Παρασκευή, 26 Αυγούστου 2011
Απάντηση Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών, κ. Ευάγγελου Βενιζέλου στην επίκαιρη ερώτηση του κ. Δ. Παπαδημούλη (ΣΥΡΙΖΑ) με θέμα την «πορεία της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής»
Ευ. Βενιζέλος: Κύριε Πρόεδρε, επειδή ο κ. Παπαδημούλης είχε την ευκαιρία να παρακολουθήσει προηγουμένως τη συζήτησή μου με τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής του Ομάδας κ. Τσίπρα, δεν θα επαναλάβω πράγματα αναγόμενα στο πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής τα οποία μας απασχόλησαν μόλις προηγουμένως. Έρχομαι λοιπόν στα συγκεκριμένα σημεία.
Η παραίτηση του κ. Παμπούκη είναι απώλεια για την Κυβέρνηση. Είναι κάτι που προσωπικά με λυπεί πάρα πολύ γιατί ο κ. Παμπούκης είναι εκλεκτός συνάδελφος στο πανεπιστήμιο και ένα πρόσωπο που δεν είχε τα συμβατικά βάρη της πολιτικής επαγγελματικής σταδιοδρομίας.
Αυτά που έχει πει ο Πρωθυπουργός και η Κυβέρνηση πριν και μετά την ανάληψη από εμένα των καθηκόντων του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης σε σχέση με την αντιμετώπιση της Ελληνικής Εμπορικής Ναυτιλίας, που είναι ο μεγάλος πρεσβευτής μας στο εξωτερικό και το μεγαλύτερό μας πλεονέκτημα οικονομικά, ισχύουν απολύτως.
Περιμένω κι εγώ την επόμενη εβδομάδα να έχω μια συνάντηση με τους εκπροσώπους του ναυτιλιακού κόσμου, προκειμένου να συζητήσουμε πολλά και σοβαρά πράγματα για την οικονομική κατάσταση και τις οικονομικές προοπτικές κυρίως της χώρας.
Αναφερθήκατε, κ. Παπαδημούλη, με ιδιαίτερη έμφαση, στο σπάταλο και πελατειακό κράτος, θεωρώντας ότι πελατειακό κράτος είναι το κομματικό κράτος των μεγάλων κομμάτων εξουσίας.
Πρέπει να σας πω ότι πελατειακό κράτος είναι και το κράτος που είναι αιχμάλωτο μιας παλαιοσυνδικαλιστικής αντίληψης στις οποίες δυνάμεις που δεν έχουν ασκήσει παρά μόνο σποραδικά κυβερνητική εξουσία, όπως η δική σας πολιτική δύναμη και πολιτική ευρύτερη οικογένεια έχουν πολύ μεγάλη επιρροή. Άρα, πελατειακή αρνητική επίπτωση έχει και η παλαιοσυνδικαλιστική αντίληψη για το κράτος, τα εισοδήματα, την πολιτική και την οικονομία.
Εάν οι παρατηρήσεις σας είναι παρατηρήσεις καταδίκης αυτών των συμπεριφορών, τότε τις προσυπογράφω και τις υποδέχομαι με πάρα πολύ μεγάλη χαρά.
Οι λειτουργικές και οι καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου έχουν περιοριστεί δραστικά και δεν θα έχουμε καμμία απόκλιση από την άποψη αυτή στον Προϋπολογισμό. Το μεγάλο πρόβλημα των δαπανών είναι το πρόβλημα της μείωσης των εσόδων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης λόγω αδυναμίας είσπραξης εισφορών. Αυτό έχει σχέση και με τη μείωση των εισοδημάτων και με την αύξηση της ανεργίας.
Τα προβλήματα των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης και κυρίως του ΙΚΑ αντανακλώνται στον κρατικό προϋπολογισμό ως δαπάνη. Γι’ αυτό και πρέπει να βλέπουμε πάντα το δίδυμο φόροι - εισφορές από κοινού. Γι’ αυτό πρέπει η νομοθετική ρύθμιση της φορολογικής και της ασφαλιστικής επιβάρυνσης να είναι ενιαία και ο μηχανισμός παρακολούθησης και είσπραξης φορολογικών και ασφαλιστικών εσόδων ενιαίος. Και αυτό κάνουμε σε συνεργασία με το Υπουργείο Εργασίας.
