Θέμα: Ομιλία του βουλευτή Θαν. Οικονόμου στην ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση του Ν/Σ «Αποκέντρωση, απλοποίηση και ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών του Εθνικού Στρατηγικού Πλαισίου Αναφοράς (ΕΣΠΑ) 2007-2013 και άλλες διατάξεις»
http://www.youtube.com/user/athanasiosoikonomou?feature=mhw4
«Για να πάει η κοινωνία πιο μπροστά, δεν αρκεί να βλέπουμε μόνο την αλήθεια των αριθμών, αλλά την αλήθεια που αντικατοπτρίζουν οι αριθμοί. Το παράδειγμα της Ηπείρου είναι χαρακτηριστικό. Την περίοδο 2000 -2009, η Ήπειρος υπήρξε από τις πιο ευνοημένες περιφέρειες όσον αφορά την κατανομή των κοινοτικών πόρων. Με συμμετοχή λιγότερο από 2,5 % στο εθνικό ακαθάριστο προϊόν, η αντίστοιχη συμμετοχή στους κοινοτικούς πόρους κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, ήταν τουλάχιστον τριπλάσια, από 2,8 έως 3 δις ευρώ. Ωστόσο και παρά αυτή την ισχυρή χρηματοδότηση, η Ήπειρος αποκλίνει από το μέσο εθνικό όρο του ΑΕΠ από το 2004 και μετά. Μετά από τρία Κοινοτικά Πλαίσια, τα προβλήματα της προσβασιμότητας μεταξύ των 4 νομών παραμένουν τεράστια και χωρίς εμφανή πρόοδο. Τα προβλήματα του περιβάλλοντος αναδεικνύονται καθημερινά. Η επιχειρηματικότητα είναι σε φθίνουσα πορεία. Ο πρωτογενής τομέας παρακμάζει, η τουριστική αξιοποίηση είναι αποσπασματική και αναποτελεσματική. Αξιολογήθηκαν ποτέ τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν; Κρίθηκαν ποτέ τα αποτελέσματα τους; Πόσο ποσοστό επί των προγραμμάτων και των επενδύσεων πήγε στην υλοποίηση των έργων και πόσο ποσοστό πήγε στη γραφειοκρατία και στο πλιάτσικο; Άκουσα τον εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας πριν να αναφέρεται στα INTERREG. Θέλω να του θυμίσω λοιπόν, ότι μέσω του προγράμματος INTERREG Ελλάδος – Αλβανίας εγγράφηκε πρόγραμμα, που θα χρηματοδοτούσε κομμάτι του δρόμου Καλπάκι – Κακαβιά (Δολιανά – Γέφυρα Γορμού) και … ξεχάστηκε! Απεντάχθηκε μετά από λίγα χρόνια. Ποτέ δεν υλοποιήθηκε το πρόγραμμα των 10 εκατομμυρίων. Θυμάται, αλήθεια, η προηγούμενη Κυβέρνηση ότι το 2008 ενέκρινε δεκατρείς μελέτες ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, μια εξ αυτών στο παραμεθόριο Πωγώνι; Γίνανε φιέστες, γίνανε εξαγγελίες. Τι υλοποιήθηκε απ’ όλα αυτά; Τίποτα απολύτως! Θέλετε άλλο παράδειγμα; Πρόγραμμα Τουριστικής Προώθησης της Ηπείρου με δυσθεώρητα ποσά το 2007, το 2009. Τι έχει γίνει απ’ αυτά; Τι αποτέλεσμα είχε στην αύξηση και στην προώθηση του τουριστικού μας προϊόντος, εκτός ίσως από το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο κτηματομεσιτών στη Λοζάνη, όπου ο τότε Περιφερειάρχης πήγε και προώθησε κομμάτια Ελληνικής γης ή νησιών, προάγγελος προφανώς των λαϊκών εντύπων της Γερμανίας που μας λοιδορούν και υπαινίσσονται σήμερα αυτά που υπαινίσσονται. Γιατί ακόμα και στις περιπτώσεις ή στις περιφέρειες που τα προγράμματα έτρεχαν και στα χαρτιά διαγράφονταν μία δυναμική, στην πράξη δεν ήταν παρά πύργοι στην άμμο. Την ώρα που τελείωνε η χρηματοδότηση, τελείωνε και η ψευδεπίγραφη ανάπτυξη. Την ώρα που τελείωναν τα προγράμματα, αυξάνονταν η τοπική ανεργία και η φτώχεια. Είναι αυτός ο ορισμός της ανάπτυξης; Είναι σαφές, ότι χρειαζόμαστε έναν καταλύτη, που θα δημιουργήσει ανάχωμα ενάντια στην ύφεση, με στήριξη στην αγορά, που θα θέσει τις νέες, στέρεες βάσεις για την παραγωγική αναδιάρθρωση του οικονομικού και κοινωνικού ιστού της χώρας. Η αναμόρφωση του διαχειριστικού πλαισίου του ΕΣΠΑ είναι αυτός ο καταλύτης.»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας.
