Τρίτη, 2 Αυγούστου 2011. Παρέμβαση του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών κ. Ευ. Βενιζέλου για το ζήτημα αντισυνταγματικότητας που έθεσε η ΝΔ
Μονή συζήτηση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Οικονομικών «Τροποποίηση της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του Δημοσίου – Ρυθμίσεις για την ανάπτυξη και τη δημοσιονομική εξυγίανση – Θέματα αρμοδιότητας Οικονομικών, Πολιτισμού και Τουρισμού – Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης»
Κύριε Πρόεδρε, «Το Σύνταγμα είναι νόμος πολιτικός», διδάσκουμε στους φοιτητές της Νομικής, ο κ. Παυλόπουλος κι εγώ. Βεβαίως, είναι πρωτίστως νόμος και μάλιστα ο υπέρτατος νόμος. Αλλά, το περιεχόμενό του διαρρυθμίζει σχέσεις πολιτικές, διαρρυθμίζει τον τρόπο της συγκρότησης και της άσκησης της κρατικής εξουσίας, προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών, αφήνει όμως πολύ μεγάλα περιθώρια στον κοινό νομοθέτη και στη διοίκηση που δρα κανονιστικά να αναπτύξει πολιτικές, να λύσει προβλήματα, να ικανοποιήσει τις ανάγκες που θέτει η ίδια η πραγματικότητα.
Ένας βασικός παράγοντας ερμηνείας του Συντάγματος, όλων των διατάξεών του, είναι η έννοια του γενικού συμφέροντος. Η έννοια του γενικού συμφέροντος είναι αόριστη, αλλά όχι αυθαίρετη. Ο σκληρός πυρήνας του γενικού συμφέροντος αφορά την υπόσταση του κράτους, δηλαδή τον πυρήνα της κυριαρχίας, τη δυνατότητά του να υπάρχει και να λειτουργεί.
Αυτό, υπό συνθήκες οξείας δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης, σημαίνει ότι πρέπει το σύνολο των συνταγματικών διατάξεων, να ερμηνεύεται έτσι, ώστε να υπηρετείται ένας συνταγματικά επιβεβλημένος σκοπός που είναι να μπορεί το κράτος να υπάρξει, χάριν των πολιτών και ως όργανο κοινωνικής ειρήνης και συνοχής. Γιατί το κράτος είναι η συμπύκνωση του συσχετισμού των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, δεν είναι ένα απλό μηχάνημα που λειτουργεί προς όφελος κάποιων κοινωνικών δυνάμεων και εις βάρος κάποιων άλλων κοινωνικών δυνάμεων.
Το Σύνταγμα δεν είναι εργαλείο για την άσκηση μιας συντηρητικής πολιτικής, δεν είναι ένα εργαλείο που οδηγεί στην ακινησία, στην ακύρωση των πολιτικών. Ο πολιτικός έλεγχος της συνταγματικότητας που διεξάγεται από τη Βουλή, για να διεξαχθεί σωστά με διαφάνεια και με ορθολογικότητα, πρέπει να ξεκινήσει από την αναζήτηση του σκοπού κάθε επιχειρήματος, άρα και κάθε ένστασης αντισυνταγματικότητας.
Τι θα σήμαινε η υιοθέτηση των απόψεων της Νέας Δημοκρατίας; Θα σήμαινε απλή διαδικαστική παρακώλυση της ψήφισης των συνταξιοδοτικών διατάξεων, θα αναφερθώ σε αυτό και στο τι λέει το Σύνταγμα και η νομολογία. Το θεωρώ κατώτερο των περιστάσεων να προβάλλουμε μια ένσταση αντισυνταγματικότητας, απλά και μόνο για να αναβληθεί και να παρακωλυθεί η ψήφιση ενός κεφαλαίου, ενός νομοσχεδίου που είναι πράγματι εκτεταμένο, φιλόδοξο, που περιλαμβάνει πάρα πολλές διατάξεις για πάρα πολλά θέματα υπό μία ενιαία αρχή που είναι: η επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και η εφαρμογή του Μεσοπροθέσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής. Άνθρακες δηλαδή ο θησαυρός, από πλευράς ουσίας, ως προς την ένσταση για τις συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις! Θα απαντήσω όμως και νομικά επ’ αυτού.
Η δεύτερη ένσταση η οποία κόπτεται δήθεν της ανάγκης προστασίας των προσωπικών δεδομένων των φορολογούμενων που είναι οι μεγάλοι οφειλέτες, οι μέγιστοι οι παμμέγιστοι οφειλέτες, αυτοί, που χρωστούν ο καθένας πάνω από 150.000 και συνολικά 37 δις ευρώ στο ελληνικό Δημόσιο, προκαλώντας σκανδαλωδώς τους μισθωτούς, τους συνταξιούχους και τους έντιμους πολίτες. Άρα προβάλλει η Νέα Δημοκρατία ένσταση αντισυνταγματικότητας για να προστατευτούν τα ατομικά δικαιώματα και πιο συγκεκριμένα το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων αυτών των οφειλετών του Δημοσίου. Μπράβο κ. Παυλόπουλε! Συγχαρητήρια.