Με πολύ μεγάλη ευκολία στήνεται ο χορός της «μετρολογίας» στη χώρα μας, ο οποίος εξουδετερώνει ψυχολογικά τον πολίτη και την αγορά.
Έχω πει κατ’ επανάληψη -το τονίζω και σήμερα- ότι πρέπει να εφαρμοστούν τα ψηφισμένα και ισχύοντα μέτρα, ότι δεν πρέπει να χρειαστούν νέα μέτρα και δεν θα χρειαστούν, εφόσον εφαρμοστούν -και σε ό,τι μας αφορά θα εφαρμοστούν- τα ψηφισμένα και ισχύοντα μέτρα.
Έχω πει πολλές φορές ότι κανείς δεν μπορεί να διαβεβαιώνει περί του μέλλοντος. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να διαμορφώσουμε τις προϋποθέσεις του παρόντος, να κάνουμε τη δουλειά μας. Θα συζητήσουμε, είπαμε με την ΤΡΟΙΚΑ, το μακροοικονομικό πλαίσιο και τις δημοσιονομικές επιδόσεις μέσα στο υπάρχον, τώρα τέσσερις μήνες πριν τη λήξη του οικονομικού έτους, μακροοικονομικό πλαίσιο. Αλλά έχουμε μπροστά μας τέσσερις μήνες, που είναι πάντα οι καλύτεροι και δυναμικότεροι μήνες για κάθε οικονομία και για κάθε προϋπολογισμό.
Με ποιους όρους θα πάρουμε την έκτη δόση; Φαντάζομαι ότι συνομολογείτε ότι οι όροι του νέου προγράμματος είναι καλύτεροι από τους όρους του προηγουμένου προγράμματος. Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι το δεύτερο μισό του παλαιού δανείου των 110 δισεκατομμυρίων υπάγεται στους νέους όρους σε σχέση με το επιτόκιο.
Στόχος μας είναι μετά από λίγο καιρό, όταν όλα πάνε καλά και εμείς είμαστε αποτελεσματικοί στην εφαρμογή των μέτρων, να ζητήσουμε να επεκταθεί η ρύθμιση αυτή και για το ήδη εκταμιευμένο τμήμα του δανείου. Τώρα, όμως, τα επιτόκια, ακόμα και του παλαιού δανείου, επειδή είναι κυμαινόμενα, είναι ευνοϊκά, είναι πολύ κοντά στο επιτόκιο του EFSF. Άρα, δεν υπάρχει πρόβλημα από την άποψη αυτή, δεν είναι τοκογλυφικά τα επιτόκια τώρα.
Έχουμε μπροστά μας και άλλα θέματα προς συζήτηση και διαπραγμάτευση για να βελτιωθεί το πλαίσιο αναφοράς του δημοσίου χρέους. Αυτό που γίνεται, όμως, με βάση τις αποφάσεις της 1ης Ιουλίου είναι μια πάρα πολύ ισχυρή ώθηση.
Έχω ήδη ανακοινώσει ότι η θεσμική μεταβολή στο EFSF θα έρθει προς κύρωση στη Βουλή με το υπό κατάθεση νομοσχέδιο, στο οποίο ρυθμίζονται θέματα χρηματοοικονομικού χαρακτήρα.
Διότι, δεν είναι δυνατόν 16 άλλα Κοινοβούλια χωρών που ετοιμάζονται να μας στηρίξουν να ψηφίζουν το νέο θεσμικό πλαίσιο του EFSF και εμείς που ετοιμαζόμαστε να λάβουμε τη βοήθεια, να μην το κυρώνουμε στη Βουλή. Και η δανειακή σύμβαση με του EFSF ούτως ή άλλως θα έρθει για κύρωση στη Βουλή, όπως προβλέπει ο αρχικός νόμος του Μαΐου του 2010. Προβλέπει ο νόμος αυτός ότι οι συμβάσεις με το EFSF οι δανειακές έρχονται στη Βουλή για κύρωση. Και προφανώς θα έρθουν για κύρωση. Γιατί να μην έρθουν; Η ευθύνη είναι ευθύνη της Βουλής πρωτίστως, η οποία στηρίζει την Κυβέρνηση. Η Βουλή είναι αυτή που κυρώνει αυτές τις συμβάσεις.