Την ώρα που κάποιοι αρέσκονται να αναλώνονται στην αναζήτηση κακώς κειμένων και στη διάδοση των πλέον ευφάνταστων σεναρίων, αυτή η Κυβέρνηση παράγει έργο. Παράγει έργο μετρήσιμο, με άμεσα αλλά και έμμεσα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα, που δεν αφορούν μονάχα τους αριθμούς, αλλά επικεντρώνουν σε αυτό που πραγματικά οφείλει να κάνει η πολιτική, στη δημιουργία των όρων και των προϋποθέσεων που πάνε την κοινωνία, την ελληνική κοινωνία, πιο μπροστά: εκεί που αξίζει να είναι.
Το νομοσχέδιο που συζητούμε σήμερα, είναι γι’ αυτό ακριβώς το λόγο, ζωτικής σημασίας.
Γιατί για να πάει η κοινωνία πιο μπροστά, δεν αρκεί να βλέπουμε μόνο την αλήθεια των αριθμών, αλλά την αλήθεια που αντικατοπτρίζουν οι αριθμοί, την οικονομία της πραγματικότητας, της καθημερινότητας, της πραγματικής κοινωνίας. Επιτρέψτε μου να μην αναφερθώ στα πεπραγμένα της προηγούμενης κυβέρνησης, όσον αφορά την απορροφητικότητα του ΕΣΠΑ.
Είμαι πάρα πολύ περίεργος και θα προτιμήσω να ακούσω τους συναδέλφους της αξιωματικής αντιπολίτευσης να δικαιολογούν γιατί σε τρία χρόνια είχαμε ρυθμό απορρόφησης του ΕΣΠΑ 1% ανά έτος ή για το πως το Γ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και το ΕΣΠΑ που προγραμματίζονταν αντί να είναι τα μεγαλύτερα αναπτυξιακά εργαλεία, καταντήσανε μια ασύνδετη συρραφή έργων, τα οποία εξυπηρετούσαν πελατειακές και μικροκομματικές σκοπιμότητες.
Παρόλα αυτά, ακούω μέσα στην αίθουσα κάποιες φωνές να μιλάνε σήμερα για καθυστερήσεις και απορώ πραγματικά, ποιοι μπορούν σήμερα να πηγαίνουν στις περιφέρειες τους και να ασκούν κριτική στη σημερινή κυβέρνηση και το ΕΣΠΑ; Ποιοι μπορούν να εξακολουθούν να υποτιμούν με αυτόν τον τρόπο τη νοημοσύνη των πολιτών; Σε αυτή την αίθουσα, είμαστε για να λέμε αλήθειες. Οι πολίτες αυτό ζητούν εναγωνίως από εμάς, και όχι μια στυγνή κομματική αντιπαράθεση, που βάζει στην άκρη την κοινή λογική. Και η κοινή λογική λέει, ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε άλλα τρένα.
Είναι σαφές, ότι χρειαζόμαστε έναν καταλύτη, που θα δημιουργήσει ανάχωμα ενάντια στην ύφεση, με στήριξη στην αγορά, που θα θέσει τις νέες, στέρεες βάσεις για την παραγωγική αναδιάρθρωση του οικονομικού και κοινωνικού ιστού της χώρας. Η αναμόρφωση του διαχειριστικού πλαισίου του ΕΣΠΑ είναι αυτός ο καταλύτης.