Αλλά όπως συμβαίνει και με το μεγαλύτερο κακούργο στο Ποινικό Δίκαιο έτσι και με το μεγαλύτερο φοροφυγά, έχουμε υποχρέωση να προστατέψουμε τα ατομικά του δικαιώματα. Και τα προστατεύουμε τα ατομικά του δικαιώματα, διότι υπεύθυνος επεξεργασίας είναι ο Υπουργός των Οικονομικών και όλοι οι προστιθέμενοι στην υπηρεσία του Δημοσίου ιδιώτες οι οποίοι επιλέγονται με συγκεκριμένη διαδικασία για να βοηθήσουν την φορολογική Διοίκηση που δεν προλαβαίνει και δεν μπορεί να τα δει όλα. Έχουν υποχρέωση σεβασμού της νομοθεσίας για την προστασία των ατομικών δεδομένων και η αρχή προστασίας μπορεί να θεσπίσει δικές της κανονιστικές διατάξεις και να ελέγξει κάθε πρακτική.
Όποια δέσμευση έχει η φορολογική διοίκηση έχουν και οι προστιθέμενοι στην υπηρεσία της φορολογικής διοίκησης ιδιώτες. Άρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα ως προς τη συνταγματικότητα αυτής της ρύθμισης.
Η τρίτη ένσταση αφορά τα μισθώματα που καταβάλει το δημόσιο ως ενοικιαστής. Ενώ είναι γνωστό ότι εδώ και 1 χρόνο περίπου με εγκύκλιό του το Υπουργείο των Οικονομικών έχει ζητήσει από τους εκμισθωτές του να προβούν σε έκπτωση 20% διότι αλίμονο αν αυτή η κρίση συνεχίσει να μας ταλανίζει χωρίς να έχουμε και μια συμπίεση των τιμών. Και ναι και των αποδόσεων των ακινήτων, προκειμένου να κινηθεί η αγορά.
Ας σκεφτούμε αυτόν που προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα μικρό εμπορικό κατάστημα. Ας σκεφτούμε τον όγκο του λιανεμπορίου, πόσο ποσοστό του ετήσιου ή του μηνιαίου κόστους της επιχείρησης είναι το ενοίκιο του καταστήματος; Πόσες καταστάσεις ανεξέλεγκτες δεν έχουμε δει σε σχέση με τα μισθώματα, σε σχέση με τις μισθωτικές σχέσεις;
Το δημόσιο δεν μπορεί να θεσπίσει ένα τεκμήριο μαχητό ενώπιον του δικαστηρίου; Ότι η οικονομική κρίση η μείωση των εισοδημάτων στην οποία έχουμε οδηγηθεί αναγκαστικά για να ξεπεράσουμε την κρίση, πρέπει να οδηγήσει και σε μια αναλογική και μάλιστα πολύ μικρότερη σχετικά μείωση των αποδόσεων κάποιων περιουσιακών στοιχείων; Δεν απορρέει αυτό από το γενικό συμφέρον;
Και όποιος έχει αντίρρηση μπορεί να αντιτάξει την αντίρρησή του ενώπιον του δικαστηρίου. Και αν θέλουν και οι ιδιώτες να κάνουν χρήση του επιχειρήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του αστικού κώδικα μπορούν να κάνουν χρήση του επιχειρήματος, το οποίο είναι νομοθετημένο. Η αγορά πρέπει να ισορροπήσει και πρέπει να ισορροπήσει με έναν δίκαιο, διαφανή και λογικό τρόπο.
Άρα σε ποια διάταξη του Συντάγματος προσκρούει αυτό; Στην προστασία της ιδιοκτησίας; Προστασία της ιδιοκτησίας σημαίνει κατά το άρθρο 17 και κατά το άρθρο 2 του προσθέτου πρωτοκόλλου της ευρωπαϊκής σύμβασης δικαιωμάτων του ανθρώπου ότι υπάρχουν εγγυημένες αποδόσεις; Έχει δει στη νομολογία ο συνάδελφός μου της Νέας Δημοκρατίας ότι υπάρχει εγγυημένη απόδοση κατά το Σύνταγμα;
Και έρχομαι ξανά στο συνταξιοδοτικό. Στον κλάδο μας κάνουμε μια διάκριση μεταξύ τυπικής και ουσιαστικής συνταγματικότητας. Η τυπική συνταγματικότητα είναι αυτή που αφορά τις διαδικασίες συζήτησης και ψήφισης και έκδοσης και δημοσίευσης του τυπικού νόμου. Κάνουμε μια περαιτέρω διάκριση της τυπικής συνταγματικότητας μεταξύ της λεγόμενης εξωτερικής τυπικής συνταγματικότητας που είναι τα στοιχεία της υπόστασης του νόμου. Δηλαδή ο νόμος πρέπει να υπογράφεται και να δημοσιεύεται στο ΦΕΚ, να έχει την υπογραφή του Προέδρου της Δημοκρατίας και την προσυπογραφή των αρμοδίων Υπουργών.