Δεν θίγονται κυριαρχικά δικαιώματα, όμως, διότι χρηματοοικονομικοί όροι, όροι χρηματοοικονομικών συναλλαγών δεν είναι κυριαρχικά δικαιώματα. Κυριαρχικά δικαιώματα είναι αυτά που ορίζει η παράγραφος 3 του άρθρου 28, που έχουν σχέση με την εξωτερική πολιτική και άμυνα της χώρας. Αυτό για να έχουμε μια αίσθηση των εννοιών και των πραγμάτων.
Αυτό που είχα πει εγώ απευθυνόμενος στον κ. Σαμαρά ήταν «Ελάτε να διαπραγματευθούμε μαζί και το προϊόν της διαπραγμάτευσης φυσικά θα το ψηφίσουμε όχι με εκατόν ογδόντα αλλά με διακόσιους πενήντα τέσσερις Βουλευτές, όπως έγινε προχθές με το νομοσχέδιο για την παιδεία.
Ο κ. Σαμαράς μου είπε εδώ κατά τη συζήτηση του εφαρμοστικού νόμου: «Όχι, να πάτε μόνοι σας, να διαπραγματευθείτε μόνοι σας, να ψηφίσετε μόνοι σας και εμείς θα κρίνουμε».
Εμείς πήγαμε, διαπραγματευθήκαμε. Θα φέρουμε το προϊόν της διαπραγμάτευσης ολοκληρωμένο εδώ με τον τρόπο που έχω περιγράψει, θα το ψηφίσουμε, όπως προβλέπει το Σύνταγμα και ο κ. Σαμαράς θα δει πώς θα συνομιλήσει με το λαό και με την ιστορία. Δεν θα εξαρτήσουμε, όμως, την τύχη της χώρας από τη στάση του κ. Σαμαρά και του κόμματός του. Όχι. Δόθηκε η ευκαιρία. Και πάντα είναι ανοιχτή η ευκαιρία της συναίνεσης. Εγώ, όμως, αναγνωρίζω και τη συναίνεση ala cart. Κάθε συναίνεση καλή είναι. Κάποια στιγμή, όμως, να ισορροπήσουμε σε μια γραμμή, η οποία είναι καθαρή και η οποία εκπέμπει μηνύματα δημιουργικά και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, όχι αυτό το διαρκές «πήγαινε-έλα» το οποίο δεν οδηγεί πουθενά.
Δευτερολογία
Ευ. Βενιζέλος: Η κριτική που άσκησε ο Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς στην απόφαση της 21ης Ιουλίου, όπως την επανέλαβε τώρα ο κ. Παπαδημούλης, είναι η κριτική των αγορών. Αυτήν την κριτική κάνουν οι αγορές στην απόφαση. Δεν θεωρούν τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης επαρκείς και με το πρόσχημα αυτό συνεχίζουν τις κερδοσκοπικές επιθέσεις στην καρδιά του ευρώ. Να διασταυρώσετε αυτήν την περίεργη σύμπτωση μεταξύ της δική σας ρητορικής και της υποτιθέμενης αιτιολογίας των αγορών.
Ακούστε, με κάθε ειλικρίνεια: Η Ελλάδα βρέθηκε στην ανάγκη να πάει να ζητήσει βοήθεια χωρίς να υπάρχει θεσμικό πλαίσιο. Ενεργοποιήθηκε για πρώτη φορά ένας μηχανισμός εκ των ενόντων και καταφύγαμε στους παραδοσιακούς μηχανισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που έχουν γεννηθεί για να βοηθούν χώρες της Λατινικής Αμερικής, του τρίτου κόσμου, πάντως όχι χώρες της ευρωζώνης, δηλαδή μερικές από τις ισχυρότερες χώρες του κόσμου. Η Ελλάδα είναι η 27η οικονομία στον κόσμο σε όγκο.
Αυτό το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινούμαστε, το πλαίσιο του Μνημονίου, του Μεσοπροθέσμου Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής έχει ένα σκέλος που αφορά την αναδιοργάνωση της χώρας, την εθνική ανταγωνιστικότητα, έχει ένα σκέλος που αφορά το κράτος που πρέπει να γίνει καλύτερο, μικρότερο, εξυπνότερο, φιλικότερο για τον πολίτη, φιλοεπενδυτικό και άρα φίλα εργασιακό.