Θέτουμε τρεις στόχους. Πρώτον, η απελευθέρωση της διαχείρισης των πόρων από το ασφυκτικά γραφειοκρατικό πλαίσιο που ίσχυε μέχρι σήμερα. Δεύτερον, η απλοποίηση των διαδικασιών, ώστε το κρίσιμο μέγεθος της αποτελεσματικότητας να πάρει ανοδική τροχιά. Και τρίτον, η καλύτερη διαχείριση, για να καταφέρει επιτέλους το ΕΣΠΑ να διαμορφώσει όρους και προϋποθέσεις που θα ενισχύσουν το τρίπτυχο ανάπτυξη- απασχόληση- βελτίωση της ποιότητας ζωής. Η επίτευξη και των τριών αυτών στόχων, είναι ιδιαίτερη κρίσιμη. Γιατί ακόμα και στις περιπτώσεις ή στις περιφέρειες που τα προγράμματα έτρεχαν και στα χαρτιά διαγράφονταν μία δυναμική, στην πράξη δεν ήταν παρά πύργοι στην άμμο. Την ώρα που τελείωνε η χρηματοδότηση, τελείωνε και η ψευδεπίγραφη ανάπτυξη. Την ώρα που τελείωναν τα προγράμματα, αυξάνονταν η τοπική ανεργία και η φτώχεια. Είναι αυτός ο ορισμός της ανάπτυξης;
Θέλουμε ανάπτυξη που να τρέχει στα χαρτιά ή ανάπτυξη που να δημιουργεί συνθήκες για ενδογενή πρόοδο; Θέλουμε ανάπτυξη που να μας δημιουργεί αυταπάτες ή αναπτυξιακά σχέδια που θα κινητροδοτούν και θα λειτουργούν ως μοχλός καινοτομίας, συνεισφέροντας στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα;
Το παράδειγμα της Ηπείρου είναι χαρακτηριστικό και για αυτό το αναφέρω, όχι μόνο γιατί είναι ο τόπος καταγωγής μου. Την περίοδο 2000 -2009, η Ήπειρος υπήρξε από τις πιο ευνοημένες περιφέρειες όσον αφορά την κατανομή των κοινοτικών πόρων. Και έτσι έπρεπε για να μπορέσει να καλύψει τα ελλείμματα ανάπτυξης που είχε ως παραμελημένη και μειονεκτική περιοχή. Με συμμετοχή λιγότερο από 2,5 % στο εθνικό ακαθάριστο προϊόν, η αντίστοιχη συμμετοχή στους κοινοτικούς πόρους κατά την προηγούμενη προγραμματική περίοδο, ήταν τουλάχιστον τριπλάσια από 2,8 έως 3 δις ευρώ. Ωστόσο και παρά αυτή την ισχυρή χρηματοδότηση, η Ήπειρος αποκλίνει από το μέσο εθνικό όρο του ΑΕΠ από το 2004 και μετά. Ο ρυθμός αύξησης των εξαγωγών την περίοδο 2004- 2007 είναι αρνητικός, με τους πλέον υψηλούς δείκτες μεταξύ των περιφερειών της Ελλάδας όσον αφορά την ανεργία και παράλληλα παραμένει πρωταθλήτρια στα ποσοστά φτώχειας. Και όχι μόνο αυτό. Μετά από τρία Κοινοτικά Πλαίσια, τα προβλήματα της προσβασιμότητας μεταξύ των 4 νομών παραμένουν τεράστια και χωρίς εμφανή πρόοδο. Τα προβλήματα του περιβάλλοντος αναδεικνύονται καθημερινά. Η επιχειρηματικότητα είναι σε φθίνουσα πορεία. Ο πρωτογενής τομέας παρακμάζει, η τουριστική αξιοποίηση είναι αποσπασματική και αναποτελεσματική. Αξιολογήθηκαν ποτέ τα έργα που χρηματοδοτήθηκαν; Κρίθηκαν ποτέ τα αποτελέσματα τους; Πόσο ποσοστό επί των προγραμμάτων και των επενδύσεων πήγε στην υλοποίηση των έργων και πόσο ποσοστό πήγε στη γραφειοκρατία και στο πλιάτσικο; Άκουσα τον εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας πριν να αναφέρεται στα INTERREG. Θέλω να του θυμίσω λοιπόν, ότι μέσω του προγράμματος INTERREG Ελλάδος – Αλβανίας εγγράφηκε πρόγραμμα, που θα χρηματοδοτούσε κομμάτι του δρόμου Καλπάκι – Κακαβιά (Δολιανά – Γέφυρα Γορμού) και … ξεχάστηκε! Απεντάχθηκε μετά από λίγα χρόνια. Ποτέ δεν υλοποιήθηκε το πρόγραμμα των 10 εκατομμυρίων. Που πήγαν αυτά τα χρήματα; Που απορροφήθηκαν και πως; Θυμάται, αλήθεια, η προηγούμενη Κυβέρνηση ότι το 2008 ενέκρινε δεκατρείς μελέτες ειδικών αναπτυξιακών προγραμμάτων, μια εξ αυτών στο παραμεθόριο Πωγώνι; Γίνανε φιέστες, γίνανε εξαγγελίες. Τι υλοποιήθηκε απ’ όλα αυτά; Τίποτα απολύτως! Θέλετε άλλο παράδειγμα; Πρόγραμμα Τουριστικής Προώθησης της Ηπείρου με δυσθεώρητα ποσά το 2007, το 2009. Τι έχει γίνει απ’ αυτά; Τι αποτέλεσμα είχε στην αύξηση και στην προώθηση του τουριστικού μας προϊόντος, εκτός ίσως από το Πανευρωπαϊκό Συνέδριο κτηματομεσιτών στη Λοζάνη, όπου ο τότε Περιφερειάρχης πήγε και προώθησε κομμάτια Ελληνικής γης ή νησιών, προάγγελος προφανώς των λαϊκών εντύπων της Γερμανίας που μας λοιδορούν και υπαινίσσονται σήμερα αυτά που υπαινίσσονται.
