H απαξίωση της εργασίας σε περιβάλλον μαζικής ανεργίας
ΟΜΙΛΙΑ ΤΗΣ ΛΙΤΣΑΣ ΑΜΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΣΥΡΙΖΑ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε.
Η Κυβέρνηση για άλλη μια φορά παραβιάζει και πάλι κάθε κανόνα κοινοβουλευτικής δεοντολογίας. Κάθε φορά που θέλει να περάσει αντιλαϊκά μέτρα, ενεργοποιεί τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Βεβαίως, νομίζει ότι δεν θα υπάρξουν λαϊκές αντιδράσεις.
Κυρία Υπουργέ, η προστασία της εργασίας καταργείται, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις ακυρώνονται, οι μισθοί μειώνονται, αυξάνεται το ΦΠΑ και μειώνεται η φορολογία των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου. Είστε Υπουργός Εργασίας. Τι λέτε εσείς για την κατάργηση τελικά της εθνικής συλλογικής σύμβασης εργασίας, των κλαδικών συμβάσεων και το πέρασμα στις επιχειρησιακές και ατομικές συμβάσεις; Το δέχεστε;
Έχουμε ένα εκρηκτικό σημερινό σκηνικό. Έχουμε την κρίση της πραγματικής οικονομίας με τις επιπτώσεις να διαπερνούν τον παραγωγικό ιστό όλων των οικονομιών. Η αναμενόμενη διάρκεια δύσκολη μπορεί να προβλεφθεί, ενώ οι κυρίαρχες προτάσεις για ανάκαμψη προϋποθέτουν την ύπαρξη υψηλών δεικτών ανεργίας. Το μέλλον της απασχόλησης παραμένει δυσοίωνο με πολλούς εργαζόμενους στην κατηγορία του μακροχρόνια ανέργου και στη βίαιη περιθωριοποίηση. Πρόκειται σε ένα βαθμό για ανεργία ύφεσης, η οποία πρέπει και μπορεί να καταπολεμηθεί με αντικυκλικές πολιτικές, είτε αυτές αναφέρονται στο δημοσιονομικό σκέλος της δημοσιονομικής πολιτικής –παραδείγματος χάρη δημόσιες επενδύσεις- είτε σε ριζικό ανασχεδιασμό της πολιτικής απασχόλησης καθώς και με πολιτικές που θα ενισχύουν ή, εν πάση περιπτώσει, δεν θα συρρικνώνουν την ενεργό ζήτηση.
Η μείωση που επήλθε στην απασχόληση της χώρας το 2009 σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο του 2008 κατά 50.215 άτομα οφείλεται κατά 2/3 στη μείωση του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας που ήταν 33.515 άτομα. Αν το συγκρίνουμε τώρα με τη σημερινή έκθεση μέσα στο 2010, μία στις τέσσερις θέσεις εργασίας χάθηκαν στο σύνολο της απασχόλησης και μάλιστα αυτή προέρχεται από το εμπόριο με την απασχόληση να μειώνεται κατά 27.100 άτομα σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Αυτά μόνο στο εμπόριο. Ειδικότερα έξι στις δέκα θέσεις χάθηκαν στο λιανικό εμπόριο, 58% των απωλειών, τρεις στις δέκα θέσεις χάθηκαν στον κλάδο εμπορίας αυτοκινήτων 30% των απωλειών και μια στις δέκα θέσεις χάθηκε στο χονδρικό εμπόριο. Οι γυναίκες είναι τα πρώτα θύματα της ανεργίας αφού το 56% των απολύσεων στον κλάδο εμφανίζεται στην απασχόληση των γυναικών ενώ το 65% των απωλειών στην απασχόληση αφορά σε νέους έως 29 ετών. Αυτή θα είναι η Ελλάδα του μέλλοντος. Την τάση μείωσης του προσωπικού ασπάζεται σε μεγαλύτερο βαθμό το λιανεμπόριο με εξαίρεση τις πολύ μεγάλες επιχειρήσεις προσαρμοζόμενο έτσι στις συνθήκες της κρίσης την ώρα που οι λοιποί κλάδοι του εμπορίου αντιδρούν στην κρίση κυρίως με έξοδο των επιχειρήσεων από τον κλάδο.
Εγώ θα αναφερθώ και στα ποσοστά ανεργίας που υπάρχουν στην Κεντρική Μακεδονία. Ήδη η Κεντρική Μακεδονία ξεπερνά το 13%, ενώ ακόμη υψηλότερο είναι στην Ανατολική Μακεδονία το 15,2% και στη Δυτική Μακεδονία 13,6%. Η ανεργία ασκεί πίεση στους εργαζομένους και συντηρεί ένα κλίμα τρομοκρατίας στους χώρους εργασίας, με αποτέλεσμα να γίνονται προτάσεις για σκληρά μέτρα όπως η κατάργηση ουσιαστικά των συλλογικών συμβάσεων και η προώθηση των ελαστικών εργασιακών σχέσεων.