Πρέπει να λάβουμε μέτρα που αφορούν την αναδιάρθρωση των φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, πρέπει όχι απλώς να μειώσουμε τις κρατικές δαπάνες, αλλά να τις κάνουμε καλύτερα στοχευμένες και πιο αποτελεσματικές, γιατί έχουμε διαρθρωτική σπατάλη. Λόγω θεσμικής αδυναμίας η αποδοτικότητα της δαπάνης μας είναι μειωμένη κατά 30% σε σχέση με τις καλύτερες επιδόσεις των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ.
Υπάρχει ένας μεγάλος κατάλογος μέτρων νομοθετικών, κανονιστικών, διοικητικών, οργανωτικών που αφορούν το κράτος, την αγορά, τη σχέση κράτους και οικονομίας, την εκπαίδευση, τη δημόσια διοίκηση, τη δημόσια υγεία και για την ακρίβεια το δημόσιο σύστημα υγείας, που δεν έχουν σχέση με τους όρους του δανεισμού, παρά μόνο εμμέσως, γιατί πρέπει οι εταίροι και πιστωτές μας να πειστούν ότι έχουμε την απόφαση και τη βούληση να γίνουμε ένα σύγχρονο, ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό κράτος, που δεν θα παράγει ελλείμματα και χρέος.
Υπάρχει και ένα δεύτερο σκέλος, το σκέλος της γρήγορης και μεγάλης δημοσιονομικής προσαρμογής. Έγινε η επιλογή η δημοσιονομική προσαρμογή από το 15,5% έλλειμμα στα πρωτογενή πλεονάσματα να γίνει μέσα σε τρία και τώρα τέσσερα χρόνια. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτή η γρήγορη και μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή, σε ένα περιβάλλον εντεινόμενης διεθνούς αβεβαιότητας, χωρίς φορολογικό σύστημα και φορολογική διοίκηση που να λειτουργούν, δημιουργεί ένα φαύλο κύκλο που πρέπει να τον σπάσουμε. Αυτό είναι αντικείμενο διαρκούς συζήτησης και εκεί οι απόψεις που λέω στους συνομιλητές μου είναι αυτές που έλεγα και που λέω πάντα και εδώ, στη Βουλή των Ελλήνων και στα ελληνικά Μέσα Ενημέρωσης.
Αυτή είναι η πεποίθησή μου, αλλά για όλα υπάρχει η στιγμή και η κατάλληλη προετοιμασία. Αυτό σημαίνει να έχουμε εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης με αρχή, μέση και τέλος και αυτό αφορά βεβαίως και όλες τις μη τραπεζικές πηγές χρηματοδότησης, το ΕΣΠΑ, το ΕΤΕΑΝ, τον αναπτυξιακό νόμο, τα προγράμματα του ΟΑΕΔ για τις επιχειρήσεις, τη στήριξη των ανέργων μέσω της απασχόλησης, που δεν δημιουργεί πραγματικές θέσεις εργασίας, αλλά απαλύνει τον πόνο και το πρόβλημα των ανέργων και της οικογένειάς τους. Αυτά όλα αποδίδουν και θα αποδώσουν αποτέλεσμα.
Αλλά, όπως είπα και προηγουμένως, βεβαίως και έχουμε υπερφορολόγηση, βεβαίως και έχουν παρεισφρήσει αδικίες και ανισότητες στα φορολογικά μέτρα που έχουν αποφασιστεί υπό πίεση και εν όψει της ανάγκης για άμεσους δημοσιονομικούς στόχους που πρέπει να καλυφθούν επειγόντως και ανυπερθέτως. Γι’ αυτό τι είπαμε; Ελάτε τώρα να συζητήσουμε το εθνικό φορολογικό σύστημα. Ελάτε να τα δούμε όλα από την αρχή -φορολογική διοίκηση, φορολογική δικαιοσύνη, φορολογική πολιτική- όχι, όμως, να συζητήσουμε για μία κωδικοποίηση ή απλούστευση της νομοθεσίας, αλλά να συζητήσουμε για το πραγματικό μοντέλο ανάπτυξης.