Η δε εσωτερική τυπική συνταγματικότητα ταυτίζεται με την κοινοβουλευτική διαδικασία συζήτησης και ψήφισης με τα interna corporis της Βουλής. Λέει λοιπόν η θεωρία ότι η εσωτερική τυπική συνταγματικότητα είναι δικαστικώς ανέλεγκτη. Αποφασίζει τελεσίδικα, αμετάκλητα για την ακρίβεια η ίδια η Βουλή.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο έχει πράγματι πει ιστορικά στη νομολογία του ότι οι διατάξεις που το αφορούν ως προς τη συνταξιοδοτική νομοθεσία ανήκουν στη σφαίρα της εξωτερικής τυπικής συνταγματικότητας για να διατηρήσει το δικαίωμα του δικαστικού ελέγχου.
Ποιες είναι οι διατάξεις αυτές; Είναι οι διατάξεις που προβλέπουν την προηγούμενη γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί των συνταξιοδοτικών νομοσχεδίων που καταθέτει μόνος ο Υπουργός των Οικονομικών. Δεν έχει πει το Ελεγκτικό Συνέδριο ότι τα συνταξιοδοτικά νομοσχέδια είναι αυτοτελή και δεν μπορούν να περιέχουν άλλες διατάξεις.
Και ξέρετε πολύ καλά ότι αυτές οι διατάξεις μόνο στον έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου υπάγονται. Και το λέει και η βιβλιογραφία. Ποιος έχει υποστηρίξει ότι δεν μπορεί να περιληφθούν άλλες διατάξεις στο συνταξιοδοτικό νομοσχέδιο; Εσείς ο ίδιος αντιφάσκοντας είπατε ότι δεν πειράζει να έχουμε συνταξιοδοτικές και ασφαλιστικές. Γιατί δεν πειράζει; Κατά τη λογική σας δεν θα μπορούσαμε να έχουμε ασφαλιστικές και συνταξιοδοτικές.
Γιατί οι ασφαλιστικές είναι διαφορετικές από τις φορολογικές ή διαφορετικές από τις αναπτυξιακές; Ή είναι συνταξιοδοτικές ή δεν είναι. Επειδή δε είχατε αυτή την στρεψόδικη στάση και στην Επιτροπή και προκειμένου να σας ικανοποιήσω πασχίζοντας να διαμορφώσουμε πεδία συναίνεσης μέσα στη Βουλή, άλλαξα τη δομή του νομοσχεδίου και τον τίτλο, ώστε να ικανοποιήσω και την πιο φορμαλιστική απαίτηση της Νέας Δημοκρατίας. Με την ελπίδα δυστυχώς φρούδα, ότι κάπου μπορούμε να συμφωνήσουμε γιατί και η παραμικρή ένδειξη συναίνεσης εδώ μέσα βοηθάει τη χώρα διαπραγματευτικά και απαλύνει το βάρος των Ελλήνων πολιτών.
Θεωρώ ότι η ένσταση αυτή είναι μια επίδειξη πολιτικής αμηχανίας. Τοποθετηθείτε επί της ουσίας. Βοηθήστε. Συστρατευτείτε. Αναλάβετε την ευθύνη και δεν αναφέρομαι στην ευθύνη του παρελθόντος στην οποία δεν αρέσκομαι να αναφέρομαι. Αναφέρομαι στην κοινή ευθύνη για το μέλλον. Αφήστε τις ενστάσεις αντισυνταγματικότητας. Μη σπαταλούμε δύναμη και χρόνο πολιτικό σε μια μάχη οπισθοφυλακής.
Δεν είναι δυνατόν στη χώρα αυτή τη στιγμή που πρέπει να προχωρήσουμε με ριζοσπαστικό και οραματικό τρόπο, να διεξάγεται μια μάχη οπισθοφυλακής και στη μάχη αυτή να επιστρατεύεται και το Σύνταγμα παρερμηνευόμενο.
Αυτό συνιστά πραγματικά καταστρατήγηση της θεμελιώδους κανονιστικής αποστολής του Συντάγματος. Εν πάση περιπτώσει αν θέλετε να αποφανθεί η Βουλή, ως προς την ένσταση θα αποφανθεί; Αλλά εγώ στη θέση των συναδέλφων της Νέας Δημοκρατίας θα ξανασκεφτόμουν το πολιτικό υπόβαθρο και τις πρακτικές επιπτώσεις της επιχειρηματολογίας που ανέπτυξα.
Ευχαριστώ.