Διαλύεται η ραχοκοκαλιά της οικονομίας, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΓΣΕΒΕΕ, φέτος θα βγουν στην ανεργία τουλάχιστον εκατό χιλιάδες μικρομεσαίοι και αυτοαπασχολούμενοι. Αυτοί δεν καταγράφονται στο δείκτη ανεργίας ούτε παίρνουν επίδομα ΟΑΕΔ. Δεν πρόκειται να βρουν δουλειά εύκολα καθώς οι επιχειρήσεις τους που έκλεισαν υποκαθίστανται από τις μεγάλες αλυσίδες, οι οποίες βεβαίως και αυτές με τη σειρά τους –μη φαντάζεστε ότι είναι τόσο εύκολη η κατάσταση- ή θέλουν να περάσουν σε ένα άλλο αντικείμενο ή κλείνουν. Να σας αναφέρω για παράδειγμα, το νέο κλείσιμο των σούπερ μάρκετ ΑLDI. Βαδίζουν το δρόμο της πρόσκαιρης υπαλληλοποίησης οι αυτοπασχολούμενοι και οι ελεύθεροι επαγγελματίες με χαμηλές αμοιβές χωρίς συνδικαλιστικά δικαιώματα, χωρίς κεκτημένα ασφαλιστικά δικαιώματα.
Θα αναφερθώ λίγο στα φορολογικά στοιχεία τα οποία είναι αυτά που ενδεικτικά μας αναφέρουν τη μεγάλη ύφεση στην οποία έχει εισέλθει η ελληνική οικονομία. Από τη μια μεριά η μείωση των μισθών στο δημόσιο τομέα και το πάγωμά τους στον ιδιωτικό τομέα, σε συνδυασμό με την υψηλή ανεργία και τις αυξήσεις στους έμμεσους φόρους αποτελούν παράγοντες οι οποίοι έχουν καταβαραθρώσει στην κυριολεξία τον τζίρο των μικρών επιχειρήσεων. Μάλιστα, η μετάταξη πολλών προϊόντων και υπηρεσιών στον υψηλό συντελεστή ΦΠΑ, 23% από 11%, χαρακτηρίζεται από τη ΓΣΕΒΕΕ ως «ατομική βόμβα». Η αύξηση συνεπώς των έμμεσων φόρων και ιδιαίτερα του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας από το 11% στο 13% εντείνει περαιτέρω την ύφεση στην οποία έχει περιέλθει η ελληνική οικονομία με άμεσο αντίκτυπο τη μείωση των θέσεων απασχόλησης και τη δραματική αύξηση της ανεργίας.
Επίσης, η εξίσωση του ποσοστού φορολόγησης στο 20% των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις, ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες που σχεδόν στο σύνολό τους είναι οικογενειακές, δημιουργεί έναν αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Επιπλέον, σε πολλές περιπτώσεις η μείωση αυτή θα εξισορροπήσει την είσπραξη της έκτακτης εισφορές από μεγάλες κερδοφόρες επιχειρήσεις. Οι μεγάλες επιχειρήσεις ακόμη και σε περίοδο οικονομικών δυσκολιών επιτυγχάνουν πολύ χαμηλότερο κόστος ανά μονάδα προϊόντος από τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οικογενειακές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες με εξαιρετικά δυσχερή πρόσβαση στη δανειοδότηση από τις τράπεζες, γεγονός που αποδεικνύεται περίτρανα και από την αποτυχία των τελευταίων προγραμμάτων του ΤΕΜΠΜΕ παρά την όποια εγγύηση του ταμείου.
Θέλω να πω ότι είναι άδικο το μέτρο της περαίωσης. Την ώρα που η οικονομία και η αγορά βουλιάζουν, το μέτρο της περαίωσης στις πολύ μικρές επιχειρήσεις, στους μικρούς επαγγελματίες και εμπόρους και σε χιλιάδες μισθωτούς που αμείβονται με μπλοκάκι συνιστούν επί της ουσίας μια οικονομική εξόντωση. Είναι πάρα πολλοί εργαζόμενοι οι οποίοι είναι με μπλοκάκι. Είναι μισθωτή εργασία αλλά με μία σύμβαση έργου. Γιατί να πληρώσουν περαίωση;
Και ένα τελευταίο για το άνοιγμα της Κυριακής. Η απόφαση την οποία είχε λάβει η Νομαρχία Αθηνών για το άνοιγμα καταστημάτων του κέντρου της Αθήνας την Κυριακή 12 Δεκέμβρη, ευτυχώς κρίθηκε παράνομη από το 4ο Τμήμα του ΣτΕ. Το πρόβλημα δεν ήταν στο ωράριο, όταν γνωρίζουμε ότι αυτό συνθλίβει και τα εργασιακά δικαιώματα. Το πρόβλημα είναι ότι ο καταναλωτής δεν έχει χρήματα. Όταν η Ελλάδα βουλιάζει στην ανεργία, όταν ο εργαζόμενος χάνει τα πάντα, όταν μειώνονται οι μισθοί, μειώνονται οι συντάξεις και ανεβαίνουν τα ποσοστά της ανεργίας, τι να το κάνουμε το Σαββατοκύριακο να ανοίξουν τα μαγαζιά; Και ποιοι είναι αυτοί που θα το εκμεταλλευτούν; Θα το εκμεταλλευτούν οι μεγάλες αλυσίδες και θα συμπιέσουν κι άλλο τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Κυρία Υπουργέ, αυτά είναι θέματα των οποίων θα πρέπει να επιληφθείτε. Εμείς χτυπάμε για άλλη μια φορά τον κώδωνα του κινδύνου αλλά δυστυχώς εσείς δεν ακούτε. Γι’ αυτό προχωρήσατε και σε αυτό το νομοσχέδιο που φέρνετε ως κατεπείγον για να διαλύσετε ό,τι έχει απομείνει. Σας ευχαριστώ.
