, και τη Δημοκρατία της Σερβίας αφετέρου, μετά των συνημμένων Παραρτημάτων, Πρωτοκόλλων, της Τελικής Πράξης και των προσαρτημένων σε αυτή Δηλώσεων»
Θέλω εξαρχής να πω ότι αισθάνομαι χαρά που σήμερα εισηγούμαστε αυτό το σχέδιο νόμου για την κύρωση από την Ελληνική Βουλή της Συμφωνίας Σταθεροποίησης και Σύνδεσης Ευρωπαϊκής Ένωσης - Σερβίας.
Και οι λόγοι είναι πολλοί, ειπώθηκαν και από τους συναδέλφους. Πρώτα απ΄ όλα είναι οι παραδοσιακοί ιστορικοί δεσμοί που συνδέουν τον ελληνικό με τον σέρβικο λαό.
Πιστεύουμε επίσης ότι αυτή η συμφωνία κινείται στην κατεύθυνση που ως Ελλάδα έχουμε δουλέψει πολύ και συνεχίζουμε να εργαζόμαστε και να αγωνιζόμαστε. Δηλαδή, για την ειρήνη, για τη σταθερότητα συνολικά στη βαλκανική. Μία ειρήνη και μία σταθερότητα που σίγουρα μέσα από την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών αυτών ενισχύεται, αποκτά υπόσταση και αποκτά και προοπτική.
Άρα λοιπόν θεωρούμε ότι είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα αυτή η συμφωνία. Είναι ένα πρώτο βήμα, όπως και ο κ. Πρέσβης της Σερβίας προηγούμενα ανέφερε, σε ένα δρόμο που πλέον είναι ανοιχτός για τη χώρα του μέχρι, όπως και εμείς θέλουμε και πιστεύουμε, την τελική ένταξή της.
Γιατί ξέρετε πολύ καλά ότι σήμερα συζητάμε εδώ την επικύρωση αυτής της συμφωνίας, αλλά ταυτόχρονα η Σερβία ήδη από το Δεκέμβριο του 2009 έχει υποβάλλει επίσημο αίτημα ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Έγιναν πάρα πολλές συζητήσεις τη χρονιά που μας πέρασε. Συζητήσεις που, εγώ οφείλω να πω με ειλικρίνεια, δεν ήταν και πάντοτε εύκολες στο πλαίσιο του Συμβουλίου.
Εμείς, εξαρχής υποστηρίξαμε αυτόν τον ευρωπαϊκό δρόμο. Θεωρούμε ότι στη Σερβία πρέπει να τερματιστεί αυτό το καθεστώς της απομόνωσης, σε σχέση με τις υπόλοιπες βαλκανικές χώρες. Πολύ περισσότερο δε που αυτή τη στιγμή υπάρχει και μία πολύ μεγάλη προσπάθεια και της ίδιας της Σερβίας, του σερβικού λαού, της Κυβέρνησής της , στην κατεύθυνση αυτή, την ευρωπαϊκή.
Έπρεπε να δοθεί αυτή η ενθάρρυνση, αυτό το μήνυμα. Κι έτσι, πραγματικά, μετά από όλες αυτές τις συζητήσεις τον περασμένο Οκτώβριο στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων, τελικώς δόθηκε η εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με τη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να ετοιμάσει γνωμοδότηση όσον αφορά το αίτημα ένταξης της Σερβίας. Κάτι το οποίο, επιβεβαιώθηκε φυσικά και στο Συμβούλιο του Δεκεμβρίου.
Και χαίρομαι γιατί, από ότι πληροφορούμαστε κιόλας, υπάρχει μία ταχύτατη ανταπόκριση της Σερβικής Κυβέρνησης και Διοίκησης στο ερωτηματολόγιο που έχει στείλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου ακριβώς να υπάρξει και μία επιτάχυνση αυτών των διαδικασιών.
Έγινε μία αναφορά όσον αφορά συνολικά τα Δυτικά Βαλκάνια και θα ήθελα να κάνω κάποιες γενικές παρατηρήσεις, πριν μπω πιο πολύ στο περιεχόμενο της συμφωνίας αυτής καθ’ αυτής.
Θα ήθελα κατ΄αρχάς αγαπητοί συνάδελφοι εδώ να ξεκαθαρίσουμε και να θυμηθούμε -και φυσικά αναφέρομαι και στις παρεμβάσεις του κ. Δρίτσα και της κας Κανέλλη ότι είναι αυτονόητο ότι η ευρωπαϊκή πορεία αυτών των λαών είναι πρώτα απ΄ όλα δικαίωμα και επιλογή δική τους.
Είναι οι λαοί των Δυτικών Βαλκανίων σήμερα, οι οποίοι οι ίδιοι επιλέγουν, επιδιώκουν και αγωνίζονται, κάτω από αντίξοες συνθήκες πολλές φορές, για να ανοίξουν αυτόν τον ευρωπαϊκό δρόμο.