Είπα προηγουμένως ότι το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα είναι ο καθρέφτης μέσα στον οποίο θα κοιταχθούμε ως χώρα προκειμένου να ξαναγνωριστούμε, να δούμε ποια είναι η κοινωνία μας, ποια είναι η οικονομία μας, ποια είναι η λειτουργία του κράτους μέσα στην οικονομία.
Δεν πληρώνουν φόρο οι πλούσιοι, πληρώνουν οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι. Ναι, αλλά ποιοι πλούσιοι; Οι καταγεγραμμένοι στο δηλωμένο εισόδημά τους ως πλούσιοι και όχι αυτοί που δεν δηλώνουν το εισόδημά τους. Βλέπετε, λοιπόν, ποια είναι τα δεδομένα της φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων στην Ελλάδα;
Εκατό δισεκατομμύρια δηλωμένου εισοδήματος αποδίδουν 9 δισεκατομμύρια φόρου. Γιατί; Γιατί φορολογούνται μόνο τα 30 δισεκατομμύρια με 30% μέση επιβάρυνση και αποδίδουν 9 δισεκατομμύρια. Τα 70 δισεκατομμύρια του δηλωμένου εισοδήματος δεν φορολογούνται. Άρα η μέση επιβάρυνση στατιστικά είναι μόλις 9%. Αν το δηλωμένο εισόδημα αντί για 100 δισεκατομμύρια ήταν 130 δισεκατομμύρια και αν η μέση επιβάρυνση όλου του εισοδήματος ήταν 15% αντί για 9%, θα είχαμε λύσει το πρόβλημα των δημοσίων εσόδων. Αν είχαμε μηχανισμούς είσπραξης του ΦΠΑ δεν θα μιλούσαμε για το 23% στην εστίαση τώρα.
Τι σημαίνει, όμως, μηχανισμός είσπραξης του ΦΠΑ; Σημαίνει ότι θα ομολογήσουμε όλοι την αλήθεια και θα αλλάξουμε όλοι την πρακτική μας. Σημαίνει ότι θα λειτουργούν ταμειακές μηχανές σε απευθείας σύνδεση –τώρα υπάρχει η τηλεπικοινωνιακή τεχνολογία- με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων. Σημαίνει ότι δεν θα κυκλοφορεί χρήμα ρευστό, αλλά ηλεκτρονικό χρήμα.
Σημαίνει ότι τώρα που έχουμε άρει το απόρρητο των τραπεζικών καταθέσεων θα έχουμε ηλεκτρονικό καθολικό πόθεν έσχες και ο καθένας θα πρέπει να εξηγήσει το εισόδημά του ή τον τρόπο προέλευσης της περιουσίας του. Αυτό σημαίνει ότι όλοι θα υπογράψουμε ένα νέο εθνικό κοινωνικό συμβόλαιο για να πορευθούμε ως τόπος. Αυτά γίνονται τώρα.
Σας κάλεσα, όμως, κ. Παπαδημούλη, όπως κάλεσα και τον ΣΥΡΙΖΑ στο διάλογο για το Εθνικό Φορολογικό Σύστημα και δεν ήρθατε. Ήρθε μόνο ο Λαϊκός Ορθόδοξος Συναγερμός και η Δημοκρατική Συμμαχία της κας. Μπακογιάννη. Ο διάλογος, όμως, θα γίνει στην αρμόδια Διαρκή Κοινοβουλευτική Επιτροπή. Και εκεί σε πολύ σύντομο, επιτακτικά σύντομο, χρονικό διάστημα θα πείτε τις απόψεις σας. Λέγοντας τις απόψεις μας αναλαμβάνουμε και ευθύνες απέναντι σε όσους, σε όλους μας σε τελευταία ανάλυση αναπαράγουμε με μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό ευθύνης αυτό το φαινόμενο της ατυπίας στην ελληνική οικονομία, γιατί το μεγάλο πρόβλημα είναι η αδυσώπητη σύγκρουση τυπικών και άτυπων χαρακτηριστικών, όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στην κοινωνία και στην πολιτική, αλλά εν προκειμένου ας μιλήσουμε για την οικονομία. -