Κύριοι συνάδελφοι πριν εγκαταλείψει την Αθήνα η Κυβέρνηση, εγκατέλειψε προ πολλού την επαρχία και την περιφέρεια.
Μέχρι σήμερα τα κοινοτικά κονδύλια και ο προγραμματισμός του ΕΣΠΑ λειτουργούσαν στη λογική της ευκαιριακής, της συγκυριακής απορρόφησης, ενώ στερούνταν τους ανοικτούς ορίζοντες και της μακρόπνοης στρατηγικής για το μέλλον και της πολιτικής ανάπτυξης της κάθε περιφέρειας. Είναι προφανές ότι αυτή η νοοτροπία πρέπει να αλλάξει. Και αλλάζει. Οι ανάγκες και το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον, οριοθετούν ένα διαφορετικό σύστημα διαχείρισης, θέτοντας στο επίκεντρο την στρατηγική ανάπτυξη έναντι της ξέπνοης τεχνικής διαχείρισης των πόρων.
Είναι σαφές, ότι με το παρόν νομοσχέδιο κλείνει ένας κύκλος. Με 16 δις ευρώ για την επόμενη τριετία, κάνουμε μία νέα αρχή, θέτοντας μία βασική και απαρέγκλιτη προϋπόθεση: να πιάσουν αυτά τα χρήματα τόπο, να φέρουμε αποτέλεσμα, να δημιουργήσουμε προοπτική, θέσεις εργασίας, εισόδημα, ευημερία. Με συνολικό σχεδιασμό, που βάζει στην άκρη την αποσπασματική προσέγγιση των διάφορων θεματικών τομέων της κάθε περιφέρειας, που λειτουργούσαν σαν ανεξάρτητες γραμμές που ποτέ δεν τέμνονταν. Με συντονισμό και συνέργεια ανάμεσα στις δράσεις, ώστε να μην επαναληφθεί το φαινόμενο, το κάθε πρόγραμμα να υπηρετεί τους δικούς του διαχειριστικούς σκοπούς αλλά όχι τους συνολικούς της κάθε περιοχής. Με αποκεντρωμένη διαχείριση και μεταφορά πόρων, που αναβαθμίζει στην πράξη το ρόλο και τις ελεγκτικές δυνατότητες των περιφερειών, όπως θα αποτυπώνονται στις Επιχειρησιακές Συμφωνίες Υλοποίησης των περιφερειών με το Υπουργείο Οικονομίας. Τέλος με τη δυνατότητα ένταξης και μικρότερων έργων, που μπορεί φαινομενικά να υπολείπονται σε μέγεθος, μη τα λοιδορείτε συνάδελφοι της Νέας Δημοκρατίας γιατί εντούτοις διαθέτουν μεγάλη προστιθέμενη αξία για τις τοπικές κοινωνίες.
Η ουσία του νομοσχεδίου, που συζητούμε σήμερα, ξεπερνά σε σπουδαιότητα και κρισιμότητα για την απλή διευθέτηση των πρόσκαιρων πιθανών αναγκών της παρούσας οικονομικής κρίσης. Αφορά τη δομή της ελληνικής οικονομίας, στην κατεύθυνση της απελευθέρωσης των δυνατοτήτων της χώρας μας και του ανθρώπινου δυναμικού.
Πρόκειται ουσιαστικά για την επαναδρομολόγηση του αναπτυξιακού χάρτη της χώρας.
Γι’ αυτό το λόγο σας καλώ να το υπερψηφίσετε.