Εμείς από την άλλη, ως Ελλάδα κι αυτό νομίζω ότι είναι μία διαχρονική θέση και θα έλεγα και μία θέση υπερκομματική, η οποία εκφράζει τη συντριπτική πλειονότητα των πολιτικών δυνάμεων, οφείλουμε να στηρίξουμε αυτή τη διαδικασία του ευρωπαϊκού δρόμου των Δυτικών Βαλκανίων. Γιατί, δεν είναι απλώς θεωρητικό θέμα για εμάς το ζήτημα της ειρήνης και της σταθερότητας.
Η Ελλάδα έχει συμφέρον εθνικό, όσο και άμεσο συμφέρον, γιατί κι εμείς έχουμε μερίδιο σε αυτή τη βεβαρημένη ιστορία της βαλκανικής όλα αυτά τα χρόνια. Και ξέρουμε όλοι οι λαοί μας πόσο έχουν υποφέρει όλα αυτά τα χρόνια, όλες αυτές τις προηγούμενες δεκαετίες. Έχουμε ανάγκη από μία ειρηνική σταθερή πορεία συνολικά της βαλκανικής στην Ευρώπη.
Συνεπής σε αυτή τη λογική θα ήθελα εδώ απλώς να υπενθυμίσω ότι στην τελευταία Ελληνική Προεδρία, το 2003 στη Συνδιάσκεψη που είχε γίνει στη Θεσσαλονίκη, ακριβώς για το μέλλον των Δυτικών Βαλκανίων, τέθηκαν τα θεμέλια γι΄ αυτή τη διαδικασία της σταθεροποίησης και της σύνδεσης. Όπου, αυτός ο οδικός χάρτης έφερε στη συνέχεια την εξειδίκευση. Μέσω αυτών των συμφωνιών που, όπως ειπώθηκε και από τους εισηγητές , όλες οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων έχουν υπογράψει. Και τώρα είναι και η σειρά της Σερβίας πλέον να μπει σε πλήρη λειτουργία μετά την επικύρωση.
Στην ίδια λογική, πιστοί σ’ αυτό το όραμα μιας ειρηνικής, δημοκρατικής, βαλκανικής με ευημερία και αλληλεγγύη για όλους τους λαούς της, εμείς έχουμε ήδη, ο Πρωθυπουργός έχει ανακοινώσει μια αντίστοιχη πρωτοβουλία για το 2014 που θα είναι η επόμενη Ελληνική Προεδρία, αυτό που έχουμε ονομάσει Ατζέντα 2014. Στοχεύουμε να κάνουμε μια καινούργια, μια εκ νέου συνδιάσκεψη, μια αντίστοιχη Θεσσαλονίκη ΙΙ.
Τα προηγούμενα χρόνια είδαμε τ’ αποτελέσματα μιας από αυτές τις συμφωνίες που, σωστά ειπώθηκε, έχουν μικτό χαρακτήρα. Δηλαδή, και πολιτικής προσέγγισης και μεταρρυθμίσεων. Αλλά, φυσικά, και ενισχυμένες οικονομικές συνεργασίες. Θα υπάρξει και το επόμενο βήμα, μέσα από την Ατζέντα 2014, για ν’ ανοίξουμε πια το δρόμο και την προοπτική για την πλήρη ένταξη αυτών των κρατών μελών. Διατηρώντας βέβαια στο ακέραιο όλες τις προϋποθέσεις και τα κριτήρια που έχουν θέσει η Κοπεγχάγη, το Κοινοτικό Κεκτημένο και όλη η διαδικασία η ενταξιακή. Γιατί εμείς βάζουμε το γενικό στόχο και τη γενική πολιτική υποστήριξη, αλλά αυτό βέβαια δεν αναιρεί στο παραμικρό την ανάγκη και η κάθε ενδιαφερόμενη ή υποψήφια χώρα να πρέπει να συμμορφώνεται σε όλες αυτές τις προϋποθέσεις. Και φυσικά θα κριθεί τελικά και η κάθε χώρα, γι ‘αυτή την ειδική προσπάθεια που καταβάλλει.
Όσον αφορά τη συμφωνία αυτή καθαυτή, εγώ δε θέλω να επαναλάβω όλα όσα ειπώθηκαν. Θέλω απλώς να πω ότι είναι μια συμφωνία η οποία έχει, όπως ήδη ανέφερα, λεπτό χαρακτήρα. Οι κύριοι στόχοι της είναι η ενίσχυση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, η δημιουργία ενός κατάλληλου πλαισίου για τον πολιτικό διάλογο μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Σερβίας, η προώθηση των οικονομικών σχέσεων μεταξύ των δυο πλευρών. Και φυσικά, η ενίσχυση της ευρύτερη περιφερειακής συνεργασίας σε όλους τους τομείς: Οικονομικούς, ενεργειακούς, κοινωνικούς, θέματα μετανάστευσης, όλα τα ζητήματα που είναι κρίσιμα αυτή τη στιγμή τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και για την περιφέρεια της Βαλκανικής.
Μια σειρά τώρα από ειδικότερα θέματα που τίθενται μέσα από τις διατάξεις και τις προβλέψεις της συμφωνίας, είναι η προοδευτική εγκαθίδρυση ζώνης ελευθέρων συναλλαγών, η ελευθερία στην κυκλοφορία εργαζομένων, η εγκατάσταση εταιρειών, η παροχή υπηρεσιών και διακίνηση κεφαλαίων, η σταδιακή εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας προς την κοινοτική νομοθεσία, αυτό που λέμε κοινωνικό κεκτημένο. Αποδεικνύεται έτσι ότι αυτές οι συμφωνίες είναι ακριβώς, και ταυτόχρονα, η προετοιμασία των χωρών αυτών για την ενταξιακή τους πορεία, η εγκαθίδρυση και η ανάπτυξη του κράτους δικαίου και φυσικά, οι στενές σχέσεις και η πολιτική συνεργασία σε μια σειρά από ζητήματα με αμοιβαίο όφελος.
Και επειδή ο κ. Κοραντής ανέφερε προηγούμενα το θέμα των εθνικών προϊόντων, και ειδικά της φέτας, εδώ είναι μια χαρακτηριστική περίπτωση γιατί αυτές οι συμφωνίες πέραν του γενικού πολιτικού περιεχομένου, θα έχουν και άμεσα οφέλη για τα κράτη μέλη και φυσικά για την Ελλάδα. Δηλαδή δημιουργείται ένα πλαίσιο που έρχεται να διασφαλίσει και την επιχειρηματική - οικονομική δραστηριότητα των ελληνικών εταιρειών και στη Σερβία, με την οποία πλέον συνάπτουμε αυτή τη συνεργασία.
Από την πλευρά της η Σερβία αναλαμβάνει την υποχρέωση να παρέχει προστασία στα προστατευόμενα ελληνικά προϊόντα μεταξύ των οποίων είναι η φέτα .Και ενώ αρχικά είχε πει η διαδικασία αυτή να είναι σε πενταετή προσαρμογή, τώρα πλέον και μ’ ένα νέο νόμο που πέρασε η Σερβία είναι στην τριετία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι ειπώθηκαν από τους εισηγητές πάρα πολλά επιχειρήματα όσον αφορά τη σημασία την πολιτική, την οικονομική που έχει η επικύρωση αυτής της συμφωνίας. Πιστεύω πραγματικά ότι η Βαλκανική συνολικά, αλλά και η Σερβία, βρίσκονται αυτή τη στιγμή μπροστά σε μια ιστορική καμπή.
Εμείς έχουμε στηρίξει σε χαλεπούς καιρούς το σερβικό λαό ώστε να μπορέσει ν’ ανταποκριθεί σε αυτή τη νέα συγκυρία. Και πιστεύω ότι δεν είναι κενό γράμμα όταν μιλάμε ότι η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση παρά τα πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο, τις ανισορροπίες που έχει, όλα αυτά που πρώτοι τ’ αναδεικνύουμε και δίνουμε τη μάχη. Γνωρίζω ότι για το χώρο των Βαλκανίων η πηγή της ευρωπαϊκής ενοποίησης όπως ήταν μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δηλαδή η ειρήνη, η συμβίωση, και η κοινή ανάπτυξη, και ευημερία των λαών, αποκτά ιδιαίτερο νόημα. Καθώς, οι πληγές εδώ στη γειτονιά μας είναι νωπές και μας πονούν. Και ξέρουμε ακριβώς τι σημαίνει για όλους τους νέους της περιοχής, αλλά και για το δικό μας λαό, να ζουν σε μια περιοχή που έχει αυτή την ειρηνική και αναπτυξιακή προοπτική.
Από την άλλη, δεν πιστεύω κανείς να πιστεύει ότι σ’ αυτό το δύσκολο καιρό της κρίσης, θα μπορούσαν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης από μόνα τους, να μπορέσουν ν’ αντέξουν. Και αντίθετα, αυτά που τώρα στηλιτεύουν ως ηγεμονισμούς και αρνητικά σενάρια θα ήταν πολύ πιο εμφανή. Όπως ήταν στο χώρο της ευρωπαϊκής ηπείρου, την περίοδο που δεν υπήρχαν συλλογικοί θεσμοί που να μπορούν να εγγυώνται, με τα όποια προβλήματα υπάρχουν, το να υπάρχουν δημοκρατικές συλλογικές απαντήσεις στα προβλήματα.
Με αυτή τη σύμβαση πραγματικά η Βουλή των Ελλήνων καλείται να ψηφίσει το εισιτήριο της Σερβίας, σ’ αυτό τον ευρωπαϊκό της δρόμο.
Σας ευχαριστώ πολύ.
